فواید انس با قرآن برای دانشجو / آفاق جشنواره‌های قرآنی دانشگاهی

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا)، مراسم اختتامیه سی و دومین دوره جشنواره ملی قرآن و عترت دانشگاهیان چهارشنبه شب هشتم آذرماه در تالار سوره حوزه هنری تهران و با حضور جمعی از مدیران قرآنی کشورمان برگزار شد.
در بخشی از این مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی طی سخنانی با اشاره به اینکه حقایق ناب قرآنی برای همه انسان‌ها و اعصار حجیت دارد، گفت: اگر بتوانیم حقایق ناب قرآن را استخراج و آن را در بهترین قالب به جامعه عرضه کنیم، برترین خدمت را به قرآن کرده‌ایم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: خوش حال هستیم که در انتقال_مفاهیم_دینی_و_قرآنی_است">سی و دومین جشنواره ملی دانشگاهیان پیوند مقدس قرآن و عترت و دانشگاه نمود و بروز پیدا کرده است. بالغ بر ۱۲۰ رشته قابل تعبیه و تعریف با گزاره‌های قرآنی وجود دارد که متاسفانه تاکنون به آن پرداخته نشده است.
محمدی با تأکید بر اینکه اگر امروز نتوانیم بعد چیره‌دستی قرآن برای اداره انسان را ارائه کنیم، هیچ آینده‌ای برای جوامع نمی‌توان متصور بود، افزود: هیچ گروهی به جز دانشجویان و دانشگاهیان نمی‌تواند تضمینی برای سلامت نسل‌های آینده باشد.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به اینکه دانشجوی امروز باید در مسیر حق‌جویی و حق‌طلبی پرچم به دست گیرد و از هیچ چیز نهراسد، تصریح کرد: نحوه مواجهه ما با قرآن باید به گونه‌ای باشد که مورد شفاعت این کتاب آسمانی قرار گیریم؛ کسانی که مومنانه با قرآن برخورد می‌کنند مورد شفاعت قرار می گیرند و کسانی که ظالمانه به سراغ قرآن بروند، خسران خواهند دید.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود ضمن تأکید بر اینکه اگر توسعه فعالیت قرآنی به فرهنگ قرآنی نیانجامد، خطرناک خواهد بود، اظهار کرد: عصر حاضر نیازمند استماع قرآن است، روزگار معاصر ما نیازمند دریافت پیام قرآن است تا بشنود و بداند و به آن عمل کند که «قسم به روزگار، قسم به تاریخ بشر، قسم به اعصار» و قسم به عصاره هستی که امام و پیشوای عصر است و قسم به عصری که آفاق حق بر کرانه ظلمت چیره می شود.
وی در ادامه با اشاره به آیه «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ»، افزود: انسانی که همیشه در کاهش و کاستی سرمایه عمر و هستی است در هلاکت و گمراهی است. «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» در برابر این سوگند بزرگ و عظیم و این پیام مهم یک استثنای مهم نیز وجود دارد، استثنایی که رهاننده انسان از گمراهی و کاستی و هدایتگر انسان و اجتماع بشری به لفزایش کیفیت و کمیت زندگی است. آنچه این زبان همیشگی بشری را به سودی ابدی تبدیل می کند، ایمان، عمل صالح، تواصی به حق و تواصی به صبر است.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی خاطرنشان کرد: احقاق حق، اجرای حق و ادای حق در جامعه جز با یک حرکت و تصمیم گیری عمومی و استقامت و ایستادگی در برابر موانع نیست. این اصول جامع ترین برنامه حیات و شکوفایی انسان هاست و اکنون روشن می شود.
