به نقل از «ایرنا»

فرونشست خاک در قزوین، زخم سرباز کرده زمین

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۰۲۱۴۸

قزوین-ایرنا- فرونشست خاک را باید زخمی سربازکرده از دل زمین دانست که اشتهای سیری ناپذیری انسان ها و بهره برداری بیش از اندازه آنان از منابع آبی و خاکی در عصر امروز به آن دامن زده و آنرا تشدید کرده است.

به گزارش ایرنا،فرونشست زمین، یک تهدید جدی زیست محیطی به شمار می رود که علاوه بر بارندگی های شدید و ساختارهای درونی زمین، دخالت های انسانی در بروز و تشدید آن نقش مهمی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این پدیده خطرناک که زمین های کشاورزی را نابود کرده و خاک را بی فایده می سازد و به زیرساخت ها همچون ساختمان ها و جاده ها آسیب می زند، امروز در برخی استان های کشور از جمله قزوین به یک معضل جدی تبدیل شده که اگر تمهیدهای لازم برای جلوگیری از آن صورت نگیرد، آثار سوء و فاجعه باری را با خود بدنبال خواهد داشت.
با توجه به مطالعات و بررسی های به عمل آمده در حال حاضر 15 استان کشور از جمله قزوین به طور جدی با معضل فرونشست زمین درگیر هستند.

**بهره برداری بی رویه از آب و خاک، عواملی مهم در بروز فرونشست زمین
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در خصوص این معضل زیست محیطی گفت: فرونشست زمین از مخاطرات محیطی جدی است که عمده آن در اثر فعالیت های انسانی همچون بهره برداری های بی رویه از خاک و استفاده غیر مجاز از آب های زیر زمینی و استخراج بی رویه از منابع معدنی بروز پیدا می کند.
علی اکبر اسدالهی افزود: رشد فزاینده جمعیت و تبدیل اراضی مستعد کشاورزی به زمین هایی برای ساخت و سازهای شهری، برداشت خاک توسط کوره های آجرپزی، دست کاری توپوگرافیکی و موفولوژیکی از طریق احداث راه های ارتباطی، بهره برداری از معادن بدون رعایت ملاحظه های زیست محیطی و استفاده غیر اصولی در بهره برداری از منابع آب های سطحی از جمله عوامل غیرطبیعی است که باعث آلودگی و فرسایش و در نهایت فرونشست خاک می شود.
وی تصریح کرد: استفاده غیر اصولی در بهره برداری از منابع آب های سطحی، بهره برداری بی رویه از مراتع، دیم کاری های غیر مجاز در زمین های مرتعی، مصرف انواع کود و سموم دفع آفات نباتی،تخلیه پسماندهای صنعتی و انباشت فلزات سنگین در خاک، زباله و پسماندهای شهری و خانگی از دیگر عواملی است که باعث شده تا شاهد رشد فزاینده فرسایش خاک باشیم.
اسدالهی، پیشگیری از آلودگی آب و خاک و هوا وکنترل گازهای گلخانه ای را نیازمند تدابیرلازم و برنامه ریزی های بیشتر دانست و گفت: فرسایش خاک در شرایط کنونی در جهان حدود 8.5 تن، در ایران 24 تن و در استان قزوین 12 تا 14 تن است.
اسدالهی همچنین گفت: حدود 100 هزار هکتار از محدوده شهرستان های آبیک و بوئین زهرا در استان فاقد پوشش گیاهی و در آستانه بیابان شدن هتسند و می توانند به فرسایش خاک در استان دامن بزنند که جلوگیری از آن نیازمند مدیریت علمی است.
به گفته وی در این میان، اصلاح الگوی کشت در مناطق بحران خیز و کم آب یکی از بهترین راهکارهای جلوگیری از فرونشست زمین و کنترل منابع زیرزمینی آب از نگاه کارشناسان است.

**تشدید فرونشست خاک، خطری بیخ گوش قزوین
معاون پایش و سلامت اداره کل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: فرونشست زمین در قزوین به یک بحران زیست محیطی نگران کننده تبدیل شده و در صورت تداوم این روند میزان آن گسترش یافته و به سمت دیگر مناطق نیز سرایت می کند و تشدید آن در آینده ای نزدیک دومین بحران زیست محیطی سال های اخیر کشور در ان استان را موجب می شود.
عبدالحسین مظفری افزود: پدیده نشست زمین به دلیل کاهش آب سفره های زیر زمینی به گونه ای در حال گسترش است که درصورت پیگیری نشدن اقدام های پیشگیرانه، خسارت های غیرقابل جبرانی را در پی خواهد داشت.
مظفری در ادامه به کاهش آب سفره های زیر زمینی در جنوب دشت قزوین از جمله مناطقی چون الله آباد، روستای خان آباد و زلیخا اشاره کرد و گفت: فرونشست زمین در این مناطق در شهرستان بویین زهرا به مرحله بحران رسیده است.

