به نقل از «آفتاب»

افسردگی‌های زنانه را بیش‌تر بشناسیم

تاریخ انتشار: ۸ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۶۴۲۴۲

یک متخصص روان‌شناسی عمومی گفت: زنان ممکن است در سه دوران قاعدگی، پس از زایمان و یائسگی دچار افسردگی شوند. پیشگیری و درمان این افسردگی‌ها به عوامل متعددی بستگی دارد؛ عواملی که گاه ریشه در فرهنگ جامعه و گاه ریشه در حمایت‌نکردن اطرافیان دارد. آفتاب‌‌نیوز : فاطمه میردورقی، در نشستی با عنوان «در ژرفای جهان زنانه‌ام» که در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه فردوسی برگزار شد، با اشاره به اینکه «به افسردگی سرماخوردگی روانی گفته می‌شود و شیوع بسیار بالایی دارد»، اظهار کرد: افسردگی هزینه‌های بسیار زیادی را به خود اختصاص می‌دهد؛ به طوری که تا سال 1990 چهارمین اختلال هزینه‌بر جهان بوده است و تا سال 2015 رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه «تشخیص افسردگی کمتر از حد واقعی است و افسردگی بحران بهداشت جهانی آینده مطرح شده است»، ادامه داد: بر اساس گزارشات سازمان بهداشت جهانی تا سال 2030 افسردگی بزرگترین بار بهداشتی را برای جوامع به خود اختصاص خواهد داد. البته در حال حاضر می‌گویند این اتفاق تا سال 2020 رخ خواهد داد.

15 تا 20 درصد افراد به افسردگی مبتلا هستند

این دکترای روانشناسی عمومی تصریح کرد: آمارها نشان می‌دهد که در گروه بزرگسالان 15 تا 20 درصد افراد به اختلال  افسردگی مبتلا هستند. این آمار در ایران 7.7 درصد است؛ بنابراین شیوع اختلال افسردگی بالا است. نکته‌ای که در این اختلال وجود دارد تفاوت‌های جنسیتی است؛ در تمام دنیا شیوع افسردگی در زنان بیشتر از مردان است. بر اساس تحقیقاتی که بر روی بیشترین بیماری‌های زنان و مردان انجام شده است در مردان حوادث عمدی و غیر عمدی و برای زنان اختلالات روانی و در صدر آن‌ها اختلالات روانی افسردگی، با شیوع 26 درصد رتبه اول را به خود اختصاص داده‌اند.

میردورقی با تاکید بر اینکه «نباید به افسردگی تک‌عاملی نگاه کنیم»، گفت: عواملی که برای افسردگی مطرح شده است، عوامل فرهنگی، اجتماعی، محیط‌زیستی، بیولوژی و... هستند. درعوامل اجتماعی هم تبعیض‌ها، کنترل‌گری‌ها و اینکه زنان در بعضی مواقع بر زندگی کنترل ندارند، عنوان شده است. از بعد روان‌شناختی هم نوسانات هورمونی مهمترین دلیل برای افسردگی زنان است.

وی تصریح کرد: زنان در دوران‌های قاعدگی، بارداری و یائسگی دائم با نوسانات هورمونی مواجه هستند. تحقیقات نشان می‌دهد هورمون‌ها تاثیر مستقیم بر مغز می‌گذارند. درست است که همه زنان نوسانات هورمونی را تجربه می کنند، اما تمام آن‌ها خلق افسرده را تجربه نمی‌کنند. در نتیجه دلایلی در این زمینه تاثیرگذار هستند که می‌تواند اثر نوسانات هورمونی را تعدیل کند و ما افسردگی را به شکل جدی مشاهده نکنیم.

این متخصص روانشناسی عمومی با اشاره به اینکه «نوسانات هورمونی دوران‌های قاعدگی، بارداری و یائسگی منجر به سه نوع افسردگی در زنان می‌شود»، افزود: این نوسانات هورمونی می‌تواند شیوع بیشتر افسردگی در زنان را توجیه کند؛ یعنی زنان علاوه‌بر افسردگی‌هایی که مردان دچار آن‌ها می‌شوند، به دلیل نوسانات هورمونی افسردگی‌های دیگری را هم تجربه می‌کنند.

