خسارت اقتصادی «فرار مغزها» به کشور: هر نخبه مهاجر یک میلیون دلار به کشور میزبان میبرد
تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۷۲۹۵۰
«جامعه مدرن ایرانی- امریکایی و ارزش بالای تحصیلات در فرهنگ ایرانیها و خانوادههای آنها، یکی از دلایلی است که اجتماع آنها در امریکا، روز به روز قویتر میشود.» زمانی که اعلام شد دارا خسروشاهی، مدیری از نسل اصیلترین کارآفرینان ایران بهعنوان مدیرعامل «اوبر»، با ارزشترین استارتاپ جهان انتخاب شده است، مجله فوربس چنین توصیفی از وضعیت ایرانیهای مهاجر در امریکا ارائه داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایران نوشت: فعالیت مهاجران نخبه ایرانی در دنیا به اندازهای خیرهکننده است که همان زمان یک خبرگزاری معتبر حوزه تکنولوژی نیز گزارشی مفصل درباره آنها تهیه و با این تیتر منتشر کرد: «چرا رشد ایرانی- امریکاییها در تکنولوژی، سورپرایزکننده نیست؟»
همه گزارشها نشان میدهد مهاجران و خانواده آنها، تاریخی طولانی در راهاندازی کسب و کارهای امریکایی دارند. گزارشی که توسط فورچون در سال 2011 منتشر شد، نشان میداد 45 درصد از کمپانیهای های تک (با تکنولوژی بالا) در امریکا به دست مهاجران یا فرزندان آنها راهاندازی شدهاند. در این میان ایرانیان حتی سهمی بالاتر از بقیه مهاجران دارند. پی یر امیدیار، مؤسس eBay از خانوادهای ایرانی متولد شده و اوراسل باب ماینر، بنیانگذار کمپانی اوراسل نیز ایرانی بوده است. آرش فردوسی، بنیانگذار سایت دراپ باکس نیز یک ایرانی است و نشریه «بیزینس اینسایدر» او را جزو ۱۰۰ چهره شاخص سیلیکون ولی (منطقه تکنولوژی در امریکا) دانسته است.مسأله مهاجرت از ایران، بخصوص مهاجرت نخبگان در چند روز گذشته پس از صحبتهای حسین عبده تبریزی اقتصاددان دوباره در مرکز توجه قرار گرفته است.
عبده تبریزی گفته بود: «اطلاعاتی که دارم نشان میدهد ۱.۵ میلیون ایرانی درصف مهاجرت به استرالیا و کانادا هستند و این عدد ترسناک است. خروج نیروهای کارشناسی و نیروهای ورزیده به اقتصاد ملی آسیب میزند و یکی از دلایل تهیدست شدن ایرانیان مهاجرت نیروهای نخبه است.» مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز به تازگی گفته است: «درحال حاضر بیش از ۳.۵ میلیون نفر بیکار در کشور وجود دارد که اکثر آنها قشر تحصیلکرده هستند. در حال حاضر نیز ۱.۵ میلیون نفر در حال مهاجرت از کشور هستند که عمده آنان افراد نخبه و تحصیلکرده کشورند.»
مهاجرت چقدر برای اقتصادهزینه دارد؟
در سال ۱۳۸۸ وزارت علوم ایران اعلام کرد از ابتدای انقلاب در سال ۱۳۵۷، از میان ۱۲ هزار دانشجویی که با هزینه دولت به کشورهای مختلف رفتند ۴۰۰ نفر بازنگشتهاند و همچنین۶۰ هزار دانشجوی ایرانی در خارج از ایران تحصیل میکنند. بر اساس آمارهای رسمی نسبت خروج فارغالتحصیلان از ایران به تعداد کل این افراد، ۱۵ درصد است. مهاجرت نخبگان چنان رواج داشته است که در چند سال گذشته صندوق بینالمللی پول، ایران را از این نظر در رتبه نخست جهان قرار داد.
