سورههای با فضیلت برای اموات/ حکم دریافت پول برای خواندن قرآن چیست؟
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۳۲۵۰۱
به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، پنجشنبهها به اصطلاح شبهای جمعه متعلق به اموات است که با زیارت قبور متبرکه، نذری دادن و خیرات برای درگذشتگان، پرداخت صدقه و ... میتوان هم یادی از آنها کرد و هم برای شادی روح آنها هدایایی را از دنیای مادی برای توشه آخرتشان فرستاد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پس از مرگ، بر اطرافیان و دیگر مؤمنان اعمالی، چون غسل، کفن، نماز و دفن و واجباتی که از میت قضاء شده، واجب است، انجام شود. اما در کنار آن انجام برخی از اعمال برای اموات مستحب نیز محسوب میشود، که از جمله آنها صدقه دادن، دعا کردن و خواندن قرآن است.
خواندن قرآن و دادن صدقه و خیرات برای اموات در بسیاری از روایات از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) وجود دارد که به برخی از آنها در زیر اشاره میشود:
۱. از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است: «مردگانتان را که در قبرها آرمیده اند از یاد نبرید. مردگان شما امید احسان شما را دارند. مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام کاری را ندارند، شما صدقه و دعائی به آنها هدیه کنید.» [۱]
۲. حضرت امام صادق (ع) میفرمایند: «مرده به خاطر طلب رحمت و آمرزشی که برای او میشود شادمان میگردد، همان گونه که زنده بوسیله هدیهای که به او میدهند، خوشحال میگردد.» [۲]دسته دوم روایاتی است که آثار قرائت قرآن برای اموات را بیان میکند؛ مانند این روایت: حضرت امام رضا (ع) فرمودند: «هر کس قبر مؤمنی را زیارت کند و در کنار آن هفت مرتبه إنّا انزلناه بخواند، خداوند او را با صاحب قبر میآمرزد. [۳]»
میتوان گفت: سورههای؛ فاتحه، یس، صافات، تبارک، احزاب، آیة الکرسی، هفت مرتبه اناانزلناه ... را میتوان خواند و ثوابش را به اهل قبور اهداء کرد.
اهل قبور نیازمند به استغفار و طلب رحمت و اهداء ثواب هستند. در همین زمینه امام جعفر صادق(ع) میفرمایند: «ثوابی که پس ازمرگ به انسان میرسد سه چیز است؛ ۱. صدقه جاریه... ۲. راه و رسم صحیحی که شخص در حال حیات بدان عمل میکرد و به گونهای بوده که الگو برای دیگران میشد ۳. فرزندی شایسته که برای او طلب مغفرت کند، و موجبات آمرزش پدر را فرهم سازد.» [۴]در جای دیگر میفرماید: «همان گونه که زندگان با هدایا، شاد میشوند اهل قبور و برزخیان نیز با ترحم و استغفار که نسبت به آنان میشود؛ شاد میگردند.» [۵]بنابر این اهداء ثواب و طلب مغفرت برای اهل قبور نافع است و از طریق اهل بیت (ع) توصیه شده است.
اعمال شب اول قبرخواندن سورههایی از قرآن در حالت احتضار مانند سورههای؛ یس، صافات، احزاب، آیة الکرسی، آیه ۵۴ سوره اعراف، و سه آیه آخر سوره بقره در روایات توصیه شده است. [۶]
همچنین در شب اول قبر؛ مستحب است دو رکعت نماز وحشت خوانده شود که در رکعت اول بعد از سوره حمد، یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم، بعد از سوره «حمد»، ۱۰ مرتبه سوره «انا انزلنا» خوانده شود.
امام صادق (ع) فرمودند: سوره «تبارک» بالای سر قبر میت خوانده شود تا موجب رفع عذاب قبر از او گردد. [۷] مرحوم نوری در مستدرک الوسائل باب اموات، از سید بن طاوس در مصباح الزائد نقل کرده و فرمود: طریق زیارت میت این است که رو به قبله و دست بر قبر نهاده و بگو: «اللّهم ارحم غربته وصل وَحْدَته... ثمَّ اقر "أنا انزلناه فی لیلة القدر" سبع مرّات» پروردگارا! بر غربت او ترحم نما و تنهایی او را به مقام جمع خودت ارتباط بده و موجبات انس را بر وحشت او قرار بده و ترس او را تبدیل به ایمنی گردان و از رحمت خود برای او رحمتی بفرست که از رحمت غیر تو بینیاز گردد و او را به کسی که او دوست داشت و در تحت ولایت او (ائمه اطهار ـ. علیهم السّلام ـ.) بود؛ ملحق گردان! و سپس سوره مبارکه «انا انزلناه» راهفت مرتبه بخوان. [۸]در نتیجه میتوان گفت: سورههای؛ فاتحه، یس، صافات، تبارک، احزاب، آیة الکرسی، هفت مرتبه اناانزلناه... را میتوان خواند و ثوابش را به اهل قبور اهداء کرد.