80 تا 90 درصد زنان دچار سندروم پیش‌ازقاعدگی هستند

میردورقی در خصوص سندروم پیش‌ازقاعدگی  و اختلال ملال عنوان کرد: سندروم پیش‌ازقاعدگی و اختلال ملال پیش از قاعدگی با یکدیگر تفاوت دارند؛ زنان هر ماه به دلیل قاعدگی، پرخاشگر، تحریک‌پذیر و... می‌شوند، اما این دلایل نشان‌دهنده اختلال ملال پیش‌ازقاعدگی نیست. 80 تا 90 درصد زنان قبل از قاعدگی علائمی در خود مشاهده می‌کنند که این علائم به آن‌ها نشان می‌دهد، به دوره قاعدگی نزدیک می‌شوند. مشکل در خواب، تمرکز، تحریک‌پذیری، بی‌حوصلگی و... از جمله این نشانه‌ها هستند. به مجموعه این نشانه‌ها سندروم پیش‌ازقاعدگی گفته می‌شود.

وی ادامه داد: سندروم پیش‌ازقاعدگی 7 تا 10 روز قبل از قاعدگی، یعنی زمانی که تخمک‌گذاری انجام می‌شود، آغاز می‌شود. هنگامی که تخمک‌گذاری صورت می‌گیرد، سطح استروژن کاهش پیدا می‌کند. در اثر افت استروژن علائم سندروم پیش‌ازقاعدگی خود را نشان می‌دهند. این عوامل با شروع دوره بعدی قاعدگی از بین می‌روند. گرچه 80 تا 90 درصد زنان سندروم پیش‌ازقاعدگی را تجربه می‌کنند، اما 3 تا 5 درصد زنانی که سندروم را تجربه می‌کنند، ممکن است علائمشان آن‌قدر شدید باشد که بتوانیم عنوان اختلال ملال پیش‌ازقاعدگی را روی آن بگذاریم.

این دکترای روانشناسی عمومی گفت: اختلال ملال پیش‌ازقاعدگی باعث اختلال در عملکرد روزانه فرد می‌شود؛ به طور مثال فرد نمی‌تواند به سر کار یا سرکلاس برود و قادر نیست کارهای روزمره خود را انجام دهد. فرد باید این موضوع را در اکثر دوره‌های عادت ماهیانه در طول یک سال تجربه کند تا بتوانیم بگوییم او دچار اختلال ملال پیش‌ازقاعدگی است. به طور مثال اگر یک فرد دو بار در طول سال این موضوع را تجربه کند، دچار اختلال ملال بیش از قاعدگی نیست.

میردورقی در خصوص راهکارهای درمان اختلال پیش‌ازقاعدگی بیان کرد: مصرف مکمل‌ها در این زمینه بسیار پیشنهاد شده است؛ تحقیقات نشان می‌دهد مصرف ویتامین E در دوران قاعدگی بسیار موثر است. ورزش منظم، مشاوره‌های گروهی که سطح استرس فرد را کاهش دهد و همچنین مصرف دارو برای کاهش درد جسمی پیشنهاد شده است. در مجموع اصلاح سبک زندگی، تغذیه و آرامش فرد در درمان اختلال پیش‌ازقاعدگی مؤثر هستند.

10 تا 20 درصد زنان دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند

وی در خصوص افسردگی پس از زایمان عنوان کرد: هر خانمی که دو روز بعد از زایمان گریه کند، مضطرب و تحریک‌پذیر باشد و... دچار افسردگی پس از زایمان نیست. آمارها نشان می‌دهد 60 تا 80 درصد خانم‌هایی که باردار هستند پس از زایمان اضطراب، نگرانی و گرفتگی خُلق را تجربه می‌کنند؛ زیرا برنامه زندگی آن‌ها به هم خورده و وظایفی بر دوش آن‌ها ایجاد شده که در گذشته وجود نداشته است.

این متخصص روانشناسی عمومی تصریح کرد: مجموعه علائمی که تحت عنوان گرفتگی خُلق پس از زایمان عنوان می‌شوند باید تا دو هفته پس از زایمان تمام شوند. حمایت اطرافیان مهمترین عاملی است که باعث می‌شود عوامل گرفتگی خلق پس از زایمان ادامه پیدا نکنند. اطرافیان باید به فردی که در نگهداری از یک نوزاد تجربه ندارد، کمک کنند. اگر زنی که زایمان کرده در کنار مادری قرار بگیرد که او هم تازه زایمان انجام داده این موضوع  آرامش را در فرد ایجاد می‌کند.

