Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «مهر»
2024-04-29@04:38:37 GMT

کتاب اسلام‌شناسی برای غیرمسلمان نداریم

تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۸۶۲۰۴

کتاب اسلام‌شناسی برای غیرمسلمان نداریم

خبرگزاری مهر فرهنگ و اندیشه: یاسر عسگری، پژوهشگر مطالعات فرهنگی و مدیر انتشارات راه‌یار در مطلبی درباره ترجمه معکوس یادداشتی نوشته که برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته است.

عسگری می‌گوید یکی از نهادهای علمی پژوهشی انقلابی درصدد برگزاری جشنواره بین المللی در زمینه ترجمه (با محوریت گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس) بود که در یکی از جلسات شورای سیاستگذاری آن شرکت کرده و نکات و تأملاتی که در این حوزه داشته ارائه کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یادداشتی که در ادامه می‌آید، تکمیل آن مباحث است.

مشروح یادداشت مذکور به این‌ترتیب است:

۱. اینکه نهادهای فرهنگی انقلابی به فکر «ترجمه معکوس» افتادند خیلی ارزشمند است، اگرچه دیر شده و فرصت‌های زیادی در دو سه دهه اخیر از دست دادیم. بسنده کردن به فعالیت‌های نهادی اداری و غیرانقلابی و بوروکراسی و ساختارهای فشل و نیروهای فاضل بی انگیزه یا پُرمشغله، خسارات زیادی به دنبال داشته است؛ و ترجمه های معکوس می توانست افق های ناگشوده بسیاری را برای ما بگشاید. گفتمان انقلاب اسلامی، اندیشه های امام و رهبری و رویکردهای انسانی و تربیتی و قهرمانان دفاع مقدس و علمی و صنعتی کشور هم ـ اگر حرفه ای تدوین و ترجمه و چاپ می شد ـ هم مخاطب دارند و هم در کنار دیپلماسی سیاسی ما می توانند «دیپلماسی فرهنگی و مردمی» محسوب شوند و اثرگذاری بین المللی و مردمی داشته باشند و رویکردها و پیام های ما را به جاهایی برسانند که اصلاً نمی توانیم تصورش بکنیم. ولی ما از آن غفلت کردیم.

مرکزی تحت عنوان «مرکز ساماندهی ترجمه» ذیل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده است که افراد موجّه و سرشناس ولی سر شلوغی را بالا سر و ناظر این مرکز نهاده ایم و بعد بی خیال شدیم، «غالباً» دیدیم که فعالیت های ترجمه‌های دیگر مراکز و موسسات را ذیل آمارها و فعالیت‌های خود، به این طرف و آن طرف ارائه می‌دهند، نه خبری از برنامه های جدیدشان هست و نه ترجمه‌های جدیدی دیدیم و نه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری. در معرفی ایران انقلابی و توانمندی ها و دانشوران انقلابی و بسترسازی تولید علم در این کشور به دیگران «عاجز» بودیم. به یک سری کارهای سطحی و معمولی و گزارش دهی های تکراری بسنده کردیم و گزارشات امسال با گزارش سالهای قبل و بعدش، تفاوت رویکردی و کیفی خاصی ندارد.

حجت الاسلام محمدحسن زمانی، معاون بین الملل اسبق حوزه علمیه قم نامه و درخواستی برای ناشران مختلف کشور فرستاد که یک کتاب جامع «اسلام‌شناسی» جهت ترجمه برای مخاطبان غیرشیعی و غیرمسلمان می خواهند، آیا در بین کتاب‌هایتان چنین کتاب با فلان مولفه ها وجود دارد که چندین زمان زبان ترجمه کنیم. با اینکه آن زمان در این انتشارات مذهبی و انقلابی فعالیت می کردم و حدود ۷۰۰ عنوان کتاب چاپ شده داشت یک کتاب با آن مولفه‌های مدنظر پیدا نکردیم

