خودکشی؛ انتقام از اجتماع
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۹۰۱۷۷۹
سروصداهای بازی «نهنگ آبی» در ایران همزمان شد با خودکشی دو دختر نوجوان در اصفهان. اگرچه تحقیقات پلیسی نشان داد که میان خودکشی این دو نوجوان و بازی نهنگ آبی ارتباطی وجود ندارد اما این موضوع بهانهای شد تا دانشکده مدیریت اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات دراینباره نشستی را با همکاری انجمن آسیبشناسی اجتماعی، انجمن جامعهشناسی ایران و مدیران و کارشناسان رسانه برگزار کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، در این نشست حرفهای زیادی زده شد اما آنچه بیش از همه حرفها اهمیت داشت، این بود که تنها در عرض یکسال آمار خودکشی ٣٥درصد افزایش داشته است؛ مشکلی که به گفته سخنرانان این نشست، ریشه آن به سرکوبهای اجتماعی برمیگردد.
محمود سلطانیفر، عضو هیأتعلمی دانشگاه علوم و تحقیقات یکی از افرادی بود که در این نشست حرف زد: «نمیتوانیم خودزنی و خونبازی را که در مدارس دخترانه اتفاق میافتد، کتمان کنیم و باید این موضوعات را با جامعه جوان مطرح کنیم. پنهانکردن مسائلی از این دست راه به جایی نمیبرد و باید نسبت به این اتفاقات خودآگاهی داشته باشیم.» او درباره آسیبی که ١٢ تا ١٩سالهها را تحتتاثیر قرار میدهد، توضیح داد؛ آسیبی که نگرانی از آینده خود را میان نوجوانان نشان میدهد. سلطانیفر معتقد است قربانیان بسیاری از ناهنجاریهای اجتماعی که به خودکشی ختم میشوند، دخترانند، چون امکان برونریزی هیجانات خود را ندارند، بنابراین باید به آنها فضا بدهیم تا فرصت تخلیه خود را داشته باشند: «همیشه عوامل زیادی برای رساندن یک فرد به مرحله خودکشی وجود دارد و شبکهها و رسانههای اجتماعی آخرین عامل آن هستند، درحالی که در خیلی از مواقع همین شبکههای اجتماعی فرصت افشای زیرپوستی این مسائل را به ما میدهند.» او در نهایت بازی نهنگ آبی را تنها بهانهای برای پرداختن به موضوع خودکشی دانست.
افزایش ٣٥درصدی خودکشی در یکسال
احمد بخارایی، جامعهشناس و مدیر گروه مسائل و آسیبهای اجتماعی انجمن جامعهشناسی ایران هم این موضوع را از منظر جامعهشناسی توضیح داد: «خودکشی بازخورد سمبلی است از یک مفهوم بزرگتر به اسم انزوای اجتماعی که داستان پیچیدهای است و تحلیل آن بسیار دشوار است. هر پدیدهای یکشبه پا به عرصه وجود نگذاشته و در یک بستر تاریخی شکل گرفته است. پدیدههای اجتماعی هرکدام دارای پیامدهایی است و انزوای اجتماعی یکی از پیامدهای خودکشی است.» او درباره اینکه گفته میشود تکنولوژی بسیاری از آسیبهای اجتماعی را رقم زده است توضیح داد که همگی این ابزارها هم کارکرد مثبت و هم منفی دارند: «نتایج تحقیقات ما نشان داد که درحال حاضر جامعه گرفتار نوعی بیاعتمادی است که میتوان این بیاعتمادی را به زلزله اجتماعی تعبیر کرد.» احمد بخارایی این را هم گفت که خودکشی در سال ١٣٨٠ حدود ١٣٨٥نفر بوده است و تعداد آن در سال ١٣٩٤ به ٣٢٣٤نفر رسید: «در این مدت خودکشی ٦٥درصد افزایش یافته است، این درحالی است که از سال ١٣٩٣ تا ١٣٩٤ میزان خودکشی در ایران ٣٥درصد رشد داشته است.» او معتقد است که آمار ثبتنشده خودکشی خیلی بیش از اینهاست: «آمار افرادی که خودکشی ناموفق داشتهاند، خیلی بیشتر است، درحالی که اگر بخواهیم آمار کسانی را که تمایل به خودکشی دارند دربیاوریم، به رقم بسیار بالاتری میرسیم؛ اتفاقی که بازگوکننده همان انزوای اجتماعی یا بحران هویت است و خود را به شکل خودزنی، خونبازی، اضطراب و افسردگی و خودکشی نشان میدهد، درحالی خونبازی در پسران نشانه قلدربازی در گذشته بود اما این اقدام در میان دختران نوجوان امروزی صدایی است که آن را نشنیدهاند و احساساتی است که در نطفه خفه شده است.» بخارایی در ادامه توضیحات خود از «طغیانی» نام برد که جامعه ما را تهدید میکند: «محیط نقش ویژهای در شکلگیری بحران هویت دارد، بهطوری که خیلی از انتخابهای فرد همیشه تحتتاثیر این محیط است.»