میردورقی گفت: براساس یک تحقیق، زنانی که در زمستان زایمان دارند افسردگی پس از زایمان را کمتر تجربه می‌کنند. علت این موضوع به حمایت اطرافیان برمی‌گردد؛ زیرا در زمستان روزها کوتاه است و اعضای خانواده که بیرون از خانه هستند، زودتر از همیشه به خانه می‌آیند و دور هم جمع می‌شوند؛ بنابراین خانمی که زایمان کرده کمتر در خانه تنها می‌ماند. حمایت و حضور اطرافیان  در اینکه فرد زودتر به روال عادی زندگی برگردد، بسیار موثر است.

وی با اشاره اینکه «10 تا 20 درصد افراد علائم گرفتگی خلق پس از زایمان را بیش از دو هفته و تا یک سال تجربه می‌کنند»، افزود: تشخیص افسردگی پس از زایمان از دو هفته به بعد تا یک سال است. اگر علائم گرفتگی خلق پس از زایمان به اضافه علائمی همچون احساس گناه، اینکه ممکن است فرد به نوزاد خود آسیب برساند، تمرکزنداشتن، بی‌اشتهایی و... ادامه پیدا کند، نشان می‌دهد فرد دچار افسردگی پس از زایمان شده است. در افسردگی پس از زایمان هم همچون اختلال ملال پیش از قاعدگی، نوسانات هورمونی و عوامل محیطی مطرح هستند.

این متخصص روانشناسی عمومی خاطرنشان کرد: گرفتگی خلق پس از زایمان تا حدی زیادی طبیعی است اما مشکلات مالی، مشکلاتی که زن با همسر خود دارد، سابقه مشکلات شدید در دوران کودکی همچون تجاوزها و... در ایجاد افسردگی پس از زایمان موثر هستند؛ همچنین افرادی که سندروم پیش‌ازقاعدگی را تجربه کرده‌اند، مستعد افسردگی پس از زایمان هستند.

وی در خصوص پیشگیری از افسردگی پس از زایمان عنوان کرد: دراین‌جا مساله آموزش خانم و همسر او بسیار تاثیر گذار است. آن‌ها باید از تغییرات فیزیولوژیک زن به هنگام بارداری آگاه باشند. افراد در بسیاری از موارد به دلیل ترس از آسیب‌رسیدن به جنین رابطه جنسی در دوران بارداری را کنار می‌گذارند، در حالی که می‌توان از طریق آموزش‌هایی که داده می‌شود، این رابطه را در هنگام بارداری هم برقرار کرد. باید آموزش‌هایی به آقایان داده شود که آن‌ها نسبت به علائم تهوع و... خانم بی‌تفاوت نباشند و او را درک کنند. همچنین باید در خانه آرامش روحی و آسایش وجود داشته باشد.

میردورقی گفت: اگر افسردگی پس از زایمان بسیار شدید بود، فرد باید به روان‌پزشک مراجعه و دارو مصرف کند. درصورت شدیدنبودن افسردگی پس از زایمان، فرد می‌تواند به مشاور مراجعه کند. صحبت‌کردن می‌تواند موجب تسکین شود. در موارد شدید افسردگی پس از زایمان هم مشاوره در کنار مصرف داروهای روانپزشکی توصیه می‌شود.

گرگرفتگی مهمترین مشکل دوران یائسگی

این دکترای روانشناسی عمومی  در خصوص افسردگی دوران یائسگی عنوان کرد: یائسگی دوره‌ای است که همیشه بوده و خواهد بود. قدرت باروری زنان از 40 سالگی تا 60 سالگی به دلیل کاهش استروژن به ناباروری تبدیل شده و قاعدگی آن‌ها قطع می‌شود. قطع‌شدن دوران قاعدگی هم به صورت یک‌باره نیست و معمولاً تدریجی اتفاق می‌افتد. به طور مثال، در ابتدا دوره عادت ماهانه نامنظم و سپس قطع می‌شود.  

میردورقی با بیان اینکه «قطع‌شدن عادت ماهیانه مشکلات جسمی خاصی را برای زنان ایجاد می‌کند که مهم‌ترین آن‌ها گُرگرفتگی شدید است»، تصریح کرد: این گُرگرفتگی باعث اختلال در خواب شبانه می‌شود. مشکلات قلبی و عروقی، پوکی استخوان، کاهش میل جنسی و... از دیگر مشکلاتی است که در دوران یائسگی به وجود می‌آید. این مشکلات جسمی که پیامد یائسگی هستند باعث می‌شود فرد از نظر روانی هم درگیر شود. به طور مثال، فرد احساس می‌کند او دیگر تمام شده است، میل جنسی ندارد و آن خانم فعالی که در گذشته بوده، نیست.

