به نقل از «ایرنا»

نشست چهار جانبه صلح افغانستان؛ فرصت برای کیست

تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۸۰۱۳۸

کابل - ایرنا - شمشین دور از نشست چهار جانبه صلح افغانستان با حضور نمایندگان پاکستان ، آمریکا ، چین و افغانستان امروز دوشنبه بعد از وقفه ای یکساله در مسقط پایتخت عمان برگزار شد و فضای این دور از مذاکرات به نسبت ادوار قبل با ابهام بیشتری روبرو است و ساده نیست بگوییم این نشست فرصت سازی برای کدام کشور است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دور نخست نشست های چهارجانبه صلح افغانستان در ژانویه سال 2016 میلادی - دی ماه 1394 - در اسلام آباد پایتخت پاکستان برگزار شد که با توجه به نفوذ آمریکا و چین بر دو کشور افغانستان و پاکستان این نشست دو هدف کلی را دنبال می کرد اول نزدیکی کابل به اسلام آباد و بعد یافتن راهکاری عملی برای نشاندن گروه طالبان بر سر میز مذاکره با دولت وحدت ملی افغانستان.
دور دوم این گفت ‌وگوها در کابل، سوم در اسلام‌آباد ، چهارم در کابل و پنجمین دور باز در اردیبهشت 95 در اسلام آباد برگزار شد و امروز که این نشست در مسقط برگزار می شود خود بیانگر این نکته است که ادوار قبلی گفت و گوها به هدف اولیه نزدیک نشد چرا که طرف های اصلی ؛ کشور ثالث را به حضور در پایتخت همسایه ترجیح داده اند.
شاید دو طرف به دلایلی که باعث وقفه یکساله گفت و گوها شد، نخواسته اند با حضور در پایتخت طرف دیگر به این دلایل چشم بپوشند.
طراحی اولیه نشست چهار جانبه با این فرض شکل گرفت که دولت وقت آمریکا یعنی باراک اوباما تصمیم داشت نیروهایش را از افغانستان خارج کند و شروع این روند را هم کلید زده بود و نمی خواست قبل از رفتنش با شروع دوباره تنش ها میان پاکستان و افغانستان که مانند آتش زیر خاکستر بود دستاوردهایش نابود شود لذا این ابتکار سیاسی اجرایی شد.
اما قرائن نشان می دهد که در جریان گفت و گوها ظاهرا پاکستان از نبود آمریکا در منطقه وسوسه شده و افغانستان نیز در محاسبه توانش برای اداره کشور دچار خطای محاسباتی شده است و نتیجه آن شد که بعد از آخرین نشست چهار جانبه در 29 اردیبهشت ماه سال 1395 در اسلام آباد ، این میز برچیده شد.
از یک طرف طالبان اعلام کرد که تا خروج آخرین نیروی خارجی از افغانستان حاضر نیست پای میز مذاکره بنشیند و از آن طرف محمد اشرف غنی رئیس جمهوری دولت وحدت ملی اعلام کرد که دیگر حاضر نیست از پاکستان بخواهد برای کشاندن طالبان پای میز مذاکره اقدام کند.
غنی همچنین تلاش کرد با یک توافقنامه صلح که در مهرماه سال 1396 خورشیدی با گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان به امضا رساند ضمن انتقال او از جبهه طالبان به سمت حاکمیت رسمی به طالبان نشان دهد که در صلح صادق است و به غرب هم بگوید که در اجرای اصلاحات مد نظر آنها جدی است اما این اقدام هم مانع از حملات مسلحانه نشد.
همین مواضع و تشدید حملات دوباره طالبان و تصرف مناطق وسیعی از خاک افغانستان باعث ابتر ماندن روند این گفت و گوها شد.
این شرایط بود تا این که آمریکا راهبرد جدید خود را در مورد افغانستان اواخر مرداد ماه امسال اعلام کرد و در این راهبرد بر خلاف تصمیم قبلی یعنی بارک اوباما که روند خروج نیروها را در پیش گرفته بود دونالد ترامپ رئیس جمهوری جایگزین شده در آمریکا نه تنها خروج را متوقف بلکه بر افزایش نیروها در افغانستان تاکید کرد و خروج را به زمان نامعلوم « ایجاد ثبات » موکول کرد.
ترامپ به بهانه این که خروج نیروهای خارجی باعث ایجاد خلاء قدرت در منطقه می شود و دوباره گروههای تروریستی جان می گیرند و کشتار مردم شروع می شود ماندنش را توجیه کرد.
البته این که طالبان در حد فاصل تغییر دولت در امریکا و شروع خروج خارجی ها به حملات خود دامن زدند و مذاکرات چهار جانبه عقیم ماند خود موضوع جداگانه ای است که برای کوتاه شدن متن به آن نخواهیم پرداخت اما به شکلی خلاصه باید گفت دراینجا نیز می توان مشابه نخستین سوال هر بازپرس پرونده قتل که می پرسد چه کسی از این قتل سود می برد، می شود برای درک حقیقت داستان تشدید حملات طالبان سوال کرد از این وضعیت چه کسی بهره بیشتری می برد.
آمریکا در راهبرد جدید از یک طرف پاکستان را به عنوان یک متحد راهبردی و قدیمی خود به شکلی آشکار به انزوا کشاند و به اتهام حمایت از تروریست ها خواستار تغییر سیاست این کشور در مقابل افغانستان شد.
البته پاکستان بارها گفته آن چه که امروز از سوی آمریکا گروه تروریستی خواند می شود همان گروههایی هستند که آمریکا خود طی چهار دهه گذشته از آنها حمایت می کرده است اما بلندی صدای جهت دار رسانه های غربی اجازه نمی دهد که حقیقت این سخن شنیده شود.
آمریکا همچنین در راهبرد جدید به هندوستان به عنوان جایگزین پاکستان میدان عمل بیشتری برای تعمیق نفوذ سیاسی ، اقتصادی و حتی نظامی در افغانستان داده است تا هم از رقابت چین و هند استفاده کند و هم هزینه های تقابل را منطقه ای کند .
خود این راهبرد پاکستان را خشمگین کرده است چون هند ، رقیب سنتی او را به میدان بازیی دعوت کرده که سال هاست خودش به نمایندگی از آمریکا در این صحنه ایفای نقش کرده است.
از آن طرف افغانستان نیز بارها رضایت و خشنودی خود را از راهبرد جدید آمریکا ابراز داشته است .
محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان که خود در سال 1393 خورشیدی در جریان یک انتخابات پر تنش با وساطت آمریکایی ها تن به تشکیل یک دولت سهامی داد و دولت وحدت ملی محصول آن است بارها مدعی شده که در پی تلاش ها و رایزنی های دولتش آمریکا چنین راهبردی را اتخاذ کرده است.
دولت غنی خشنود است از این که توانسته با برقراری موازنه منفی پاکستان را تحت فشار آمریکا مجبور به اصلاح سیاست هایش در قبال افغانستان کند و هم توانسته از مزایای کمک هند بهره مند شود و هم از قدرت و حمایت آمریکا برای تثبیت قدرت سیاسی در داخل استفاده کند .
چینی ها نیز در این میان ابعاد اقتصادی داستان برایشان بیشتر اهمیت دارد و از تنش دوری می کنند و بارها نشان دادند که بین تنش برای تامین منافع سیاسی و رونق اقتصادی ؛ دومی را انتخاب می کنند.
حال با توجه به چنین فضای سیاسی که ترسیم شده ، نمایندگان چهار کشور چین، آمریکا ، پاکستان و افغانستان درنشستی یک روزه در مسقط گردهم آمده اند تا ضمن تاکید دوباره بر مبارزه همه جانبه با تروریست راهکارهای عملی برای اجرای تعهدات قبلی و همچنین کشاندن طالبان پای میز مذاکره پیدا کنند .
انتظاری که ظاهرش آسان است زیرا کافی است طرفین بپذیرند که منافع همه در تامین آرامش و ثبات در افغانستان است .
اما دور میز مذاکرات امروز در عمان طرف هایی هستند که در عمل منافع خود را در نا امنی می دانند و همین دلیل کافی است تا نتوان قاطعانه گفت که این نشست فرصتی برای کدام کشور است.
فرصت برای پاکستان است که بتواند فشارهای آمریکا را کم کند یا افغانستان که معتقد است می تواند از این مسیر سیاست های حمایتی همسایه خود را از طالبان تغییر دهد و یا دلیلی برای ضرورت بودن آمریکا درمنطقه.
فرض کنید طالبان با مذاکره وارد پیمان صلح با دولت افغانستان شود و جنگ و خون ریزی را کنار بگذارد و بعد دولت مرکزی بر پهنه کشورش اعمال حاکمیت کند و همچنین پاکستان هم این وضعیت را به رسمیت بشناسد و تنش هایش را مدیریت کند ؛ حال در چنین وضعیت آیا آمریکا دلیلی برای ماندن دارد؟
به نظرمی رسد پاسخ به این سوال می تواند جواب علت حل نشدن مشکلات در افغانستان باشد.
*آساق*1104*گزارش: سید سعید حسینی**انتشار دهنده: خسرو حسینی

