استعفای سعد الحریری/ ریاض در ورای تحولات لبنان

انتشار خبر استعفای سعد الحریری نخست وزیر لبنان توجه کارشناسان را به لبنان جلب کرد، استعفایی که به گفته تحلیلگران با دستور عربستان سعودی انجام شد.

خبرگزاری، گروه بین الملل- رضا عمویی: جنگ با داعش و تحولات سوریه و لبنان مدت‌ها بود که لبنان را از کانون توجهات در خاورمیانه دور کرده بود، اما انتشار خبر استعفای غیرمنتظره نخست وزیر لبنان بار دیگر دوربین رسانه‌ها و نگاه کارشناسان را متوجه لبنان کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کمتر از دو روز پس از آن که سعد حریری، نخست وزیر سابق لبنان در پارلمان این کشور حضور یافت، در جریان سفر به عربستان و دیدار با مقامات این کشور در ریاض استعفای خود را به صورت غیرمعمول اعلام کرد.

استعفای نخست وزیر لبنان به دستور ریاض

استعفای نخست وزیر لبنان نه در بیروت، پایتخت این کشور و یا در مقر رسمی کاخ نخست وزیری صورت گرفت، بلکه سعد حریری استعفای خود را از مقام نخست وزیری لبنان در ریاض پایتخت عربستان سعودی اعلام کرده است.

دوشنبه هفته گذشته بود که سعدحریری با لغو جلسه هیات دولت درباره قانون انتخابات که قرار بود در مقر نخست وزیری برگزار شود، به صورت شتاب زده و بدون اعلام قبلی به عربستان سفر کرد. خبرگزاری رسمی عربستان سعودی نیز گزارش داد که الحریری با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان دیدار و گفتگو کرده است.

این سفر ناگهانی از آن جهت در محافل داخلی لبنان خبر ساز شد که همزمان با آن ثامر السبهان در صفحه توئیتر و نیز در مصاحبه با شبکه MTV لبنان مواضع تندی علیه حزب الله مطرح کرد.  السبهان حتی تاکید کرد که «این سخنان موضع شخصی او نیست و روزهای آینده این را ثابت خواهد کرد».

یک هفته پیش از حریری نیز «سمیر جعجع» رهبر حزب «نیروهای لبنانی» و «سامی الجمیل» رهبر حزب «الکتائب» که هر دو از گروه‌های مخالف حزب الله لبنان به شمار می‌روند، به ریاض سفر کردند و حال سفر حریری به نظر می‌رسید در راستای سفر پیشین برخی مخالفان حزب الله به عربستان صورت گرفته باشد.

با این حال حریری بعد از بازگشت از ریاض در پارلمان بیروت حضور یافت، اما به یکباره در هفته جاری باردیگر به ریاض سفر و این بار در همان جا استعفای خود را همراه با اتهام زنی علیه ایران اعلام کرد. اعلام استعفای حریری از پایتخت عربستان حداقل اظهارات ثامر السبهان، وزیر مشاور پادشاه سعودی را به کرسی نشاند که در حملات هفته گذشته خود علیه حزب الله گفته بود این مواضع را به زودی ثابت خواهد کرد.

براین اساس در نخستین نگاه‌ها مشخص شد استعفای نخست وزیر لبنان نه با صلاحدید یا توصیه عربستان بلکه با دستور مستقیم سعودی‌ها صورت گرفته است. دستوری که برنامه‌ریزی برای آن با دو سفر پیاپی حریری به ریاض و در نهایت اعلام استعفا در ریاض موضوعی کاملا بدیهی است.

چرا حریری استعفا داد

در عین حال این مسئله جای بررسی است در حالی که حتی بسیاری از نزدیکان و هم حزبی‌های سعد الحریری از استعفای او حیرت زده شدند، چرا نخست وزیر لبنان در ریاض استعفا داد؟

به اعتقاد بسیاری استعفای سعد الحریری در عربستان به دنبال سفر برخی دیگر از گروه‌های مخالف حزب الله به ریاض پیش از هرچیز حاکی از برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده برای تحولات پیش رو در لبنان است.

کمتر از شش ماه دیگر لبنان شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی خواهد بود و به نظر می‌رسد در آستانه نزدیک شدن به موعد انتخابات لبنان، تلاش ها برای تشکیل جبهه گسترده علیه حزب الله با هدایت عربستان سعودی بیشتر می شود. شکل‌گیری این جبهه ضد حزب الله با کنار هم قرار دادن سفر سعد الحریری و سفر دو رهبر حزبی دیگر لبنان به عربستان به خوبی قابل ردیابی است.