۲. آنچه که مرسوم است کار جشنواره‌ ها بیشتر، «جریان سازی» و به تعبیری «ضریب دهی رسانه ای» است. این جریان سازی در سطوح و لایه‌های مختلف و با اهداف زیادی می تواند تعریف شود. اینکه یک جهتی به کارهای حوزه ترجمه با گفتمان انقلاب اسلامی بدهد. اهداف اصلی و فرعی داشته باشد به یکسری آژانس‌های ادبی داخل کشور جهت بدهند. به تولید کتاب ها با مخاطب بین المللی کمک کنند. ناشران و نویسندگان را تشویق کند که فقط برای مخاطبان داخلی ایرانی ننویسند و منتشر نکنند. کتاب یا اثرشان را برای عرضه به مخاطبان غیرایرانی و حتی غیرمسلمان تولید کنند. از سویی حتی خروجی هایش برای کلاس های آموزش زبان در کشور هم قابل استفاده باشد و برای این مراکز و موسسات، تولید محتوا یا متن درسی یا آموزشی تولید کند. ما کلاس های آموزش زبان انگلیسی در کشور کم نداریم. در هر شهری حداقل یک یا دو کانون آموزش زبان وجود دارد، اما متن آموزشی آنها چیست؟ آیا غیر از این است که غالب این کلاس ها به ترویج فرهنگ و سبک زندگی آن زبان یا کشور مبدأیشان می‌پردازد؟! آیا برای محتوای آموزشی این کلاس های زبان فکری شده است؟

۳. ساختار یا قالب های جشنواره هم می تواند محدود نباشد، قالب های مختلفی داشته باشد، اعم از داستان، رمان، داستان کوتاه، یادداشت، رادیو، صوت های تلخیص یا گزیده مطالب، کلیپ، انیمیشن، مستندهای کوتاه و بلند، پوستر نوشته و…. حتی می‌توان فیلم ها و مستندهای فارسی را به زبان های غیرفارسی و البته متناسب با نیاز و ادبیات و فهم و فرهنگ مخاطبان ترجمه کرد. ترجمه آزاد هم می‌تواند داشته باشد. برخی از موارد، ترجمه تحت اللفظی جوابگو نیست و ترجمه محتوایی یا ترجمه آزاد می تواند ملاک و معیار بررسی‌ها و ارزیابی‌ها شود.

می‌توان در کنار بخش های عادی و مرسوم جشنواره، بخش‌های ویژه هم داشته باشد. روی یک یا دو سبک قالب ویژه داشته باشند ولی مخاطبان را چندان محدود نکند. البته تا زمانی که این جشنواره یکی دو بار در مقام اجرا و عمل محک نخورد یا بازخورد نگیرد نمی‌توان به صورت دقیق و جدی، برنامه ریزی و سیاستگذاری کرد. از سویی جشنواره باید علاوه بر معیارهای کیفی، به معیارهای کمّی هم توجه داشته باشد. صرفاً کیفی یا صرفاً کمّی و نمایشی نباشد. شاید منطق دفاع رهبر انقلاب از تولید انبوه مقالات علمی و پژوهشی در اینجا هم حاکم باشد.

۴. تجربه تلخ خودم بیان می‌کنم یک زمان حجت الاسلام محمدحسن زمانی، معاون بین الملل اسبق حوزه علمیه قم نامه و درخواستی برای ناشران مختلف کشور فرستاد که یک کتاب جامع «اسلام‌شناسی» جهت ترجمه برای مخاطبان غیرشیعی و غیرمسلمان می خواهند، آیا در بین کتاب‌هایتان چنین کتاب با فلان مولفه ها وجود دارد که چندین زمان زبان ترجمه کنیم. با اینکه آن زمان در این انتشارات مذهبی و انقلابی فعالیت می کردم و حدود ۷۰۰ عنوان کتاب چاپ شده داشت یک کتاب با آن مولفه‌های مدنظر پیدا نکردیم. نه تنها نشر ما، بلکه دیگر ناشران مطرح آن زمان کشور هم چنین کتابی نداشتند و آخرالامر تصمیم گرفتند نوشتن چنین کتابی را به حجت الاسلام خسروپناه پیشنهاد بدهند و ایشان کتاب «اسلام شناسی» را نوشت و به زبان فارسی از سوی بوستان کتاب قم منتشر شد، ولی بعدش را نمی دانم که آیا به زبان‌های دیگر ترجمه شده یا نه؟ می خواهم بگویم که ما در بدیهی‌ترین موضوع، کتاب مناسب نداریم و مبلغان بین المللی که می شناسیم می گویند ما یک کتاب درست حسابی و جامع درباره انقلاب و امام(ره) و رهبری و دفاع مقدس نداریم. کتاب‌های نوشته یا ترجمه شده نواقص زیادی دارد و جامع نیست؛ تک بُعدی است؛ به یکسری مقاطع پرداخته است و اشاره‌ای به مقاطع و حوادث دیگر ندارد. از سویی برای مخاطبان داخلی یا ایرانی نوشته شده است و مخاطب غیرایرانی و غیرمسلمان نمی تواند شناخت و درک درستی از انقلاب و امام و رهبری و دفاع مقدس پیدا کنند و...