حکم دریافت پول برای خواندن قرآنافرادی که به سفارش دیگران ختم قرآن برای اموات میکنند و از این بابت پول دریافت میکنند، آیا این عمل شرعاً صحیح است؟ آیا صرف قرائت قرآن و به این صورت که هر دو روز یک ختم قرآن بکنند اشکالی ندارد؟
دریافت پول و مزد بابت خواندن قرآن اشکالی ندارد [۹]و به تلاوت و قرائت قرآن در روایات فراوان سفارش شده است.
تلاوت قرآن غیر از این که برای قاری بسیار ارزش و ثواب دارد برای پدر و مادر و معلم او نیز مؤثر است. پیامبر (ص) فرمود: "هرگاه معلم به دانش آموز بسم الله الرحمن الرحیم بیآموزد خداوند برای او و پدر و مادر و معلمش برائت از آتش جهنم را امضا میکند. " [۱۰] امام صادق (عل) فرمود: "پیامبر (ص) در وصیتش به امام علی (ع) فرمود) فرمود: "شروع به قرآن و ختم آن و شروع دوباره و ختم آن و. از افضل اعمال است". [۱۲] امام حسین (ع) فرمود: "ختم قرآن در یک شب باعث صلوات و درود ملائکه و ختم آن در روز باعث صلوات و درود ملائکه حافظ انسان میباشد. نیز دعای او مستحاب است و برای او بهتر است از این که بین زمین تا آسمان مال داشته باشد. " [۱۳] اهدای ثواب قرائت قرآن به پیامبر و ائمه و به مؤمنان (چه زنده و چه مرده) مستحب است:علی بن مغیره میگوید:به امام کاظم (ع) گفتم:پدرم در یک ماه رمضان گاهی تا چهل ختم قرآن داشت. نیز مانند او عمل کرده ام؛ و وقتی که عید فطر میشود ثواب آنها را به پیامبر و امامان اهدا میکنم. حضرت فرمود:در روز قیامت تو با آنان خواهی بود
کثرت تلاوت قرآن مطلوب است، ولی عجله کردن در تلاوت و با سرعت زیاد خواند کراهت دارد. بهتر است قرآن را با ترتیل بخوانیم. [۱۴] این همه ثواب برای تلاوت قرآن و برای قاری قرآن در صورتی است که به قرآن و به حلال و حرام آن معتقد باشد و قرآن را وسیله کسب رزق و و آبروی خود قرار ندهد.
امام صادق (ع) فرمود:"قاریان قرآن بر سه دسته اند:
۱- قاری که با تلاوت قرآن بر مردم فخر فروشی میکند. او اهل آتش است.
۲- قاری که قرآن را خوب میخواند، ولی به آن عمل نمیکند و حدود قرآن را ضایع میگرداند. او نیز اهل آتش است.
۳- قاری که به حلال و حرام قرآن عمل میکند و به آن ایمان دارد. خداوند او را ازفتنههای گمراه کننده نجات میدهد و اهل بهشت خواهد بود و در روز قیامت از دیگران شفاعت خواهد کرد. " [۱۵]امام صادق (ع) از پدران گرامیش نقل میکند: "من قرء القرآن یأکل به الناس جاء یوم القیامه و وجهه عظم لا لحم فیه؛ [۱۶]هر کس قرآن بخواند و با آن بخواهد سر مردم کلاه بگذارد (مال مردم را بخورد) در روز قیامت وارد محشر میشود در حالی که هیچ گوشتی بر صورت ندارد. "
اهدای ثواب قرائت قرآن به پیامبر و ائمه و به مؤمنان (چه زنده و چه مرده) مستحب است: علی بن مغیره میگوید: به امام کاظم (ع) گفتم: پدرم در یک ماه رمضان گاهی تا چهل ختم قرآن داشت. نیز مانند او عمل کرده ام؛ و وقتی که عید فطر میشود ثواب آنها را به پیامبر و امامان اهدا میکنم. حضرت فرمود: در روز قیامت تو با آنان خواهی بود. [۱۷]
پی نوشتها:
[۱]یزدی، شیخ حسن بن علی، انوار الهدایة، ص. ۱۱۵، چاپخانه نعمان، نجف.
