به نقل از «خبرگزاری آریا»

فرونشست، زخم سر باز کرده زمين

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۰۳۵۷۷

خبرگزاري آريا - قزوين - ايرنا- فرونشست را بايد زخمي سرباز کرده از دل زمين دانست که اشتهاي سيري ناپذير انسان ها و بهره برداري بيش از اندازه آنان از منابع آبي و خاکي، آن را تشديد کرده است.

به گزارش ايرنا، فرونشست زمين، يک تهديد جدي زيست محيطي است که علاوه بر بارندگي شديد و ساختارهاي دروني زمين، دخالت هاي انساني در بروز و تشديد آن نقش مهمي دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اين پديده خطرناک که زمين هاي کشاورزي را نابود و خاک را بي فايده مي کند و به زيرساخت ها همچون ساختمان ها و جاده ها آسيب مي زند، امروز در برخي استان هاي کشور از جمله قزوين به يک معضل جدي تبديل شده که اگر تمهيدهاي لازم براي جلوگيري از آن صورت نگيرد، آثار سوء و فاجعه باري را به دنبال خواهد داشت.
با توجه به مطالعات و بررسي هاي به عمل آمده در حال حاضر 15 استان کشور از جمله قزوين به طور جدي با معضل فرونشست زمين درگير هستند.
**بهره برداري بي رويه از آب و خاک، عوامل مهم در فرونشست زمين
مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري قزوين در گفت وگو با خبرنگار ايرنا درخصوص اين معضل زيست محيطي گفت: فرونشست زمين از مخاطرات محيطي جدي است که عمده آن در اثر فعاليت هاي انساني همچون بهره برداري هاي بي رويه از خاک و استفاده غير مجاز از آب هاي زير زميني و استخراج بيش از حد منابع معدني بروز مي کند.
علي اکبر اسداللهي افزود: رشد فزاينده جمعيت و تبديل اراضي مستعد کشاورزي به زمين هايي براي ساخت و سازهاي شهري، برداشت خاک توسط کوره هاي آجرپزي، دستکاري زمين ازطريق احداث راه هاي ارتباطي، بهره برداري از معادن بدون رعايت ملاحظه هاي زيست محيطي و استفاده غيراصولي در بهره برداري از منابع آب هاي سطحي از جمله عواملي است که باعث آلودگي و فرسايش و در نهايت فرونشست خاک مي شود.
وي تصريح کرد: استفاده غيراصولي در بهره برداري از منابع آب هاي سطحي، بهره برداري بي رويه از مراتع، ديم کاري هاي غيرمجاز در زمين هاي مرتعي، مصرف انواع کود و سموم دفع آفات نباتي،تخليه پسماندهاي صنعتي و انباشت فلزات سنگين در خاک، زباله و پسماندهاي شهري و خانگي از ديگر عواملي است که باعث شده تا شاهد رشد فزاينده فرسايش خاک باشيم.
اسداللهي، پيشگيري از آلودگي آب، خاک و هوا و کنترل گازهاي گلخانه اي را نيازمند تدابير لازم و برنامه ريزي هاي بيشتر دانست و گفت: فرسايش خاک در شرايط کنوني در جهان حدود 8.5 تن، در ايران 24 تن و در استان قزوين 12 تا 14 تن است.
اسداللهي همچنين گفت: حدود 100 هزار هکتار از محدوده شهرستان هاي آبيک و بوئين زهرا در استان فاقد پوشش گياهي و در آستانه بيابان شدن هستند و مي توانند به فرسايش خاک در استان دامن بزنند که جلوگيري از آن نيازمند مديريت علمي است.
به گفته وي در اين ميان، اصلاح الگوي کشت در مناطق بحران خيز و کم آب يکي از بهترين راهکارهاي جلوگيري از فرونشست زمين و کنترل منابع زيرزميني آب از نگاه کارشناسان است.