پرخاشگری یک بیماری اجتماعی مسری است
محسن بنیهاشمی، روانشناس و استاد دانشگاه هم از پرخاشگری نهفته در میان افراد جامعه بهعنوان یک بیماری اجتماعی یاد کرد که مسری است: «کسی که به خود آسیب میزند، دچار حس انتقام اجتماعی است.» او معتقد است که در سیستم تعلیم و تربیت هیچگاه به احساسات سرکوبشده کودکان توجه نمیشود؛ احساساتی که در نهایت خود را در پرخاشگری نشان میدهند: «این درحالی است که ظرفیتسازی برای شادی همیشه نادیده گرفته شده است.»
خودکشی بهعنوان یک خسارت اجتماعی
غلامحسین بیابانی، رئیس مرکز تحقیقات کاربردی پلیس آگاهی کشور هم در این نشست از ماهیت خودکشی گفت که در قانون مجازات اسلامی جرم نیست: «در تحقیقات پلیسی درباره خودکشی دختران اصفهانی هیچ نشانهای از استفاده از بازی نهنگ آبی در تلفنهمراه یا بدن این افراد پیدا نشد و بعد مشخص شد که این افراد بدسرپرست بودهاند و مادر یکی از این افراد سابقه خودکشی داشت.» او معتقد است که نیمی از کسانی که خودکشی کردهاند، با حلقآویزکردن خود، این کار را به سرانجام رساندهاند: «نیمی از این افراد، ٢٠ تا ٤٠سال دارند و بیشتر انگیزه آنان اختلافات خانوادگی و مشکلات روحی- روانی است.» سرهنگ بیابانی از وجود بیش از نیمی از خودکشیها در سه کلانشهر اصفهان، مشهد و تهران خبر داد. سرهنگ بیابانی این پدیده را یک خسارت اجتماعی دانست که البته موضوعی آگاهانه است.
به ستاد مبارزه با بحران جوانی و نوجوانی نیاز داریم
زهره دلگشا، پژوهشگر اجتماعی هم که درباره بازی نهنگ آبی تحقیقاتی را انجام داده است، گفت که در مقابل این بازی هیچ راهکاری از سوی مسئولان طراحی نشده است، درحالی که در یکی از مدارس برزیل بازی درباره نحوه شادبودن ساخته شد و در آمریکا هم برنامهای درباره به چالشکشیدن مردم برای رسیدن به زندگی بهتر در دسترس مردم قرار گرفت: «در بازی نهنگ آبی فرد ٥٠ مرحله را طی میکند که در هرکدام باید خشونتی را علیه خود انجام دهد، بنابراین تا مرحله آخر به راحتی میتواند خودکشی را به انجام برساند.» او معتقد است که دختران در مدرسه برای رسیدن به آرامش و دیدهشدن خونبازی میکنند: «برای جلوگیری از ادامه آسیبهای اجتماعی به ستاد مبارزه با بحران جوانی و نوجوانی نیاز داریم.»