اما این تنها انتخابات در لبنان نیست که عربستان را نگران ساخته است. طی تقریبا یک سال گذشته لبنان وضعیت به نسبت آرامی را سپری کرده و تعامل گروه‌های مقاومت و نزدیک به مقاومت با دیگر گروه‌های سیاسی در نهایت منجر به انتخاب میشل عون به عنوان چهره نزدیک به حزب الله به مقام ریاست جمهوری و انتصاب سعد الحریری از جریان ۱۴مارس به عنوان نخست وزیر شده بود. این دولت به ظاهر آرام حتی ۱۰ روز پیش با موافقت سعد الحریری اعزام سفیر به سوریه را که به منزله تائیدی بر دولت بشار اسد در دمشق است، اعلام کرد و نشان داد روابط بیروت و دمشق در حال بازگشت به دوران پیش از بحران در سوریه است.

در این شرایط و در حالی که وضعیت در سوریه به نفع بشار اسد پیش می‌رود و حتی سعد الحریری به عنوان چهره سیاسی نزدیک به عربستان با اعزام سفیر به دمشق در واقع ثبات در سوریه را تائید می‌کند، تردیدی نیست که ریاض موقعیت خود را در خطر ارزیابی کند. خطری که حال باعث شده تا فشار ریاض بر نخست وزیر لبنان در نهایت منجر به استعفای او شود.

در واقع طی یک سال گذشته عربستان سعودی موقعیت و نقش خود را در سوریه متاثر از شکست گروه‌های شورشی و تروریستی و پیشروی‌ ارتش سوریه از دست داده و حال برای رهبران ریاض از دست دادن لبنان نیز قابل پذیرش نیست. از این رو است که سعودی‌ها ضمن نگرانی از انتخابات پیش رو در لبنان، نخست وزیر این کشور را به دلیل ترس از نزدیکی به دولت سوریه مجبور به استعفا کرده‌اند.

حتی رسم بر آن است که معمولا نخست وزیران مستعفی لبنان تا تشکیل دولت جدید، همچنان اداره کشور را در دست داشته باشند، اما استعفای حریری در ریاض همراه با طرح ادعاهایی درباره حفظ جانش این تردید را ایجاد کرد که آیا نخست وزیر مستعفی به بیروت بازخواهد گشت؟ در این صورت نخستین نگرانی‌ها حول این موضوع است که چه بر سر انتخابات آینده خواهد آمد و آیا قرار است باردیگر لبنان صحنه کشمکش و بی‌ثباتی‌های داخلی شود؟ بی‌ثباتی‌های محتملی که پیش از خیابان‌های بیروت حال از کاخ شاهزداگان سعودی کلید زده شده است.

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۴۹۳۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا نتانیاهو نمی‌خواهد جنگ در غزه تمام شود؟

فشار‌ها علیه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است و حتی به نظر می‌رسد که حامی بزرگ اسرائیل یعنی آمریکا نیز ترجیح می‌دهد از کابینه نتانیاهو عبور کند. انزجار از رژیم صهیونیستی و نخست وزیرش روز به روز در جهان درحال افزایش است که به اذعان بسیاری از رسانه‌ها و کارشناسان عبری او پیش از هر زمانی تحت فشار روحی و روانی سنگینی قرار دارد و عملا راه خود را گم کرده است.

از طرفی اعتراض‌های دانشجویی که از دانشگاه‌های مطرح آمریکا شروع و اکنون به بسیاری از کشور‌های غرب سرایت کرده است و همه این آزادی خواهان تنها یک خواسته دارند آن هم این که جنگ و کشتار علیه مردم مظلوم غزه به پایان برسد.

در این بین برخی رسانه‌های رژیم صهیونیستی نوشتند «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر این رژیم در حال حاضر در منگنه گیر کرده، از یک طرف جنبش حماس برای تحقق خواسته‌های خود از جمله توقف جنگ فشار می‌آورد و از طرف دیگر دولت بایدن به نتانیاهو برای نشان دادن انعطاف بیشتر و تلاش جهت رسیدن به یک قرارداد تبادل اسرا فشار وارد می‌کند.

همچنین یک منبع عالی‌رتبه مصر گفت: هیأت حماس امروز با هدف تکمیل مذاکرات مربوط به آتش‌بس در نوار غزه، به قاهره بازمی‌گردند. هیأت حماس یکشنبه شب پس از پایان مذاکرات در قاهره به منظور مشورت با رهبران این جنبش در قطر، عازم دوحه شدند.

در همین ارتباط شبکه الجزیره گزارش داد که «ویلیام برنز» رئیس سیا در تلاش برای نجات مذاکرات آتش‌بس و دستیابی به توافقی برای آزادی اسرای صهیونیست نزد مقاومت فلسطین، روز گذشته در دوحه ماند.

برخی رسانه‌های آمریکا نیز گزارش دادند که آخرین پیشنهادی که هفته پیش به حماس ارائه شد، شامل برقراری آتش‌بس به مدت ۴۰ روز است که طی آن رژیم صهیونیستی عملیات نظامی را متوقف و عقب‌نشینی از مناطق مسکونی را آغاز و حماس نیز در ازای آزادی اسرای فلسطینی، اسرای صهیونیست را آزاد کند.

