به نقل از «الف»

افزایش طرفداران قلیان های معطر در ایران

تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۴۶۵۹۶

مهناز مهرداد در روزنامه آسمان آبی نوشت: مبارزه با قاچاق دخانیات ویژگی‌های خاص خود را دارد، برای تشریح این ویژگی‌ها با احمد موسی‌زاده، مدیرکل مبارزه با قاچاق کالاهای هدف، گفت‌وگو کردیم.

وضعیتی کلی از قاچاق سیگار، توتون و تنباکو در سال‌های گذشته و این‌که پس از اعمال محدودیت در زمینه واردات رسمی این کالاها، میزان کشفیات آن‌ها چه تغییری کرده است؟
  نیاز کشور به مصرف سیگار در سال، 55 میلیارد نخ برآورد شده که در گذشته بخش اعظمی از آن از طریق واردات تامین می‌شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! طبق برنامه پنجم توسعه (تبصره 3، ماده 102) دولت مکلف شد واردات سیگار را تا پایان سال پنجم برنامه توسعه به صفر برساند و نیاز کشور را با همان برند اصلی از طریق تولید داخل تامین کند؛ به‌همین سبب، مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور به‌عنوان متولی اصلی برنامه، به واردکنندگان قانونی ابلاغ کرد سهم بازار خود را از محل تولید داخل تامین کنند که این موضوع علاوه بر خارج‌نشدن ارز از کشور بر کاهش قاچاق تاثیر و خطرپذیری سیگارهای غیربهداشتی بر سلامت را نیز کمتر کرد؛ برای مثال، در سال 93 حدود 30میلیارد نخ از نیاز کشور از طریق تولید داخلی تامین می‌شد که در سال 95 به 45میلیارد نخ افزایش پیدا کرد و به تناسب واردات از 65/13میلیارد نخ به چهار میلیارد کاهش یافت.   در شرایطی که به نظر می‌رسد مصرف این نوع مواد در سال‌های اخیر با سیر صعودی همراه بود، آیا اعمال قوانینی مانند محدودیت واردات، راه را برای قاچاق بیشتر این کالاها باز نمی‌کند؟
  در حوزه سیگار شرکت‌های صاحب برند در برابر عرضه سیگار (برند خود) خود در بازار مسئول و متعهد هستند و اگر سیگاری کشف شود که به‌شکل غیرقانونی، قاچاق یا تقلبی عرضه می‌شود، پاسخگو هستند که این موضوع کاهش تخلفات را به‌دنبال داشته است.
  آیا ردپای قاچاق سازمان‌یافته در این دسته از جرائم دیده می‌شود؟
  علاوه بر تامین تقاضای سیگار از طریق افزایش تولید داخل و تسهیل واردات قانونی، تشدید مبارزه با قاچاق کلان و سازمان‌یافته در دستور کار ستاد بود؛ به نحوی که کشفیات سیگار در سال 1395 به عدد بی‌سابقه 7/1 میلیارد نخ در کشور بالغ شده که در مقایسه با سال 94، رشد حدود 300 درصدی داشته است. در هشت‌ماهه امسال نیز بیش از 600 میلیون نخ کشفیات داشته‌ایم. علاوه‌بر این‌که درباره سازمان‌یافته بودن جرم نیز اعضای ستاد مبارزه با قاچاق توجیه شده‌اند و اقدام مناسب آن‌ها افزایش کشفیات را به‌دنبال داشت. همزمان ساماندهی و نظارت بر خرده‌فروش‌ها نیز در دستور کار وزارت صنعت قرار گرفت. واحدهای صنفی عرضه‌کننده سیگار ملزم به دریافت کارت عاملیت شدند که این موضوع نیز برای شفافیت در گردش کالای دخانی کمک می‌کند. برخورد جدی با برند‌های فاقد نمایندگی قانونی یا واردات رسمی که 20 برند قاچاق قطعی احصا و به دستگاه‌های متولی برای برخورد اعلام شد، از دیگر علل موفقیت مبارزه با قاچاق بوده است. با توجه به عوامل فوق، برآورد قاچاق سیگار که در سال 93 حدود 12میلیارد نخ بوده، در سال 95 به کمتر از 6 میلیارد نخ رسید و برابر برنامه 96 و اقدام‌های در حال انجام پیش‌بینی می‌شود چهار میلیارد نخ شود.   با توجه به تاثیر سوئی که قاچاق دخانیات بر سلامت مردم می‌گذارد، آیا این حوزه نیازمند توجه بیشتر برای مقابله با قاچاق است؟