۵. دو نکته مهم در جشنواره‌های بین‌المللی، «مخاطب شناسی» و «نیازسنجی» است. آقای خسروپناه تعبیر جالبی دارد و می‌گوید سیاست ما در داخل کشور، برای جلوگیری از فرقه فرقه شدن جامعه اسلامی، کنترل گروه های صوفیانه و متصوفه است ولی در خارج از کشور، یکی از راهکارهای پیشنهادی برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی، ترویج صوفیه و ارتباط با آنهاست. چرا که گروه های تصوف محبان اهل بیت(علیهم السلام) هستند و این مسأله، نقطه اشتراک و تفاهم و همکاری و شروع خوبی است. چون ما همه جا، مستقیماً و بدون پیش زمینه، نمی توانیم فعالیت بکنیم و به خاطر گرایشات شیعی ما، همه فکر می کنند به دنبال ترویج تشیع و مکتب اهل بیت(ع) هستیم و سریع حساسیت های مذهبی برانگیخته می شود (یا برمی انگیزانند) و شیطنت ها و حرفهای تفرقه آمیز آغاز می شود، و لذا ناچاریم غیرمستقیم و باواسطه، با مخاطبان سخن بگوییم.

یا این سخنان جناب آقای دکتر احمد رهدار است که می‌گوید سیاست ما در داخل کشور، نقد «اسلام رحمانی» است ولی در خارج از کشور، ترویج «اسلام رحمانی» است، به خاطر اینکه جبهه اسلام هراسی و تبلیغات شدید علیه اسلام در کشورهای غربی قوی است و از سویی عملکردهای وحشیانه داعش، القاعده، بوکوحرام و عملکردهای متحجّرانه طالبان و برخی سَلَفی های منطقه هم به این مسأله دامن زده است و باید با تصویر نادرست و غرض ورزانه رسانه‌ای از مسلمانان و اسلام و پیامبر(ص) و جهاد مقابله کنیم و بر وجوه رحمانیت و معنویت اسلام تأکید بکنیم. اما در داخل کشور چون برخی سردمداران اسلام رحمانی، روشنفکران غربگرا و دگراندیشان لیبرال و غربزده ها و غربگرایان هستند و برخی ابعاد سیاسی و اجتماعی دین اسلام ـ حتی بعضاً «جهاد»، «قصاص» و «نهی از منکر» ـ را منکر می‌شوند یا نادیده می‌گیرند، ناچاریم ضمن پذیرش ابعاد رحمانی اسلام و تصویر رحمانی از اسلام، ابعاد دیگر اسلام و جامعیت و قاطعیت اسلام را نیز به آنها یادآور بشویم. چرا که «اسلام رحمانی» بیشتر شعار آنها بود برای سوق دادن جامعه به سمت ارزش های غربی و لیبرال.

متأسفانه غالب جشنواره های بین المللی که ایران برگزار می‌کند با «ذائقه ایرانی» تنظیم شده است. و به همین خاطر آنچنان اثرگذار و ماندگار نبوده است. جشنواره و تیم سیاستگذاری باید رصد قوی داشته باشد تا بتواند اثرگذار شود و مگر جشنواره که در عرصه های غیرعلوم انسانی برگزار می شود. مثل «جشنواره علمی رویان» که در عرصه پزشکی است و به صورت کاملاً علمی و حرفه ای و غیرایدئولوژیک برگزار می شود. لذا ذائقه شناسی مخاطبان باید جدی گرفته شود. مباحث ایدئولوژیکی آنچنان عیان و پُررنگ نشود و بتواند سلایق مختلف جهان اسلام را مورد داوری و بررسی و ارزیابی قرار دهد.

خسروپناه تعبیر جالبی دارد و می‌گوید سیاست ما در داخل کشور، برای جلوگیری از فرقه فرقه شدن جامعه اسلامی، کنترل گروه های صوفیانه و متصوفه است ولی در خارج از کشور، یکی از راهکارهای پیشنهادی برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی، ترویج صوفیه و ارتباط با آنهاست. چرا که گروه های تصوف محبان اهل بیت(علیهم السلام) هستند و این مسأله، نقطه اشتراک و تفاهم و همکاری و شروع خوبی است