**تشديد فرونشست زمين ، خطري بيخ گوش قزوين
معاون پايش و سلامت اداره کل حفاظت محيط زيست استان قزوين نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: فرونشست زمين در قزوين به يک بحران زيست محيطي نگران کننده تبديل شده و در صورت تداوم اين روند ميزان آن گسترش يافته و به سمت ديگر مناطق نيز سرايت مي کند و تشديد آن در آينده نزديک دومين بحران زيست محيطي سال هاي اخير کشور و استان را موجب مي شود.
عبدالحسين مظفري افزود: پديده نشست زمين به دليل کاهش آب سفره هاي زير زميني به گونه اي در حال گسترش است که درصورت پيگيري نشدن اقدام هاي پيشگيرانه، خسارت هاي غيرقابل جبراني را در پي خواهد داشت.
وي کاهش آب سفره هاي زير زميني در جنوب دشت قزوين از جمله مناطقي چون الله آباد، روستاي خان آباد و زليخا را يادآور شد و گفت: فرونشست زمين در اين مناطق در شهرستان بويين زهرا به مرحله بحران رسيده است.
**مرگ سفره هاي زيرزميني آب با فرونشست زمين
معاون پايش و سلامت اداره کل حفاظت محيط زيست قزوين با اشاره به اينکه استفاده بيش از اندازه از آب چاه ها سبب کاهش سطح آب هاي زير زميني در استان شده است،افزود: فرونشست زمين آخرين مرحله از نابودي خاک است و سبب مي‌شود تا احياي سفره‌هاي آب زيرزميني ديگر ممکن و مقدور نباشد.
مظفري ادامه داد: تدابير مختلفي براي پيشگيري از فرونشست خاک صورت گرفته و اين موضوع در اولويت برنامه هاي مديريت اجرايي استان به ويژه استانداري قرار گرفته است که از جمله اين موارد مي‌توان به مهر و موم چاه‌هاي غيرمجاز، برنامه‌ريزي براي کم کردن ميزان مصرف چاه‌هاي مجاز به عنوان راه حل کوتاه‌ مدت و مکانيزه کردن سيستم کشاورزي و استفاده از پساب‌ها به عنوان برنامه بلند مدت اشاره کرد.
وي با بيان اينکه بحران آب در استان قزوين در طولاني مدت به وجود آمده و در طولاني مدت نيز از بين مي‌رود، گفت: اميد مي رود اقداماتي که در کوتاه‌ مدت تدارک ديده شده بتواند تا حد زيادي از تشديد پديده فرونشست زمين جلوگيري کند.
اين مسئول تدوين الگوي کشت در قزوين را ضروري دانست و افزود: با توجه به اينکه 91 درصد آب استان در بخش کشاورزي مصرف مي شود، کشاورزان بايد براي مصرف آن ملزم به تبعيت از الگوهاي کشت متناسب با اقليم منطقه شوند.
وي وجود پديده ريزگردها در حوزه جنوب شهرستان آبيک را دليل ديگري مبني بر افزايش ميزان فرونشست زمين در قزوين دانست و افزود: ورود گل و لاي و رسوبات، تخريب پوشش گياهي و کانون‌هاي گرد و غبار محلي دشت الله‌آباد؛ از جمله مهم‌ ترين تهديدهاي زيست بوم در استان است.
وي به راهکارهاي اساسي اداره کل حفاظت محيط زيست قزوين در خصوص کاهش فرونشست زمين اشاره کرد و گفت: مديريت جامع آب بخش کشاورزي،رعايت الگوي کشت، برنامه ريزي ميزان و زمان آب مصرفي در بخش کشاورزي از جمله راهکارهاي اساسي در جهت حفظ منابع آبي در استان هستند که در دستور کار قرار دارد.
به گفته وي از جمله عوامل مهم ايجاد فرسايش خاک چراي بي رويه دام ها، مديريت ناصحيح اراضي کشاورزي، تخريب و از بين بردن پوشش گياهي و ساخت و سازهاي بي رويه است.
وي اظهار کرد: روند افزايشي فرسايش خاک در استان و کشور در حالي است که ايجاد هر سانتي متر خاکي که قابليت پرورش گياه را داشته باشد طي واکنش هاي طبيعي به طور متوسط به 700 سال زمان نياز دارد.
اين مسئول در پايان گفت: خاک يکي از منابع مهم موجود در طبيعت است و بدون داشتن خاک سالم حيات و زندگي روي زمين امکان پذير نخواهد بود چرا که 95 درصد غذاي انسان از زمين و خاک حاصل مي ‌شود.
