قیام‌های مردمی در کشورهای عربی
تاریخ انتشار: ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۲۳۶۸۷۳
در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ میلادی در تونس جوان دانـشجوی ۲۶ سـاله ای به نـام طـارق طیـب محمـد البوعزیزی که برای امرار معاش مجبور به دستفروشی شده بود، به دلیل شرایط سخت اقتـصادی و مصادره کالاهایش و تحمل ضرب و جرح و توهین پلیس، در مقابل یکـی از سـاختمان هـای دولتی، اقدام به خودکشی کرد. این عمل که سبب مرگ او شد، موجی از اعتراض و تظـاهرات را در پی داشت و با به میدان آمدن پلیس ضدشورش، اعتراض ها به خـشونت و معترضـان بـه خاک و خون کشیده شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
معرفی کتاب
کتاب «قیام‌های مردمی در کشورهای عربی؛ بسترها و پیامدها» نوشته امیرمحمد حاجی یوسفی و مهدخت‌السادات ذاکری است که در ۲۴۱ صفحه سامل یک پیشگفتار، هفت فصل، نتیجه گیری، منابع و نمایه در ۱۳۹۹ روانه بازار شده است.
نویسندگان در «پیشگفتار» اشاره می کنند که از رویکرد اقتصاد سیاسی در این کتاب بهره گرفته اند زیرا گذار و دگرگونی در کشورهای خاورمیانه شامل جهان عرب از مسیر تک خطی عبور نمی کند و نتایج آن با استفاده از نظریه گذار قابل تحلیل نیست از این رو تدوین چارچوب نظری برای درک جامعه گذار در این کشورها در صورتی امکان پذیر است که پیشران‌ها و پسران‌های عمده قیام‌های عربی بر اساس متنی که در آن رخ داده اند و با توجه به ویژگی های خاص هر کشور مورد بررسی قرار می گیرند.
فصل اول کتاب با عنوان «کلیات» ضمن طرح پرسش اصلی کتاب با مرور تفصیلی ادبیات موجود در زمینه قیام های مردمی در کشورهای عربی نشان می‌دهد که بیشتر پژوهشگران عوامل اقتصادی -اجتماعی و سیاسی یا ترکیبی از این دو برای ریشه یابی قیام مردمی کشورهای عربی و نتایج متفاوت آن اشاره کردند. اگرچه نویسندگان در مبحث اشاره می کنند که به نظر می رسد ریشه قیام مردمی در کشورهای مختلف عربی یکسان بوده است تظاهرات‌کنندگان در تونس، مصر و سایر کشورهای عربی تحت تأثیر شرایط اقتصادی اجتماعی ناگوار و همچنین اهداف سیاسی مشخص خواهان رعایت اصل کرامت و حرمت انسانی و عدالت اجتماعی و آزادی های بیشتر بودند.
«مطالعه موردی قیام های عربی: بررسی تحولات تونس، مصر، لیبی، بحرین، یمن و سوریه» عنوان فصل دوم از کتاب حاضر است. نویسندگان در این فصل به مطالعه موردی این ۶ کشور عربی که شاهد بیشترین تاثیر از قیام‌های عربی هستند می پردازد. کشورهایی همچون تونس، مصر و لیبی که دولت مستقر در آنجا سرنگون شد و کشورهایی همچون بحرین، یمن و سوریه که دچار بی‌ثباتی سیاسی شامل مداخله خارجی و جنگ شدند.
فصل سوم کتاب با عنوان «قیام های عربی: دلایل، روندها، نتایج» نامگذاری شده است؛ فصلی که در آن به مباحثی همچون «دلایل وقوع قیام های عربی ۲۰۱۱، عقب نسینی دولت، سرمایه داری رفاقتی، انزوای طبقه متوسط، افزایش نابرابری، قدرت های خارجی و دولت اقتدارگرا، روند تحولات کشورها پس از قیام های عری، تحکیم دموکراسی در تونس، بازگشت اقتدارگرایی به مصر، شکست دولت سازی در لیبی، بن بست سیاسی در بحرین، آشوب و جنگ در یمن و از قیام مردمی تا جنگ داخلی در سوریه» اختصاص یافته است. بنابراین نویسندگان در این فصل به بررسی دلایل وقوع قیام‌های عربی می‌پردازند و روندهای موجود از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون و نتایج آن را در حال حاضر نشان می‌دهند.
نویسندگان عنوان فصل چهارم از کتاب خود را «تعامل مردم و بازیگران در چهارچوب قیام های عربی» می نامند. این فصل بر نوع مناسبات بازیگران دولتی و غیردولتی، داخلی و خارجی که در شکل‌گیری قیام‌های عربی روندها و نتایج آن نقش داشته اند، متمرکز می شود. همچنین نویسندگان نوع رابطه دولت اقتدارگرا و نیروهای اجتماعی شامل طبقات و اقوام و گروه‌های مختلف، مناسبات دولت اقتدارگرا و قدرت‌های بزرگ و نقش دیگر بازیگران منطقه فرار منطقه را در این مبحث مورد بررسی قرار می‌دهند.