بخش عمدهای از خودکشیها ارثی است
کاظم ملکوتی، رئیس انجمن پیشگیری از خودکشی در ایران سخنران دیگر این نشست بود که درباره روند رسیدن به خودکشی توضیحاتی داد: «بازتاب بدون برنامه روشهای خودکشی در افزایش آن موثر است و باید رسانه در اینباره براساس یک برنامه درست اطلاعرسانی کنند.» او معتقد است که هر اقدام به خودکشی ٢٣ برابر احتمال خودکشی را افزایش میدهد و یکی از مهمترین دلایل خودکشی را اختلال دوقطبی در فرد دانست: «مصرف الکل خودکشی را ٣برابر میکند و فقر ٢برابر اما کسانی که اختلال دوقطبی دارند، بیشتر به سمت خودکشی کشیده میشوند.» به اعتقاد او، خودکشی در خانوادههایی که آن را در یکی از اعضا تجربه کردهاند، ٢٠برابر بیشتر است: «بنابراین بخش عمدهای از خودکشیها ارثی است.» ملکوتی از تغییر الگوی خودکشی در استانهای غربی به ویژه ایلام حرف زد که از خودسوزی به مصرف قرص چرخیده است: «شانس موفقیت در خودسوزی ٧٠درصد است و با مصرف قرص ١٠درصد مرگ را قطعی میکند.»
لذت از «تصاحب و مالکیت» در بازیهای کامپیوتری
حسین خطیبی، روانپزشک سخنران بعدی این نشست هم درباره دلایل گرایش جوانان به انجام بازیهای فضای مجازی حرف زد: «افراد معمولا به دلیل اقدامات کسب لذت یا دوری از رنج، دست به اقدامات مختلف میزنند. بازیهای کامپیوتری نیز یکی از فعالیتهایی است که افراد از طریق آن به لذت میرسند.» او به لذت از «تصاحب و مالکیت» در بازیهای کامپیوتری اشاره کرد: «با دریافت امتیاز یا جوایز مختلف، افراد چیزهایی را میتوانند تصاحب کنند که در زندگی واقعیشان آنها را در اختیار ندارند. این بازیها همچنین امکان خروج فرد از مخمصه را هم فراهم میکنند. به این صورت که آنها هر زمان با تنگنا مواجه شوند، میتوانند بازی را از نو آغاز کنند.» او قدرت اختیار بالا در زمان انجام بازیهای فضای مجازی را از دیگر دلایل جذابیت آنها دانست: «افراد در فضای این بازیها میتوانند دست به اقداماتی بزنند که گاهی برای آنان امکانپذیر نیست. همچنین رویارویی با چالشها موجب ترشح آدرنالین در خون شده و احساس لذت را در استفادهکنندگان از این بازیها ایجاد میکند.» خطیبی این را هم گفت که گاهی فرد تلاش میکند تا از طریق این اقدامات از دیگران انتقام بگیرد یا اینکه این فضا را مکانی برای ابراز خشم خود نشان دهد: «به همین دلیل نمیتوان به شکل قطعی این افراد را دچار اختلال روانی دانست.»
