مادری برای همه شهر در «آدم‌های چهارباغ»
تاریخ انتشار: ۹ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۴۰۱۷۰۷
«آدم‌های چهارباغ» عنوان کتابی به قلم «علی خدایی» است که امسال نشر «چشمه» آن را منتشر ساخته است. «آدم‌های چهارباغ» در ۱۳۲ صفحه چهل داستان کوتاه پیوسته و چند شخصیت اصلی دارد.
«مریم ذاکری» پژوهشگر ادبی درباره این کتاب می‌نویسد: «آدم‌های چهارباغ» عنوان مجموعه‌داستانی به‌هم‌پیوسته به قلم خدایی است که برای نخستین بار به‌صورت یادداشت‌هایی جداگانه در پاورقی روزنامه‌ی «اعتماد» و «شرق» به چاپ رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
داستان‌های این کتاب روایت‌هایی مجزا از آدم‌هایی است که در خیابان چهارباغِ شهر اصفهان زندگی یا کار می‌کنند؛ آدم‌هایی با مشاغل، درآمد و سطح زندگی متفاوت که هرکدام داستان‌های خاص خود را دارند.
شخصیتی که در میان این آدم‌ها بیشترین نقش را دارد و همچون نخ تسبیح آدم‌های چهارباغ و حکایت‌های‌شان را به هم متصل می‌کند، زنی به نام «عادله» است که از ایام قدیم در کنار مادرش رخت‌شویی و کهنه‌شویی مردم شهر را می‌کرده و حال با کمک یکی از کسانی که او را از قدیم به‌واسطه شغلش می‌شناخته به‌عنوان خدمتکار وارد هتل‌جهان شده و با لهجه‌ی شیرین اصفهانی و دلی گرم به مهمان‌ها سرویس می‌دهد.
عادله زنی شاکر و دست‌به‌خیر است، با وجود اینکه سفره‌ی رنگینی ندارد اما آنچه هست را با دیگران قسمت می‌کند، دعواهای زن‌وشوهری مهمان‌های هتل را حل‌وفصل می‌کند، برای همکار قدیمی‌اش که چندوقتی است با آمدن ماشین لباسشویی شغلش را از دست داده کار پیدا می‌کند و در فروش عسل و انگبین اصل هم هنرمندی تمام عیار است. زنی پرحرف و پرحوصله که با دیدن تخت‌های فنردار روی آن‌ها می‌پرد و به جای همه‌ی روزهای سختی و زحمت‌کشی کودکی می‌کند. «آدم‌های چهارباغ» پر از یادها و خاطره‌ها است، به‌ویژه برای مردم اصفهان که با خواندن هر سطر و هر صفحه‌اش به بخشی از جغرافیا و تاریخ شفاهی خیابان چهارباغ سفر می‌کنند.
«آدم‌های چهارباغ»؛ ادبیات شهری و عامه
کتاب حاضر در حوزه‌ی ادبیات شهری طبقه‌بندی می‌شود. علی خدایی متولد اصفهان نیست، اما خود را وام‌دار این شهر می‌داند و نگارش این کتاب ادای دینی از سوی او برای این شهر بوده است؛ ادای دینی که خدایی با خلق فضاهای زیبای شهری همچون خیابان چهارباغ و امتدادش در دو سوی زاینده‌رود، آب‌راه‌های (مادی) اطراف آن و نیز خیابان‌های معروف متصل و یا موازی با آن، همچون آمادگاه و شیخ بهایی، آن را به‌کمال انجام داده است.
این تصویرها به‌واسطه عناصر شاخص، همچون درخت‌ها، نیمکت‌ها، جهت حرکت اتوموبیل‌ها و گاری‌ها و حتی جهت تابش نور آن‌چنان با زیبایی در ذهن خواننده ساخته می‌شوند، که تصور آن برای خواننده‌ی غیربومی هم به‌آسانی میسر است.
زبان و نثر خدایی بسیار روان و صد البته شیوا و درخشان است؛ زبانی که چه در دیالوگ‌های طولانی و چه در متن کتاب دچار سکته نشده و از زیبایی و یک‌دستی خارج نمی‌شود. نکته‌ی قابل‌تأمل دیگر در خصوص کتاب حاضر تسلط بی‌چون‌وچرای نویسنده بر لهجه و مَثَل‌های اصفهانی است.
به نظر می‌رسد خدایی برای نگارش این کتاب، روزها و چه‌بسا سال‌ها روی کلمات به کاررفته به‌ویژه در دیالوگ‌های داستان کار کرده است؛ کلماتی که از اصالتی کاملاً اصفهانی برخوردارند و لحنی که حتی از لحن و لهجه مردمِ اطرافِ اصفهان، همچون لهجه‌های ریزی و سِدِه‌ای قابل‌تمایز است.
در کنار این تبحرِ نویسنده باید به این نکته اشاره کرد که استفاده از همین اصطلاحات و لغات بکر و بعضاً منسوخ شده مربوط به یک منطقه‌ی جغرافیایی، کتاب را برای خواننده‌ی فارسی‌زبان، اما ناآشنا با ادبیات فولکلور موردنظر، سخت‌خوان می‌کند.
نویسنده حتی پا را فراتر گذاشته و از کلمات ارمنی در داستان بهره می‌برد که کار را از سخت‌خوانی گذرانده و جملاتی از کتاب را برای مخاطب نامفهوم می‌کند. چنین پیچیدگی‌ای به‌سادگی با گذاشتن زیرنویس در هر صفحه و یا توضیحات در پایان کتاب قابل‌حل بود که به نظر می‌رسد نه نویسنده، نه ویراستار و نه ناشر لزوم آن را در نظر نگرفته‌اند.
اگر فرم داستانی هم‌پای محتوا پیش می‌رفت
به نوشته ذاکری، در کنار تمام این شیرینی‌ها و خاطرات زیبا که در کتاب خلق شده، سؤالی که ذهن نگارنده را به خود مشغول می‌کند این است که آیا تنها ذکر روایاتی پراکنده هرچند زیبا از یک خیابان به کتاب جنبه داستانی می‌دهد؟ آیا روایت‌هایی خطی بدون افت‌وخیز و بدون تعلیق در طبقه‌بندی گونه‌های ادبی داستان محسوب می‌شوند؟
اگرچه با ظهور ادبیات مدرنیستی و پست‌مدرنیستی اعتقاد به چهارچوب‌ها و دسته‌بندی‌های انعطاف‌ناپذیر برای گونه‌های داستانی تاحدی منسوخ شده و داستان با فرم ارسطویی از سوی نویسندگان و خوانندگان کتاب چندان مورداقبال قرار نمی‌گیرد، اما باز هم برای تفاوت و تمایز میان داستان و ناداستان و یا جستار، حداقل‌هایی لازم است، که «آدم‌های چهارباغ» فاقد آن حداقل‌ها است.
نسخه‌ی حاضر کتاب تغییرات چندانی نسبت به یادداشت‌های هفتگی نویسنده در جراید نداشته است، این موضوع از عدم‌ارتباط معنایی و همچنین عدم‌انسجام روایی میان داستان‌های نخستین کتاب تا زمان ورود شخصیت عادله مشخص است.
«آدم‌های چهارباغ» با غنای زبانی و تصویرسازی‌های بی‌نظیر نویسنده، بی‌شک یکی از کتاب‌های به‌یادماندنی در ادبیات شهری ایران محسوب می‌شد، اگر فرم داستانی هم هم‌پای محتوا پیش می‌رفت. با این وجود کتاب حاضر به‌ویژه برای مخاطب بومی جذاب و خواندنی است.
برچسب‌ها کتابخانه ایرنا ادبیات فارسیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: کتابخانه ایرنا ادبیات فارسی کتابخانه ایرنا ادبیات فارسی داستان ها آدم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۰۱۷۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب صوتی «داستان‌های پارسی» در یونان منتشر شد
به گزارش خبرگزاری مهر، نسخه صوتی کتاب «داستان‌های پارسی» به‌تازگی توسط رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در یونان و انتشارات تاکسیدفتیس و سامانه صدای کتاب (bookvoice) در یونان منتشر شده است.
«داستان‌های پارسی» شامل ۹ داستان اصیل و فولکلور ایرانی برای رده سنی ۵ تا ۱۱ سال است در جولای ۲۰۲۰ (تیر ۱۳۹۹) توسط انتشارات تاکسیدفتیس به زبان یونانی منتشر شد.
این کتاب که مقدمه‌ای از میخالیس مراکلیس، شخصیت نام آشنای حوزه داستانشناسی یونان را نیز در خود دارد، ضمن سادگی مفاهیم غنی فرهنگ و هنر ایرانی را به کودکان این کشور بیان می‌کند.
نسخه صوتی کتاب مذکور با صدا و روایت هنرپیشه نام آشنای یونانی پانایوتیس بویوریس، بازیگر سینما و تلویزیون یونان و از بازیگران خارجی سریال سلمان فارسی در سامانه شناخته شده کتاب‌های گویا در یونان منتشر و از ابتدای اردیبهشت ۱۴۰۳ در دسترس مخاطبان قرار گرفت.
نسخه صوتی این کتاب در یک ساعت و دو دقیقه تهیه و در استودیوی حرفه‌ای ضبط و تدوین شده است. علاقه‌مندان به فرهنگ و ادبیات ایران و کودکان و نوجوانان یونانی می‌توانند نسخه صوتی داستان‌های پارسی را بارگیری کرده و به این گنجینه ارزشمند ادبی دسترسی پیدا کنند و کودکانشان با ادبیات غنی ایرانی اسلامی آشنا شوند.
سامانه صدای کتاب (bookvoice) به عنوان معتبرترین مرجع کتاب‌های صوتی در یونان، با همکاری هنرمندان برجسته این کشور، همواره در تلاش است تا تجربه‌ای شنیدنی و لذت‌بخش را برای مخاطبان خود رقم زند. این سامانه دارای یک سایت رسمی و برنامه‌های کاربردی برای سیستم عامل اندروید و iOS است.
کد خبر 6094349
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»