نفت: قیمتی که درست نیست

اگر قیمت‌های کم نفت به صورت طولانی مدت بر بازار حاکم باشد، یک مدل رشد تولید نفت که نه پایدار است و نه می‌تواند برای سرمایه‌گذارش ارزش تولید کند به وجود می‌آید.

تا همین چند وقت پیش، ۱۰۰ میلیون بشکه در روز تقاضا برای تولید جهانی نفت چشم‌اندازی دور به نظر می‌رسید. در «چشم‌انداز انرژی جهانی» آژانس بین‌المللی انرژی منتشر شده در سال ۲۰۱۶، سناریوی اصلی انتظار نداشت مصرف‌کنندگان جهانی قبل از سال ۲۰۲۴ به این مرحله برسند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما بادهای مساعدی که از چین،‌ هند، ایالات متحده و اتحادیه اروپا وزیده است، این نقطه اوج را به طور خطرناکی نزدیک‌تر ساخته است. شاید تا نیمه سال ۲۰۱۸ به چنین چیزی برسیم.

به گزارش خبرنگار بین الملل «انرژی امروز» آمریتا سن، تحلیلگر PETROLEUM ECONOMIST می‌گوید: آژانس بین‌المللی انرژی در دست‌کم گرفتن تقاضای جهانی تنها نبوده است. اوپک، بی‌پی، اکسون موبیل یا هر تحلیل‌گر دیگری هم که بود هیچ کدام تا قبل از سال ۲۰۲۲ تصور تقاضای ۱۰۰ میلیون بشکه در روز را نداشتند. هر کدام از این تحلیل‌ها سال‌هایی بین ۲۰۲۴ و ۲۰۲۶ را در نظر گرفته بودند.

در سال ۲۰۱۶ اوپک در «چشم‌انداز جهانی نفت»، سال ۲۰۲۲ را سالی معرفی کرده است که احتمالا تقاضا به ۱۰۰ میلیون بشکه در روز می‌رسد و اعلام کرده است بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱ متوسط رشد تقاضا در سال ۱ میلیون بشکه برای هر روز خواهد بود،‌ چیزی بسیار کمتر از آنچه که در ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ اتفاق افتاد.

IEA هم دچار چنین مشکلی شد؛ در «سناریوی ۴۵۰» این آژانس، که بر اساس آن سیاست‌های جهانی باید بر اساسی پیش برود که گرم شدن زمین به کمتر از ۲ درجه سانتی‌گراد نسبت به زمان قبل از صنعتی شدن برسد؛ گفته شده است که تقاضای جهانی نفت هرگز به ۱۰۰ میلیون بشکه در روز نخواهد رسید.

حتی در «سناریوی سیاست‌های کنونی» هم تا سال ۲۰۲۰ قرار نبود چنین اتفاقی رخ دهد. با بالا رفتن ناگهانی تقاضای نفت این پیش‌بینی‌های شاهانه طولانی مدت از کار افتادند چون مدلی که آن‌ها را ارائه کرده بود برپایه فرضیات تاریخ گذشته مصرف کارآمد نفت استوار بود. اما این میراث یک دهه قیمت بالای نفت بود.

بر همین اساس، پایگاه تحلیلی PETROLEUM ECONOMIST، می‌نویسد: قبل از سال ۲۰۱۵، با پیش‌بینی‌های عجیب و غریبی مثل بازگشت موقت در سال ۲۰۱۰ که به دنبال بحران اقتصادی یونان بود، رشد  تقاضای جهانی نفت روندی آرام داشت و بیشتر طرف تقاضا بود که الگوهای عرضه را تعیین می‌کرد. در واقع، در سال ۲۰۱۴ مصرف نفت فقط ۰.۸ میلیون بشکه در روز افزایش یافت و هراسی همه‌گیر انداخت بر جان تولید کنندگان نفت که بهره‌وری مصرف، رشد داشته است. در آن زمان، بیشتر فرضیات بر اساس رشد یک میلیون بشکه در روز سالانه تا سال ۲۰۲۰ بود،‌ بهترین سناریوی ممکن؛ و البته اشتباه.

