به نقل از «شبستان»

باید با قدرت علم تقدس‌انگاری اندیشه‌های غربی را بشکنیم

تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۰۱۳۶۰

خبرگزاری شبستان: تابوها و تقدس انگاری اندیشه های غربی باید شکسته شود و این نیاز به داشتن جرات علمی دارد. مقدمه داشتن جرات علمی داشتن قدرت علمی است. برای نقد اندیشه یا نظریه باید قدرت لازم علمی وجود داشته باشد

به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از طلیعه: حسین علی رمضانی، استادیار دانشگاه امام حسین(ع) با اشاره به امکان مدیریت تحول در علوم انسانی گفت: امری در عالم وجود ندارد که مدیریت نشود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر همه پدیده ها را برای تبیین و توصیف و پیش بینی درنظر بگیریم که علمی به ما می دهند دو ساحت علوم طبیعی و علوم انسانی را می توانیم درنظر بگیریم. امور دقیقه و علوم طبیعی که قاعده مند و قابل پیش بینی است و در عرصه علوم انسانی که با شرایط خاص مدیریت و تبیین و پیش بینی امکان پذیر است. این عرصه با عرصه علوم طبیعی متفاوت است زیرا کنشگر آن انسان است.

 

وی افزود: متغیرهایی که در ساحت علوم طبیعی محدود است، در ساحت انسان نامحدود است و این عامل باعث ایجاد شبهه می شود که آیا امکان دارد در عرصه علوم انسانی مدیریت صورت بگیرد؟ مدیریت در اینجا به معنای قالب بندی کردن، اداره کردن و تعیین حدود و رسیدن به ساحت تبیین و توصیف و پیش بینی پذیری است.

 

رمضانی اضافه کرد: تبیین به دنبال چرایی است و قاعده If and than  را دنبال می کند. در علوم طبیعی این قاعده امکانپذیر است. اما در علوم انسانی اگرها و متغیرها در تبیین پدیده ها پاسخگو نیست زیرا متغیرها بی نهایت است. اگر متغیرها محدود و تعیین شود و شرطی سازی صورت بگیرد قابل پیش بینی می شود. مبنای این بحث به مباحث منطقی باز می گردد به این صورت که از منطق ساده شروع می شود و به منطق ریاضی می رسد و در نهایت به منطق هوشمند یا فازی دست پیدا کردیم.

 

استادیار دانشگاه امام حسین(ع) افزود: در علوم انسانی منطق فازی می تواند به تبیین و توصیف و پیش بینی پذیر کردن خیلی از مسائل علوم انسانی کمک کند. مدیریت پذیر بودن علوم انسانی امکانپذیر است اما به شرطی که ساختار درست، راهبرد دقیق، سازماندهی دقیق و فرآیند دقیقی انجام شود تا مدیریت در سطح راهبردی علوم انسانی پاسخگو باشد و ما به نتیجه دقیقی برسیم.

 

وی با اشاره به اهمیت جرات علمی در محققان و پژوهشگران در ارائه نظرات جدید گفت: در سیستم آکادمی ترجمه مبانی فکری و هستی شناسی و مردم شناسی و جامعه شناسی که از غرب به جامعه دینی ما وارد شده است، تابو و مقدس شناخته می شود. من قائل به این هستم که در علوم طبیعی از جمله فیزیک و شیمی و اختر فیزیک قواعد و نظریه ها جهان شمول هستند و با پسوند اسلامی و غیر دینی نمی توان آنها را تفکیک کرد.

 

رمضانی افزود: در علوم انسانی انسان و روابط انسانی ساخته می شود. تابوها و تقدس انگاری اندیشه های غربی باید شکسته شود و این نیاز به داشتن جرات علمی دارد. مقدمه داشتن جرات علمی داشتن قدرت علمی است. برای نقد اندیشه یا نظریه باید قدرت لازم علمی وجود داشته باشد تا بتوان به عنوان استاد آکادمیک با پسوند اسلامی و دینی اشراف کامل به اندیشه ها داشته باشیم و این نیاز به مطالعه زیاد و تفکر زیاد دارد.

 

وی بیان کرد: مطالعه سطح دانش و تفکر عمق دانش را ایجاد می کند. باید نحوه تفکر علمای دینی صحیح شود زیرا ۳۰ روش تفکری داریم و بسیاری از علما تفکر انتقادی و سیستمی و تحلیلی و تطبیقی را استفاده نمی کنند. من توصیه می کنم با فرآیند حل مساله که غرب هم در آن زمینه به خوبی کار کرده است، اندیشمندان ما برای یافتن قدرت علمی روش حل مساله را به خوبی بیاموزند.