وی در ادامه با اشاره به مقام و منزلت سوره مبارکه «والعصر»، عنوان کرد: در زمان پیامبر (ص) وقتی اصحاب و یاران پیامبر(ص) به هم می رسیدند، پیش از آنکه از هم جدا شوند سوره «والعصر» را می خواندند و محتوای بزرگ این سوره کوچک را یادآور می شدند و سپس با یکدیگر خداحافظی می کردند.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بخش دیگری از صحبت های خود به بیان برکات حضور قرآن در فضای آکادمیک و دانشگاهی پرداخت و با اشاره به اینکه ایجاد و تعمیق ارتباط قرآن با دانشگاه، مهم ترین مقدمه ایجاد دانشگاه اسلامی و مقوم آن است، گفت: امروز در جایگاه اختتامیه سی و دومین دوره مسابقات قرآن دانشگاهیان به برکت قرآن است که شاهد استقبال و شکل گیری شبکه اصیل دانشگاهیان قرآنی در کشور هستیم. همین مهم ترین سرمایه های فرهنگی دانشگاه های ما هستند.
محمدی در ادامه در مورد کارکردهای مرابطه قرآن برای دانشجو، خاطرنشان کرد: امروزه در مباحث دانشگاه پژوهشی کارکرد دانشگاه را تنها انتقال محض دانش نمی دانند، بلکه تربیت افراد خلاق و صاحب تفکر انتقادی نیز از کارویژه‌های اصلی دانشگاه است. برقراری رابطه و انس با قرآن موجب رشد فکری و بالندگی شخصیتی دانشجو می شود. از آنجایی که مطابق تعالیم اسلامی و قرآنی قرآن کریم «حی» است، ارتباط و انس ما با قرآن چنانچه بی شائبه و از سر صدق باشد، این ارتباط و انس به مرابطه و موانست بدل می شود که همان رابطه و انس دو سویه است و بر همین اساس است که جوان شدید الربط و شدیدالانس با قرآن می شود و این حدیث محقق می شود که «مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ».
وی گفت: انسان در دوران مختلف زندگی بر اساس عوامل متعدد دارای میزان رشد عقلی، دینی، دانشی و فرهنگی است. ضریب ارتقاء رشد فکری و شخصیتی در دوران دانشجویی غالباً بالاترین ضریب رشد را دارد. پس موضوعات و فضاهای جدیدی را کشف و درک می کند. اگر دانشجو در این فضا در مسیر ارتباط با قرآن و افزایش شناخت و بینش نسبت به آن قرار گیرد، موجب تولید فکر و شخصیت مبتنی بر قرآن می شود و در نتیجه به انسان خبره و متخصصی که شخصیت او در دوران جوانی بر اساس قرآن شکل گرفته است، تبدیل می شود.
محمدی در ادامه این بخش از صحبت های خود در مراسم اختتامیه جشنواره ملی قرآن و عترت دانشگاهیان به فوائد انس داشتن دانشجو با قرآن اشاره و اظهار کرد: اولین فایده آرامش بخشی است. برای سیر و حرکت در مسیر علم و پیشرف و تعقل به آرامش فکری و معنوی نیاز داریم. ذکر خداوند موجب آرامش است و یکی از عناوین مهم قرآن نیز ذکر است.
محمدی دومین فایده انس داشتن دانشجو با قرآن را حماسه سازی و آرمانگرایی عنوان کرد و افزود: دوره دانشجویی دوره حماسه گرایی و آرمانخواهی است دو مطالبه درونی دانشجو که قرآن هر دو را در بالاترین سطح تأمین می کندو مجموعه مفاهیم جهادی چه در حوزه جهاد اکبر و جهاد اصغر و شهادت طلبی و نیز کمال جویی و آزاداندیشی از جمله مفاهیم و کارکردهای قرآنی است که در سایه آن روحیه شجاعت و شهامت و کمال در نسل جوان حفظ و ضمانت می شود.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی همچنین به کارکردهای رابطه قرآن در ارتقاء هویت فرهنگی دانشگاه نیز اشاره و اظهار کرد: دو کارکرد فرهنگی مهم دانشگاه، در نظام اسلامی و جامعه انقلابی کارکرد هویت بخشی و اصالت بخشی به جامعه است. دانشگاه، هویت اسلامی و انقلابی جامعه را صیانت می کند و برای تأمین این نقش دانشگاه نیز قرآن هویت بخشی و هویت آفرینی می کند. همچنین دانشگاه جامعه را از استحاله فکری و اقتصادی و سیاسی باز می دارد و برای این نقش دانشگاه نیز قرآن اصالت بخشی می نماید.