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۸۰۱۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تغییرات اقلیمی افغانستان را تهدید می کند

دفتر کاپ گفته است که افغانستان در معرض یک «چرخه معیوب درگیری» قرار خواهد گرفت و تغییرات اقلیمی به عنوان یک تهدید چند برابر عمل می‌کند.

نشریه دیپلمات آسیا به نقل از دفتر کاپ اعلام کرد انزوای جهانی افغانستان و ناتوانی طالبان سبب ایجاد نگرانی‌ها مبنی بر گسترش بحران اقلیمی این کشور به منطقه و فراتر از آن شده است.

به گفته این نهاد، یکی از تأتیرات منفی به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان، بازماندن این کشور از نشست‌های جهانی تغییرات اقلیمی، به‌شمول نشست‌های صندوق آب‌وهوای سبز (GCF) است.

بربنیاد این گزارش، افغانستان تنها می‌تواند ۴۰ درصد از برق مورد نیاز خود را تأمین کند که این تولید ناکافی، سبب مودجودیت حدود شش ساعت برق در مراکز صحی کشور شده است.

گفتنی است که افغانستان افزون بر بحران‌ سیاسی و اقتصادی با بحران تغییرات اقلیمی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

کاهش آب‌های زیرزمینی، سرازیرشدن سیلاب‌های ویران‌گر، بالا رفتن درجه حرارت، کاهش بارندگی، باران‌های بی‌موقع و تغییر رطوبت هوا از نشانه‌های تغییر اقلیم در افغانستان خوانده شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان