به نقل از «ایران اکونومیست»

حفاظت از زمین با مراقبت از خاک

تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۹۹۰۰۲

ایران اکونومیست - به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، خاک،پیکره ای طبیعی و پویا است که بر اثر فرایندها و عوامل خاکساز تشکیل شده و در برگیرنده مواد معدنی و آلی است که پوسته خارجی زمین را می پوشاند و گیاهان قادر به روییدن در آن هستند و پوشش های آبرفتی و سنگی سطح زمین نیز در بر می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خاک به عنوان منبع طبیعی، سرمایه ملی و بستر حیات، نقش اساسی در استقرار و رشد جوامع بشری و نیز سایر مخلوقات دارد و در واقع بخشی از زنجیره غذایی انسان و سایر حیوانات از خاک است به همین دلیل هرگونه آلودگی موجود در خاک می‌تواند در طی زنجیره غذایی، به سطوح بالاتر انتقال یافته و در نهایت در انسان تمرکز یابد.
خاک از منابع تجدیدپذیر به شمار می رود اما براساس مراجع مختلف تشکیل هر سانتیمتر خاک در شرایط مختلف آب و هوایی از 100 تا 10000 سال طول می کشد. هزینه رفع آلودگی هر متر مکعب خاک به روش های مختلف، بین 50 تا 5000 دلار است (ارزان ترین قیمت مرتبط به تبدیل خاک آلوده به بتن است). از سوی دیگر، رفع آلودگی خاک فرآیندی بسیار دراز مدت است.
با درک عمیق قدر و منزلت منابع خاک کشور و لزوم حفظ و حراست از این سرمایه خدادادی برای بهره برداری پایدار و حفظ امانت برای نسل های آینده، اعتقاد داریم که توسعه پایدار هیچ کشوری بدون توجه بـه منابع خاک، دست یافتنی نخواهد بود.
سال 2015 میلادی از طرف سازمان ملل متحد به عنوان سال جهانی خاک تعیین و نامگذاری شده است. همچنـین هر سال روز پنجم دسامبر( 15 آذر)، به عنوان روز جهانی خاک معرفی شده است. بزرگداشت این سال و این روزها از طرف جامعه جهانی بیانگر لزوم توجه هرچه بیشتر به این سرمایه عظیم خدادادی است کـه بـه علت افزایش نیازهای روزافزون جمعیت جهان تحت فشار مضاعف قرارگرفته است.
امروزه آثار زیانبار عدم توجه به سنت های الهی و سوء مدیریت در بهربرداری از منابع خاک و اراضی پدیدار شده و زنگ خطر جدی را در مورد رفاه، سلامت، و حتی ادامه حیات بشر به صدا درآورده است.
*** اهمیت خاک در سخنان مقام معظم رهبری
قضیه خاک از قضیه آب مهمتر است؛ ما مشکل آب هم داریم، مشکل بزرگی هم هست، لکن برای تهیه آب راه های فراوانی وجود دارد؛ برای تهیه خاک حاصلخیز این راه ها دیگر وجود ندارد. یعنی بی توجهی به مبانی حفظ محیط زیست؛ آسیبی که وارد می شود، آسیبی نیست که بشود [جبران کرد]. خب، میشود پیشگیری کرد، میشود علاج کرد؛