وی افزود: پس با توجه به جایگاه و آموزه های قرآنی چنانچه دانشگاه ما در مسیر توسعه فرهنگ قرآنی، عنصر هویت و اصالت خود را از قرآن اخذ کند، خود و جامعه را به استقلال و اصالت فرهنگی، اقتصادی و سیاسی می رساند.
محمدی در بخش دیگری از صحبت های خود به افق های مطلوب در آینده جشنواره ها و مسابقات قرآنی دانشگاهیان اشاره و اذعان کرد: در حال حاضر در دهه چهارم از برگزاری مسابقات و جشنواره های قرآنی دانشگاهیان در موضعی قرار داریم که نیازمند بازتحلیل و واکاوی سازوکار این جشنواره ها و مسابقات در نظام فرهنگی و تبلیغی و ترویی قرآنی در دانشگاه ها و اثرات اجتماعی آن هستیم.
وی افزود: جشنواره ها و مسابقات قرآنی در دانشگاه ها برآینده و حاصل ناب ترین و بدیع تریم فعالیت های دانشگاهی قرآنی است و دانشگاه محل نخبگی و خلاقیت است. طبیعتاً برآیند این جشنواره ها می تواند الگوهای جذاب و مناسب فعالیت های قرآنی را در سطح جامعه راهبری نماید. مرجعیت علمی و فرهنگی جامعه دانشگاهی می بایست، موجب تفاوت جدی سطح برگزاری مسابقات و الگوسازی آن برای سایر مجموعه های قرآنی باشد. مسابقات قرآنی دانشگاه ها قطعه ای از منظومه توسعه فرهنگ قرآنی است که در تعامل با سایر قطعات باید در نهایت به انس بیشتر و ارتقاء سطح ارتباط دانشگاهیان با قرآن منتهی شود.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی همچنین خاطرنشان کرد: هدف اصلی در این مسابقه ایجاد رقابتی عمومی در جهت افزایش عمومی انس با قرآن و استفاده از کلام الهی است. همین نکته می تواند معیار و ملاک مهمی در تعیین میزان اثربخشی مسابقات قرآن کریم باشد. به دیگر سخن باید این موضوع را مد نظر قرار دهیم که برگزاری مسابقات گوناگون در سطوح متفاوت باید شوق عمومی برای پرداختن به قرآن کریم در دانشگاهیان را ایجاد کند و آنان را ترغیب نماید تا فرصت اندیشه خویش را صرف قرآن نمایند.
محمدی در بخش پایانی صحبت های خود بر لزوم شبکه سازی قرآنی در دانشگاه ها اشاره و اظهار کرد: در کنار این شبکه سازی ها باید حلقات تدبری دانشجویان و اساتید نیز تشکیل شود. گسترش حلقه های ذکر و تدبر در قرآن موجب شکل گیری فضای قرآنی و تذکر به قرآن در دانشگاه می شود. گسترش حلقات تدبر در قرآن به توسعه قرائت متدبرانه نیز کمک می کند. اگر تدبر قرآن در دانشگاه ها فراگیر شود، نقش هدایت‌گری قرآنی دانشگاه برای جامعه نیز پررنگ تر خواهد شد. تدبر قرآن زمینه ساز تفکر قرآنی و تفکر قرآنی مقدمه ساز تولد دانش های قرآنی می شود و دانش های قرآنی نیز مهد تمدن قرآنی است.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در پایان بیان کرد: رواج و توسعه تدبر قرآنی در دانشگاه‌ها  و شکل‌گیری حلقات تدبری مطالبه جدی توسعه فرهنگ قرآنی از دانشگاه های ماست و امیدواریم که در سال های آتی جشنواره قرآن و عترت دانشگاهیان کشور ارائه‌کننده برترین الگوهای تعلیمی و ترویجی تدبر و انس با قرآن کریم نیز باشد.