من این سخن آقای سهیل اسعد، مبلغ فعال شیعی لبنانی آمریکایی لاتین را فراموش می کنم که می‌گفت ناف مردم آمریکای لاتین با «موسیقی» بریده شده است و موسیقی جایگاه ویژه‌ای در برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی این منطقه دارد، ولی کارهای تبلیغی که ما در منطقه انجام می‌دهیم خلاف موسیقی یا بایکوت موسیقی است، طبیعی است فعالیت های ما آن جذابیت لازم نداشته باشد، ولی گروههای صوفیه به ویژه گروههای ترکیه با موسیقی معنوی توانستند مخاطبان زیادی را به خودشان جلب کنند. البته ایشان نمی گفت ما بیاییم به ترویج موسیقی بپردازیم ولی می گفت ما باید برای این مسأله فکر بکنیم و طرح داشته باشیم. دولت ترکیه برای این مسأله فکر کرده و گروههای صوفی ای که از ظرفیت «موسیقی معنوی» و «رقص/سماع صوفیانه» استفاده می کنند، به منطقه اعزام می کند.

یا این سخن قابل تأمل آقای رهدار که ایشان یکی از راهکارهای موثر حفظ هویت زبان فارسی در تاجیکستان را «ترویج موسیقی» می داند و پیشنهاد کرده بود که باید روی ترویج موسیقی در تاجیکستان فکر کنیم. شاید ما نتوانیم در برخی جشنواره ها، به صورت مستقیم روی ترجمه موسیقی کار بکنیم ولی گروه های سرود و همخوانی های جمعی می‌تواند قالب یا بخشی از جشنواره باشد. کارهای مشترک خوانندگان یا چندزبانه بودن موسیقی ها یا مداحی ها جذابیت زیادی دارد. لذا پیشنهاد کلی این است که روی بحث ادبیات و هنر به ویژه مستند و موسیقی و همخوانی فکر کنیم. نه اینکه قالب های موثر هنری در جشنواره های علمی و علوم انسانی ما وجود نداشته باشد. رابطه علوم انسانی و هنر مهم است و جشنواره های بین المللی، نیز باید به مسأله هم توجه داشته باشند.

۶. الآن ایران، داعیه‌دار و پرچمدار «گفتمان مقاومت» است در مقابل گفتمان سازش و کُرنش. این گفتمان فقط در عرصه نظامی و سیاسی معنا نمی دهد و باید توسعه معنایی و مفهومی پیدا کند؛ یعنی دفاع مقدس و جنگ ۳۳ روزه لبنان و جنگ ۲۲ روزه غزه و مقاومت مردم سوریه و یمن فقط مصادیق نظریه مقاومت نیستند و این مفهوم با «توسعه معنایی» می‌تواند شامل پیشرفت های پزشکی و علمی و صنعتی و شکست تحریم ها علیه ایران و جبهه مقاومت هم شود. مقاومت دانشمندان ما در مقابل تحریم ها باعث شکوفایی پیشرفت ما در یکسری از فناوری ها و تکنولوژی ها شده است مانند پیشرفت‌های علمی در حوزه پزشکی، نانو، هسته‌ای، تجهیزات نظامی و این مقاومت در مقابل تحریمها، باعث تقویت روحیه خودباوری و اعتماد به نفس مردم و دانشمندان ما شده است و اینها را باید ذیل نظریه مقاومت دانست. این رویکرد باید به درستی و جامعیت تبیین شود و تبیین درست آن باعث توجه همگان به نظریه مقاومت و ایستادگی می شود و در خیلی از کشورها هم قابلیت الگوبرداری و بومی سازی هست.

۷. گذشته از بحث‌های مهم مخاطب شناسی یا نیازسنجی های محیطی، باید روی مترجم های بومی یا غیربومی هم فکر کرد که چند درصد از کارها می تواند توسط مترجمان بومی انجام شود و چند درصد توسط مترجمان غیربومی. مدل درست و دقیق آن چیست؟ نقایص هر یک از اینها چیست؟ آیا مترجمان بومی که در فضا و گفتمان ما نیستند می‌توانند به درستی مفاهیم و روحیات رزمندگان و شهدای ما را انتقال بدهند یا نه یا اینکه لازم است در کنار هر مترجم بومی، مترجمی غیر بومی باشد که به وی مشاوره بدهد و او را در فضای فکری و محیطی آن مقطع قرار بدهد. از سوی دیگر مسئله توزیع مناسب و دیده شدن آن آثار در کشورهای دیگر است، لذا باید روی خروجی‌های جشنواره و توزیع محصولات جشنواره هم فکر کرد و طرح و برنامه ریزی داشت.