سازمان ملل نیز ایران را در جایگاه نخست فرار مغزها قرار داده است. برخی آمارها نیز نشان میدهد که سالانه 180 هزار نفر متخصص در این قالب از کشور مهاجرت میکنند که مهمترین علت آن سوء مدیریت در استفاده از نخبگان کشور است. برآورد کمیسیون آموزش عالی مجلس نیز نشان میدهد که هزینه سالانه مهاجرت نخبگان، حدود 4 میلیارد دلار است که حتی از بودجه عمومی کشور هم بیشتر میشود.
فرجی دانا، وزیر علوم دولت یازدهم نیز با تأیید خروج از کشور ۱۵۰ هزار نفر از نخبگان در سال، گفته بود: «با مهاجرت مغزها، ایران سالانه ۱۵۰ میلیارد دلار ضرر میدهد، زیرا برای آموزش هر نفر یک میلیون دلار هزینه کرده است.» در سال 94 نیز عباس زراعت، رئیس دانشگاه کاشان به تعبیری دیگر اعلام کرده بود که سالانه 1500 میلیون دلار برای خروج نخبگان از کشور هزینه میشود. او گفته بود: «جای تأسف است از ۱۲۵ نفر المپیادی و نخبه در زمینه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی سال ۹۰ تا ۹۳ از کشورمان ۹۰ نفر به امریکا و کانادا سفر کردهاند. همچنین ۹۲ درصدی المپیادی های کشورمان طی ۱۴ سال اخیر به کشورهای توسعه یافته مهاجرت کردهاند که ۱۵۰هزار میلیارد دلار بابت آنها هزینه شده است.» بررسیهای دیگر نیز نشان میدهد که به طور میانگین برای تربیت هر متخصص حدود ۳۰۰ میلیون تومان هزینه میشود و ترک کشور توسط آنها این هزینه را غیر بازگشت میکند.
کمک 386 میلیون دلاری نخبگان ایرانی به اقتصاد امریکا
بر اساس گزارش پژوهشکده مطالعات فناوری با عنوان «بررسی تطبیقی وضعیت کشور در مهاجرت و جابهجایی بینالمللی افراد تحصیلکرده» که در اسفند ١٣٩٥ منتشر شده است، کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) بهعنوان کشورهای توسعه یافته، تاکنون میزبان بیش از ٩٠ درصد مهاجران متخصص و تحصیلکرده دنیا بودهاند؛ در همین گزارش آمده است، این کشورها اصلیترین مقصد مهاجرت ایرانیان هستند، هرچند نام ایران در میان ٢٠ کشور مبدأ اول مهاجران جدید به کشورهای OECD در سال ٢٠١١ نیست.
در زمانی که فرمان لغو ویزای مهاجرتی از سوی ترامپ صادر شده بود، رسانههای امریکایی گزارشهای مختلفی از تأثیرات اقتصادی مهاجران بخصوص ایرانیها بر اقتصاد امریکا منتشر کردند. نیویورک تایمز در یکی از این گزارشها آورده بود: «بیشتر جمعیت مردم ایران، سوریه و لیبی در امریکا معلم، مدیر و مهندس هستند. میانگین درآمد آنها، نزدیک به متوسط درآمد امریکاییها و حتی از آنها نیز بالاتر است. سومالیاییها و سودانیها اما در مشاغل یقه آبی فعالیت میکنند و درآمدشان کمتر از میانگین درآمد کل جمعیت امریکاست.» بر این اساس درآمد ایرانیها در امریکا به حدود 65 هزار دلار در سال میرسد در صورتی که درآمد خود امریکاییها، 54 هزار دلار است. همچنین مهاجران حاضر در امریکا بخصوص ایرانیها و گروه کوچکی از لیبیاییها، تحصیلاتی بالاتر از سایر امریکاییها دارند.همچنین طبق گزارش سال 2016 انستیتو بینالمللی آموزش امریکا حضور دانشجویان ایرانی در این کشور386 میلیون دلار به اقتصاد امریکا کمک کرده است.
منبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۷۲۹۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برقراری تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا تا ۲ ماه آینده
به گزارش خبرگزاری مهر، کامبیز میرکریمی عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه با بیان اینکه موافقت نامههای تجارت آزاد کشورهای دنیا با همسایگان، دسترسی صادرکنندگان به بازار را تسهیل میکند، گفت: مهمترین اصلی که ما از آن غافل بودیم انعقاد موافقت نامههایی است که دسترسی به بازار را برای صاحبان کسب و کار کشور تسهیل میکند.
وی افزود: مهمترین قدمی که اخیراً برداشته شده امضای موافقت نامه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل از کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان و ارمنستان است. صادرات ما تا سال ۱۳۹۷ در حد ۲۶۰ میلیون دلار بود اما بلافاصله با اجرای آن در سال ۱۳۹۸ صادرات کشورمان به بالای ۴۰۰ میلیون دلار جهش پیدا کرد. صادرات ما حتی در زمانی که به خاطر اپیدمی کرونا، گمرکات بسته بود از ۵۰۰ میلیون دلار هم عبور کرد و الان به یک میلیارد دلار رسیده و تازه این شروع کار است.
عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه ادامه داد: تجارت آزاد هنوز کامل نشده و فقط تعرفههای ترجیحی با ۵۰ درصد و ۷۵ درصد تخفیف اعمال شده و لیستها برای تعرفه صفر مبادله شده است. پیش بینی میشود تا دو ماه آینده در پارلمانهای تمام اتحادیه اقتصادی اوراسیا تصویب شود و بالای ۸۸ درصد اقلام مورد مبادله بین ایران و روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از تعرفه صفر برخوردار شوند و این موضوع، رقابت پذیری کالای ایرانی در برابر رقبای چینی و هندی و دیگر کشورها را به شدت افزایش میدهد.
میرکریمی با بیان اینکه موانع تجارت شرکتها برطرف شدند و باید در حوزه شناختی و بازاریابی کار کنیم گفت: ما تا شش سال قبل در حوزه سخت افزاری و نرم افزاری زیرساخت نداشتیم اما الان دائماً کشتیها و کامیونهای جدید اضافه میشوند و خط راه آهن منطقه شوروی سابق از مرز ایران عبور کرده است.
وی افزود: در حال حاضر شرق دریای خزر در محدوده پنج جمهوری آسیای میانه بروکراسی جدی دارد و جهش صادرات و واردات نشان میدهد هرچقدر سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت لجستیک انجام شود باز هم کم است. ما هنوز هم صف کامیونها را داریم و از دولت تقاضا کردیم حمایتها و تسهیلات خود را از این بخش ادامه دهد.
عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه در مصاحبه با ردایو بیان کرد: هم اکنون رابطه بانکی بین ایران و روسیه وجود دارد اما بخشی از ظرفیت بانکی بین دو کشور بلااستفاده مانده که به دو نرخی بودن ارز در کشور ما و روسیه برمیگردد.
میرکریمی در مورد تنوع کالاهای صادراتی ایران به روسیه گفت: مواد غذایی و لبنی، کالاهای لوکس مانند فرش ماشینی و پسته، محصولات نساجی و صنایع پلاستیک و صنایع پایین دست پتروشیمی بازار خوبی در روسیه پیدا کرده همچنین توربینهای گازی و کاتالیست نیز متقاضی دارد و فقط یک بازاریابی اساسی لازم است.
وی برگزاری نمایشگاههای سوبسیدی را ضروری دانست و اظهار کرد: بدون بازاریابی و تبلیغات و هزینه نمیتوان به هیچ بازاری ورود کرد و لذا دولت باید در هزینهها کمک کند و به ویژه برای برگزاری نمایشگاهها و رویدادها در مسکو یارانه بپردازد.
عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه جذب توریستهای تجاری را در رونق اقتصاد کشور به شدت مؤثر عنوان کرد و گفت: توریستهای تجاری یک نوع سفیران اقتصادی برای کشور محسوب میشوند که میتوانند اتفاقات تجاری مهمی را رقم بزنند.
کد خبر 6095513