وقتی از نیمه سال ۲۰۱۴ قیمت‌ها کاهش یافت، رفتار مصرف کننده هم به سرعت تغییر یافت. ذخایر ارزان باعث رونق بخش پتروشیمی شد، بخشی که در تمام دنیا پراکنده است، به ویژه در ایالات متحده و چین، ‌و خودروهای کارآمدتر کنار گذاشته شدند.

نفتِ بشکه‌ای ۵۰ دلار ارزان است، به ویژه برای اقتصادهای بزرگ کنونی

بر اساس تحلیل‌های شرکت تحقیقات خودرویی ادموندز، در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶، حدود ۴۰ درصد از معاملات خودروهای برقی و هیبریدی در ایالات متحده برای خودروهای شاسی بلند بود و ۱۰ درصد برای خودروهای تجملی. در مقابل در سال ۲۰۱۵، تقاضای نفت ۲.۱ میلیون بشکه در روز و در ۲۰۱۶ حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز رشد داشت و در ۲۰۱۷ این رشد به ۱.۶ میلیون بشکه در روز رسید. متوسط رشد سالانه بین ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ حدود ۱.۸ میلیون بشکه بود،‌ که تقریبا پیش‌بینی‌های سه سال گذشته را دو برابر کرده بود. ثابت شده است که نفتِ بشکه‌ای ۵۰ دلار ارزان است، به ویژه برای اقتصادهای بزرگ کنونی. به جای آن‌که در سال ۲۰۲۰ نفت رشدی برابر با ۹۸ میلیون بشکه در روز داشته باشد، در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ به طور متوسط ۱۰۰ میلیون بشکه در روز خواهد بود.

و به نظر نمی‌رسد که رشد تقاضای نفت در ۲۰۱۸ هم یکنواخت شود. به استثنای یک رکود ناگهانی در قیمت نفت، در این سال ۱.۵ میلیون بشکه در روز به مصرف اضافه خواهد شد.

حال سوال این است که عرضه کنندگان نفت چطور با این تقاضا کنار خواهند آمد. تولید کنندگان نفت شیل ایالات متحده اغلب می‌گویند که تولیدشان رشد داشته است و IEA پیش‌بینی می‌کند که بین سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ حدود یک میلیون بشکه به این تولید اضافه شود و می‌گوید باید قیمت نفت به ۱۳۰ دلار در هر بشکه برسد تا یک میلیون بشکه دیگر هم روزانه در سال ۲۰۲۵ به آن اضافه شود. ما پیش‌بینی می‌کنیم که نفت شیل دقیقا یک میلیون بشکه بین سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ اضافه شود و جمعا به ۶.۲ میلیون بشکه برسد.

اگر قیمت نفت به سرعت افزایش یابد، این افزایش تولید هم می‌تواند به دو میلیون بشکه برسد. این مقدار نفت خیلی زیاد است. اما کافی نیست. هراس بازار از این است که قیمت ۵۰ تا ۵۵ دلار نفت سیل نفت شیل را به راه خواهند انداخت و تقاضای نفت را خواهد پوشاند. اما باید به روند رشد بازار در سال‌های اخیر توجه کرد.

نفت شیل پول تولید نمی‌کند

اگر تقاضای نفت سه برابر سریع‌تر از تولید نفت شیل رشد می‌کند، شیل به تنهایی نخواهد توانست این شکاف را پر کند. حتی بخشی از تولید شیل در حال خاموشی است. بسیاری از بانک‌ها در حال تغییر فرکانس‌های خود با توازن نفت شیل هستند و تحلیل‌گران در حال دست‌کم گرفتن تولید آنها هستند.