الان خیلی از مراکز فرهنگی بین المللی به این نتیجه رسیده‌اند که باید کتاب‌ها و محصولاتشان در خود آن کشورها و با کیفیت مناسب و اقتضائات آن کشور تولید شود و بحث ارسال محصولات از ایران برای آنجا نه به صرفه است و نه امکان پذیر. لذا باید به فکر ثبت مجوزهای موسسات در کشورهای مختلف بود. البته به گرانی های اخیر، برای کشورهای همسایه، چاپ کتاب در داخل به صرفه تر هست.

۸. یکی از توجهات ما باید نیازسنجی بین المللی باشد. متأسفانه در انتخاب کتاب‌ها و محصولات توجه جدی نداریم و عده‌ای از مدیران فکر می‌کنند که هر کتاب تقریظی رهبر معظم انقلاب مناسب و اولویت مخاطبان بین المللی است در صورتی که ممکن است برخی از آن کتاب ها بیشتر برای مخاطبان داخلی جذاب باشند یا اینکه تعریف ها و تقریظ ها مربوط به سالیان گذشته باشد و کتاب‌های جدید بهتر و مناسب تری در حال حاضر هست ولی این تنگ نظری باعث می‌شود که کتاب‌های خوب دوره جدید دیده نشود، ولی کتاب‌های خوب دهه هفتاد ترجمه شود. از این جهت این نکته را بیان می کنم که منابع و امکانات مالی ما برای ترجمه ها محدود است و ناچاریم کتابها و محصولات خیلی خوبتر و اثرگذارتر و جذابتر و جامعتر را انتخاب کنیم.

سهیل اسعد، مبلغ فعال شیعی لبنانی آمریکایی لاتین می‌گفت ناف مردم آمریکای لاتین با «موسیقی» بریده شده است و موسیقی جایگاه ویژه‌ای در برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی این منطقه دارد، ولی کارهای تبلیغی که ما در منطقه انجام می‌دهیم خلاف موسیقی یا بایکوت موسیقی است، طبیعی است فعالیت های ما آن جذابیت لازم نداشته باشد، ولی گروههای صوفیه به ویژه گروههای ترکیه با موسیقی معنوی توانستند مخاطبان زیادی را به خودشان جلب کنند

سیاست‌های ترجمه‌ای ما نباید محدود به کتاب دفاع مقدس و شهدا نباشد. ما کتاب های فکری تاریخی تربیتی و اخلاقی مناسبی داریم که متأسفانه ترجمه نمی شود. محدود بودن موضوعات ترجمه ای باعث می شود مخاطبان درک درستی از تحولات فرهنگی و فکری جامعه ایرانی و انقلاب اسلامی نداشته باشند و فقط همان شخصیت های فکری دهه پنجاه و شصت کشور را بشناسند امثال دکتر شریعتی و شهید مطهری و از نسل های جدید روشنفکران و نواندیشان دینی و انقلابی خبر نداشته باشند. به نظرم کتاب های اخلاقی و تربیتی اساتیدی مثل آیت‌الله حائری شیرازی و استاد علی صفایی حائری و آیت الله آقامجتبی تهرانی یا برخی مباحث شهید آوینی، دکتر محمد مددپور، استاد اصغر طاهرزاده و به ویژه استاد حسن رحیم پور ازغدی می‌تواند برخی نیازهای مخاطبان بین المللی را مرتفع کند. البته قبل از اجرای شدن این پیشنهادها، باید یک تحقیق علمی صورت بگیرد و بعد از آن هم، در برخی مناطق و به صورت محدود و میدانی تجربه هم بشود.

به نظرم ضرورت دارد مسئولان فرهنگی و بین المللی و نخبگان کشور توجه ویژه تری به رویکردها و اندیشه ها و تجربیات امام موسی صدر و علامه فضل الله داشته باشند؛ چرا که این دو مجتهد زمان شناس، توانسته بودند زبان عام و انسانی و بین المللی همه فهمی داشته باشند و در معرفی چهره صحیح و عقلانی و همه فهم اسلام برای جهان امروز موفق عمل کردند. باید تنگ‌نظری را در انتخاب «کتاب‌ها» و «قالب ها» و «موضوعات» و «شخصیت ها» کنار بگذاریم و از مشاوران و صاحبنظران مجرّب (با صلاحیت حوزه های مختلف) استفاده کنیم و کارهای ضروری را انجام دهیم، نه کارهای معمولی و متوسط. چراکه هم امکانات ما محدود است و هم زمان زیادی نداریم. نشر و ترجمه دیدگاه‌های استاد رحیم پور ازغدی می‌تواند منجر به تقویت گفتمان انقلاب خواهد شد، ولی ما شاهدیم که آثار شخصیت های کاملاً فلسفی یا کاملاً احساسی و عاطفی ایرانی، به عنوان گفتمان رایج انقلاب اسلامی، در کشورهای اسلامی عربی ترجمه و توزیع می شود.