این در حالی است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز یکشنبه ضمن رد خواسته حماس مبنی بر پایان جنگ غزه در ازای آزادی گروگان‌ها گفت که چنین توافقی به معنای در قدرت ماندن این گروه در نوار غزه است و به نظر می‌رسد که وی نمی‌خواهد جنگ در غزه تمام شود، حاضر است تمام هزینه‌های این جنگ را به جان بخرد.  اما چرا؟

آتش بس در غزه باعث سقوط کابینه نتانیاهو خواهد شد/ نخست وزیر از ترسش جنگ را ادامه می‌دهد 

سید هادی سید افقهی کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا درباره دلیل عدم تمایل نتانیاهو نسبت به پایان جنگ در غزه و آتش بس اظهار کرد: بنیامین نتانیاهو به خوبی می‌داند که اگر مذاکرات پایان جنگ در غزه به نتیجه برسد کابینه‌اش سقوط خواهد کرد.

او افزود: اگر اسرائیل به رفح حمله نکند و به حماس کوچکترین امتیازی بدهد جریان راست افراطی استعفا خواهد داد و به این ترتیب اکثریت کابینه نتانیاهو از بین خواهد رفت؛ بنابراین نتانیاهو به دلیل ترسی که از برخی اعضای کابینه خود دارد جنگ را ادامه می‌دهد. 

سید افقهی با بیان این که حماس از مواضع خود عقب نشینی نکرده است گفت: نیرو‌های مقاومت خواستار آتش بس و ورود کمک‌های بشردوستانه هستند و بعد از محقق شدن این مسائل درباره آزادی گروگان‌های صهیونیست مذاکره خواهند کرد.

کارشناس مسائل غرب آسیا تاکید کرد: اما نتانیاهو با کمال بی شرمی می‌خواهد در ابتدا درباره آزادی گروگان‌ها مذاکره کند که البته با دهن کجی مدعی است که در صورت آزادی اسرا هم به جنگ با حماس ادامه می‌دهد و قطعا با این روند نمی‌توان به مذاکرات آتش بس امیدوار بود.

او ادامه داد: نتانیاهو به خوبی می‌داند که فردای اعلام آتش بس محاکمه می‌شود و باید پاسخگوی افکار جهانیان باشد. چرا که دادگاه لاهه در حال تنظیم احضاریه برای نخست وزیر اسرائیل است، اما آمریکا مدعی است که دخالت دادگاه‌های بین المللی در جنگ فلسطین و اسرائیل جزء وظایف این مراجع نیست که بسیار عجیب است.

کارشناس مسائل غرب آسیا تاکید کرد: رژیم اسرائیل رو به افول است و هیچگاه سرپا نمی‌شود. جمهوری اسلامی ایران یک سیلی به آنها زد، اما این رژیم هنوز نتوانسته تعادل خود را به دست بیاورد و حزب الله هم هر روز ضربات بیشتری به اسرائیل وارد می‌کند.

اگر کابینه نتانیاهو از هم بپاشد آقای نخست وزیر تا پایان عمر در زندان خواهد ماند/ آقای نخست وزیر جنگ را شخصی کرده است

همچنین محمد صادق کوشکی فعال سیاسی درگفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره گفت: نتانیاهو پرونده قضایی بسیاری دارد و اکنون نیز این پرونده در صورت سقوط کابینه فعلی آماده بررسی است.

او افزود: بنابراین نخست وزیر رژیم صهیونیستی مجبور است تا جنگ غزه را ادامه دهد چرا که اگر جنگی نباشد کابینه فعلی سقوط خواهد کرد.

فعال سیاسی اصولگرا متذکر شد: هر روزی که کابینه نتانیاهو از هم بپاشد او و همسرش باید در محاکم قضایی پاسخگوی جرم‌های خود باشند و مابقی عمر خود را در زندان سپری کنند.

کوشکی متذکر شد: به عقیده بسیاری از کارشناسان نتانیاهو جنگ غزه را شخصی کرده است و تا زمانی که جنگ برقرار است کنست (پارلمان اسرائیل) دست به تغییر کابینه نخواهد زد.

سخن پایانی

آنچه نمی‌توان آن را انکار کرد این است که در شرایط کنونی نتانیاهو در باتلاق گیر افتاده و در حال غرق شدن است به نحوی که نه راه پس دارد و نه راه پیش، لذا به هر دستاویزی متوسل می‌شود تا خود را نجات دهد. اما واقعیت تلخ برای آقای نخست وزیر این است که ادامه جنگ با ارتشی خسته به خوبی بیان می‌کند که‌ نتانیاهو  امکان ادامه جنگ برای مدت طولانی را نخواهد داشت و در نتیجه  جبهه مقاومت در نهایت پیروز می‌شود و ظلم در نهایت پایه نخواهد داشت‌...

خبرنگار: فاطمه سیدی

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی سیاست خارجی