این متخصص روانشناسی عمومی خاطرنشان کرد: عده‌ای از زنان و نه تمام آن‌ها، افسردگی، غمگینی و خُلق منفی را در دوران یائسگی تجربه می‌کنند. در این‌جا هم عوامل دیگری در افسردگی دوران یائسگی دخیل هستند؛ به طور مثال خانمی که یائسه شده است همسر او هم فوت کرده، همچنین فرزندانش در خانه نیستند و او سندروم آشیانه خالی را تجربه می‌کند و از طرفی در فرهنگ محدودکننده‌ای قرار دارد که می‌گوید زن دیگراز 50 سالگی نباید هر رفتاری داشته باشد، هر رنگ لباسی بپوشد و... تمام این عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهند که افسردگی دوران یائسگی بیشتر ایجاد شود.

مصرف ویتامین D افسردگی دوران یائسگی را کاهش می‌دهد

میردورقی در خصوص راهکارهای کاهش افسردگی دوران یائسگی گفت: مصرف ویتامین E وD در این زمینه پیشنهاد شده است. براساس یک تحقیق خانم‌هایی که در دوران قبل از یائسگی در رژیم غذایی خود ویتامین D مصرف می‌کرده‌اند، در دوران یائسگی کمتر دچار افسردگی شده‌اند. کاهش مصرف شیرینی، قهوه و شکلات به این دلیل که کاهش‌دهنده استروژن هستند، به زنان میان‌سال توصیه شده است. مصرف داروهای گیاهی می‌تواند به افزایش استروژن کمک کند. در پایان هم درمان‌های هورمونی پیشنهاد می‌شود که استروژن را افزایش دهند.

منبع: آفتاب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۶۴۲۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«در پا به ماه» نسخه نپیچیدیم بچه‌دار شوید/ تولد ۲۰ نوزاد را دیدیم

امیرحسین اسیوند کارگردان مستند «کر کوهستان» از مجموعه مستند «پا به ماه» درباره این اثر به خبرنگار مهر گفت: «کر کوهستان» اولین سوژه و اولین قسمت از فصل دوم مجموعه «پا به ماه» است. این مستند روایتگر قصه زوجی از عشایر است که در انتظار تولد فرزند خود، با مسایل و مشکلاتی مواجه هستند.

این کارگردان مطرح کرد: از آنجایی که من پیش از این چند مستند در منطقه بازُفت استان چهار محال بختیاری ساخته بودم، از طریق ارتباطاتی که داشتم و آدم‌های محلی که می‌شناختم، با زوج سوژه «کر کوهستان» آشنا شدم. در آن مقطع مادری که سوژه این مستند بود، قرار بود ۱۰ روز دیگر زایمان کند، به همین دلیل ما زودتر راهی محل زندگی آن‌ها شدیم تا با این خانواده آشنا شویم. روزی که به آنجا رسیدم، حوالی ساعت ۲ بعد از ظهر بود که متوجه شدیم درد زایمان این خانم آغاز شده است. در همین شرایط کار ساخت مستند را آغاز کردیم و توانستیم مقداری تصویر بگیریم. البته از این دست موارد پیش‌بینی نشده در همه قسمت‌های این مجموعه مستند داشته‌ایم.

اسیوند ادامه داد: در «کر کوهستان» مسیر رسیدن به محل زندگی این زوج بسیار سخت بود؛ مسیری که در طی آن ما باید از رودخانه عبور و در ادامه یازده کیلومتر در دامنه کوه حرکت می‌کردیم تا به محل زندگی آن‌ها برسیم چون سوژه ما جزو عشایر بودند. ضمن اینکه محل استقرار آن‌ها حتی برق نداشت و ما امکاناتی برای کپی کردن راش‌ها نداشتیم‌. همین موضوع فرایند ساخت اثر را سخت می‌کرد اما خداراشکر زن و شوهری که سوژه «کر کوهستان» بودند همکاری خوبی با ما داشتند.

این کارگردان با اشاره به اتفاقات پیش‌بینی‌نشده در طول ساخت این مستند بیان کرد: ما یک شب مشغول فیلمبرداری بودیم که یکی از آشنایان این زوج وارد محل فیلمبرداری شد و به ما گفت اجازه کار ندارید. با توجه به اینکه این زن و شوهر آدم‌های ساده‌ای بودند این شخص مدام به آن‌ها می‌گفت چرا اجازه می‌دهید از زندگی شما تصویر بگیرند. آن شب بسیار سخت بود. ما کار را رها کردیم. فردای آن روز اما توانستیم از طریق بهیار و افرادی که می‌شناختیم مسأله را به صورت رفاقتی حل کنیم. این خانواده با آنکه راضی بودند اما گویا نمی‌توانستند جلوی آن شخص چیزی بگویند. مسایل این چنینی زیاد داشتیم و «پا به ماه» جزو مجموعه مستندهایی است که تولید سختی داشت.