**مرگ سفره های زیرزمینی آب با فرونشست زمین
معاون پایش و سلامت اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین با اشاره به اینکه استفاده بیش از اندازه از آب چاه ها سبب کاهش سطح آب های زیر زمینی در استان شده است،افزود: فرونشست زمین آخرین مرحله از نابودی خاک است و سبب می‌شود تا احیای سفره‌های آب زیرزمینی دیگر ممکن و مقدور نباشد.
مظفری ادامه داد: تدابیر مختلفی برای پیشگیری از فرونشست خاک صورت گرفته و این موضوع در اولویت مدیریت اجرایی استان به ویژه استانداری قرار گرفته است که از جمله این موارد می‌توان به پلمپ چاه‌های غیرمجاز، برنامه‌ریزی برای کم کردن میزان مصرف چاه‌های مجاز به عنوان راه حل کوتاه‌ مدت و برنامه‌ ریزی برای مکانیزه کردن سیستم کشاورزی و استفاده از پساب‌ها به عنوان برنامه بلند مدت اشاره کرد.
وی با بیان اینکه بحران آب در استان قزوین در طولانی مدت به وجود آمده و در طولانی مدت نیز از بین می‌رود، گفت: امید می رود اقداماتی که در کوتاه‌ مدت تدارک دیده شده بتواند تا حد زیادی از تشدید پدیده فرونشست زمین جلوگیری کند.
این مسئول در ادامه تدوین الگوی کشت در قزوین را ضروری دانست و افزود: با توجه به اینکه 91 درصد آب استان در بخش کشاورزی مصرف می شود، کشاورزان باید برای مصرف آن ملزم به تبعیت از الگوهای کشت متناسب با اقلیم منطقه شوند.
مظفری، وجود پدیده ریزگردها در حوزه جنوب شهرستان آبیک را دلیل دیگری مبنی بر افزایش میزان فرونشست زمین در قزوین دانست و افزود: ورود گل و لای و رسوبات، تخریب پوشش گیاهی و کانون‌های گرد و غبار محلی دشت الله‌آباد از جمله مهم‌ ترین تهدیدهای زیست بوم در استان است.
وی در ادامه به راهکارهای اساسی اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین در خصوص کاهش فرونشست زمین اشاره کرد و گفت: مدیریت جامع آب بخش کشاورزی،رعایت الگوی کشت، برنامه ریزی میزان و زمان آب مصرفی در بخش کشاورزی از جمله راهکارهای اساسی در جهت حفظ منابع آبی در استان هستند که در دستور کار قرار دارد.
به گفته وی از جمله عوامل مهم ایجاد فرسایش خاک چرای بی رویه دام ها، مدیریت ناصحیح اراضی کشاورزی، تخریب و از بین بردن پوشش گیاهی و ساخت و سازهای بی رویه است.
وی اظهار کرد: روند افزایشی فرسایش خاک در استان و کشور در حالی است که ایجاد هر سانتی متر خاکی که قابلیت پرورش گیاه را داشته باشد طی واکنش های طبیعی به طور متوسط به 700 سال زمان نیاز دارد.
این مسئول در پایان گفت: خاک یکی از منابع مهم موجود در طبیعت است و بدون داشتن خاک سالم حیات و زندگی روی زمین امکان پذیر نخواهد بود چرا که 95 درصد غذای انسان از زمین و خاک حاصل می ‌شود.

**تخریب زیرساخت ها زاییده معضل فرونشست خاک
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه فرونشست زمین به زیر ساخت های بزرگ از جمله نیروگاهها،خطوط ارتباطی، بزرگراه ها و خطوط راه آهن و جاده ها خسارت وارد می کند،گفت: جبران این خسارت ها نیازمند صرف هزینه های بسیاری است.
حمید پویا افزود: یکی از مشکلات حوزه آب استان قزوین برداشت بی رویه از سفره های زیر زمینی است که این موضوع موجب شده شاهد فرونشست دشت قزوین باشیم.
وی،افت سطح آب های زیر زمینی را بزرگ ترین عامل فرونشست زمین دانست و گفت: این پدیده موجب تخریب سیستم های آبیاری و خاک های حاصلخیز کشاورزی می شود و هرز روی آب در اراضی کشاورزی را به همراه دارد.

**فرونشست 24 سانتی متری زمین در دشت قزوین
پویا همچنین گفت: برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی به فرونشست 24 سانتی متری زمین در دشت قزوین منجر شده و استفاده از روش اصلاح کشت، گسترش کشت های گلخانه ای، نصب کنتورهای هوشمند روی چاههای آب کشاورزی از اقداماتی است که در تعادل بخشی سفره های آب زیر زمینی تاثیر دارد و از تداوم فرونشست زمین جلوگیری می کند.
وی یادآور شد: فرونشست زمین قابل جبران و اصلاح نیست بلکه فقط می توان با اتخاذ تدابیر و راهکارهای اصولی از بیشتر شدن آن جلوگیری کرد.
قزوینیان نیز به فعالیت های صورت گرفته برای مقابله با تشدید افت سفره های آب زیر زمینی استان اشاره کرد و گفت: تاکنون اقدام هایی همچون جلوگیری از اضافه برداشت و مسدود سازی چاه های غیرمجاز، تغذیه آب‌های زیر زمینی، نهادینه ‌سازی کشاورزی مدرن و تعادل ‌سازی سطح آب در سفره‌ها با هدف جلوگیری از حرکت جبهه آب شور به داخل دشت قزوین انجام گرفته است.