*** اهمیت خاک در سطح جهانی
سال 2015 با پیام 'خاک سالم برای زندگی سالم' از سوی سازمان ملل متحد به عنوان سال بین المللی خاک اعلام شده است، اختصاص دادن یک سال به این پدیده طبیعت، نشان از ارزشمند بودن آن دارد. ما همه می دانیم که خاک‌های جهان به دلیل توسعه شهرها، جنگل ‌زدایی، شیوه‌ های مدیریت و کاربری ناپایدار سرزمین، آلودگی، چرای مفرط و پدیده تغییر آب و هوا در معرض خطر نابودی قرار دارند و مادامی که خاک‌ها در خطر باشد زندگی سالم نیز نمی‌تواند مفهوم چندانی داشته باشد.
یک سال پیش مجمع عمومی سازمان ملل، 5 دسامبر را به عنوان روز جهانی خاک و سال 2015 را نیز به عنوان سال جهانی خاک اعلام کرد. این کار با هدف بالا بردن آگاهی جوامع و تصمیم گیرندگان، آموزش های عمومی، پشتیبانی از سیاست های و اقدامات موثر برای حفاظت از منابع خاک، ترویج سرمایه گذاری در مدیریت پایدار خاک، تقویت اهداف توسعه پایدار و دستور کار پس از 2015، جمع آوری اطلاعات و نظارت در تمام سطوح برای حفاظت خاک انجام گرفت.
زندگی سالم و پایدار بدون خاک سالم امکانپذیر نیست زیرا خاک سالم، امنیت غذایی را تامین می کند اینکه به بهانه تامین غذای امروز و افزایش تولید از کود و سموم شیمیایی بی رویه استفاده می کنیم خاک های حاصلخیز را از بین برده و دیگر نسل آینده منبعی برای تامین غذای خود نخواهد داشت و این در تقابل با اصول توسعه پایدار است، از سوی دیگر آلودگی خاک به راحتی به گیاهان و منابع آبی و موجودات آبزی انتقال یافته و سلامت مصرف کننده را به خطر می اندازد.
تا کنون یک سوم از خاک‌های جهان تخریب شده‌اند و چنانچه این روند ادامه یابد تا سال 2050 سرانه جهانی زمین قابل کشت و زراعت، تا یک چهارم میزان آن در سال 1960 تقلیل خواهد یافت. تا سال 2050 جمعیت جهان به بیش از 9 میلیارد خواهد رسید و این میزان به معنای دو میلیارد افزایش جمعیت بیش از جمعیت فعلی جهان است. در این صورت لازم است تولید مواد غذایی به میزان 60 درصد افزایش یابد، تا بتواند پاسخ گوی جمعیتی باشد که خواستار تغذیه‌ای به مراتب بهتر از امروز هستند.
*** نقش خاک در محیط ؛
- تامین غذا
- پایه و اساس پوشش گیاهی برای کشت و مدیریت برای خوراک، فیبر، سوخت و محصولات دارویی
- حافظ تنوع زیستی سیاره زمین
- نگهدارنده یک چهارم از کل تنوع زیستی جهان
- نقش کلیدی در تغییرات آب و هوایی و در چرخه کربن
- ذخیره کننده و بهبود دهنده منابع آبی در برابر سیل و خشکسالی
با توجه به غیر قابل تجدید بودن و نقش های متعدد و حیاتی خاک در طبیعت، حفظ آن برای آینده پایدار و امنیت غذایی ضروری است.( بیانیه دبیر کل فائو- سایت فائو)
*** تهدیدات زیست محیطی خاک در کشور
تهدیدات زیست محیطی خاک شامل 2 بخش فرسایش و آلودگی خاک می شود.
فرسایش خاک شامل انتقال خاک توسط عواملی نظیر آب و باد است که این عمل منجر به از دست رفتن خاک و آب و عناصر غذایی موجود در خاک می شود.