درمورد حوزه سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متولی اصلی موضوع است، لیکن ستاد در سال 94 برنامه جامعی برای پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالای دخانی تدوین و تصویب کرد که مشتمل بر چهار هدف اصلی بود. 1. کاهش مصرف دخانیات کشور که وظیفه اصلی آن بر دوش وزارت بهداشت و مساعدت دیگر دستگاه‌هاست. 2. مقابله با عناصر اصلی شبکه‌های قاچاق سیگار (پیش از مبادی تا سطح عرضه). 3. ساماندهی گردش کالای دخانی. 4. افزایش ریسک قاچاق. درباره این‌که آیا مصرف سیگار روند رو به رشدی داشته است، موضوع را باید وزارت بهداشت پاسخ دهد، ولی با توجه به گزارش‌های واصله به ستاد، اقدام‌های خوبی را انجام داده که نشان می‌دهد مصرف سیگار روند رو به رشدی داشته، اما متاسفانه مصرف قلیان و تنباکو رو به رشد است که مساعدت همه دستگاه‌ها و خانواده‌ها را می‌طلبد

آیا شما با انواع جدید محصولات دخانی نیز روبه‌رو هستید؟
  درباره احتمال ورود سیگارهای نوظهور (الکترونیکی، طعم‌دار و...) موضوع در دستور کار ستاد وزارت بهداشت قرار دارد و به دستگاه‌ها و استان‌ها نیز لزوم هوشیاری و تاکید بر برخورد ابلاغ شده است.
  سرنوشت کشفیات این حوزه چه شد و در سال‌های اخیر و به‌ویژه امسال چه میزان کشفیات در این حوزه داشته‌ایم؟
  با سیگارهای مکشوفه طبق قانون مبارزه با قاچاق آیین‌نامه‌های ابلاغی و سیاست‌های ستاد ازسوی سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی برخورد می‌شود و بازگشت آن به بازار نه موردنظر ستاد است، نه وزارت بهداشت و نه صنعت، معدن و تجارت.
  حجم مصرف و فروش موادمخدر در کشور گویای آن است که در سال‌های گذشته مبارزه‌ای جدی با قاچاق موادمخدر صورت گرفته است. حال برای مواد دخانی و انواع سیگار چه تضمینی وجود دارد که با محدودیت واردات رسمی و به‌دنبال آن، کنترل‌نکردن کیفیت کالا، در این قالب مواد مخدر به اشکال جدید وارد کشور نشوند؟
  همان‌طور که گفته شد، ساماندهی گردشی کالاهای دخانی از سیاست‌ها و برنامه‌های اصلی ستاد است؛ موضوعی که ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق بر آن تاکید کرد و موضوع رهگیری و بحمدلله ردیابی در مراحل پایانی کار است که انتظار می‌رود تا پایان سال عملیاتی و بر این اساس، عرضه سیگار قاچاق غیرممکن و به صفر می‌رسد.
  مهم‌ترین مشکل شما در این حوزه چیست؟

از مشکلات موجود در این‌باره می‌توان به عرضه سیگار در دکه‌ها و فروش نخی آن اشاره کرد. فروش سیگار به افراد زیر 18 سال نیز ممنوع شد که متاسفانه از طریق دکه‌ها این کار انجام می‌شود. ساماندهی دکه‌ها و عرضه‌نکردن سیگار ازسوی آن‌ها قطعا کاهش عرضه سیگار قاچاق، تقلبی و به تبع آن‌ها، افزایش سلامت جامعه را در پی خواهد داشت.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۴۶۵۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویپ های ۲ میلیون تومانی در کشور/ چرا سیگارهای الکترونیک در ایران ممنوع نمی شود؟!

محمدرضا مسجدی با بیان اینکه معاهده‌نامه کنترل دخانیات توسط سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۳ به تصویب رسید، اظهار کرد: تصویب معاهده‌نامه کنترل دخانیات، یک حرکت عظیم علیه مصرف دخانیات در جهان به حساب می‌آید. پس از تصویب معاهده‌نامه کنترل دخانیات، صاحبان و مافیای صنعت دخانیات در مسیر تولید فرآورده‌های جدید گام برداشتند تا افراد بیشتری را گرفتار دخانیات کنند؛ چرا که صنعت دخانیات به عنوان سومین صنعت سودآور جهان معرفی شده است.