«قیام های مردمی در کشورهای عربی: واکنش ها و پیامدهای منطقه ای و بین المللی» عنوان فصل پنجم از کتاب حاضر است؛ فصلی که در آن پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی قیام‌های عربی مورد بررسی قرار می گیرد. نویسندگان در این فصل معتقد هستند که سقوط سه دولت در تونس، مصر و لیبی و بی ثباتی در بحرین، جنگ در یمن و جنگ داخلی در سوریه بر نوع ائتلاف‌ها و گروه بندی های منطقه ای و امنیت آن تاثیرگذار بوده است. ضمن اینکه پیش‌بینی آینده خاورمیانه را با دشواری مواجه ساخته و در نتیجه محاسبه منافع بازیگران مختلف و تصور تهدید و فرصت آنها را تحت تاثیر قرار داده است.
نویسندگان فصل ششم خود را با عنوان «فرجام متفاوت قیام های مردمی در کشورهای عربی: رویکردی آسیب شناسانه» نامگذاری می کنند. آنها در این فصل چرایی تفاوت در نتایج قیام های عربی در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار می دهند. نویسندگان در این فصل توضیح می‌دهند که چرا در برخی از کشورها دولت اقتدارگرا به سرعت سقوط کرد و چرا برخی دولت‌های اقتدارگرای توانستند به حیات خود ادامه دهند.
«جمهوری اسلامی ایران و قیام های مردمی در کشورهای عربی» عنوان فصل هفتم از کتاب حاضر است. نویسندگان در این فصل به موضوع جمهوری اسلامی ایران و قیام‌های عربی می پردازند. به این صورت که نخست به تصور ایران از قیام‌های مردمی و تعریفی که از آن دارند یعنی بیداری اسلامی می پردازند و سپس نوع پاسخ و سیاست ایران در قبال قیام‌های عربی را مشخص می‌کنند و در نهایت پیامدهای امنیتی قیام ها برای جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار می‌دهند.
نویسندگان فصل هشتم از کتاب خود را به «نتیجه‌گیری» اختصاص می دهند. نویسندگان در این فصل مهمترین یافته های پژوهش کتاب حاضر را در چند محور بیان می کنند: نخست اینکه عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر یک در وقوع قیام‌های عربی سهم داشته اند. دومین یافته مهم این پژوهش در ارتباط با تفاوت نتایج قیام های مردمی در کشورهای عربی است که این تفاوت در عامل سیاسی - نظامی است. سومین یافته تحقیق به پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی قیام‌های مردمی در کشورهای عربی ارتباط پیدا می‌کند که شاید مهمترین پیامد منطقه ای قیام های عربی تغییر ماتریس قدرت منطقه بود.
برچسب‌ها تونس بحرین جمهوری اسلامی ایران یمن سوریه بیداری اسلامی مصر خاورمیانه لیبیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: تونس بحرین جمهوری اسلامی ایران تونس بحرین جمهوری اسلامی ایران یمن سوریه بیداری اسلامی مصر خاورمیانه لیبی اخبار کنکور مورد بررسی قرار دولت اقتدارگرا جمهوری اسلامی منطقه ای قیام های عربی کتاب حاضر عنوان فصل قیام ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۲۳۶۸۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تاکید عراق برلزوم افزایش همکاری‌ها برای متوقف کردن جنایات تل‌آویو
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از المعلومه، «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر عراق با احمد ابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب که در حال حاضر به این کشور سفر کرده دیدار کرد.
در این دیدار در خصوص همکاری‌های مشترک میان کشورهای عربی و اهمیت فعال سازی توافقنامه‌های میان این کشورها به ویژه در زمینه‌های اقتصادی در راستای خواسته‌های ملت‌های عربی تاکید شد.
السودانی در این دیدار بر موضع ثابت عراق در حمایت از فلسطین تاکید کرد و گفت: باید تلاش‌های مشترک در سایه موضع گیری های کشورهای عربی با هدف پایان دادن به دردها و رنج‌های ملت فلسطین یکپارچه شود.
ابوالغیط نیز بعد از این دیدار تاکید کرد: نشست‌های من با محوریت بررسی اوضاع نوار غزه در سایه تداوم جنایات رژیم صهیونیستی برگزار شد.
وی درباره عراق نیز گفت: من مطمئن هستم که عراق با رهبران هوشیار خود و با کمک کشورهای عربی می‌تواند خود را در این شرایط سخت به ساحل امنیت برساند.
لازم به ذکر است وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه اعلام کرد ارتش رژیم صهیونیستی طی روز گذشته چهار کشتار و جنایت دیگر را در حق فلسطینی‌ها در این باریکه مرتکب شده است.
شمار شهدای جنگ علیه غزه از هفتم اکتبر گذشته تاکنون به ۳۴ هزار و ۳۸۸ نفر و شمار زخمی‌ها نیز به ۷۷ هزار و ۴۳۷ نفر رسیده است.
این وزارت خانه افزود که در این حمله‌ها ۳۲ فلسطینی به شهادت رسیده و ۶۹ نفر دیگر زخمی شدند. هنوز بیش از هفت هزار نفر هم مفقود و زیر آوار هستند.
کد خبر 6090693
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»