به هرحال این جریان تغییر خواهد کرد. نفت شیل پول تولید نمی‌کند. ۵۱ شرکت اکتشاف و توسعه ایالات متحده در مجموع ۱۸.۲ میلیارد دلار در نیمه دوم ۲۰۱۷ سرمایه‌گذاری کرده‌اند اما جریان پول این عملیات ۱۲.۲ میلیارد بوده است، یعنی ۵.۹ میلیارد دلار جریان منفی. این شرکت‌ها هرگز قادر نبوده‌اند با پولی که از نفت و گاز به دست می‌آوردند سرمایه‌گذاری انجام دهند. این یک راز محرمانه کثیف نیست این خصیصه معمول تجارت در مدل رشد در بخش‌های نامربوط به نفت و گاز است.

به هر حال، اگر قیمت‌های کم نفت به صورت طولانی مدت بر بازار حاکم باشد، یک مدل رشد تولید نفت نه پایدار است و نه می‌تواند برای سرمایه‌گذارش ارزش تولید کند به وجود می‌آید.

در نهایت «کمتر به مدت طولانی‌تر» به این معنی خواهد بود که جریان پولی تنزیل یافته برای این تجارت منفی باقی خواهد ماند و بنابراین جذابیت آن به عنوان یک سرمایه تولید کننده ارزش در یک پورتفولیو کاهش خواهد یافت.

این فاکتورها رغبت برای وام‌ها و سرمایه‌های E&P را تحت تاثیر قرار می‌دهد، که دو فاکتور کلیدی تعیین کننده برای رشد تولید هستند.

به بیان دیگر، وقتی پولی وجود ندارد رشدی هم وجود ندارد. اگر سرمایه‌های E&P به دلیل شک و تردید سرمایه‌گذران برای ظرفیت آن‌ها برای تولید ارزش کاهش یابد، ارزش سرمایه به‌القوه نیز کاهش می‌یابد، در این صورت معنی و مفهوم آن این خواهد بود که پول کمتری برای عملیات‌ وجود دارد. اگر E&Pها بیشتر بدهکار شوند، بازپرداخت شان بالا خواهد رفت. این یک نگرانی عمده در سال ۲۰۱۶ بود که قیمت کم نفت باعث استقراض بیشتر شد و وام‌دهندگان اعتبار قابل تجدید را قطع کردند و پول لازم برای سرمایه‌گذاری در حفاری کاهش یافت.

درحالی که E&Pها گام‌های بلندی برای کاهش بدهی‌های خود برداشتند و به ترازنامه‌های خود تکیه کردند، اما به هر حال سرمایه‌های بیشتری را به فروش رساندند.

اگر تقاضا کاهش نیابد، دنیا به نفت بسیار بیشتری نیاز خواهد داشت، نفتی که شیل با ۵۰ دلار قادر نیست از عهده آن برآید.  بدون ظرفیت تولید اضافی، رشد سریع مصرف قبل از زمان نظری اوج مصرف نفت، عرضه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. منظور ما این نیست که در حال حاضر نفت بسیار کمی در بازار موجود است، منظور ما این است که قیمت ۵۰ دلار برای نفت کافی نیست.

منبع: انرژی امروز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۹۳۱۶۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صادرات نفت عراق کاهش یافت

به گزارش خبرگزاری مهر وزارت نفت عراق اعلام کرد صادرات نفت عراق در ماه آوریل ۲۰۲۴ به میزان ۰.۳ درصد نسبت به ماه پیش از آن کاهش یافت.

صادرات نفت عراق به میزان ۱۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۳ میلیون و ۴۱۳ هزار بشکه در روز رسید.

این در حالی است که عراق در ماه مارس ۲۰۲۴، ۳ میلیون و ۴۲۳ هزار بشکه در روز نفت صادر کرد.

از کل صادرات نفت عراق در ماه آوریل، ۳ میلیون و ۳۶۴ هزار بشکه در روز از طریق آب‌های جنوب کشور، ۱۵ هزار بشکه در روز از طریق نفت کش به اردن و ۳۴ هزار بشکه در روز از نفت خام سنگین القیاره از طریق بندر خور الزبیر بارگیری شد.

کد خبر 6098104 محمدحسین سیف اللهی مقدم