این کارگردان عنوان کرد: هرچند محل زندگی این زوج یک راه سخت و صعب‌العبور داشت اما این موضوع برای این خانواده مسأله خیلی غریب و پیچیده‌ای نبود یعنی برای این زن عشایر، اینکه بخواهد یک مسیر خیلی طولانی را برای زایمان طی کند، سخت نبود. چون به طور کلی ماهیت زندگی عشایری همین است و بر اساس همین سختی‌ها پیش می‌رود. با این حال حضور گروه فیلمسازی هم باعث می‌شد آن‌ها احساس تنهایی نکنند و به آن‌ها قوت قلب می‌داد. البته بر اساس آنچه شنیدیم، متوجه شدیم به دلیل همین راه سخت و برای انتقال یک زن دیگر به بیمارستان به منظور زایمان، یک‌بار بالگرد آمده بود اما این خانواده نخواستند این اتفاق بیفتد و سوژه ما خودش خواست تا این مسیر سخت را طی کند و به بیمارستان برسد.

اسیوند با اشاره به مسأله فرزندآوری اظهار کرد: در این مستند ما نمی‌خواستیم درباره فرزندآوری سفیدنمایی کنیم و بگوییم همه چیز خیلی عالی است، پس به زودی صاحب فرزند شوید! ما همه می‌دانیم شرایط اقتصادی خوب نیست اما به هر حال فرزندآوری وجه مهمی از امید به زندگی است. یعنی اینکه انسان به نسل خود ادامه دهد و فرزندی به دنیا بیاورد بارقه‌ای از امید و روشنی را در زندگی ایجاد می‌کند.

وی افزود: ما در طول ساخت این مجموعه مستند تولد بیست بچه را از نزدیک دیدیم؛ لحظه‌ای که پدر و مادر برای اولین بار بچه را می‌دیدند یا آن لحظه‌ای که پدر برای اولین بار با بچه روبه‌رو می‌شد، ما با دیدن ذوق و احوال خوب والدین متوجه می‌شدیم چقدر حس جذابی دارند. باید بگویم وقتی مستند «همیشه با هم» به‌عنوان یکی از قسمت‌های این مستند پخش شد علی‌رغم اینکه فکرش را هم نمی‌کردم، اما پیام‌ها و کامنت‌های بسیاری مبنی‌بر این داشتم که می‌گفتند چقدر این لحظات جذاب و شیرین است. آن‌هایی که نمی‌توانستند صاحب فرزندی شوند، می‌گفتند کاش ما هم می‌توانستیم این لحظات را تجربه کنیم.

این مستدساز در ادامه تأکید کرد: ما نمی‌خواستیم نسخه‌ای بپیچیم و به مردم بگوییم بروید و صاحب فرزند شوید بلکه ما با یک درام و بر اساس واقعیتی که در زندگی وجود دارد، خواستیم لحظاتی را که خیلی‌ها در زندگی از نزدیک ندیده‌اند، به تصویر بکشیم تا شاید برایشان ملموس شود.

اسیوند در پایان درباره فرم ساده این مستند اظهار کرد: قصه و سوژه «کر کوهستان» آنقدر جذاب و شیرین بود که نخواستیم چیز پیچیده‌ای به ماجرا اضافه کنیم، ما فقط سعی کردیم گروه، داستان و سوژه را هدایت کنیم، کناری بایستیم و اتفاقات را مشاهده کنیم. مثلاً آن سکانسی که این مادر با بچه خود با کلک (نوعی قایق) به روستا و آن زندگی عشایری برمی‌گردد برای من بی‌نظیر بود، چون خانواده‌ای را می‌دیدم که به اصالت خود و جایی که به آن تعلق داشتند به همراه یک کودک برمی‌گشت؛ کودکی که قرار بود یک زندگی دیگر را در آنجا آغاز کند.

این مستند که به تازگی روی آنتن شبکه دو سیما رفته در جشنواره فیلم مستند «سینماحقیقت» نیز حضور داشته است.

کد خبر 6090646 عطیه موذن