آسیب شناسی مساله وحدت حوزه و دانشگاه در بومی سازی علوم انسانی
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۱۴۹۵۱
هادی صادقی اول، استادیار علوم سیاسی دانشگاه شیراز، طی مقاله ای چالش های وحدت حوزه و دانشگاه در بومی سازی علوم انسانی را بررسی کرده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، هادی صادقی اول، استادیار علوم سیاسی دانشگاه شیراز در ارائه مقاله خود با عنوان آسیب شناسی مساله وحدت حوزه و دانشگاه در بومی سازی علوم انسانی در کشور در همایش چیستی و چگونگی تحول در علوم انسانی از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای که ۲۴ و ۲۵ آبان ماه در دانشگاه شیراز برگزار شد، گفت: بی‌تردید مسأله وحدت حوزه و دانشگاه از جمله مهمترین مقولاتی است که از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون همواره مورد تأکید مسئولان نظام بوده است؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت یکی از آرمان‌های امام خمینی (ره) که تأکید بسیاری بر آن داشته‌اند نیز این مهم بوده است و حتی وقوع جریانات مرتبط با انقلاب فرهنگی در ابتدای انقلاب و به موازات آن تاسیس دانشگاههایی چون دانشگاه امام صادق(ع) و باقرالعلوم(ع) و نیز نهادهایی چون شورای عالی انقلاب فرهنگی و همچنین مراکز پژوهشی نظیر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و موارد مشابه دیگر هر یک کمابیش با رسالت نزدیک کردن آموزه های دینی و حوزوی با آموزه های علمیو دانشگاهی بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: با این حال در طی تقریبا دو دهه اخیر فضای فکری و فرهنگی حوزه و دانشگاه با یکدیگر دچار برخی اصطکاکها و اختلاف دیدگاهها گردید و یکی از حوزه هایی که در این زمینه مورد بحث زیادی قرار گرفت، حوزه علوم انسانی بوده که منجر به طرح مباحثی چون «علوم انسانی اسلامی» در طی سالهای اخیر گردیده است. با این حال «علوم انسانی اسلامی» نیز مفهومی بوده که در طی سالهای اخیر مورد بحث جدی قرار گرفته است و دیدگاههای مختلفی پیرامون آن مطرح شده است.
این محقق و نویسنده کشورمان تصریح کرد: به طوری که برخی از اقشار عمدتاً دانشگاهی، علوم انسانی غربی را یک منبع اساسی شناخت به صورت مستقل می پندارند؛ چرا که به باور اینان علوم انسانی در غرب برگرفته از ممارست و پژوهش فکری و عقلی انسان در طول قرنها حیات فکری بشر در تاریخ فکر مغرب زمین بوده و لذا چنین تجربه ای برای جوامع دیگر نیز بسیار گرانسنگ می تواند باشد؛ خصوصاً اینکه انسان غربی دوران تاریک اندیشی قرون وسطی را پشت سرگذاشته و علوم انسانی مدرن همزمان از دل داده های نظری و همچنین تجربیات عملی آنان بارور شده است.
وی در ادامه سخنانش اظهار داشت: اما برخی دیگر از اقشار و گروه‌های دانشگاهی و حوزوی با نقد چنین رویکردی معتقدند علوم انسانی غربی منبعی مستقل برای علوم انسانی در حوزه تاملات شرقی ایرانی نمی تواند باشد. چرا که سرچشمه علوم انسانی مدرن ناشی از برتری خرد انسانی بوده که در بسیاری موارد منقطع از وحی الهی است و بنابراین ساحت علوم انسانی غربی نیاز به پیرایش اساسی دارد؛ هر چند که در این خصوص بعضاً می توان از دستاوردهای فکری غرب تا بدان جا که ضرورت داشته و یا قابل اعتنا باشد بهره گرفت.
صادقی اول تصریح کرد: به هر روی با توجه به یک چنین انگاره هایی به نظر می رسد چالشهای جدی در راستای پیوند حوزه و دانشگاه در حوزه بومی سازی علوم انسانی و تحول در این علوم متناسب با نیازهای کشور وجود داشته و دارد و لذا نیاز به آسیب شناسی این مهم همچنان احساس می شود. با توجه به این ملاحظات سوال اصلی این پژوهش این است که مشکلات اصلی مرتبط با وحدت حوزه و دانشگاه در راستای بومی سازی علوم انسانی چه بوده و چه راهکارهایی را می توان برای آن متصور بود؟
وی افزود: فرضیه این مقاله نیز این می باشد که اگرچه نخبگان حوزه و دانشگاه برای بومی سازی علوم انسانی با مشکلاتی نظیر عدم نهادینه شدن جایگاه علوم انسانی بومی در کشور، محدود بودن تعداد نخبگان مورد اجماع حوزه و دانشگاه، سیطره تفکرات پوزیتویستی بر دانشگاه‌ها و وجود دوگانگی معرفت شناختی در گستره حوزه و دانشگاه روبرو هستند، اما به نظر می رسد بهره گیری تبلیغی و اقناعی از رسانه های نوین، برگزاری کرسیهای آزاداندیشی و سوق دادن تحقیقات حوزه و دانشگاه به مسائل مشترک مرتبط با علوم انسانی بومی راهکارهایی باشد که بستر بومی سازی در علوم انسانی در ایران را بیشتر فراهم خواهد ساخت. به هر روی با توجه به این مقدمه در ادامه و پس از طرح پیشینه تحقیق به واکاوی ابعاد مختلف این مساله پرداخته می شود. از مطالعه این مقاله این نتیجه عاید می شود که جامعه ایرانی در شرایط کنونی از عناصر مختلف هویت ساز تاثیر پذیرفته است که خصوصاً نشات گرفته از هویت اسلامی ایرانی است که با بهره هایی از لوازم زندگی مدرن نیز توام شده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: با توجه به این مساله در تدوین علوم انسانی بومی نقش نهادهای مرتبط با این هویت های متکثر ایرانی در راستای تدوین الگوی توسعه و پیشرفت درون زا اهمیت وافری دارد و از جمله مهمترین نهادهایی که نمایندگی هویت اسلامی را بر عهده دارد حوزه های علمیه است؛ همچنان که دانشگاه ها محمل طرح مباحث مرتبط با هویت ایرانی و مدرن جامعه ایرانی است. نظر بر این مساله در تدوین علوم انسانی بومی همکاری و به عبارتی عدم تقابل و تعارض این دو نهاد اصلی در جامعه بسیار مهم می باشد.