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۷۴۸۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کریم منصوری: «معلمی» بزرگترین آرزویم است

در روزگاری که اخبار متنوع و متفاوت از این سو و آن سوی جهان، ذهن آدمیزاد را به هر سو نشانه می‌رود، یگانه مأمنی که روح پریشان آدمی را آرام می‌سازد، دلالت کتاب الله و عنایات اهل بیت‌(ع) است و در سایه‌سار این دو روضه رضوان، حلاوت اطمینان و لذت آسایش عطا می‌کند؛ همانا که در قرآن کریم فرمود: «أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ».

در دنیای پر تلاطم ما، انسان‌های بسیاری در راه عمل به قرآن، تلاش‌های بی‌شائبه‌ای انجام داده و می‌دهند و با عشقی که نور قرآن در دلشان جاری می‌سازد، به امر انسانی آموزش، حفظ و قرائت آیات قرآن کریم می‌کوشند؛ آنان در لباس معلمی با رسالتی خطیر و امانتی گرانبها و با شکیبایی، دانه‌های ایمان و معرفت را در دل‌های پاک نونهالان، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم می‌کارند و نهال‌های توحید را با تعالیم حیات‌بخش قرآن کریم آبیاری می‌کنند.

هفته بزرگداشت مقام معلم بهانه‌ مبارکی شد تا پای سخنان خالصانه و بی‌ریای «کریم منصوری»‌ یکی از این انسان‌های نمونه در کسوت شریف معلمی  قرآن بنشینیم. نام کریم منصوری برای نسل‌های مختلف جامعه ایرانی نامی شهیر و شریف را توامان تداعی می‌کند. تصویری با سیمایی محترم و مردانه و صدای دلنشینی که همواره از جعبه جادویی تلویزیون مهمان خانه‌های ایرانیان بوده است و در حقیقت با تلاوت آیات نور میزبانی ما را عهده گرفته است.

او سال‌هاست قرآن را سوره به سوره بر تارک قلب جامعه ایران و جهان نقش کرده است و آیه به آیه باران مفاهیم قرآن را بر شاگردان خود باریده و واژه به واژه دقایق و ظرایف معانی را بر گوش جان انسان‌ها نوشانده است. کریم منصوری، سال 1347 در آبادان به دنیا آمد. این معلم قرآن از نوجوانی پای رحل قرآن اساتید بزرگی چون؛ علی اربابی، مهدی رکابی، سیدمحسن خدام‌حسینی، سیدمحسن موسوی‌بلده و ... تلاوت قرآن را فراگرفته است. او از سال 1367 تا سال 1376 در مسابقات مختلف ملی و بین‌المللی صاحب رتبه‌های نخست شده است و بی‌شک این همه مقامات او در عالم ما نیست؛ کریم منصوری به باور خواص و دیده عوام یکی از بلندپایه‌‎ترین اساتید قرآنی متخلق به اخلاق فاضله است و این خلق نیکوی قرآنی در همان سلام فروتنانه آغاز گفت‌وگویمان جلوه‌گری کرد.

اهل قرآن و خبر قرآنی به نیکی می‌دانند او اهل مصاحبه،‌ شهرت و گفت‌وگوهای رسانه‌ای به معنای مرسوم نیست، اهل قرآن است و شهرتش را از همین عنوان شریف دریافت کرده است و نیازش به تبلیغ بیش نیست، با این وجود پاسخ درخواست ما را با مهر و ادب پذیرفت. گفت‌وگوی ما با استاد منصوری در بارگاه نورانی و مصفای امیرالمؤمنین علی (ع) و به مبارکی به انجام رسید. او که حالا سعادتمند به دریافت رزق معنوی از شاه مردان دو جهان مولای متقیان علی(ع) است و در قامت مؤذن و قاری حرم مطهر علوی خدمت می‌کند در این مکان مقدس با ادب و حوصله‌ای مثال‌زدنی به پرسش‌های ما حول محور معلم قرآن و نقش‌های اخلاقی او بر جهان انسانی پاسخ گفت. پاسخ‌هایی که باید شنونده شنوای آن باشی تا صدق آن بر دلت بنشیند؛ همانگونه که بر دل و جان ما نشست. حاصل این گفت‌وگو را با هم می‌خوانیم و می‌بینیم:

*ضمن عرض سلام و ادب، لطفا در آغاز سخن از اساتید و معلمان خود برایمان بگویید.

خجالت‌زده معلمانمان هستیم که برای ما زحمت کشیدند و در حقیقت کاری برای آنها نکردیم؛ اجر آنها نزد خدای متعال محفوظ است و ان‌شاءالله خداوند و اهل بیت(ع) یار آنها در دنیا و در آخرت باشد و سعادتمند باشند. نمی‌توان از معلم تشکر کرد و تنها وسع ما این است که به نیکویی یادشان و دعایشان کنیم.

یادم می‌آید در دوران راهنمایی در کرمان یک معلم دینی و عربی داشتیم که هر زمان در کتاب درس به آیات قرآن می‌رسیدیم، بنده را مورد تفقد خود قرار می‌دادند و تشویق می‌کردند و می‌گفتند آیات را شما با صوت بخوانید. این موضوع خیلی برای من خوشایند بود و هر هفته انتظار می‌کشیدم تا این معلم بیاید و به من بگوید که این آیات را با صوت بخوان؛ تشویق‌های این معلم خیلی روی من اثر گذاشت و مشوق خوبی برای من بود. همچنین استاد حاج مهدی رکابی از اساتید پیشکسوت قرآن کریم و همچنین استادان موسوی و مجتبایی از اساتیدی بودند که مرا مورد تفقد خود قرار می‌دادند.
 