اختراع یک جوان روسی با عنوان «نهنگ آبی» در سال ٢٠١٣ مرگ ١٣٠نفر در این کشور را رقم زد و البته وقتی او دستگیر شد، گفت که قصد داشته جهان را از آلودگیهای زیستی پاک کند. نهنگ آبی مراحل زیادی دارد تا بازیکن را به پله آخر و سقوط آزاد از یک پشتبام بلند برساند و در هر مرحله از ٥٠ مرحله بازی از همه ابزارها برای تهدید و تحریک قربانی استفاده میکند. خودکشی اما از سالهای قبل بلای جان جامعه انسانی بود و البته هر روزی که گذشت، قربانیان آن بیشتر شدند. مرگ خودخواسته در ایران از سال ١٣٨٠ تا ١٣٩٤ در عرض ١٥سال ٦٥درصد و از سال ١٣٩٣ تا ١٣٩٤ در یکسال حدود ٣٥درصد افزایش یافت و این سیر صعودی خودکشی زنگ خطر دیگری را در ایران به صدا درآورد. در این میان اما ورود بازی نهنگ آبی در ایران بهانهای شد برای توجه بیشتر به مشکلات و معضلاتی که جامعه را تهدید میکند.
منبع: اقتصاد آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۹۰۱۷۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کسانی که اعتمادبهنفس آنها نمایشی است، این رفتارها را دارند
اعتمادبهنفس، ویژگیای است که همه ما آن را تحسین میکنیم و آرزوی داشتنش را داریم.
به گزارش روزیاتو، اما بسیاری از ما برای دستیابی به آن به این جمله معروف عمل میکنیم که «تا وقتی که نتوانستهای چیزی را به واقعیت تبدیل کنی، به آن وانمود کن»؛ بنابراین تعجبی ندارد که در بحث اعتماد به نفس بسیاری از اوقات واقعیت آن چیزی نیست که به نظر میرسد. گاهی در زیر آن تصویر مطمئن به خودی که از یک شخص میبینیم، در حقیقت، فردی مردد به خود و طالب تأیید دیگران وجود دارد.
با این حال، تشخیص این موضوع ساده نیست. حتی کسانی که بسیار بااعتماد به نفس به نظر میرسند هم ممکن است در جنگی درونی درگیر باشند که ما از آن به کلی بی خبریم.
پس از کجا میتوانیم متوجه این موضوع شویم؟ چند رفتار هست که این افراد اغلب از خود نشان میدهند.
در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
۱- کمالگرا هستندتصور کنید که با یکی از همکاران تان که به داشتن اعتماد به نفس بالا معروف است، بر روی پروژهای کار میکنید. به نظر میرسد که او همه چیز را تحت کنترل دارد و همیشه کاری عالی از خود ارائه میدهند.
با این حال، در این همکاری نزدیک متوجه میشوید که او زمان زیادی را صرف بررسی کار خود، اصلاح ریزترین جزئیات و نگرانی برای نقصهای جزئیای میکند که کس دیگری متوجه آنها نمیشود.
شاید عجیب به نظر برسد، اما این حد از کمالگرایی اغلب میتواند نشانهی این باشد که یک شخص در ظاهر بااعتماد به نفس، اما در درون به دنبال تأیید دیگران است.
روانشناسان علت کمالگرایی را مطمئن نبودن از خود و ترس از تأیید نشدن، تمسخر شدن و طرد شدن میدانند.
به عقیدهی آن ها، فشارهای درونی مانند میل به جلوگیری از شکست یا قضاوت منفی، افراد را به کمالگرایی سوق میدهد.
دلیل کمالگرایی گاهی میتواند تلاش برای اثبات ارزشمندی خود به دیگران و به دست آوردن تأیید آنها باشد. نیاز به انجام بی عیب و نقص همه چیز ممکن است ریشه در ترس از قضاوت یا نقد شدن داشته باشد. افراد کمالگرا با مطمئن شدن از بی نقص بودن ریزترین جزئیات، امیدوارند که جلوی هر گونه بازخورد منفیای که میتواند اعتماد به نفس آنها را درهم بشکند را بگیرند؛ بنابراین اگر با شخصی رو به رو شدید که بااعتماد به نفس به نظر میرسید، اما وسواسی و سختگیر بود، ممکن است معنایش این باشد که اعتماد به نفس او صرفاً ظاهری است.