وی تأکید کرد: با این حال همچنان که گفته شد امروزه به واسطه مسائلی مثل عدم شناخت اصولی جایگاه علوم انسانی (و به ویژه علوم انسانی بومی) و نیز روش شناسی متعارض حاکم بر حوزه و دانشگاه، گام اول در رسیدن به علوم انسانی بومی با مشکلات زیادی روبرو شده است و همین مساله باعث شده که آثار مشترک حوزه و دانشگاه به لحاظ تفاوتهای اساسی در حوزه معرفت شناسی با مشکلات اساسی روبرو شود و در چنین شرایطی اجماع نخبگان حوزه و دانشگاه حتی بعضا ناممکن به نظر آید. در کنار این فقدان نخبگان مورد اجماع حوزه و دانشگاه که به سان بزرگانی چون علامه طباطبایی و آیت الله مطهری بتوانند اقشار حوزه و دانشگاه را به هم نزدیک کنند، بیش از هر زمانی در حوزه تدوین علوم انسانی بومی به چشم می خورد.
استاد دانشگاه شیراز تصریح کرد: با این حال به نظر می رسد با توجه به گسترده شدن فضاهای رسانه ای که امکان بحث و تبادل نظر و پاسخگویی به شبهات و اشکالات را بسیار آسان نموده است و همچنین با گسترده شدن کمیت دانشجویان و محققان کشور بویژه در حوزه تحصیلات تکمیلی، هم زمینه گسترش کرسیهای آزاداندیشی بسیار فراهم شده است و هم این امکان وجود دارد که تحقیقات این محققان را با راهنمایی صحیح به سمت تولید دانش بومی در زمینه هایی مثل مردمسالاری دینی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و تحقق اقتصاد مقاومتی سوق داد.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۱۴۹۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برخی جو سازی‌ها در زمینه اخراج استادان صحت ندارد
محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری روز شنبه در حاشیه کلنگ زنی یک طرح آموزشی دانشگاه یاسوج در جمع خبرنگاران گفت: به طور یقین هیچ اخراجی بدون دلیل و با نگاه سیاسی و یا بدون توجه به توانمندی‌های و ظرفیت‌های آنها نبوده است.
وی افزود: استادان سرمایه‌های جامعه و افتخار جامعه دانشگاهی هستند و یک سری قوانین و مقررات وجود دارد که هر کسی آن را رعایت کند، هیچ مشکلی برایش پیش نمی‌آید.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: برای نمونه یک عضو هیات علمی باید نظم کلاس، اداری و حرفه‌ای را به طور کامل رعایت کند، چنانچه یک عضو هیات علمی نتواند ترفیع سالانه‌اش را بگیرد شامل رکود علمی می‌شود.
زلفی‌گل عنوان کرد: به‌هرحال باید تبدیل وضعیت اعضای هیات‌علمی توسط مرجع ذی‌صلاح بررسی و تأیید شود.
وزیر علوم ابراز کرد: تعداد کمی از اساتید در سطح دانشگاه‌ها اخراج شدند و بدون تردید مشکلاتی در زمینه آموزش، پژوهش و موارد دیگری داشتند، خیلی از این افراد بازنشسته بودند که جزو افراد اخراجی قلمداد شدند.
محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری صبح امروز شنبه (هشتم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳) به شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد سفر کرده است.
حضور در دانشگاه یاسوج و افتتاح سردر دانشگاه، زیارت مقبره شهید گمنام، کلنگ‌زنی دومین خوابگاه متاهلی، بازدید از چندین پروژه فعال و در حال ساخت و مصاحبه با شبکه سراسری به صورت زنده از خبر ۱۴ و نشست با اعضای هیات رئیسه دانشگاه یاسوج از برنامه‌های این سفر است.
همچنین نشست آمایش آموزش عالی با حضور امام جمعه، استاندار، رؤسای دانشگاه‌ها، نشست با اعضای هیات علمی در قالب جلسه گرامیداشت هفته معلم (استاد) و تجلیل از برگزیدگان و سرآمدان علمی از دیگر برنامه‌های این سفر یک روزه است.
باشگاه خبرنگاران جوان کهگیلویه و بویراحمد یاسوج
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»