مستندهای جشنواره سینماحقیقت | سفر به قاجار با وازاریه

سینما و تلویزیون > سینمای‌ ایران - همشهری آنلاین:
حسن نقاشی کارگردان مستند «وازاریه» درباره سوژه فیلمش و روند ساخته شدن آن توضیحاتی را ارایه داد و فیلمش را دارای رگه‌هایی نوستالژیک دانست.

به گزارش مهر؛ حسن نقاشی کارگردان مستند کوتاه «وازاریه» که به بخش مسابقه ملی یازدهمین دوره جشنواره فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» راه یافته است؛ درباره این اثر گفت: این فیلم درباره تاریخ تجارت بازار تهران در دوره قاجار و نقش بازار و تجارت در سیاست، رفتارهای حاکمیت و انقلاب های آن دوران از جمله انقلاب مشروطه و قیام تنباکو است البته برای من این هویت بخشی به بازار و تجارت مهم بود به همین ترتیب در خلال فیلم به برخی از تجار که در بازار تهران و تجارت ایران نقش مهم و حیاتی داشتند، اشاره می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کارگردان «دبستان پارسی» افزود: ما در «وازاریه» به این موضوع می پردازیم که در دوران قاجار برخی از تاجران و بازرگانان در رهبری انقلاب ها نقش داشته اند و البته نگاهی هم به سهم بازار در تاریخ، جایگاه بازار، تغییرات هویت بازار، تجارت و حتی بافت بازار تهران داریم که در حال حاضر کاملا تغییر کرده و به جز چند اسم، دیگر چیزی از آن باقی نمانده است.

وی با اشاره به فضای نوستالژیک مستند «وازاریه» بیان کرد: این مستند در تلاش است تا با ایجاد حس نوستالژیک و قرائت برخی رویدادهای تاریخی که در آن بازاریان و تجار تهران سهمی داشته اند، فضایی بسازد که روی دیگران تاثیر بگذارد تا از این به بعد ساده از کنار بازار و بافت کهن آن نگذرند و نسبت به تاریخچه آن کمی تامل و تعمق کنند.

این مستندساز با اشاره به اینکه پیش از این تحقیق گسترده‌ای درباره تاریخچه بازار در ایران داشته که منجر به ساخت فیلم «شاه جهان» شده است، عنوان کرد: شاه جهان یکی از تجار بزرگ شهر من یزد بود از همین رو سعی کردم در «شاه جهان» درباره نقش یک سری تجار در انقلاب مشروطه ایران و نقش بازرگانان در تغییر سیاست کلی قاجار صحبت کنم اما بعد از مدتی از سوی شهرداری ساخت مستندی به من پیشنهاد شد که متوجه شدم این فرصت را دارم تا از آن بخش هایی از پژوهشم که در «شاه جهان» استفاده نکرده بودم و قابلیت فیلم شدن داشت، استفاده کنم به همین دلیل در پی این موضوع برآمدم تا مسایلی را که در آن مستند به دلیل کمبود زمان نتوانسته بودم عنوان کنم در «وازاریه» به تصویر بکشم. برای مثال مدت ها بود که دوست داشتم درباره حاج امین الضرب که در زمان های قدیم رییس التجار بازرگانان ایران بود فیلم بسازم یا درباره ارباب جمشید جمیشیدیان که یکی از بزرگترین صرافان ایران و تجارت خانه او یکی از اولین بانک های ایران بود، اثری تولید کنم برهمین اساس این اتفاق در «وازاریه» رخ داد.

نقاشی اضافه کرد: تصمیم گرفتم در «وازاریه» درباره سه تاجر سرشناس صحبت کنم و تلاشم کردم تا هر سندی درباره این سه تاجر به دست می آورم در فیلم نشان دهم برهمین اساس از ارباب جمشید جمیشیدیان اسنادی پیدا کردم و موفق شدم با نوه او صحبت کنم؛ نوه او یک خانم معلم بازنشسته ای است که من او را در تهران پیدا کردم البته من در حالی موفق به یافتن او شدم که در نظر داشت اسناد تجارتخانه ارباب جمشید جمیشیدیان را به یکی از سازمان های اسنادی ایران بدهد.

این مستندساز یادآور شد: من موفق شدم با این خانم یک مصاحبه مفصل درباره جمشیدیان و نقش او در دولت قاجار داشته باشم چون او رییس التجار جامعه زرتشتی و از مشاوران تجار ایران بود. دومین کسی که توانستم از او بهره ببرم خانم مهدویان نوه حاج امین الضرب رییس التجار دوران قاجار بود که در حال حاضر در آمریکا رشته تاریخ تدریس می کند از همین رو در سفری که به ایران داشت با او مصاحبه و از ناگفته های زندگی امین الضرب اطلاعاتی دریافت کردم. سومین نفر خانم اتحادیه بود که خودش هم تاریخدان و از بازماندگان کمپانی اتحادیه است که صحبت های او روی فیلم تاثیر زیادی گذاشت. در نهایت «وازاریه» با صحبت های این سه خانم از نوادگان تجار بزرگ ایران که نقش زیادی در تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران داشتند و تکیه بر اسناد مختلف، ساخته شد.