**تخريب زيرساخت ها زاييده معضل فرونشست خاک
مديرعامل شرکت آب منطقه اي قزوين نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به اينکه فرونشست زمين به زير ساخت هاي بزرگ از جمله نيروگاهها،خطوط ارتباطي، بزرگراه ها و خطوط راه آهن و جاده ها خسارت وارد مي کند،گفت: جبران اين خسارت ها نيازمند صرف هزينه هاي بسياري است.
حميد پويا افزود: يکي از مشکلات حوزه آب استان قزوين برداشت بي رويه از سفره هاي زير زميني است که اين موضوع موجب شده شاهد فرونشست دشت قزوين باشيم.
وي،افت سطح آب هاي زير زميني را بزرگ ترين عامل فرونشست زمين دانست و گفت: اين پديده موجب تخريب سيستم هاي آبياري و خاک هاي حاصلخيز کشاورزي مي شود و هرزروي آب در اراضي کشاورزي را به همراه دارد.
**فرونشست 24 سانتي متري زمين در دشت قزوين
پويا همچنين گفت: برداشت بي رويه آب از سفره هاي زيرزميني به فرونشست 24 سانتي متري زمين در دشت قزوين منجر شده و استفاده از روش اصلاح کشت، گسترش کشت هاي گلخانه اي، نصب کنتورهاي هوشمند روي چاههاي آب کشاورزي از اقداماتي است که در تعادل بخشي سفره هاي آب زير زميني تاثير دارد و از تداوم فرونشست زمين جلوگيري مي کند.
وي يادآور شد: فرونشست زمين قابل جبران و اصلاح نيست بلکه فقط مي توان با اتخاذ تدابير و راهکارهاي اصولي از بيشتر شدن آن جلوگيري کرد.
وي به فعاليت هاي صورت گرفته براي مقابله با تشديد افت سفره هاي آب زير زميني استان اشاره کرد و گفت: تاکنون اقدام هايي همچون جلوگيري از اضافه برداشت و مسدود سازي چاه هاي غيرمجاز، تغذيه آب‌هاي زير زميني، نهادينه ‌سازي کشاورزي مدرن و تعادل ‌سازي سطح آب در سفره‌ها با هدف جلوگيري از حرکت جبهه آب شور به داخل دشت قزوين انجام گرفته است.
** تعادل بخشي سفره هاي زيرزمني، اقدامي براي کاهش فرونشست خاک در قزوين
مديرعامل شرکت آب منطقه اي قزوين همچنين گفت: افت سطح آب هاي زير زميني در استان با اجراي طرح احيا و تعادل بخشي در دولت تدبير و اميد کاهش يافته است و اجراي آن موجب بهبود کيفيت آب چاهها و کاهش افت سطح آب زيرزميني از 168سانتي متر به 90 سانتي متر شده و مي تواند در کاهش پيشرفت فرونشست خاک نيز موثر باشد.
اين مسئول، فعاليت هاي صورت گرفته در راستاي اجراي طرح احيا و تعادل بخشي منابع آب زيرميني در قزوين در سال هاي اخير را يادآور شد و گفت: از سال 93 تاکنون در استان قزوين يک هزار و 720حلقه چاه غير مجاز مهرو موم و شده و در 242حلقه چاه مجاز نيز تقليل منصوبات صورت گرفته که از اين محل شاهد صرفه جويي 319 ميليون متر مکعب آب بوده ايم.
دشت قزوين با 443 هزار هکتار وسعت از نظر پيشينه تاريخي،کشت محصولات کشاورزي استراتژيک و وجود گونه هاي جانوري داراي اهميت بالايي است، به گونه اي که بعضي از باستان شناسان بر اين باورند تمدن کشاورزي جهان از اين منطقه آغاز و سپس به شرق و قلب فلات ايران و ديگر نقاط گسترش يافته است.
با وجود چنين استعدادي بايد هر چه زودتر تدابير بهتري انديشيد تا بحران فرونشست زمين و کاهش سفره هاي آب زيرزميني در اين دشت که مقام معظم رهبري نيز بر احياي و حفظ آن تاکيد داشته اند، متوقف شود.
7390*6012
خبرنگار: گيتي سيمياري**انتشار دهنده: علي حيدر شاه حسيني
انتهاي پيام /*