آن زمان وقتی مدارس تعطیل می‌شد از کرمان به اهواز می‌رفتم و زیرنظر پسر عمویم عبدالرضا منصوری و فرزندشان حاج اسماعیل منصوری تلمذ می‌کردم. روخوانی قرآن را زیرنظر این دو استاد آموختم. بعدتر به بوشهر مهاجرت کردیم؛ در بوشهر با مرحوم آقای مهاجر که معاون وقت سازمان تبلیغات اسلامی بودند، آشنا شدم. بعد از آن آقای بحرانی ما را مورد تفقد، تشویق و حمایت قرار دادند. حمایت‌های ایشان منجر به این شد که در سال ۶۳ به تهران اعزام شوم. در تهران وارد اردوگاه شهید باهنر شدیم. در آنجا برای دانش‌آموزان دوره‌های قرآنی و فرهنگی برگزار می‌کردند و من نیز دوره تجوید و آموزش روخوانی قرآن کریم را فرا گرفتم. تجوید را زیرنظر استاد سیدمحسن موسوی‌بلده و استاد سیدمحسن خدام‌حسینی آموختم و به همین جهت از تک تک این عزیزان که برای تربیت قرآنی نسل ما زحمت کشیدند و ما را تشویق کردند به سهم خود تشکر و دعایشان می‌کنم.

*به نظر شما معلم قرآن در امر درک مفاهیم قرآنی چه نقشی دارد؟

حضور و ارتباط معلم به دلیل اینکه ارتباط نزدیکی با دانش‌آموز دارد، می‌تواند در انتقال مفاهیم قرآن و نقل تفاسیر و مفهوم قرآن مؤثر باشد؛ معلم تعلیم می‌دهد و این تعلیم نقش بسزایی در درک مفاهیم قرآنی دارد. معلم برای شاگرد خود مانند پدر و مادر و کلاس مانند خانه دوم است و از این جهت نقش مهمی در انس و درک مفاهیم قرآنی انسان دارد.

*از نظر شما مهمترین اثر معلم قرآن برای تربیت نسل ایمانی و اخلاقی چیست؟

مهمترین اثر یک معلم قرآن برای تربیت نسل ایمانی و اخلاقی نقل مطالب و کتاب‌هایی است که در دسترس است و اینکه گاهی فراتر از کتاب خاطراتی را بیان و تجربیاتی را به دانش‌آموزان منتقل کند که قطعا در مسیر تربیت نسل خیلی مهم است. ازجمله معلم‌های من که در این مسیر به خوبی عمل کردند، جناب آقای رضایی در کرمان بود. خدمتشان که می‌رسیدیم مطالب و موعظه‌هایی را بیان و بعضا اشعاری را می‌خواندند که فراتر از کتاب درسی بود و همین موارد موجب شد تا ما با قرآن و معارف اهل‌ بیت(ع) آشنا شویم.

*شیرین‌ترین خاطره‌ای را که از معلم قرآنتان در دوران مدرسه به یاد دارید، برایمان بازگو فرمایید.

از شیرین‌ترین خاطره‌های دوران تحصیلم، سفرهایی بود که با معلمانم به نقاط مختلف کشور داشتم؛ در این سفرها معلم دینی ما، مرا با آقای زرندی آشنا و برای ایشان تعریف کرد که یکی از دانش‌آموزانم صدا و تلاوت زیبایی دارد؛ ایشان هم بعد از آشنایی ما را در محافل مختلف قرآنی می‌بردند. بین سال‌های ۶۱ و ۶۲ بود که این محافل در کرمان شروع شد و اگر در محل استانداری یا اداره آموزش و پرورش کرمان برنامه‌ای بود، مشتاقانه انتظار می‌کشیدم که آقای زرندی دنبالم بیایند و برای تلاوت قرآن در آن جلسه همراهشان شوم.

معلم ما به ایشان سفارش کرده بود که او یکی از دانش‌آموزان خوش‌صداست و به لطف خدای متعال در برخی از جلساتی که در شهر کرمان برگزار می‌شد برای اجرای تلاوت مرا دعوت می‌کردند. قرائت قرآن در نقاط مختلف برایم خیلی خوشحال‌کننده و جذاب بود و خاطرات خوبی را در ذهنم ساخت. در این محافل تشویق می‌شدم و از اینکه احساس می‌کردم یک حضور قرآنی در آن محفل و آن جلسه وجود دارد و مورد تفقد و احترام قرار می‌گرفتم، خوشحال بودم؛ این فعالیت‌ها و محافل برای من تازگی داشت که همگی از برکت قرآن و معلمانی بود که مرا در این راه تشویق و مورد لطف و محبت خودشان قرار می‌دادند.

اگر این تشویق‌ها نبود شاید سرنوشت دیگری پیدا می‌کردم؛ اما خدای متعال عنایت کرد و در این مسیر قرار گرفتم و به همین جهت خدا را شکر می‌کنم که این افراد را در مسیر تربیت من قرار داد. بعد از مدتی به بوشهر رفتم و در آنجا از محضر استاد عبدالله‌زاده تلمذ کردم و ایشان هم برای ما زحمت بسیاری کشیدند. در تهران هم به همین شکل بود و در محضر استاد خدام‌حسینی و استاد موسوی‌بلده درس‌های زیادی آموختم و تا زمانی که زنده هستم و نفس می‌کشم این اساتید را یاد کرده و دعایشان می‌کنم، هرچند نمی‌توان قدر زحمتشان را ادا کرد، ولی دعا می‌کنم خدای متعال از این اساتید دستگیری کرده و حاجتشان را برآورده کند؛ امیدوارم عاقبتشان و هر حاجتی که دارند به حق امام زمان (عج) برآورده بخیر شود.

*بزرگترین آرزوی استاد کریم منصوری در مقام معلمی قرآنی چیست؟

آرزو دارم همواره معلم باشم؛ اگر به این گفته پیامبر(ص) عمل کنم که «خِیرکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ»، یعنی بهترین شما کسانی هستند که قرآن را یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد و این بزرگترین آرزوی من است. معلمی که مفاهیم قرآن را تعلیم کند و به دیگران انتقال بدهد «خِیرکُمْ» می‌شود و این توفیق بسیار بالایی است که معلم قرآن تا پایان عمرش «خِیرکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ» باشد. اگر ما که غیر از قرآن چیز دیگری نداریم، بتوانیم مطالب قرآن را به نسل بعدی منتقل کنیم و شرمنده پیامبر(ص) و قرآن نشویم بالاترین افتخار است.

*به عنوان کسی که یک عمر با قرآن مأنوس بوده و هست؛ زندگی قرآنی را چه نوع حیاتی می‌بینید؟

زندگی قرآنی واقعا قابل وصف نیست؛ آرامشی که این سبک زندگی نصیب انسان می‌کند، غیرقابل توصیف است. در این سبک زندگی اگر احساس خستگی و ناامیدی که طبیعت هر زیستی است، پیش آید، به قرآن مراجعه می‌کنیم و آرامش می‌یابیم. یاد اهل بیت(ع)، قرائت قرآن، تدبر در آیات قرآن و... واقعا آرام‌بخش است.

امام(ره) می‌فرمایند: اگر قرآن نبود باب معرفت‌الله تا ابد بسته بود و این یعنی ما اصلا نمی‌فهمیدیم که مذهب، مسیحیت، یهودیت و... چیست؛ اما قرآن برای ما شرح داد «کَذلِکَ نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنْباءِ ما قَدْ سَبَقَ»؛ اگر قرآن این مفاهیم را بیان نمی‌کرد ما متحیر می‌شدیم. قرآن باب دیگری از ابواب زندگی را برای ما باز کرد تا امت‌های دیگر را بشناسیم. قرآن خبرهای قبل، حال و آینده را به انسان منتقل می‌کند؛ همانطور که امیرالمؤمنین(ع) فرمودند قرآن قبل را می‌گوید که ما عبرت بگیریم، حال را می‌گوید که تربیت بشویم و آینده را می‌گوید که امیدوار شویم و بدانیم که حساب و کتاب، حلال و حرام و قیامت وجود حتمی دارد.

قرآن سه زمان را که برای بشر مبهم است، حل کرده است؛ کسی که این مطالب را خوب درک کند دیگر احساس پوچی، ناامیدی و خستگی نخواهد کرد، چراکه می‌داند هدف درست است، خدایی در کار است که همه چیز را می‌بیند و می‌داند. ما هر روز در نمازمان «سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَه» می‌گوییم؛ این یعنی خدا می‌شنود و بیناست؛ پس برای ناامیدی و خستگی جایی باز نیست. انسان باید همیشه فعال باشد، تلاش کند و ناامید نشود. خداوند «ارحَمُ الرّاحِمینَ» است.

خدا بندگانش را امتحان می‌کند؛ گاهی می‌دهد و می‌گیرد، گاهی می‌گیرد و می‌دهد؛ من باید بدانم که امتحان خدا هم در دادن و هم در گرفتن است و فکر نکنم اگر زمانی مزیتی به من دادند یا چیزی را از من گرفتند نباید مغرور یا ناامید شوم. بدانم که مورد امتحان خداوند قرار می‌گیرم و خود را نبازم، تکبر نکنم و از آن طرف هم نزد هرکسی سر خم نکنم و به خاطر اینکه مقداری مال دنیا را به دست بیاورم دین و ایمانم را از دست ندهم. البته انسان باید تلاش کند و ناامید نشود. امید به خدا داشته باشد چراکه او «ارحَمُ الرّاحِمینَ» است و ان‌شاءالله عنایت می‌کند.

*به نظر شما برای انس بیشتر با قرآن باید چه راه‌هایی را که تاکنون نسبت به آنها کم توجه بوده‌ایم در پیش بگیریم؟

عوامل مختلفی در این موضوع دخیل است که انسان بیشتر با قرآن انس بگیرد؛ اولین چیزی که مانع می‌شود ما به قرآن نزدیک نشویم، مصیبت بزرگ گناه کردن است. گناه، چون ظلمت و بن‌بست و قرآن نور است و این ظلمت با این نور سازگاری ندارد. پس اگر زمانی خدای ناکرده گناهی صورت گرفت، سریع با اشک، ناله و توبه آنها را پاک کنیم و راه را برای فهمیدن قرآن و نزدیکی به آن باز کنیم. خود ما باعث می‌شویم که به علت تخلف و اشتباهاتی که می‌کنیم به قرآن رو نکنیم. باید تا می‌توانیم از گناه فاصله بگیریم.

ازجمله عوامل گناه دوست، همسایه، همسر و همنشین بد است. همه اینها در گناه دخیل است. لذا باید در اینکه شاکله زندگی ما چطور تشکیل شود، سرشت ما چگونه رقم بخورد، یعنی در انتخاب همنشین، همسر و همکار دقت کنیم. در دیدن هر فیلمی یا خواندن هر کتابی و... باید دقت کنیم، همچنین نسبت به غیبت، تهمت و هدر رفت زمان حساس باشیم. همه این موارد در تکدر روح دخیل است؛ روح که مکدر شد، به نور نزدیک نمی‌شود و اقبال آنچنانی ندارد.

باید تلاش کنیم که شامل این روایت نشویم که پیامبر فرمود: «سیَأتی زَمانٌ علی اُمَّتی لا یَعرِفُونَ العُلَماءَ إلاّ بثَوبٍ حَسَنٍ، و لا یَعرِفُونَ القرآنَ إلاّ بصَوتٍ حَسَنٍ، و لا یَعبُدُونَ اللّه َ إلاّ فی شَهرِ رَمَضانَ، فإذا کانَ کذلِکَ سَلَّطَ اللّه ُ علَیهِم سُلطانا لا عِلمَ لَهُ، و لا حِلمَ لَهُ، و لا رَحمَ لَهُ» یعنی به زودی زمانی بر امّت من بیاید که علما را جز به لباس نیکو نشناسند و قرآن را جز به صدای خوش و خدا را جز در ماه رمضان عبادت نکنند. پس، هرگاه چنین زمانی فرا رسد، خداوند فرمانروایی بر آنان مسلّط گرداند که نه علم دارد و نه بردباری و نه رحم. باید تلاش کنیم که همیشه انسان در مقابل خدای متعال کاسه گدایی بگیرد. چون ما بنده هستیم و تا گدایی نکنیم، چیزی به ما نمی‌دهند. باید همیشه ناله و انابه کرد. انسان باید امیدوار باشد هرچند در روند طبیعی زندگی مسایل خوشایند، ناخوشایند و مصیبت‌هایی وجود دارد و زندگی همیشه روال عادی ندارد؛ دنیا بالا و پایین، شیرینی و تلخی دارد. باید انسان صبر کند، ناامید نشود و در عین تلاش، امید داشته باشد.

*بهترین شاگرد مکتب قرآن از نظر استاد کریم منصوری کیست؟

بهترین شاگردان مکتب قرآن «اهل بیت(ع)» هستند. اهل بیت(ع) مثل قرآن نور هستند؛ ما می‌گوییم قرآن نور است اما اگر با اهل بیت(ع) هم ارتباط برقرار کنیم، همین‌طور عنایت می‌کنند؛ هرقدر ما از گناه فاصله بگیریم، خالص و صادق باشیم و در عمل، نهان و در آشکار و همچنین در افعال خالص و صادق و یک رنگ باشیم، اهل بیت(ع) نیز به ما عنایت می‌کنند.