براساس برآوردهای انجام شده، فرسایش خاک کشور در سال 1355 معادل یک میلیارد تن بوده که 10 سال بعد به 1.5میلیارد تن و در سال 1375 به 2.5میلیارد تن افزایش یافته است.
در حال حاضر، میزان فرسایش خاک در ایران، حدود 16.7 تن در هکتار است که با شاخص جهانی پنج تا 6 تن در هکتار، فاصله بسیار زیادی دارد که از این میزان سالانه بیش از 100 هزار هکتار مراتع در حال تخریب است و بیش از 400 هزار هکتار در معرض نابودی قرار دارد. به این میزان باید حجم خاک هایی که بر اثر افزایش شوری، سدیمی شدن مشکلات ماندابی و زه کشی بدون استفاده می شوند را نیز اضافه کرد.
حدود 8 میلیون هکتار زمین قابل کشت آبی در کشور وجود دارد که بر اثر تخریب و مسایلی مانند خشکسالی و افزایش شوری روز به روز در حال کم شدن است.
از سوی دیگر جمعیت همچنان در حال افزایش است این در حالی است که نمی توانیم خاک تولید کنیم زیرا تولید هر یک سانتیمتر خاک به صدها سال زمان نیاز دارد بنابراین ناچار هستیم همین میزان خاک حاصلخیز خود را حفظ کنیم که این موضوع نیازمند تلاش جمعی مردم، مسوولان و پشتیبانی قانونی از دستگاه های اجرایی است.
خسارت ناشی از فرسایش و تخریب خاک به صورت مختلف سالانه در حدود سه هزار و ‌500 میلیارد ریال برآورد شده است. هزینه فرسایش در ایران معادل ‌14 درصد درآمد ناخالص ملی است، ایران یکی از هفت کشور آسیائی است که بیشترین میزان هدر رفت خاک را دارد.
*** برخی از مهمترین پیامدهای فرسایش خاک در ایران
- کاهش ‌11 درصدی وسعت جنگل‌های ایران در طول‌40 سال
- رسوب ‌گذاری در حدود ‌240 میلیون متر مکعب در حوزه سدهای کشور (معادل سالانه پنج سد با ذخیره ‌50 میلیون متر مکعب)
- بیابان ‌زایی در بیش از ‌100 میلیون هکتار از اراضی کشور
- کاهش قابلیت تولید محصول
- افزایش غلظت گازهای گلخانه ای (N2O, CH4, CO2) به اتمسفر و گرم شدن جهانی هوا
آلودگی خاک ناشی از توسعه ناپایدار فعالیت های صنعتی، شهری، معدنی و کشاورزی از عوامل عمده تخریب خاک به شمار می رود. در اثر گسترش آلودگی و تخریب خاک،‌بیابان زایی در زمین های خشک و نیمه خشک که ایران نیز جزو آن ها محسوب می شود به وقوع می پیوندد که یکی از پیامدهای هدر رفت خاک به شمار می رود.
ایران یکی از هفت کشور آسیایی است که بیشترین میزان هدر رفت خاک را دارد. 20 درصد کاهش قابلیت تولید محصول نیز یکی دیگر از پیامدهای اتلاف منابع خاک در کشور به شمار می آید.
سرعت رشد جمعیت جهان با نسبت 1.8 درصد در هرسال و متعاقب آن ناآگاهی و عدم مدیریت مناسب با توجه به توزیع نامتعادل منابع خاک در کره زمین، تلاش انسان به منظور دستیابی به انواع مواد غذایی و محصولات کشاورزی، محدودیت موجود در منابع خاک و سرانه زمین و… این تخریب و هدر رفت را تشدید کرده است.