۲- همیشه پیش از تصمیم گیری به نظر دیگران نیاز دارندتا به حال شخصی را دیده اید که با وجود اینکه بااعتماد به نفس به نظر میرسد، اما دائماً دنبال نظر یا تأیید دیگران است؟
همانطور که احتمالاً حدس زده اید، این نشانهی ظریف، اما رایجی از مطمئن نبودن از خود است.
این نیاز به نظر یا تأیید دیگران میتواند در مورد شغل، تصمیمات یا حتی ظاهر باشد.
گرچه لزوماً چیز بدی نیست، چون همهی ما گاهی به اندکی تأیید دیگران نیاز داریم. اما اگر این امر تبدیل الگویی مداوم شود، ممکن است به نیازی عمیقتر برای تأیید شدن اشاره داشته باشد.
۳- انتقادپذیر نیستندبرای بسیاری از افراد پذیرش انتقاد کاری دشواری است، اما نه لزوماً به این خاطر که آنها نیازی به بهبود و اصلاح در خود نمیبینند، بلکه به این دلیل که در درون شان از هر انتقادی که ممکن است مؤید ترس آنها از به اندازهی کافی خوب بودن باشد، واهمه دارند.
روانشناسان میگویند کسانی که اعتماد به نفس بسیار پایینی دارند، حساسیت شدیدی به هر نوعی از انتقاد، اصلاح یا نصیحت و توصیه دارند، حتی اگر چیزی که میگویید سازنده و کاملاً درست باشد.
۴- دائماً در شبکههای اجتماعی پست میگذارندهمهی ما گهگاه به اندکی تحسین و تأیید دیگران نیاز داریم.
با این حال، برخی افراد به ظاهر بااعتماد به نفس، میل ناسالمی به این امر دارند؛ و اگر بخواهند که همیشه بااعتماد به نفس به نظر برسد، نمیتوانند از همهی اطرافیان شان طلب تأیید کنند. چرا که باعث برملا راز درونی شان میشود؛ بنابراین چطور باید این مشکل را حل کنند؟
احتمالاً با کمک بی نقصترین وسیلهی ساخته شده تاکنون برای دریافت تأیید دیگران یعنی شبکههای اجتماعی.
شبکههای اجتماعی باعث عادی شدن رفتارهای تأیید طلبانهی نسبتاً ناسالم شده اند.
مادربزرگ خود را در جوانی تصور کنید که با وسواس زیادی عکسی از خود تهیه کند و نسخههای زیادی از آن عکس را با همراه این یادداشت برای تمام دوستانش ارسال کند: «دوستش داری؟ لطفاً باخبرم کن.»
عجیب به نظر میرسد، درست است؟ اما این در واقع همان کاری است که بسیاری از افراد امروزه در دنیای دیجیتال انجام میدهند.
شبکههای اجتماعی به ویژه برای کسانی که در درون شان به دنبال تأیید دیگران هستند میتواند فضایی برای دستیابی به این هدف فراهم کند. آنها ممکن است که دائماً درمورد موفقیت ها، ماجراجوییها یا حتی اتفاقات روزمره شان پست بگذارند، به این امید که بتوانند لایک و کامنت و شِیر دیگران را به دست آورند.
با این حال، روانشناسان معتقدند این امر میتواند باعث تشدید رفتارهای تأیید طلبانه و تلاشهای ناسالم برای گرفتن تأیید دیگران شود. به علاوه، این تأیید طلبیهای افراطی مشکل اصلی و ریشهای فرد را برطرف نمیکند، چرا که تأییدی که شخص به این شیوه از دیگران دریافت میکند، تأییدی بیرونی است.
پژوهشها هم ارتباط میان فعالیت بیش از اندازه در شبکههای اجتماعی با پایین بودن اعتماد به نفس را اثبات کرده است؛ بنابراین اگر با شخصی مواجه شدید که دائماً در شبکههای اجتماعی پست میگذارد، این امر ممکن است نه صرفاً میل او به اشتراک گذاری، بلکه شیوهی او برای دریافت تأیید دیگران باشد.