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۰۳۵۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بحران فرونشست در ۳۵۹ دشت کشور

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با بیان اینکه حدود ۳۵۹ دشت کشور دچار فرونشست است، گفت: ۲۸ درصد چاه‌های کشاورزی معادل ۱۱۷ هزار حلقه چاه در دشت‌های با نرخ فرونشست بیش از ۱۰ سانتی متر حفر شده است. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمد جوان‌بخت، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در کارگاه آموزشی «حکمرانی آب‌های زیر‌زمینی: درس آموخته‌ها، چالش‌ها و راهکارها» اظهار داشت: آب کالایی با ارزش و غیرقابل جایگزین در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها و یکی از مولفه‌های مهم در حفظ تعادل و پایداری اکوسیستم و محیط زیست به شمار می‌آید؛ همچنین آب، یکی از پارامترهای اثرگذار در آمایش سرزمین و توسعه کشورهاست.

جوان‌بخت با بیان اینکه آب زیرزمینی به عنوان یک منبع استراتژیک، از اهمیت بالایی برخوردار است، افزود: آب زیرزمینی به عنوان بزرگترین منبع آب شیرین در زمین طی نیم قرن اخیر به شکل بی‌رویه‌ای برای مصارف کشاورزی، شرب و صنعت مورد بهره‌برداری قرار گرفته و متأسفانه اثرات نامطلوب محیط زیستی همچون فرونشست‌ها را در پی داشته است.

وی با بیان اینکه در بسیاری از آبخوان‌های جهان نرخ برداشت آب زیرزمینی بسیار بالاتر از تغذیه آن است، گفت: این مسئله سبب شده منابع آب زیرزمینی به تدریج تحت تنش‌های کمی و کیفی قابل توجهی قرار بگیرد.

65 درصد کل برداشت آب زیرزمینی جهان توسط پنج کشور از جمله ایران

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران ادامه داد: برداشت از آب زیرزمینی تنها در هند، ایالات متحده، چین، پاکستان و ایران حدود 65 درصد از کل برداشت آب زیرزمینی جهان را تشکیل می‌دهد و این پنج کشور حدود 70 درصد از آب کشاورزی را در اختیار دارند که برای آبیاری بخش عمده‌ای از این اراضی از منابع آب زیرزمینی استفاده می‌شود.

وی اضافه کرد: رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و تغییر در سبک و الگوی زندگی سبب افزایش مصرف آب شده که بخش قابل توجهی از آن، از آب زیرزمینی تأمین می‌شود که این امر منجر به تاپایداری منابع آب زیرزمینی شده است.

جوان‌بخت بیان داشت: یافته‌ها و تجارب نظری و علمی کشورها حاکی از آن که تنظیم گری و سیاست گذاری در برداشت آب زیرزمینی و جلوگیری از افت آن صرفاً از طریق تدوین مقررات و کنترل از سوی دولت‌ها بسیار دشوار است. بخش مهمی از این مشکل ریشه در ماهیت آب زیرزمینی دارد که جزو منابع عمومی مشترک محسوب می‌شود و بهره‌برداری پایدار از آن نیازمند تحقق یک کوشش جمعی است.

