نقش وابستگی روزافزون به نفت در ناامنی اقتصادی
تاریخ انتشار: ۷ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۰۷۰۴۲
عملکرد دولت در سال‌های گذشته نشان می‌دهد وابستگی اقتصاد کشور به فروش نفت، ما را در برابر نوسانات اقتصادی آسیب‌پذیر کرده است.
به گزارش مشرق، رهبر انقلاب هفته گذشته در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش، مجددا به ابعاد امنیتی وابستگی اقتصاد به نفت پرداختند. «اقتصاد هم نیازمند امنیّت است؛ بنای اقتصادی کشور هم بایستی بر یک بنیاد امنی نهاده بشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این هشدارها در ۲۰ سال گذشته بارها تأکید و تکرار شده است. ایشان در نخستین روز سال ۹۲، در حرم مطهر امام رضا(ع) فرمودند «من هفده هجده سال قبل به دولتی که در آن زمان سر کار بود و به مسئولان گفتم کاری کنید که ما هر وقت اراده کردیم، بتوانیم در چاه‌های نفت را ببندیم. آقایان به قول خودشان «تکنوکرات» لبخند انکار زدند که مگر می‌شود؟!».
به اعتقاد کارشناسان، «مراد از اقتصاد امن، اقتصادی است که در برابر تکانه‌های داخلی و خارجی مستحکم بوده و توان تاب‌آوری بالایی داشته باشد.» طبیعی است که لازمه رسیدن به چنین موقعیتی در اقتصاد، حضور دولتی کارآمد است که با تمام قوا پای کار باشد.
از قضا تیم اقتصادی دولت روحانی، همان کارگزاران و تکنوکرات‌هایی هستند که حدود ۲۰ سال پیش در واکنش به مطالبه قطع وابستگی به نفت، «لبخند انکار» زدند. اما حالا که بیش از چهار سال از عمر دولت تکنوکرات‌ها می‌گذرد، کار وابستگی اقتصاد به نفت به کجا رسیده است؟
دولت فروش نفت خام
از ابتدای دولت یازدهم، زنگنه، وزیر نفت دولت روحانی که حدود سی سال از عمرش را وزیر بوده(!) به بهانه پس گرفتن بازارهای نفت کشور، افزایش تولید نفت خام را دستورکار اصلی خود قرار داد. به این ترتیب ما سراغ خام‌فروشی رفتیم و افتخار کردند که افزایش فروش نفت در دولت یازدهم ازحدود دو میلیون بشکه در روز به کمتر از ۴ میلیون بشکه رسیده است.
این نکته شاید به نوعی مثبت باشد اما گرفتار شدن در تله وابستگی به فروش نفت خام و از دست دادن فرصت ایجاد ارزش افزوده باعث شده این فرصت نصیب دیگر کشورها شود که نفت ما را فرآوری کرده و با چند برابر قیمت به خودمان بفروشند.
خطرات ناشی از وابستگی به نفت
رویکرد دولت در افزایش فروش نفت خام، باعث افزایش وابستگی حقیقی بودجه کشور به نفت هم شده است. این وضعیت در اظهارات کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس، بارها تکرار شده ولی تا کنون تغییری جدی در این رویه صورت نگرفته است.
طبیعی است که وقتی بودجه کشور عمدتاً به نفت وابسته باشد، همواره نگران نوسانات قیمت یا تحریم‌های جدید مبنی بر نخریدن نفت از سوی دیگر کشورها یا کارشکنی در بازگشت پول فروش نفت باشیم.
کارشکنی‌های دشمنان ما و در صدر آنها آمریکا و سعودی‌ها و جنگ نفتی که با روش‌های گوناگون مانند افزایش تولید نفت شل و یا افزایش بی‌سابقه تولید نفت عربستان به بیش از ۱۰ میلیون بشکه در روز انجام شد هم نشانه‌های دیگری از متزلزل بودن تکیه بر فروش نفت است.