کارگردان «اقلیم هفتم» با اشاره به استفاده از اسناد یزد بیان کرد: برای اینکه این فیلم را بسازم از اسناد شهر یزد استفاده کردم چون آن سه تاجری که درباره آنها صحبت کردم نقش پررنگی در یزد داشتند. با این وجود ۸۰ درصد از فیلمبرداری این اثر در بازار تهران انجام شد و آن قسمت هایی را که می خواستم به واسطه آنها گذشته بازار را نشان بدهم در شهر نایین ضبط کردم چون بافت تاریخی بازار شهر نایین سالم مانده بود به همین دلیل به نایین رفتم و دوران قاجار را در آنجا نشان دادم.

وی در پایان درباره انتخاب نام «وازاریه» برای این مستند توضیح داد: در زمان قاجار در گویش محلی حرف «ب»، «و» تلفظ می شد برای مثال به باران، واران می گفتند به همین دلیل وازاریه اشاره ای طنازانه به همان بازار در دوران قاجار است البته من در اسناد مختلف واژه وازار را پیدا کردم و سعی کردم برای نامگذاری این فیلم از این واژه استفاده کنم.

در همین زمینه: همه بچه‌های مدرسه فرهاد ۳۰ دی، چهارراه استانبول افتتاح جشنواره سینماحقیقت با مستند زندگی همسر امام خمینی

منبع: همشهری آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۳۲۶۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نوای خوشِ هزار دف؛ از کردستان تا سراسر ایران

درمورد موسیقی نواحی ایران هرقدر صحبت شود باز کم است. چون کم‌کاری‌ها در این زمینه به حدی است که خیلی می‌توان در این باره صحبت کرد. اما یکی از اتفاقات خوبی که در هفته‌های گذشته رخ داد این بود که در شهر سنندج استان کردستان جشنواره دف نوازان با عنوان «هزار دف» در روستای پالنگان کردستان برگزار شد که از تمام ایران در این جشنواره حضور داشتند و نکته قابل توجه این است که کردستان به ویژه شهر سنندج؛ خطه‌ی دف‌نوازی ایران است تا جایی که اقلیمی به شمار می‌آید که این ساز در هر خانه‌ای دیده می‌شود و این موضوع نیز، در سراسر ایران گسترش پیدا کرده است و حضور دف در دیگر اقوام کشور هم، وجود دارد.

در پایتخت هم، افراد زیادی به آموزش و یادگیری دف می‌پردازند و اهمیت این ساز به حدی است که از آن در مراسم‌های مختلف رسانه ای، محفلی، خانوادگی و رسمی استفاده می‌شود. از اینرو، گفته می‌شود که اجرا‌های خوب دف‌نوازی در جشنواره دف‌نوازان «هزار دف» انجام شده و در موسیقی نواحی ایران، اقدام ارزنده‌ای بوده است.

محمّد طریقت، نوازنده دف و سنتور در برنامه «هفت اقلیم» رادیو فرهنگ درمورد جشنواره دف‌نوازی «هزار دف» در پالنگان کردستان اظهار کرد: بنده به عنوان نوازنده دف در این جشنواره دعوت شدم و در جریان آن، به صورت فراخوان از نوازنده‌های دف سراسر ایران دعوت شده بود تا در این جشنواره حضور داشته باشند و  اگرچه کم و کاستی‌هایی وجود داشت و بخشی از آن‌ها طبیعی است و در فضای مجازی به این موضوع اشاره شده بود ولی باید توجه کرد که دومین بار بود که به همت دوستداران فرهنگ و هنر کشور، این جشنواره دف‌نوازی برگزار شد و این جشنواره، اجتماعی از حضور پُرشور مردم هنر‌ دوست سراسر ایران بود که از هر گروه سنی با همدلی و اتحاد خود سعی کردند پاسداشت فرهنگ، هنر و تاریخ ارزشمند به جای مانده از نیاکانمان را داشته باشند.

این نوازنده گفت: در مجموع، این‌طور می‌توانم از این جشنواره دف‌نوازی «هزار دف» پالنگان صحبت کنم و خیلی نمی‌توان حواشی آن را نقد کرد چراکه برای دومین بار این جشنواره برگزار شد و اوایل هر کاری، یک سری نواقص و کاستی‌هایی وجود دارد و این مشکلات و کاستی‌ها قابل اغماض هستند.

محمّد طریقت درمورد این که آیا جشنواره «هزار دف» رقابتی، تکنوازی و یا گروه‌نوازی بوده است؟ افزود: جشنواره دف‌نوازی به صورت گروه‌نوازی بود؛ به طوری‌که دف‌نوازان تحت کنترل و رهبری یک سری از سرپرستان دف‌نوازی بودند. 

خبرنگار: فاطیما میرزایی

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری موسیقی و هنرهای تجسمی