سه دهه افت مستمر منابع زیرزمینی در ایران

وی خاطرنشان کرد: کشور ما نیز با داشتن نزدیک به یک میلیون چاه، حدود سه دهه افت مستمر منابع زیرزمینی را تجربه کرده است. که بخشی از این افت، ناشی از تجارت آب مجازی از طریق صادرات محصولات کشاورزی و فراورده‌های غذایی می‌تواند باشد. هرچند در سال‌های اخیر با وضع برخی قوانین و تمهیدات عوارضی تلاش شده از این نوع صادرات جلوگیری شود.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با اشاره به کلیاتی از سیمای منابع و مصارف آب کشور بیان داشت: متوسط بارندگی سالانه کشور حدود یک سوم متوسط بارندگی جهانی است. کل حجم آب تجدیدپذیر کشور نیز براساس آخرین برآوردها حدود 103 میلیارد مترمکعب تخمین زده می‌شود که در شرایط حاضر بیش از 90 درصد آن، دو برابر شاخص‌های جهانی مصرف می‌شود.

مصرف 80 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی

جوان‌بخت با تأکید بر اینکه نزدیک به 50 درصد منابع آب مصرفی از آب‌های زیرزمینی و بقیه از آب‌های سطحی تأمین می‌شود، گفت: بزرگترین مصرف کننده آب در کشور، در بخش کشاورزی با 80 میلیارد مترمکعب است که بخش عمده آن از آب زیرزمینی تأمین می شود.

وی در خصوص وضعیت منابع آب زیرزمینی نیز گفت: در ایران واحد برنامه ریزی در موضوع آب زیرزمینی 609 محدوده مطالعاتی است؛ تقریبا 660 آبخوان آبرفتی با وسعت 265 هزار کیلومتر مربع و حدود 15 درصد مساحت کشور شناسایی شده است. از یک میلیون و 300 هزار منبع آبی شناسایی شده، بالغ بر یک میلیون آن به چاه‌ها اختصاص دارد و بقیه مربوط به چشمه‌ها و قنوات است و طول چاه‌های حفر شده در کشور نزدیک به 38 هزار کیلومتر است که سهم چاه های مجاز 70 درصد از این میزان است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اظهار داشت: منابع آب زیرزمینی به دلیل برداشت بی‌رویه و بروز خشکسالی‌های متوالی از شرایط مناسبی برخوردار نیست؛ کسری متوسط سالانه منابع آب زیرزمینی برابر 4.9 میلیارد است و به دلیل تداوم برداشت‌ها میزان تجمعی کسری مخازن آب زیرزمینی بالغ بر 146 میلیارد متر مکعب است.

وی با بیان اینکه حدود 359 دشت کشور دچار فرونشست است، اعلام کرد که 28 درصد چاه‌های کشاورزی معادل 117 هزار حلقه چاه در دشت‌های با نرخ فرونشست بیش از 10 سانتی متر حفر شده است.

جوان‌بخت، پدیده حفر چاه‌های غیرمجاز و نیز برداشت بیش از پروانه بهره‌برداری را از معضلات اساسی مدیریت آب زیرزمینی خواند و اظهار داشت: بخشی قابل توجهی از آن ناشی از کشاورزی معیشتی و خردشدن سطوح اراضی کشاورزی در اختیار بهره‌برداران است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: برنامه‌ریزان بخش آب کشور از دیرباز به اهمیت آب زیرزمینی پی برده و در همین ارتباط نسبت به وضع قوانین و مقررات و نیز تدوین برنامه‌های عملیاتی اقدام کردند.

وی افزود: در حوزه قانونگذاری، تصویب قانون و نحوه ملی شدن آن در سال 1347 نخستین اقدام بود که در آن تأکید شد همه چاه‌های غیرمجاز باید مسدود شود. در سال 1361 و بعد از کمتر از دو دهه، قانون توزیع عادلانه آب جایگزین قانون قبلی شد و مقرر شد که در دشت‌های با بیلان منفی، توسعه برداشت ممنوع شود.

جوان‌بخت اضافه کرد: بعد از حدود 28 سال قانون تعین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه، در سال 1389 به تصویب رسید که در نتیجه آن بخشی از چاه‌های غیرمجاز حفر شده قدیمی، با شرط اینکه موجب اضرار به حقوق دیگران نشود، مشروعیت پیدا کرد.