تجربه چهار سال اخیر و کاهش قیمت جهانی نفت تا کانال ۳۰ دلار نشان داده که نمی‌توان به هیچ عنوان چشم امیدی به دلارهای نفتی داشت. این موضوع زمانی مهم‌تر جلوه می‌کند که بدانیم، بسیاری از کشورها با فشار مستقیم یا توطئه غیرمستقیم این کشور، خرید نفت از کشورمان را تحریم می‌کنند و از سوی دیگر مسدود کردن چرخه دلار- به عنوان ارز جهانروای مبادلات نفتی- کاملا تحت اشراف آمریکایی‌هاست.دقیقا همین موضوع هم باعث شده توافقنامه هسته‌ای موسوم به برجام، که با عمل ایران به همه تعهداتش رسمیت یافت، با این قبیل کارشکنی‌های آمریکا به یک توافقنامه بی‌فایده برای ما بدل شده به طوری که خود مسئولان دولت هم به آثار تقریبا هیچ آن واقفند.
نفت در برابر کالا
نتیجه چنین وضعیتی، عدم دسترسی کشور به درآمدهای نفتی و بازگشت به وضعیت دریافت کالا به ازای نفت است که بارها مورد اعتراض فعالان اقتصادی قرار گرفته است.
جدیدترین مورد که نشان می‌دهد پول نفت به داخل برنمی‌گردد اظهارات یک عضو اصلاح‌طلب شورای شهر تهران است.
حجت نظری، عضو شورای اسلامی پنجم شهر تهران گفته است که «دولت به کشورهای مختلفی نفت فروخته است که پول آن را به دلیل تحریم‌ها نمی‌تواند به صورت نقدی دریافت کند.»
او حتی به همین دلیل درباره راهکار حل و فصل بدهی دولت به شهرداری تهران پیشنهاد داده که «دولت در این خصوص ورود نکند و مدیریت شهری طی قراردادی با کره جنوبی کالاهای مورد نیاز شهرداری تهران مثل واگن و اتوبوس را تحویل بگیرد.» این وضعیت پس از آن همه وعده‌ها درباره بازگشت بدون محدودیت پول نفت بعد از برجام حقیقتا تلخ و نگران‌کننده است.
درباره مشکلات بانکی موجود در بحث صادرات و واردات هم گفتنی‌های بسیاری وجود دارد. محمدحسن شمس‌فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران چندی پیش به کیهان گفت که «مهم‌ترین مشکل ما برای صادرات علی‌رغم گذشت دوسال از برجام همچنان انتقال پول به داخل کشور است.» او می‌افزاید «ما هنوز نمی‌توانیم به راحتی پول حاصل از صادرات را به داخل بیاوریم و برای این کار باید هزینه‌های گزافی بابت صرافی‌ها و انتقال پول از یک کشور به کشور دیگر بپردازیم.»
البته دولت می‌گوید که مشکلات بازگشایی سوئیفت حل شده و پیام رد و بدل می‌شود و رئیس‌جمهور نیز مدعی شده بود که در همان روز اول اجرای برجام، هزار ال‌سی باز شده، اما این ادعاها بر اساس اظهارات فعالان اقتصادی رد می‌شود چرا که مبادلات مالی چیزی فراتر از ارسال پیام است و وقتی که امکان انتقال پول نباشد و ناچار به مبادله کالا باشیم، عملا همه آن وعده‌ها به بن‌بست خورده است.
نتیجه این موارد و موارد بسیاری که گفته نشد آن است که اگر همان موقع که رهبری گفتند در چاه‌های نفت را ببندید، مسئولان به جای اظهار عجز دست به کار می‌شدند و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را دنبال می‌کردند، الان این مشکلات را نداشتیم و به جای نزدیک شدن به نقطه ناامنی اقتصادی، می‌توانستیم در سطح بین‌المللی قدرت چانه‌زنی داشته باشیم.