منبع: ایران اکونومیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۹۹۰۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حفاظت از انفال مهمترین رسالت هر جنگلبان است

ایسنا/گیلان مدیرکل منابع طبیعی گیلان، حفاظت از انفال را مهمترین رسالت هر جنگلبان دانست و متذکر شد: همه جنگلبانان خودشان را در قبال خون شهدای انفال مسئول می دانند.

سید مازیار رضوی امروز، ۶ اردیبهشت ماه در مراسم نوزدهمین سالگرد شهادت شهید «ناصر پیروی» و یادواره شهدای انفال و جان نثاران منابع طبیعی استان گیلان، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره همه شهدای انقلاب اسلامی، اظهار کرد: شهدا صادقانه و خالصانه در راه خدا قدم برداشتند و آسمانی شدند.

وی یاد و خاطره شهیدان «ناصر پیروی» و «رشید غفاری»، شهدای انفال استان گیلان را زنده نگه داشت و افزود: شهدای انفال در راه حفظ منابع طبیعی جان خودشان را نثار کردند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با بیان اینکه شهدا با خدا معامله کردند و از جان عزیزشان گذشتند، تصریح کرد: از شهدا درس گذشت و ایثار و مردانگی را یاد می گیریم.

رضوی با اشاره به سابقه همکاری خود با شهید پیروی، خاطرنشان کرد: شهید پیروی در کنار نظم و انضباط اداری، همواره به همکاران احترام می گذاشت و از آنان حمایت می کرد.

وی با بیان اینکه شهید پیروی برای مقابله با آتش سوزی جنگل ها و جلوگیری از قاچاق قرق بانی را راه انداخت و جنگل های منطقه تالش و رضوانشهر را آرام کرد، ادامه داد: شهید غفاری نیز از شهدای مظلوم انفال است.

مدیرکل منابع طبیعی گیلان حفاظت از انفال را مهمترین رسالت هر جنگلبان دانست و متذکر شد: همه جنگلبانان خودشان را در قبال خون شهدای انفال مسئول می دانند و لذا باید بیش از پیش برای حفاظت از این ودیعه الهی تلاش کنیم.

جنگلبانی؛ عبادتی زیبا و ماندگار

محمدرضا داوطلب، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران گیلان نیز، شهید پیروی را افتخار گیلان دانست و اظهار کرد: شهید پیروی نقطه عطفی را در عرصه حفاظت از انفال ایجاد کرد.

وی جنگلبانان را جان نثاران منابع طبیعی دانست و افزود: علاوه بر شهدا، شاهد ایثار و از خود گذشتگی خانواده های معظم آنان نیز هستیم که از حق خودشان برای مانایی نظام مقدس جمهوری اسلامی گذشتند.

مدیرکل بنیاد شهید گیلان منابع طبیعی را مایه حیات انسان دانست و یادآور شد: منابع طبیعی عطیه خداوندی بوده و لذا شهدای انفال برای حفاظت از بیت المال جان خود را فدا کردند.

وی جنگلبانی را عبادتی زیبا و ماندگار دانست و تاکید کرد: استان گیلان هشت هزار شهید تقدیم اسلام و انقلاب کرده و لذا در هفته منابع طبیعی هشت هزار نهال به یاد شهدای گیلان غرس شد و این حرکت زیبا ادامه دارد.

وی با بیان اینکه نظام استکبار با همه توان به میدان آمده تا به جمهوری اسلامی خدشه وارد کند، گفت: دشمنان مرد میدان جنگ سخت نیستند و لذا سرداران و فرماندهان ما را ناجوانمردانه شهید می کنند، اما دوران بزن و در رو تمام شده و دشمنان باید پاسخگوی اعمال خود باشند.

مدیرکل بنیاد شهید گیلان، به ایستادگی تمام قد نظام اسلامی در برابر دنیای کفر اشاره کرد و افزود: سازمان های بین المللی در مقابل جنایت و نسل کشی رژیم صهیونیستی موضع گیری نکردند، اما سربازان نظام اسلامی از همین سرزمین به قلب استکبار یعنی رژیم منحوس و پلید صهیونیستی حمله کردند و به آنان درس عبرت دادند.

داوطلب، گیلان را استان اولین ها دانست و با بیان اینکه شهید سید یونس رودباری اولین شهید نهضت انقلاب است، اضافه کرد: مردم گیلان در ۸ دی سند ولایتمداری خودشان را امضا کردند؛ گیلانی ها در همه عرصه ها شهید تقدیم کرده اند و استاندار و وزیر شهید داریم و لذا شهید پیروی به عنوان شهید انفال سند سربازی و ولایتمداری ماست.

حجت الاسلام والمسلمین علائیان، مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور نیز در این مراسم، شهادت را به مثابه آگاهی دانست و اظهار کرد: شهدا زنده هستند و بر اعمال ما نظارت می کنند.

وی دنیا را غیر واقعی و مجاز دانست و افزود: شهادت واقعی ترین معنای زندگی است و همه ما در برابر شهدا و خانواده های معظم آنان مسئولیت داریم.

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان منابع طبیعی، خدمت به خلق را بالاترین عبادت دانست و خاطرنشان کرد: شهدای مظلوم مدافع انفال راه خدمت را انتخاب کردند و شهادت نصیبشان شد.

انتهای پیام