وی در پاسخ به سوال درباره سیگارهای الکترونیک و ادعای ترک دخانیات با استفاده از این سیگارها، ادامه داد: شرکت‌های تولیدکننده محصولات دخانی ادعا می‌کنند سیگارهایی تولید کرده‌اند که فقط حاوی نیکوتین است و موادی که در سیگارهای کلاسیک وجود دارد در این محصول وجود ندارد. شرکت‌های دخانی ادعا می‌کنند سیگارهای جدید یعنی سیگارهای الکترونیکی نه تنها اعتیادآور نیستند و وابستگی کمتری دارند، بلکه از این سیگارها می‌توان برای ترک دخانیات استفاده کرد. «ترک دخانیات»، یک شعار حق به حساب می‌آید اما شرکت‌های تولیدکنندگان دخانیات از یک شعار حق برای تحقق اهداف باطل استفاده می‌کنند.

سرطان و سکته‌های قلبی و مغزی از پیامدهای سیگارهای الکترونیک

دبیر جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه  ضرر سیگارهای الکترونیک در مقایسه با سیگارهای کلاسیک کمتر نیست، افزود: شرکت‌های تولیدکننده دخانیات به سیگارهای الکترونیک موادی مانند گلیسیرین، مواد معطر و برخی از افزودنی‌ها اضافه کرده‌اند. بررسی‌ها بیانگر این است مشتقاتی که در ویپ‌ها و دیگر سیگارهای الکترونیک وجود دارد، اگر از دود سیگار و قلیان بدتر نباشد، همان خطر و ضررها را به همراه دارد. نتایج مطالعات بیانگر این است، استعمال سیگارهای الکرونیکی سبب سکته‌های قلبی و مغزی، بیماری‌های مزمن تنفسی و سرطان می‌شود.

این متخصص با بیان اینکه برخی کشورها نسبت به تحریم مصرف سیگارهای الکترونیکی اقدام کرده‌اند، خاطرنشان کرد: آمریکا نسبت به تحریم مصرف سیگارهای الکترونیک در تمام ایالات‌های این کشور اقدام کرده است. هچنین فرانسه اعلام کرده است که مصرف ویپ و سیگارهای الکترونیکی تا پایان سال جاری میلادی در این کشور ممنوع می‌شود. این کشور، طرح ممنوعیت سیگار الکترونیک را به اتحادیه اروپا ارائه داده تا دیگر کشورهای عضو این اتحادیه نیز برای ممنوعیت مصرف سیگارهای الکترونیک گام بردارند.

اعتیاد در ۶ تا ۸ درصد مصرف‌کنندگان سیگارهای الکترونیک

 مسجدی با اشاره به ممنوعیت مصرف سیگارهای الکترونیک در کشورهای پیشرفته، گفت: اگرچه مصرف سیگارهای الکترونیک در کشورهای پیشرفته ممنوع شده اما این دست سیگارها در کشورهایی مانند ایران مصرف می‌شود؛ به نحوی که قیمت ویپ در کشور از ۲۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان است. اگرچه تولید و عرضه سیگارهای الکترونیک در کشور ممنوع است اما برخی خواهان تولید سیگارهای الکترونیک در کشور هستند. افرادی که خواهان تولید سیگار الکترونیک در کشور هستند ادعای خود با عنوان «جلوگیری از درآمد خارجی‌ها و کسب درآمد داخلی» مطرح می‌کنند و با درخواست خود، دولت و مجلس را تحت فشار قرار می‌دهند.

دبیر جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ادامه داد: اگر سیگار الکترونیک در کشور تولید شود، سود از آن صاحبان ایده می‌شود اما جوانان باید تاوان تولید این سیگار در کشور را بپردازند. نتایج مطالعات بیانگر این است که ۱۸ درصد از جوانانی که سیگارهای الکترونیک مصرف می‌کنند، گرفتار اعتیاد مواد دخانی می‌شوند. مضرات سیگارهای الکترونیک محدود به اعتیاد به مواد دخانی نمی‌شود؛ بلکه ۶ تا ۸ درصد از افرادی که سیگارهای الکترونیک مصرف می‌کنند، گرفتار اعتیاد به مواد مخدر می‌شوند.

دبیر جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه ایران با اشاره به نرخ اعتیاد در جوانان افزود: آمار و ارقام مربوط به اعتیاد جوانان تکان‌دهنده است. باز هم تاکید می‌کنم افرادی که موضوع تولید سیگارهای الکترونیک را مطرح می‌کنند فقط به فکر منافع مالی خود هستند اما نکته مهم و اساسی این است تولید سیگارهای الکترونیک می‌تواند تمام ارکان کشور را تحت تاثیر قرار دهد.

وی گفت: رسانه‌ها باید موضوع آسیب‌های تولید سیگارهای الکترونیک را در کانون توجه قرار دهند. نه تنها رسانه‌ها بلکه وزارتخانه‌های «علوم، تحقیقات و فناوری»، «آموزش و پرورش» و «ورزش و جوانان» باید برای حفظ جوانان دست به دست یکدیگر دهند و تفریحات سالم را برای جوانان فراهم کنند تا جوانان گرفتار مواد دخانی نشوند.

تولید سالانه ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور

وی با بیان اینکه حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد صنعت محصولات دخانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در اختیار ایالات‌ متحده است، اظهار کرد:  براساس آمار و ارقام وزارت «صنعت، معدن و تجارت»، سالانه حدود ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور تولید می‌شود که سهم عمده آن در اختیار شرکت‌های خارجی است. شرکت "Japan Tobaco International" حدود ۵۰ درصد سیگارهای کشور را تولید می‌کند؛ به عبارت دیگر، این شرکت ۳۵ میلیارد از ۷۰ میلیارد نخ سیگار را تولید و عرضه می‌کند. همچنین شرکت "British American Tobbacco" نیز حدود ۱۸ میلیارد نخ از مجموع سیگارهای تولیدی کشور را تولید و عرضه می‌کند. در بهترین حالت ممکن، شرکت دخانیات ایران حدود ۱۱ میلیارد نخ سیگار تولید می‌کند؛ بر این اساس، ۱۰ تا ۱۲ درصد از مجموع سیگارهای که در کشور تولید می‌شوند، داخلی هستند و سایر سیگارها توسط عاملان شرکت‌های خارجی تولید می‌شود.

نرخ پایین مالیات بر محصولات دخانی در ایران

 دبیر جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه ۶۵ تا ۷۰ درصد سیگارهای مصرفی کشور توسط کشورهای خارجی تولید می‌شود، گفت: قاچاق محصولات دخانی توسط شرکت‌های خارجی تولیدکننده محصولات دخانی انجام می‌شود و این شرکت‌ها از پرداخت مالیات فراری هستند. بررسی‌ها بیانگر این است ایران پایین‌ترین نرخ مالیات بر محصولات دخانی را دارد. اگرچه مجلس برای افزایش نرخ مالیات محصولات دخانی تلاش کرد اما در نهایت میزان نرخ مالیات بر محصولات دخانی سال جاری، ۲۸ درصد خرده‌فروشی است.

وی با اشاره به میانگین جهانی مالیات بر سیگار گفت: میانگین جهانی مالیات بر دخانیات ۷۶ درصد قیمت یک نخ سیگار است؛ به طور مثال، میزان نرخ مالیات بر سیگار برای دو کشور پاکستان و اردن به ترتیب ۷۴ و ۸۶ درصد است. بسیاری از کشورهای دنیا که از منظر اقتصادی به ایران شبیه هستند، نرخ مالیات بر دخانیات بالایی دارند و مالیات محصولات دخانی را صرف امور سلامت مردم می‌کنند.

مسجدی با بیان اینکه برخی نسبت به افزایش نرخ مالیات محصولات دخانی انتقاداتی وارد می‌کنند، افزود: مخالفان افزایش نرخ مالیات بر محصولات دخانی بر این باور هستند که افزایش نرخ مالیات می‌تواند صنعت داخلی را با مشکل مواجه کند. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که بهترین حالت ممکن حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد سیگارهای مصرفی در کشور تولید داخل هستند.

منبع: خبرگزاری ایسنا