آقایی چله گرفته بود که امام زمان(عج) را ببیند؛ بعد از چند وقت به او گفتند تو خوب باش خودمان سراغ شما می‌آییم. انسان اگر خوب باشد اهل بیت(ع) عنایت می‌کنند؛ حتی اگر مستقیم هم نباشد با یک سری عوامل عنایت خودشان را نشان می‌دهند. ایشان شیعیان خود را رها نمی‌کنند. اگر فرستنده درست است باید گیرنده را درست کرد. فرستنده همان خدا و اهل بیت(ع) هستند و من به عنوان گیرنده باید خودم را درست کنم که بتوانم از فیض آنها استفاده کنم.

*توصیه استاد کریم منصوری به علاقه‌مندان ساحت فهم قرآن چیست؟

توصیه بنده این است که ناامید نشوند، راه خودشان را ادامه دهند،‌ تفسیر قرآن بخوانند. قرآن را حفظ کنند چراکه لذتی که در حفظ است در قرائت نیست. اگر قرآن را حفظ و در طول عمرشان از آن استفاده کنند، زندگی خود را تضمین کرده‌اند. در این مسیر ناامید نشوند. استاد خویی در 90 سالگی و در نهایت امید، قرآن را حفظ کردند. لذتی که در حفظ است در قرائت نیست و لذتی که در تفسیر است در حفظ و قرائت نیست و در نهایت لذتی که در عمل به قرآن وجود دارد در هیچ‌کدام از این موضوعات دیگر نیست.

ما باید به جایی برسیم که قرآن را در عمل وارد زندگی خودمان کنیم، آن زمان دیگر انسان لذت قرآن را می‌چشد و حس می‌کند که در هر راه و کاری که انجام می‌دهد، زندگی‌اش شیرین می‌شود و این به هیچ وجه قابل وصف نیست. مشکل در خودمان است. هرقدر خودمان را اصلاح کنیم، قرآن و اهل بیت(ع) فیضشان را بیشتر به ما می‌رسانند.

*کریم منصوری از نظر شما چگونه شاگردی برای مکتب قرآن است؟

شاگرد ناقص، خطاکار و غافل و هرچه که هست عنایت خودشان است؛ در غیر این صورت من در خور آن نیستم که خود را شاگرد مکتب قرآن حساب کنم. خودم هنوز غافل، محتاج و ناقص هستم. تا زنده هستم، همیشه امیدوار به رحمت الهی هستم و ان‌شاءالله خدا حسن عاقبت بدهد که خیلی مهم است. ممکن است انسان با یک امتحان، عاقبت به شر شود. انسان باید از خدا بخواهد، توسل کند، انابه کند تا عاقبت بخیر شود و بتواند الحق بالصالحین برای آن محقق شود.

*بزرگترین مشکل فعالیت‌های قرآنی را در کشورمان چه چیزی می‌دانید؟

این سؤال جواب‌های متعددی دارد؛ اینکه مشکلات چه چیزهایی هستند، سؤالی است که باید مسئولان پاسخ آن را دهند. از مسئولان درخواست می‌کنم، راه‌ها را باز کنند تا مردم بتوانند با آنها ارتباط بیشتری برقرار کنند؛ موانع را بردارند و محدود کنند. شاید نتوانند همه موانع را بردارند، اما قطعا می‌توانند کاری کنند که صدای مردم به آنها برسد.

گاهی مردم نیازهایی دارند و می‌خواهند بیان کنند، اما کسی نیست این نیازها را به مسئولان برساند، امیدوارم آنها نیز درصدد اصلاح و جبران برآیند.

و سخن پایانی شما...

هفته معلم را تبریک می‌گویم، هر چند این روز مبارک، همزمان با شهادت استاد مطهری است و ای کاش همزمان با تولد ایشان این روز را جشن می‌گرفتیم؛ البته درست است که ایشان به فیض اکمل رسیدند، اما اگر تولد شهید مطهری را برای این روز انتخاب می‌کردیم، شاید بهتر و مناسب‌تر بود. روز معلم روز رحلت این بزرگوار است. ایشان در نجف از محضر امام(ره) استفاده کردند و شاگرد صادقی برای ایشان بودند. پس از اینکه به تهران تشریف آوردند، همچنان یار امام راحل بودند. در تهران با غربت آن زمان بالاترین امتیاز و اعتبار را نزد ایشان داشتند تا جایی که امام خمینی(ره) پس از شهادت ایشان فرمود: «مطهری پاره تن من بود» و این یعنی تالی‌ تلو(تابع) امام(ره) بودند؛ ان‌شاءالله درجاتشان متعالی باشد.

گفت‌وگو از محسن مسجدجامعی

منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)