۹. توجه به خاطرات و تجربیات جدید یا راهبردهای ایجابی در زمینه پیشرفت های متنوع ایران ضروری است؛ اعم از پزشکی، صنعتی، هسته ای، نانو، آموزشی، دفاعی و.... کتابهای «آرزوهای دست ساز»، «داستان رویان»، «سلولهای بهاری»، «تندتر از عقربه ها حرکت کن»، «همه فن حریف» و «خروج از خیابان سئول» و «از سرمای کازان» و دیگر کتابهای شاخص رده تاریخ شفاهی پیشرفت و صنعت ایران، قابلیت ترجمه و الگوبرداری برای دیگران دارند؛ خصوصاً برای کشورهای اسلامی و به ویژه برای کشورهای محور مقاومت.

۱۰. از سویی ما باید (همانند کشورهای دیگر) مراقب کتابها یا محصولاتی که از زبان فارسی ترجمه می شوند هم باشیم و در این زمینه سیاستگذاری مشخصی داشته باشیم؛ همچنان که سفارتخانه های یک سری کشورهای اروپایی از جمله فرانسه دارند و با لطایف الحیلی نمی گذارند هر کتابی از زبان فرانسه به فارسی ترجمه شود یا هر شخصیت یا نویسنده فرانسوی، در فضای فرهنگی و فکری ایران معرفی شود. باید فکر کنیم که ترجمه های ما یا خروجی های ما در بین مخاطبان غیرایرانی، چه تلقی ها و نگاه هایی را ایجاد می کند. فضای فرهنگی ایران با خارج از ایران بسیار متفاوت است و ما با کتابها و محصولاتی که ترجمه می کنیم ممکن است آن تلقی ها و برداشت های منفی یا اشتباهی که دارند، را تقویت و نهادینه بکنیم.

الآن رویکرد اسلام هراسی، شیعه هراسی و ایران هراسی فضای غالب غربی ها و غیرمسلمانان است و رسانه های وابسته به نظام سرمایه داری و صهیونیستی توانستند این مسأله را در بین مردم کشورهای دنیا جا بیندازند و گروه های اسلامگرای تروریستی یا خشنی امثال القاعده، طالبان، داعش و بوکوحرام هم این نگاه را تقویت کردند و لذا ضریب یافتن یک سری کتابها و محصولات (حتی در حوزه دفاع مقدس) هم اگر روی قاعده نباشد و حالت افراطی پیدا بکند، ممکن است به این تلقی های غلط و اشتباه آنها دامن بزند. حرفم این هست که باید جوانب مختلف کارها را ببینیم و اقدام بکنیم. توجه به کتب و موضوعات تاریخی ممکن است این تلقی را ایجاد کند که انقلاب اسلامی یا جمهوری اسلامی حرف ایجابی یا حرف جدیدی ندارد و صرفاً به گذشته تاریخی اش توجه دارد و... با این توضیحات، ترجمه آثار درباره امروز ایران بخصوص پیشرفت ها و توانمندی های داخلی اش خیلی ضرورت دارد.

۱۱. خیلی مهم است که یکی از خروجی ها یا نتایج این جشنواره یا ترجمه ها، ارائه تصویر یک مسلمان معقول بین المللی باشد که برای دنیای امروز، «حرف» برای گفتن و «طرح» برای زندگی سالم و شاداب و معنوی دارد. یعنی اسلام با قرائت امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب ـ که از آن به «اسلام ناب محمدی(ص)» یاد می کنیم ـ منطق همه فهم و قابل پذیرشی برای دیگر مسلمانان و حتی غیرمسلمانان دارد. به نظرم ما سالهاست از ارائه بین المللی اسلام ناب غفلت کردیم و ترکیه دارد این تصویر از اسلام را ارائه می دهد و دیپلماسی مذهبی و رسانه ای ترکیه در این زمینه خیلی پیشروتر و فراگیرتر از جمهوری اسلامی دارد فرصت ها و سنگرهای مختلف را فتح می کند.