[۲]محجة البیضاء، ج. ۸، ص. ۲۹۲,
[۳]مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج. ۸۲، ص. ۱۶۹، از منشورات چاپخانه اسلامیه، تهران.
[۴]مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء تراث العربی، ۱۴۱۲ هـ، ج. ۶، ص. ۲۹۳.
[۵]طاهری، سیری پس از مرگ، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، قم، ۱۳۷۶، ص. ۳۲۶، نقل شده از: محجة البیضاء، ج. ۸، ص. ۲۹۲.
[۶]کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، قم، انتشارات اسوه، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش، ج. ۳، ص. ۱۲۵ ـ. ۱۲۶؛ ر. ک: به توضیح المسائل، بخش اموات.
[۷]اقبال اعمال، ص. ۶۵۱، نقل شده از سیری در جهان پس از مرگ، همان، ص. ۳۰۰.
[۸]به نقل از سیری در جهان پس از مرگ، همان، ص. ۳۲۶.
[۹]آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج. ۱، ص. ۶۳۲.
[۱۰]وسائل الشیعه، ج. ۳، ص. ۸۲۶.
[۱۱]همان، ص. ۸۳۹.
[۱۲]همان، ص. ۸۴۰.
[۱۳]همان، ص. ۸۴۱.
[۱۴]همان، ص. ۸۵۶.
[۱۵]همان، ص. ۸۳۷.
[۱۶]همان.
[۱۷]همان، ص. ۸۶۴
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: سخن بزرگان ائمه اطهار قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۳۲۵۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«روایت اول» از ردیف یک موسیقیدان مهم منتشر شد/خواندن یک قصه جالب
محمدباقر زینالی پژوهشگر، مدرس، آهنگساز و نوازنده موسیقی ایرانی در گفتوگو با خبرنگار مهر ضمن تشریح تازه ترین فعالیت های موسیقایی خود از انتشار تازه ترین اثر پژوهشیاش خبر داد و گفت: به تازگی اثر پژوهشی را با عنوان «روایت اول» از ردیفنوشته موسیقی معروفی براساس نگارش لطف الله مفخم برای ویولن را بازگردانی و تصحیح کرده ام که به نظرم یکی از آثار پژوهشی است که می تواند در حوزه های آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
وی در توضیحات تکمیلی پروژه خود بیان کرد: «ردیف» یکی از مهم ترین منابع موسیقی سنتی ایران است که آموزش و اجرای آن از دوره ناصری به تدریج همه گیر شد و یادگیری آن جزو جدایی ناپذیر یادگیری موسیقی سنتی در سال های اخیر شده است. در این مسیر معتبرترین این ردیف ها، ۲ ردیف «میرزا عبدالله» و «آقاحسینقلی» است که هر ۲ ردیفِ سازی محسوب میشوند که یکی برای سه تار و دیگری برای تار تدوین شده بود. هرچند نسخه ای که از ردیف «میرزاعبدالله» در حال تدریس است با تار و توسط نورعلی برومند روایت شده است. البته که هر دوی این استادان شاگردان زیادی داشتند که دانسته های خود را به آنها آموزش می دادند تا مطالب منتقل شده و موسیقی حفظ شود. یکی از این شاگردان با استعداد، درویش خان بود که بعد از اتمام دوره شاگردی ردیف، خلاقیت های زیادی نیز در موسیقی ایجاد کرد که از آن جمله می توان به ردیفی برای تدریس با تار اشاره کرد که وی با تنظیمی متفاوت آن را به شاگردان خود تدریس می کرد. از شاگردان معروف درویش خان هم می توان به مرتضی نی داوود و موسی معروفی اشاره کرد که این ردیف را درس گرفته و تدریس میکرده اند.