** تعادل بخشی سفره های زیرزمنی، اقدامی برای کاهش فرونشست خاک در قزوین
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای قزوین همچنین گفت: افت سطح آب های زیر زمینی در استان با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی در دولت تدبیر و امید کاهش یافته است و اجرای آن موجب بهبود کیفیت آب چاهها و کاهش افت سطح آب زیرزمینی از 168سانتی متر به 90 سانتی متر شده و می تواند در کاهش پیشرفت فرونشست خاک نیز موثر باشد.
این مسئول، فعالیت های صورت گرفته در راستای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرمینی در قزوین ظرف سال های اخیر را یادآور شد و در پایان گفت: از سال 93 تاکنون در استان قزوین یک هزار و 720حلقه چاه غیر مجاز مهرو موم، پر و مسلوب المنفعه شده و در 242حلقه چاه مجاز نیز تقلیل منصوبات صورت گرفته که از این محل شاهد صرفه جویی 319 میلیون متر مکعب آب بوده ایم.
دشت قزوین با 443 هزار هکتار وسعت از نظر پیشینه تاریخی،کشت محصولات کشاورزی استراتژیک و وجود گونه های جانوری دارای اهمیت بالایی است، به گونه ای که بعضی از باستان شناسان بر این باورند تمدن کشاورزی جهان از این منطقه آغاز و سپس به شرق و قلب فلات ایران و دیگر نقاط گسترش یافته است، با وجود چنین استعدادی باید هر چه زودتر تدابیر بهتری اندیشید تا بحران فرونشست زمین و کاهش سفره های آب زیرزمینی در این دشت که مقام معظم رهبری نیز بر احیای و حفظ آن تاکید داشته اند، متوقف شود.
7390*3013
خبرنگار: گیتی سیمیاری**انتشار دهنده: رضا اولادی

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۰۲۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش بینی مبارزه با ملخ در سطح ۵ هزار هکتار از مزارع کشاورزی قزوین

به گزارش خبرگزاری مهر، یوسف درخشان اظهار کرد: عملیات مبارزه با انواع ملخ در مزارع کشاورزی این استان به پنج هزار هکتار خواهد رسید.

وی افزود: از ابتدای عملیات مبارزه تاکنون کل سطح سمپاشی بر علیه انواع ملخ‌های بومی در استان دو هزار و ۱۰۰ هکتار بوده است.

وی اظهار داشت: از اواخر اسفند ماه ۱۰ اکیپ ردیابی و دیدبانی در همه مناطق با سابقه آلودگی فعال شده که با شناسایی کانون‌های آلوده با تراکم قابل مبارزه و پایش مستمر این مناطق، عملیات مبارزه از پوره سن ۲ در مناطق طارم سفلی از ۱۴ فروردین ماه آغاز و تا قبل از بالدار شدن و پراکنده شدن ملخ‌ها و ایجاد خسارت به مزارع و باغات جلوگیری شده است.

وی خاطر نشان کرد: قزوین دارای اماکن دائمی انواع ملخ‌های بومی بویژه ملخ مراکشی در بخش طارم سفلی و انواع ملخ‌های شاخک بلند و بی بال البرز و ایتالیایی و شکم بادمجانی در بخش‌های الموت و مرکزی قزوین و بخش‌هایی از شهرستانهای آبیک و البرز و تاکستان است.

درخشان خاطر نشان ساخت: خوشبختانه بدلیل کنترل به موقع آفت در سال گذشته در هر سه استان گیلان، زنجان و قزوین که دارای مرزهای مشترک و کانون‌های آلوده به ملخ مراکشی هستند که در سال جاری مناطق آلوده کاهش چشمگیری داشته و پیش بینی می‌شود سطح مبارزه با این آفت در بخش طارم سفلی نسبت به سال قبل ۵۰ درصد کاهش یابد.

وی اضافه کرد: در مقابل در بخشهای رجایی دشت و رازمیان و معلم کلایه شاهد افزایش تراکم ملخ‌های شاخک بلند و بی بال البرز هستیم که مبارزه در این مناطق نیز از ۱۵ فروردین شروع شده و تا اوایل خرداد ادامه خواهد داشت.

درخشان یادآور شد: ملخ‌ها به دلیل دارا بودن ویژگی خاص همچون قدرت ازدیاد و جابجایی بالا، پلی فاژ بودن بطوریکه از هر سبزینه ای می‌توانند تغذیه کنند و همچنین شدت تغذیه‌ای بالا به عنوان مهمترین و خطرناک‌ترین آفت محصولات کشاورزی شناخته شده‌اند و جزو آفات عمومی تقسیم بندی می‌شوند که کنترل آن بر عهده دولت است.

به گفته وی؛ در سال گذشته سطح مبارزه با انواع ملخ‌های بومی در استان هشت هزار و ۵۰۰ هکتار بوده است.

کد خبر 6091199