آقای رهدار یکی از راهکارهای موثر حفظ هویت زبان فارسی در تاجیکستان را «ترویج موسیقی» می داند و پیشنهاد کرده بود که باید روی ترویج موسیقی در تاجیکستان فکر کنیم. شاید ما نتوانیم در برخی جشنواره ها، به صورت مستقیم روی ترجمه موسیقی کار بکنیم ولی گروه های سرود و همخوانی های جمعی می‌تواند قالب یا بخشی از جشنواره باشد. کارهای مشترک خوانندگان یا چندزبانه بودن موسیقی ها یا مداحی ها جذابیت زیادی دارد

۱۲. ضرورت سفارش ترجمه: ما در زمینه ترجمه و جشنواره ها، ناچار به سفارش به مترجمان شاخص هستیم. اگر قصد داریم جشنواره مان موثر و جریان ساز شود، گذشته از فراخوان های عمومی، باید سفارش کار هم بدهیم و پای مترجمان و اساتید شاخص را به جشنواره باز کنیم. شاید بتوان برای آثار رسیده، دو سطح آثار سفارشی و غیرسفارشی در نظر گرفت که حق آثار و مترجمان عمومی (ارسال از طریق فراخوان) نادیده گرفته شود و از سویی شاهد ارتقا و رقابت مثبت آثار سفارشی ارسالی هم باشیم.

۱۳. اولویت موضوعی: نکته خیلی مهمی که در این زمینه وجود دارد اولویت در یک سری موضوعات برای «ترجمه معکوس» است. حتی برخی موضوعات می تواند توجه مخاطبان عمومی و تخصصی را بیشتر برانگیزاند و تأثیرات بیشتری بگذارد یا حتی یک سری سیاست ها و رویکردها نسبت به ما و انقلاب اسلامی و جامعه اسلامی یا شیعی را اصلاح کند یا تغییر دهد. من آماری از کتب ترجمه شده دفاع مقدس ندارم ولی آیا بررسی و تحقیق شده است که برای مخاطبان غیرایرانی، زندگی و سرنوشت جانبازان شیمیایی یا اسرای مهمتر است یا شهدای ما. کدامشان برایشان خیلی مهمتر و موثرتر باشد، چرا که کشورهایشان در جنگ تحمیلی، بمب های شیمیایی را در اختیار صدام و رژیم بعث می دادند. یعنی مخاطبان غربی باید بدانند که سران کشورهایشان به خاطر منافع مالی و اقتصادی، چه بلایی سر مردم مسلمان ایران و عراق درآوردند. یا حتی کتابهای اسرا می تواند اولویت دار باشد و بدانند که با وجود این همه نهاد های حقوق بشری، رژیم بعث عراق چه جنایت هایی در حق اسرای ایرانی انجام می داد و با سکوت نمایندگان سازمان ملل و سازمان صلیب سرخ همراه بود یا این نمایندگان بین المللی واکنشی نداشتند. شهدای ترورهای امنیتی و قاچاقچیان و مبارزه با مواد مخدر و... کتابهای روایت مردمی دفاع مقدس مناسب تر است یا روایت های فرماندهان؟ کدام یک از کتابهای روایت مردمی یا روایت فرماندهان ما، توانسته فرهنگ ایثار و فداکاری و بُعد انسان دوستی رزمندگان را بهتر به تصویر بکشد؟ و سئوالات جدی در این زمینه ها. یعنی بسته ترجمه ای ما می تواند شامل این اولویت های موضوعی برای ترجمه باشد. حتی دانشمندان هسته ای و علمی و دفاعی ما. چون اینها مال دوران اخیر است و می توان روی اینها بیشتر سرمایه گذاری کرد. حتی این ترجمه ها برای کشورهای اسلامی و مسلمانان جهان اسلام هم می تواند و الهام بخش باشد و بدانند که کشورهای غربی چگونه جلوی دسترسی دانشمندان مسلمان ایرانی را با ترورهای فیزیکی گرفتند و جهان اسلام را از وجود دانشمندان معتقد و مومن محروم کردند.

کد خبر 5342881 مصطفی وثوق کیا

منبع: مهر

کلیدواژه: ترجمه معکوس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سهیل اسعد شورای عالی انقلاب فرهنگی عبدالحسین خسروپناه معرفی کتاب ترجمه انتشارات سوره مهر تازه های نشر طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دفاع مقدس جنگ تحمیلی تجدید چاپ دفاع مقدس سواد رسانه ای انتشارات راه یار علوم انسانی ادبیات داستانی ادبیات دفاع مقدس گفتمان انقلاب اسلامی یکی از راهکارهای ما در داخل کشور داشته باشند اسلام رحمانی برای کشورهای برای مخاطبان ترویج موسیقی اسلام شناسی جشنواره ها بین المللی زبان فارسی پیشرفت ها چنین کتاب دفاع مقدس باید روی ترجمه ها خروجی ها ولی گروه فکر کنیم مولفه ها نه ترجمه کلاس ها قالب ها یک کتاب کتاب ها یک سری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۸۶۲۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برگزاری ۱۴ دوره جشنواره شعر رضوی در خوزستان