این پژوهشگر گفت: موسی معروفی علاوه بر تدریس، اقدام به نوشتن یادگرفته های خود به صورت نت کرد. جالب اینکه در آن زمان که معروفیِ جوان شروع به نوشتن این ردیف کرد، کمتر کسی در ایران به نت نویسی آشنا بود پس کاری که موسی معروفی انجام داده، در آن دوره پروژه ای بسیار خاص و مهم به نظر می آمد. در گذر زمان این نوشته، در سال ۱۳۱۸ به دست لطف الله مفخم پایان میرسد و این هنرمند به سبب شاگردی که نزد ابوالحسن صبا کرده بود این نت ها را به کوک های مرسوم در ویولن منتقل کردتا شاید مورد استفاده نوازندگان ویولن و حتی در تدوین ردیف ویولن صبا قرار بگیرد. ولی این اتفاق نمیافتد و نوشته های مفخم تا سال ۱۳۵۶ بدون استفاده میماند. در این سال دست نوشته ها بدون تصحیح توسط فرهنگستان هنر چاپ می شود و در بحبوبه پیروزی انقلاب اسلامی آنچنان که باید دیده نمی شود.
زینالی توضیح داد: سال ۱۳۸۲ به صورت اتفاقی نسخه ای از این کتاب را در کهنه کتاب فروشیای دیدم و آن را خریدم تا شاید استفاده ای از آن داشته باشم. البته تا سال ها فکر می کردم این کتاب همان ردیفی است که به نام ردیف موسی خان معروف است. بعدها متوجه اشتباه خود شدم و در محتوای کتاب کنجکاو شدم. از سال ۱۳۹۳ شروع به کار کردن روی این کتاب کردم و نت ها را برای سهولت اجرا به کوک های مرسوم در ردیف های تار منتقل کردم. بعدها این نوشته ها را تایپ کردم و به فکر چاپ آنها افتادم. سال ها دنبال ناشر معتبر برای چاپ درخور آن بودم. متاسفانه ناشران مختلفی که به آنها مراجعه می کردم همکاری برای چاپ نداشتند و از سال ۹۷ تا ۱۴۰۲ این داستان وقفه ای طولانی برای چاپ کتاب ایجاد کرد. حتی در خلال این پیگیری ها متوجه شدم یک هنرمند و مدرس شناخته شده حوزه موسیقی مانع چاپ این مجموعه توسط چند ناشر شده است. چون این کتاب را با کتاب ردیف موسی معروفی در تضاد می دیده و صراحتا به من گفت که این کتاب ردیف موسی خان را تضعیف خواهد کرد. چون کارشناسی کتاب توسط آن ناشران به این هنرمند موثر موکول شده بود که این جواب منفی مانع از چاپ کتاب در آن سال ها شد. البته در نهایت، کتاب «روایت اول» به صورت ناشر مولف چاپ شده است.
این نوازنده و آهنگساز موسیقی ایرانی در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: اشتباهی که در این مدت در برخورد دوستان با این کتاب متوجه شدم این بود که همه فکر میکنند این کتاب همان ردیف معروفی است اما این اشتباه به جهت نام موسی معروفی است که روی جلد آمده و پیشینه این ردیف را نمیشناسند. به نوعی می شود اذعان کرد که این ردیف را می توان ردیف «درویش خان» نامید. ضمن اینکه این کتاب برای کسانی که علاقهمند به پژوهش درباره ردیف و روند شکلگیری و رشد آن هستند، میتواند سودمند باشد و کاری که من انجام دادم پژوهشی روی زندگی موسی معروفی و لطف الله مفخم پایان، تصحیح اشتباهات موجود در نسخه اصلی کتاب، انتقال به کوکهای جدید و مضرابگذاری نت ها برای ساز تار بوده است.
وی در پایان تصریح کرد: این ردیف به تنهایی هنوز قابلیت آن را ندارد که به صورت مستقل به عنوان ردیف استفاده شود. باید پژوهش بیشتری درباره جمله بندیها و رفع اشکالات آن انجام شود تا ابهامات کامل رفع شود. همین طور، در تلاشم که نسخه ای صوتی از آن تهیه کنم تا نتها مفهوم صوتی پیدا کنند و نغمات و ملودیهای جدید به گوش ردیف دوستان و علاقهمندان موسیقی ایرانی برسد.
کد خبر 6096823 علیرضا سعیدی