اقدامات انجام شده منجر به توقف افت منابع آب زیرزمینی یا حتی ثابت ماندن آن نشده است

وی گفت: در قوانین برنامه‌های توسعه و نیز قوانین بودجه سنواتی کشور نیز، پیوسته آب زیرزمینی نقش پررنگی داشته اما به دلیل ناهمسویی سیاست‌ها و ناهماهنگی عددگذاری‌ها در بخش‌های مختلف اثرگذار، همه اقدامات متأسفانه منجر به توقف افت منابع آب زیرزمینی یا حتی ثابت ماندن آن نشد.

معاون وزیر نیرو با اشاره به برنامه‌های عملیاتی نیز، بیان داشت: یکی از مهمترین برنامه‌ها در کشور برای بهبود شرایط آب زیرزمینی، طرح احیا و تعادل‌بخشی آب زیرزمینی بود که تقریباً از دو دهه پیش توسط وزارت نیرو و از طرف وزارت نیرو تألیف و با همکاری سایر دستگاه‌ها به اجرا گذاشته شده ولی اجرای کامل آن با شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد.

جوان‌بخت خاطرنشان کرد: طی چند سال اخیر، برنامه سازگاری با کم آبی از برنامه هایی‌ است که تلاش کرد با ایجاد وفاق بین دستگاه‌های اثرگذار در مدیریت منابع آب، برنامه‌ای را برای کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی و حفظ این منابع استراتژیک پیشنهاد وعملی کند اما تقریبا تمام این برنامه‌ها به جای تکیه بر مدیریت تقاضا، متکی بر مدیریت مصرف آب بوده و عملا توفیق چندانی در مدیریت آب زیرزمینی و احیای آن نداشته است.

نقشه راه آب کشور؛ برنامه‌ای برای رفع ناترازی بین منابع و مصارف آب متکی بر مدیریت تقاضا

وی با اشاره به نقشه راه آب کشور، تدوین این برنامه را در راستای رفع ناترازی بین منابع و مصارف آب متکی بر مدیریت تقاضا دانست و گفت: توجه ویژه به شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی در مدیریت آب در دستور کار قرار گرفته است.

جوان‌بخت با بیان اینکه در نقشه راه آب کشور، به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده تا آب مانعی برای توسعه و پیشرفت کشور نباشد، گفت: در این نقشه تلاش شده تا اشتغال جامعه در حد مطلوب باشد، تولید ناخالص داخلی به ازای واحد آب مصرفی ولی در کل افزایش یابد و مبتنی بر نقشه راه آب کشور، میزان مصرف آب زیرزمینی از حدود 50 میلیارد مترمکعب در سال در شرایط کنونی، به حدود 25 میلیارد مترمکعب در افق سال 1420 برسد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: براساس نقشه راه اب کشور، ارزش افزوده تولیدی بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت و خدمات به نسبت وضع موجود نیز ارتقاء خواهد یافت.

پایش 220 هزار چاه کشاورزیِ مجهز به کنتور هوشمند  

وی با اشاره به طرح «مدیریت توأمان مصرف آب و برق» نیز اضافه کرد: این برنامه یکی دیگر از برنامه‌هایی است که در یکسال و اندی گذشته تعریف شده تا از برداشت آب بیش از پروانه بهره‌برداری چاه‌ها جلوگیری شود که از طریق مدیریت انرژی مصرفی چاه‌ها اجرایی می شود.

جوان‌بخت ادامه داد: در این طرح با تجهیز چاه‌ها به کنتورهای نسل جدید که قابلیت‌هایی همچون رویت، کنترل و برنامه پذیری از راه دور دارد، میزان بردشت آب متناسب با سهمیه انرژی متناظر آن مورد کنترل و محدویت قرار می گیرد.

وی گفت: در سال گذشته زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری طرح تهیه شده و در حین ایجاد این بستر، بیش از 220 هزار حلقه چاه مورد پایش قرار گرفت. در سال اول 52 هزار چاه با الگوی مصرف بالاتر از سهمیه مجاز ماهانه یا سالانه شناسایی شده  و حدود 24 هزار چاه نیز مشمول محدودیت در مصرف شد.

کنترل 7 میلیارد مترمکعب آب با اجرای طرح مدیریت توامان آب و برق

جوان‌بخت تأکید کرد: تداوم و اجرای همین یک برنامه، می‌تواند حجمی نزدیک به 7 میلیارد مترمکعب را کنترل و از برداشت غیرمجاز چاه‌ها جلوگیری کند که می‌تواند کمک شایانی به رفع ناترازی منابع آب زیرزمینی محسوب شود؛ همچنین برنامه عملیاتی انسداد چاه‌های غیرمجاز نیز با نگاه به حل مشکلات معیشتی همزمان پیگیری می‌شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران به طرح جایگزینی آب مصرفی صنایع با آبهای نامتعارف نیز اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح براساس تکلیف قانونی بند ع تبصره 8 قانون بودجه سال 1402 است که در اجرای این برنامه نیز، بخش عمده‌ای از آب زیرزمینی صنایع با هدف حفظ و صیانت از آب‌های زیرزمینی کاسته خواهد شد.

تحقق اهداف در گرو مشارکت گروداران و هماهنگی سیاست‌گذاری‌هاست

وی افزود: وزارت نیرو با رصد مناسب وضعیت آب زیرزمینی اهدافی را در راستای حکمرانی مطلوب آب زیرزمینی طی دولت سیزدهم دنبال کرده است؛ هر چند تحقق این اهداف، در گرو مشارکت تمامی گروداران و هماهنگی سیاست‌گذاری‌ها در این زمینه است.

جوان‌بخت خاطرنشان کرد: حمایت از تشکیل و تقویت مدیریت مشارکتی با حضور بهره برداران اصلی دشت‌ها، ایجاد شفافیت و رعایت قانون و برقراری عدالت در برخورداری از آب و انرژی برای بهره‌برداران مجاز، استقبال و استفاده از راهکارها و ایده‌ها در حوزه هوشمندسازی و استفاده از تجهیزات مدرن و تکنولوژی‌های میدریت تقاضا، حفظ و تعادل آبخوان‌ها برای رعایت حقوق عامه و پایداری در امینت غذایی، توزیع عادلانه آب با هدف مدیریت و صیانت از منابع آب و حفظ منافع اقتصادی کشاورزان، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز، بهره‌مندی از پتانسیل و ظرفیت شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در حوزه بهره‌وری در صنعت آب از این اهداف است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: جای خوشبختی است که مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری در برگزاری سلسله کارگاه‌های آموزشی، موضوع حکمرانی آب زیرزمینی را مورد توجه قرار داده و با مشارکت مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، دانشگاه تربیت مدرس، شرکت مدیریت منابع آب و سایر مشارکت‌کنندگان اقدام به برگزاری این کارگرو کرده است.

وی اضافه کرد: در این کارگاه که مهمانان و سخنرانان خارجی از مراکز بین‌المللی مانند ارزیابی منابع آب زیرزمینی، انجمن بین‌المللی هیدرولوژیست‌ها و شرکت‌کنندگانی از کشورهای اسپانیا، ایتالیا، هلند، اسپانیا و مالت نیز حضور دارند، فرصت مناسبی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات نو در زمینه حکمرانی آب زیرزمینی است.

جوان‌بخت اظهار داشت: قرار است در نشست‌های پیش بینی شده در این کارگاه موضوعاتی همچون حکمرانی چند سطحی، حکمرانی تلفیقی آب سطحی و زیرزمینی، مدیریت مشارکتی آب زیرزمینی، ارزیابی طرح تعادل بخشی آب زیرزمینی، پایش و مدیریت توامان آب و برق و همکاری‌های بین بخشی ارائه و بحث شود که همه آنها از ضروریات حکمرانی آب زیرزمینی در کشور ما است.

وی افزود: تبادل تجارت عملی و نظری متخصصان حاضر در این کارگاه می‌تواند گامی در راستای بهبود مدیریت منابع استراتژیک آب زیرزمینی در منطقه بر دارد و ارزیابی و آسیب‌شناسی برنامه‌‎ها و فعالیت‌های کشورمان در مدریت آب زیرزمینی راهگشا خواهد بود.

انتهای پیام/