به گزارش خبرنگار مهر، مجید منادی صبح امروز شنبه در اولین محفل شعر ارادت رضوی که در هویزه برگزار شد، بیان کرد: در استان خوزستان ۱۴ دوره جشنواره شعر رضوی برگزار شده و جشنواره امروز پا گرفته و به جشنواره نامدار و شناسنامه داری تبدیل شده که در سراسر کشور اهالی شعر، فرهنگ و ادب در وزارت ارشاد و دیگر وزارت‌ها و دستگاه‌ها همه آن را به این نام می‌شناسند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان با بیان اینکه این استان دروازه ورود تشیع به کشور و قدمگاه آقا امام رضا (ع) است، عنوان کرد: همه شهرهای خوزستان معطر به عطر آقا امام رضا (ع) است به همین دلیل سال گذشته این موضوع را مطرح کردیم که با توجه به ظرفیت عظیم و بزرگی که در شعر و ادب استان خوزستان به ویژه در بخش شعر عربی وجود دارد، چرا صرفاً یک یا دو شهر میزبان باشند.

منادی ادامه داد: اگر در استان خوزستان بتوانیم موضوع شعر عربی، ادب و فرهنگ شیعی و ولایی را با زبان عربی منتقل و مطرح کنیم و آنطور که باید خدمتگزاری و شکوفایی انجام شود، آنگاه می‌تواند دریچه‌ای برای ارتباط با کل جهان اسلام و دنیای اسلام باشد.

وی افزود: امروز شاهد هستیم در دوره‌ای که ایران اسلامی به دلیل فرهنگ حسینی و رضوی که در میان مردمش وجود دارد، مقابل رژیم غاصب صهیونیست می‌ایستد و به او سیلی تاریخی می‌زند، لذا این مساله یک مساله هویتی است که باید سر دست گرفته و آن را مطرح کنیم تا جوان‌های ما دچار خودکم بینی یا اندیشه‌های انحرافی نشوند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان اظهار کرد: جوان‌های ما باید متوجه باشند که قدرت، هویت و آن فرهنگی که آنها را در دنیا سربلند و عزتمند می‌کند کدام فرهنگ، تاریخ و هویت است و این هویت ولایی را داشته باشیم که اگر رشد پیدا کرد و شکوفا شد، دریچه‌ای ارزشمند برای گفت‌وگو با جهان اسلام خواهد بود.

منادی گفت: نگاه ملت‌ها و مردم مسلمان در سراسر کشورهای اسلامی قبل و بعد از عملیات وعده صادق را که بررسی کنید، مشاهده می‌کنید که ایستادگی در مقابل ظلم و فساد مربوط به فرهنگ حسینی و رضوی است که ما مردم خوزستان افتخار داریم بگوییم این استان قدمگاه آقا امام رضا (ع) است.

وی بیان کرد: امسال همچو سال گذشته، روند جدید جشنواره شعر رضوی در حال اجرا است به این صورت که اغلب شهرستان‌های خوزستان به نوعی میزبان جشنواره بین‌المللی شعر رضوی باشند تا بتوانیم فضایی را ایجاد کنیم که از ادب، فرهنگ، شعر، محصولات فرهنگی و هویتی در شهرهای و برنامه‌های مختلفی را استفاده کنیم.

کد خبر 6089944

دیگر خبرها

  • ورود ترجمه «آن روی دیگران» به کتابفروشی‌ها
  • ترجمه «قلمروزدایی علم و دین» روانه بازار نشر شد
  • جلد ششم کتاب «عنوان بصری» منتشر شد
  • ملایر میزبان نخستین جشنواره موسیقی تاک
  • برگزاری ۱۴ دوره جشنواره شعر رضوی در خوزستان
  • زندگی با آل‌احمد در شیوه نگارش سیمین دانشور تاثیر نداشت
  • زندگی با آل‌احمد در شیوه نگارش سیمین دانشور تاثیر نگذاشت
  • کتاب نشانه‌شناسی شکلک‌ها منتشر شد
  • جشنواره توانمندی‌های بومی، محلی و ورزشیِ روستاییان در اسلام آباد مغان
  • معلم تراز در جمهوری اسلامی باید روحیه انقلابی و جهادی داشته باشد