 

وی با طرح این پرسش که چرا با وجود قدرت علمی علم بیان نمی شود؟ گفت: اولا جامعه علمی مقاومت می کند و تقدس دادن به نظریات غربی باید کنار گذاشته شود. دوم اینکه نظریات ما قابلیت تنه زدن به نظریات موجود را دارد یا خیر؟ آیا در آیات و روایات قواعدی به عنوان سنت های الهی می تواند به عنوان قاعده و نظریه مطرح شوند؟

 

رمضانی اظهار کرد: بر اساس روایت «الملک یبقی مع الکفر ولا یبقی مع الظلم» یعنی دولت می تواند بر اساس کفر به دوام برسد اما بر اساس ظلم نمی تواند. این یک سنت و قاعده است. مارکس عامل بسیاری از انقلاب ها را شکاف های اقتصادی می داند. اقلیت و اکثریت در اثر ظلم بوجود می آید و این قاعده ۱۴۰۰ سال پیش مطرح شده اما اکنون تئوریزه نمی شود زیرا جرات علمی وجود ندارد.

 

این پژوهشگر بیان کرد: تئوری سازی توسط جامعه علمی کار نشده و آشنایی با اصول منطق و قواعد منطقی که برپایه مفهوم سازی است ضرورت دارد. باید اعتماد به نفس داشته باشیم و به دارایی های مان توجه کنیم و آنها را به عنوان ارزش افزوده و مزیت رقابتی در عرصه و ساحت علوم انسانی در نظر بگیریم. دارایی ها اعم از منابع معرفتی مانند آیات و روایات و نهج البلاغه و کتاب هایی که در عرصه های مختلف توسط بزرگانی مانند ابوعلی سینا، ابوریحان و ملاصدرا نوشته اند و باید افرادی قواعد را از منابع موجود خارج کنند.

 

وی با اشاره به عدم تولید نظریه های قوی در حوزه علوم انسانی بعد از گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی گفت: انقلاب ما فرهنگی بود و نظام مسائل و نیازهای مان را بر اساس نگاه اسلامی نچیدیم و نظام موضوعات را مانند نقشه جامع علمی کشور که شورای عالی انقلاب فرهنگی آن را تدوین کرده است، بر اساس نگاه اسلامی تنظیم نکرده ایم.

 

رمضانی اضافه کرد: نظام مسائل مان را که بر اساس نظام موضوعات است بر پایه نگاه اسلامی قرار نداده ایم و اکنون که به اینجا رسیدیم روش دقیق بومی اسلامی در راستای پاسخ به مسائل پیدا نکرده ایم  تا به عنوان کلیدی در قفل مسائل بیندازیم و آن را باز کنیم. نظام نیازها نظام موضوعات و نظام مسائل و روشی که باید به این سوالات پاسخ بدهد شکل نگرفته است.

 

وی بیان کرد: اگر نظام موضوعات فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و اجتماعی را مشخص کنیم روش پاسخگویی با نگاه اسلامی نداریم. شاید داشته باشیم اما پراکنده است. قوه عاقله به عنوان عرصه و ساحت متمرکز مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی کارکرد خود را نمی تواند احیا کند و متمرکز و راهبردی عمل نمی کند و دستگاه های علمی را همراه نمی کند تا از موازی کاری جلوگیری شود.

 

رمضانی افزود: غرب توانسته چرایی و چیستی را در ساحت های مختلف کنار بگذارد و به متد و چگونگی روی بیاورد همانطور که روش حل مساله این را می گوید. ما در اسلام روش و متد داریم و می توانیم با رویکرد اجتهادی آن را خارج کنیم اما صورت نگرفته است و دلیل آن هم احساس نکردن ضرورت و اهمیت است.

 

وی در پایان گفت: ما در ساحت علمی کپی می کنیم و انباشتن علوم ضربه زننده است. بعد از گذشت ۴۰ سال از انقلاب قدرت علمی و جرات علمی احیا نشده است و ساخت های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی ما مغفول مانده و سوالی برای آن پیدا نکرده ایم.

پایان پیام/248

منبع: شبستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۰۱۳۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همایش ملی سکونتگاه‌های انسانی ایران برگزار شد

به گزارش خبرنگار گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، همایش ملی سکونتگاه‌های انسانی ایران با تفکری ترکیبی و بین‌رشته‌ای در سراسر کشور، تحت حمایت پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) توسط موسسه جغرافیا دانشگاه تهران و اندیشگاه هزاره سوم آریان شار و با همکاری پژوهشکده سوانح طبیعی و سایر حامیان برگزار شد.

در این رویداد که با استقبال بیش از ۱۵۰ نفر از اساتید، متخصصین، دانشجویان و علاقمندان به حوزه سکونتگاه‌های انسانی همراه بود سعی شد تا فضایی مناسب برای تبادل اطلاعات، تجربیات و دانش در زمینه سکونتگاه‌های انسانی ایران فراهم شود و فرصتی را فراهم می‌کند تا پژوهشگران، مدیران دولتی و اهل صنعت در این حوزه با یکدیگر در ارتباط باشند و نتایج تحقیقات جدید، فناوری‌های نوین و راهکار‌های کاربردی را به اشتراک گذارند.

در ابتدای مراسم، سخنرانی کوتاهی توسط کرامت الله زیاری (رئیس همایش) و سپس محمد فلاح (معاون پژوهشی و نوآوری سازمان جغرافیایی نیرو‌های مسلح) انجام شد و بعد از آن پنل‌های تخصصی و مقالات توسط اعضای هیئت علمی و مسئولان اجرایی مرتبط ارائه شد.

در پنل اول این همایش که توسط شرکت عمران شهر‌های جدید ارائه شده بود، سعید غفوری (رئیس هیئت مدیره و سرپرست شرکت مادر تخصصی عمران شهر‌های جدید)، امین مسعودی (مدیر کل دفتر شهرسازی و معماری شرکت عمران شهر‌های جدید)، رامین ساعد (معاون دفتر شهرسازی و معماری شرکت عمران شهر‌های جدید)، اسنفدیار زبردست (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) و ابوالفضل مشکینی (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس) به ارائه سخنرانی در خصوص موضوع «سکونت گاه‌های جدید ساحلی بستر هم افزایی ملی پیشران تحقق سیاست‌های کلان اقتصاد» پرداختند.

* نقش آمار مهاجرت و تحولات جمعیتی در برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی محور پنل دوم

پنل دوم به صورت تخصصی به مرکز آمار ایران اختصاص داشت که در آن فریبزر محمدی (رئیس کمیته توسعه و آمایش سرزمین مجمع تشخیص مصلحت)، رسول صادقی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، الهام فتحی (رئیس گروه آمار‌های جمعیت مرکز آمار ایران)، سید علی بدری (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، سید مهدی موسی کاظمی (عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران) و ذبیح الله ترابی (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس) به ارائه سخنرانی در خصوص «نقش آمار مهاجرت و تحولات جمعیتی در برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی با محوریت سکونت گاه‌های انسانی» پرداختند.

* اهمیت ایجاد ژئو پارک بر توسعه اقتصادی

در ادامه این برنامه؛ پنل دانشگاه بین‌المللی چابهار با حضور محمد جمشیدی (عضو هیئت علمی دانشگاه) در خصوص چالش‌های تاب آوری در شهر‌های ایران برگزار شد. بخش بعدی این پنل توسط رزیتا فرجامی (عضو هیئت علمی دانشگاه) و در خصوص موضوع اهمیت ایجاد ژئو پارک بر توسعه اقتصادی و گردشگری پایدار در چابهار برگزار شد.

* در پنل ارائه مقالات چه گذشت؟

در بخش پنل ارائه مقالات و در پنل اول قاسم عزیزی (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) در خصوص سکونتگاه‌های شهری - روستایی در معرض آلاینده‌های دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد در ایران به سخنرانی پرداخت.

در ادامه این پنل حسین حاتمی نژاد (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) سخنران بعدی این پنل بود که به تحلیل فضای تاب آوری در سکونت گاه‌های غیر رسمی با تأکید بر بعد کالبدی پرداخت.

بخش آخر مقالات این پنل توسط علیرضا دربان آستانه (استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران) با موضوع الگوی توسعه مسکن هوشمند در نواحی روستایی ارائه شد.

در پنل دوم ارائه مقالات، رضا بابائیان آتنی (عضو هیات علمی دانشگاه) به نقش عوامل طبیعی در استقرار سکونتگاه‌های انسانی پرداخت.

پارسا ارباب (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) سخنران دیگر این پنل بود که به موضوع ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه پرداخت.
همچنین ملیکا کمال زارع (عضو هیات علمی دانشگاه) نیز به ارائه ارزیابی تطبیقی برنامه ریزی مسکن با توجه به موضوع زمین در طرح‌های جامع شهری پرداخت.

مهرداد رحمانی (کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری) نیز سخنران پایانی این پنل بود که در خصوص تدوین چارچوب برنامه ریزی به منظور تقویت نقش تعادل بخشی شهر‌های میانی سخنرانی کرد.

*ثبت نام بیش از ۴۹۰ نفر در همایش

شهرام چرخان دبیر اجرایی رویداد هم در گفتگویی از ارسال ۲۹۱ مقاله به دبیرخانه همایش خبر داد و گفت: از این تعداد، ۶۰ مقاله از استاندار‌های لازم برخوردار نبودند و از چرخه ارزیابی کنار گذاشته شدند. به گفته وی سطح علمی مقالات در حد بالایی قرار داشت و حضور اساتیدی از دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، خوارزمی، همدان، کردستان سبب شد تا وزن و اعتباری مقبولی به این همایش بدهند. 
وی ادامه داد: با توجه به استقبال خوب دستگاه‌های دولتی و برگزاری پنل‌های تخصصی در این همایش و همچنین ثبت نام ۴۹۰ نفر و استقبال بیش از ۱۵۰ نفر از اساتید و دانشجویان از همایش ما را بر آن داشته تا برای برگزاری هرچه جدی‌تر آن در سال آتی از الآن برنامه ریزی کنیم.

به گفته چرخان، اولین همایش ملی سکونتگاه‌های انسانی ایران با موضوعات مختلفی از جمله طراحی و برنامه‌ریزی شهری، مدیریت سکونتگاه‌های شهری و روستایی، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در سکونتگاه‌های هوشمند، انرژی و محیط‌زیست، حمل‌ونقل پایدار و بهینه‌سازی منابع در سکونتگاه‌ها، مسائل اجتماعی و اقتصادی سکونتگاه‌ها و سایر زمینه‌های مرتبط برگزار شد.

انتهای پیام/