منبع: مشرق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۰۷۰۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پول این کشور رکورددار بیشترین رشد در برابر دلار شد | خط جدید برای دلار آمریکا
به‌گزارش همشهری آنلاین، خاویر میلی رئیس‌جمهور راستگرای آرژانتین که به‌تازگی ریاست دولت را برعهده گرفته است، اقدامات بنیادینی در اقتصاد این کشور آغاز کرده است که مهم‌ترین آنها مربوط به کاهش هزینه‌های دولت، مقابله با تورم و تقویت ارز ملی این کشور است.
تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد که با گذشت ۴ماه از عمر دولت او ارزش پزوی آرژانتین، پول ملی این کشور، نه‌فقط نزول خود را در برابر دلار آمریکا متوقف کرده است، بلکه در ۳ماه گذشته ارزش این ارز در برابر دلار ۲۵درصد افزایش یافته و منجر شده است که پزو در میان ۱۴۸ ارز دنیا رکورددار بیشترین رشد در برابر دلار باشد. به زعم اقتصاددانان، این آماری تکان‌دهنده برای کشوری است که سال‌ها است ارز ملی آن به‌طور مداوم با نزول‌های سنگین مواجه می‌شود.
سیاست‌های او همچنین منجر به کاهش شدید هزینه‌های دولت شده و به رشد اقتصادی این کشور کمک کرده است.
خط جدید برای دلار آمریکامروری دیگر بر اخبار اقتصاد جهان نشان می‌دهد که سیاست‌های آمریکا برای تحریم کشورها رفته‌رفته بر ضدش عمل خواهد کرد و منجر به شکل‌گیری بلوک‌های اقتصادی جدیدی خواهد شد که در مبادلات خود از دلار استفاده نمی‌کنند. این موضوع می‌تواند حاکمیت دلار را در اقتصاد جهانی به خطر بیندازد که برای اقتصاد آمریکا بسیار حیاتی است.
به‌تازگی خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به نقل از یک مقام سابق صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که استفاده ابزاری آمریکا از دلار به‌عنوان سلاح در ضبط دارایی‌های ارزی روسیه می‌تواند منجر به کنار گذاشتن دلار شود.
به‌زعم او، تحریم‌های آمریکا می‌تواند بر شدت گرفتن روند فاصله گرفتن کشورها از این ارز سرعت ببخشد. براساس قانونی که این هفته به امضای جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا رسید دولت این کشور اجازه یافته است تا دارایی‌های دولتی روسیه در بانک‌های آمریکایی را ضبط کند.
آمریکا و کشورهای اروپایی درمجموع ۳۰۰میلیارد دلار از دارایی‌های روسیه را مسدود کرده‌اند که ۵میلیارد دلار از این رقم در بانک‌های آمریکایی نگهداری می‌شود.
بیشتر بخوانید
زلزله خاویر میلی اقتصاد آرژانتین را تکان داد | آرژانتین به کدام سو خواهد رفت؟ لحظه اخراج وزیر کار آرژانتین در برنامه زنده تلویزیونی | ببینید تولید خودرو برقی ارزان توسط تسلاتازهترین خبرها از فضای کسب‌وکار جهانی نشان می‌دهد که شرکت خودروسازی تسلا متعلق به ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی که به تولید خودروهای برقی گران‌قیمت در جهان معروف است، به‌دلیل تنگناهای مالی در تلاش برای تولید خودروهای ارزان برقی است و حتی در این زمینه به چین هم سفر کرده. هدف اصلی تسلا افزایش حاشیه سود شرکت و رشد درآمدهایش است.
تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد حاشیه سود تسلا در ۳ماهه اول سال جاری میلادی ۱۶.۴درصد بوده است، درحالی که برآورد می‌شد میزان آن رقمی نزدیک به ۱۷.۶درصد باشد.
کد خبر 848187 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها ارز - بازار داخلی آرژانتین دلار آمريكا
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت