وقتی روستایی شهر را بههم ریخت
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۵۸۳۷۱
هر چند روستایی در همان جلسه تلاش کرد سخنان خود را اصلاح کند و عنوان کرد: «هیچ وقت ارزش کار دستیاران را زیر سوال نمیبرم، ولی به نظرم فیلم کوتاه مسیر بهتری برای رسیدن به سینماست.»، اما این توجیه افاقه نکرد و نتوانست جلوی سیل حمله به این فیلمساز را بگیرد.
روستایی جزو کارگردانهایی است که با یکی از راههای ورود به سینمای حرفهای، یعنی ساخت فیلم کوتاه کارش را شروع کرد و اتفاقا فیلمهای کوتاه موفق و تحسینشدهای همچون «خیابان خیلی خلوت»، «شنبه» و «از طرف آنها» را در کارنامه دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روستایی ناخواسته حرفهایی درباره یکی از مهمترین صنوف و شغلهای سینمایی ایران و جهان یعنی دستیاری کارگردان مطرح کرد که کمی بوی توهین و بی احترامی از آن شنیده شد. این در حالی است که دستیاری کارگردانی همراه برنامهریزی اگر بدرستی انجام شود، ارتباط کاملا مستقیم و موثری در موفقیت نهایی یک فیلم دارد. حرفهای که خود اهل سینما و بویژه کارگردانها از اهمیت آن باخبرند، اما شاید عامه مردم چندان از سازوکار و تاثیر فراوان آن اطلاع نداشته باشند. ولی اگر بدانیم چه چهرههای موفقی پیش از ورود به کارگردانی، دستیاری کردهاند، آن وقت شاید از این به بعد بی تفاوت از نام افراد گروه کارگردانی در تیتراژ پایانی فیلمها عبور نکنیم و اسم آنها را بهخاطر اهمیتشان در مراحل تولید فیلم، بهخاطر بسپاریم.
در گزارش پیشرو، اتفاقات و نظرات طرحشده درباره حرفهای سعید روستایی را مرور میکنیم، همچنین برای روشن شدن بیشتر مطلب با کاوه سجادی حسینی، کارگردان سینما و سازنده فیلمهای متفاوت «بوفالو» و «شب، بیرون» هم صحبت کردهایم که هم تجربه سالها دستیاری کارگردانی دارد و حتی پس از فیلمسازی حاضر شد دستیار اول کارگردان و برنامه ریز «فروشنده» و در کنار اصغر فرهادی باشد و هم کلی فیلم کوتاه ساخته است.
بیانیه دستیاران و برنامهریزان
هیات مدیره انجمن صنفی برنامهریزان و دستیاران کارگردان سینما پس از اظهارات سعید روستایی بیانیهای منتشر کرد که بخشی از آن از این قرار است: «اینکه دستیاران کارگردان موفق با توجه به پرکاری و معتمد بودن نزد کارگردانان و تهیهکنندگان و نتیجتاً موفقیت مادی و کسب جایگاه والا در بین سینماگران نیازی به تغییر حرفه ندارند، باعث نمیشود توانایی منحصر بهفرد آنها در اداره صحنه، تعامل همهجانبه با تمام عوامل تولید اثر و عمل به تعهدات بر مبنای محدودیتهای بودجه و زمان را نادیده گرفته و با تبلیغ شیوههای دیگر ورود به عرصه فیلمسازی و تصور حذف رقیب آنها را از میدان به در کنیم.
ما معتقدیم کارگردانی فیلم بلند سینمایی یک «حق» نیست که آنهم بهواسطه حضور و عضویت در یک انجمن یا باند و حزب و گروه به فردی تعلق گیرد. کارگردانی همانند دستیاری یک حرفه در سینما ست که برای ورود به هردوی آنها باید مختصات و ویژگیهای منحصر بهفرد داشت که کشف و بروز این تواناییها ساز و کار گستردهتری ورای ساخت فیلم کوتاه یا دستیاری در چند فیلم را میطلبد و بهاین وسیله از تمام فعالان محترم عرصه سینمای کشور خواهشمندیم تفسیر مشاغل درگیر در تولید فیلم را به متخصصان آن شغل سپرده یا با مشورت بزرگان و صاحبنظران آن عرصه از تعاریف سلیقهای پرهیز کرده و از تقلیل وظایف آنها به تجربیات یا خواستههای شخصی جلوگیری نمایند.»
واکنش مازیار میری
مازیار میری، کارگردان سینما و سازنده فیلمهایی چون حوض نقاشی و سعادتآباد که در فیلم «ابد و یک روز» به عنوان مشاور کارگردان، سعید روستایی را همراهی کرد در دفاع از دستیاران کارگردان، متنی را منتشر کرد. در بخشی از این یادداشت آمده: «یاوران محترم کارگردان، خود و کارگردانان اهل سینما میدانند جایگاه شما را و ما میدانیم که باید بمانیم منتظرتان تا بیایید که خیابان فکری و وحی فیلمسازیمان بسته نشود. شما همراه همه فیلمهای مهم و تأثیرگذار سینما هستید. چنانچه بسیاری از شما بدرستی وارد سینما شدهاید و آیندهتان روشن است نه از سر اتفاق مدال طلا میگیرید و نه به راهی متوسل میشوید برای دیده شدن.کاش همه ما بعد از گرفتن مدال طلا چه به حق و چه به ناحق راه آمده و یاوران آن راه را فراموش نکنیم.»
اظهارات دیگر
کاوه صباغزاده، کارگردانی که اینروزها اولین فیلمش «ایتالیا ایتالیا» را روی پرده سینما دارد، از جمله کسانی است که به روستایی انتقاد کرده. او با گفتن اینکه افتخار میکنم هجده سال است دستیار کارگردان هستم، ادامه داد: «افتخار میکنم که بارها در فیلمهای مختلف توانستهام همراه بقیه همکارانم در گروه تدارکات و تولید، خیابانها و بزرگراههای زیادی را برای فیلمبرداری ببندم.... همکار محترم، درست بستن خیابان هنر است. انتخاب صحیح بازیگران فرعی هم هنر است. خوب دستیاری کردن هم هنر است. اینها را یک کارگردان حرفهای باید بداند.»
اما شاید تندترین واکنش مربوط به دانش اقباشاوی، کارگردان تلویزیون و سینماست که او هم از جمله دستیاران کارگردانی بوده که فیلمساز شده. او با کنایه به «ابد و یک روز» گفت: «یک حیاط و چهار تا عربده، مقادیری مواد مخدر بعلاوه چند خواهر، به همراه یک مادر معتادشناس و موادشناس کافی است تا بتوان ادعا کرد فیلمی ساخته شده. مهربانی، تشویق و جوانگرایی چند هیات داوران هم برای این ادعا کافی است که من فیلمساز مهمی هستم و اصلا و اصولا کارگردانی را بلدم. اما همه اینها دلیل نمیشود که همه جهان ساکت بنشینند و به طرف یادآوری نکنند که آقا پسر! از قضا اگر لطف بازیگران و فیلمبردار و تدوینگر شامل حالت شد و قصه لاغرت گرم شد و صاحب پایان بندی گشت به مهارت کارگردانیات ربطی ندارد، بلکه ربط مستقیماش به همسایههاست و یاریشان.»
حسین معززینیا، منتقد سینما هم واکنش متفاوتی به ماجرا نشان داده است. بخشی از نوشته اینستاگرامی او بهاین شرح است: «مساله این نیست که حق با کدام یک از طرفین مجادله است؛ اما نکته حیرتانگیز این است که تازه در چنین مقاطعی میفهمیم چه میل مهارناپذیری در جامعه امروز ایران وجود دارد برای دریدن همدیگر.»
نکته جالب کامنت گلایهآمیز علی جناب یکی از دستیاران کارگردان سینمای ایران زیر این پست بود.
دفاع شهرام مکری از کارگردان «ابدویک روز»
شهرام مکری، کارگردان «ماهی و گربه» که خود از طریق ساخت فیلم کوتاه وارد سینمای حرفهای شده، به دفاع از سعید روستایی پرداخت. در بخشی از صحبتهای مکری آمده: «من فکر میکنم کل ماجرایی که از صحبتهای سعید روستایی در فضای مجازی بازتاب پیدا کرده، حاصل یک سوءتفاهم است، زیرا قبل و بعد حرفهای این کارگردان منعکس نشده است و روح حاکم بر کل آن جلسه در آن هویدا نیست.»
این فیلمساز با تاکید بر نقش دستیاران کارگردان افزود: «سینمای ایران بیشتر از شام شب به دستیار کارگردانش وابسته است و من خودم نمیتوانم تصور کنم که بتوانم بدون دستیارم قدمی بردارم. این نکتهای است که سعید روستایی هم درباره نقش دستیاری در فیلم «ابد و یک روز» به آن اشاره و تاکید کرد.»
سوءتفاهم دردسرساز
کاوه سجادیحسینی درباره راه درست فیلمسازشدن به جامجم گفت: شما از هر راه درستی که بتوانید فیلم بسازید، درست است و وقتی بتوانید فیلم سینمایی بسازید یعنی اتفاق درستی افتاده است. حالا این راه میتواند از طریق دستیاری کارگردان یا ساخت فیلم کوتاه باشد یا تحصیلات دانشگاهی. ممکن است کسی بدون اینکه فیلم کوتاه ساخته یا دستیاری کارگردانی کرده باشد، یک فیلم بلند بسازد. همه چیز بستگی به شرایط و مدل زیستی فرد دارد. برخی به دستیاری کارگردانی به عنوان یک شغل حرفهای نگاه میکنند و بعد در همین پروسه، تبدیل به فیلمساز میشوند. مثل من که دستیاری کارگردانی شغلم بود و در 20 فیلم این کار را انجام دادم، اما در کنارش 20 فیلم کوتاه هم ساختم و در همین زمینه درس هم خواندم و فوقلیسانس سینما را گرفتم. 9 تلهفیلم و یک تلهتئاتر برای تلویزیون ساختم و در کنار اینها فیلمنامه هم نوشتهام. من برای کارگردانی فیلم بلند، همه اینها را تجربه کردم، اما هر کس میتواند از هر طریقی که دوست دارد و میتواند به ساخت فیلم بلند برسد. هر چند طبق قوانین ارشاد برای دریافت مجوز کارگردانی فیلم بلند در سینمای حرفهای، شما باید قبل از آن فیلم کوتاه هم بهعنوان نمونه کار بسازید. ممکن است فردی علاقهمند سینمای حرفهای و فعالیت در فیلم بلند نباشد و تا همیشه فقط فیلم کوتاه بسازد و ممکن هم هست یکی هم به خواسته خودش تا آخر عمر دستیار کارگردان و برنامه ریز باقی بماند. هرکدام از اینها یک مسیر است و به خود فرد بستگی دارد. با این حال هرچند من از راه فیلم کوتاه کارگردانی را یاد گرفتم، اما با دستیاری کارگردانی بود که به سینمای حرفهای ورود پیدا کردم و چون سالها دستیاری کارگردانی کرده بودم، توانستم اولین فیلم بلندم، «شب، بیرون» را کم هزینه بسازم و برخی چهرههای بازیگری و عوامل حرفهای سینما بیایند و مجانی برایم کار کنند.این کارگردان درباره حاشیههای آن کارگاه آموزشی و صحبتهای سعید روستایی توضیحاتی هم ارائه کرد. سجادی حسینی که خودش از برگزارکنندگان آن نشست بود، گفت: من کمی از صحبتهای سعید ناراحت شدم، اما همانجا به شوخی در جواب حرف او درباره بستن خیابان به عنوان ته هنر یک دستیار، گفتم اصلا تخصص من بستن خیابان است. بعد از این شوخی، همه خندیدند. اما بهطور جدی ادامه دادم که دستیاری این نیست، یک دستیار کارگردان خوب واقعا میتواند تاثیر خیلی خوبی در کمیت و کیفیت نهایی اثر داشته باشد و با جابهجایی یک پلان، یک روز کارگردان و گروه فیلمسازی را در کار تولید جلو بیندازد. سعید روستایی آنجا گفت دستیار کارگردان بازیگران فرعی را برای یک فیلم انتخاب میکند، اما اینطور نیست؛ دستیار کارگردان میتواند بازیگران اصلی یک فیلم را هم انتخاب کند. او در این زمینه مشاورههای خوبی به کارگردان میدهد.
سجادیحسینی افزود: دستیار کارگردان کسی است که در غیاب کارگردان میتواند پلانهایی را بگیرد. او کسی است که در کنترل فضا و کاهش استرس کار فیلمسازی نقشی بسیار مهم و تعیین کننده دارد. دستیار کارگردان با کنترل فضای روانی فیلم، میتواند تنشهای احتمالی میان افراد را رفع کند. دستیاری کارگردانی شغل مهمی در سینماست و بویژه در کاستن هزینههای تولید میتواند موثر باشد.
رئیس سابق کانون برنامهریزان و دستیاران کارگردان درباره حاشیهها و تبعات صحبتهای روستایی هم توضیح داد: هر چند منظور سعید واقعا بی احترامی به دستیاران نبوده و به نظرم همه چیز حاصل یک سوءتفاهم است و در همان جلسه هم مساله فیصله پیدا کرد، اما به هرحال این حق هم برای اعتراض و گلایه دستیاران و برنامه ریزان وجود دارد. با این حال همه اینها مثل اختلاف در یک خانواده است. ولی مهم این است که موقع حرف زدن خودمان را کنترل کنیم تا بعدا چنین پیامدهایی پیش نیاید. گاهی چیزهایی میگوییم که بعدا برایمان گران تمام میشود.
علی رستگار
منبع: جام جم آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۵۸۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سوپرگل فوتسالیست ایرانی که آسیا را به هم ریخت
تعداد بازدید : 0 کد ویدیو دانلود فیلم اصلی کیفیت 480 بازدید 6 علی اصغر حسن زاده بازیکن تیم ملی فوتسال در جریان مسابقات فوتسال جام ملتهای آسیا سوپرگلی زد که در سطح آسیا مورد توجه قرار گرفت. جادوگری این بازیکن را میبینید.