شبکه‌های اجتماعی چه اطلاعاتی از کاربران را ضبط می‌کنند؟

نقل قولی تکان‌دهنده در ارتباط با شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که پرده از ماهیت کار آن‌ها و همچنین ساده‌انگاری بسیاری از کاربران این شبکه‌ها بر می‌گیرد. گفته‌اند: «اگر تو برای استفاده از خدمات خاصی نیازی به پرداخت پول نداری، بدان که خودت بدل به کالا و محصول شده‌ای.»

این نقل قول در مورد شبکه‌های اجتماعی کاملا صدق می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زندگی بسیاری از شهروندان و به‌ویژه جوانان بدون شبکه‌های اجتماعی معنی خود را از دست داده است.

بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی از خود می‌پرسند که فیسبوک و توییتر و واتس‌اپ هزینه کلان خود را از کجا تامین می‌کنند؟ پاسخ این پرسش بسیار ساده است: از طریق خدمات کالایی به نام کاربر. در واقعیت امر کاربران شبکه‌های اجتماعی هزینه استفاده از خدمات این شبکه‌ها را با اطلاعات خود می‌پردازند. اطلاعاتی که به منظور تبلیغ هدفمند مورد استفاده و در بسیاری مواقع مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند.

زندگی در خانه شیشه‌ای

حضور در دنیای مجازی را شاید بتوان به زندگی در خانه‌ای شیشه‌ای تشبیه کرد. کاربر به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی اطلاعات بسیاری از خودش فاش می‌‌کند. اطلاعاتی که شاید تک تک‌ شان حامل هیچ ارزش خاصی نباشد، اما مجموعه آن‌ها بدل به یک "بانک اطلاعاتی" ارزشمند می‌شود.

هرچه حضور و فعالیت کاربر در شبکه‌های اجتماعی گسترده‌تر باشد، اطلاعاتی که از خودش منتشر می‌کند، بیشتر خواهد بود. حضور در شبکه‌های اجتماعی به معنی آن نیست که ما اطلاعات خود را صرفا با دوستان و اعضای خانواده خود به اشتراک می‌گذاریم. بلکه در واقع امکان دسترسی افراد "ناباب" به این اطلاعات را نیز فراهم می‌کنیم.

بسیاری از کاربران گمان می‌کنند با استفاده از هویت جعلی و دادن آدرس غلط درباره مکان زیست و کار خود، مانع از افشای اطلاعات اصلی خودشان می‌شوند. گرچه استفاده از چنین روشی تا حدودی می‌تواند در پنهان کردن هویت موثر باشد، اما اختفای این بخش از اطلاعات در برابر سیل اطلاعاتی که کاربر از خود بر جای می‌نهد، بسیار ناچیز است.

چه اطلاعاتی در اختیار شبکه‌ها می‌گذاریم؟

با نصب هر اپلیکیشن و با بازدید از هر سایتی کاربر عملا اطلاعات زیادی از فعالیت و حضور خودش در فضای مجازی تولید می‌کند.کاربر باید بداند که پس از انتشار اطلاعات شخصی و خصوصی بر روی شبکه‌های اجتماعی، به این اطلاعات خصلتی عمومی داده است.

گردآوری این اطلاعات از سوی شبکه‌های اجتماعی نیز امری الزاما غیرقانونی نیست. در بخش توضیحات حقوقی و حریم اطلاعات شخصی شبکه‌ها، بندهای مربوط به حق استفاده از این اطلاعات برای مقاصد تجاری پیش بینی شده است. بسیاری از کاربران معمولا به این بخش‌مراجعه نمی‌کنند و آگاهانه گزینه‌های مطلوب را بر نمی‌گزینند.

اطلاعاتی که کاربر از خود برجای می‌گذارد در چند سطح ذخیره می‌شوند. اطلاعات پایه و عمومی شامل نام، آدرس، ایمیل و تاریخ تولد می‌شوند. اما اطلاعات تکمیلی هم تولید می‌شوند، از جمله اینکه این کاربر مشخصا با چه کسانی و به چه میزانی در تماس و ارتباط است؟

اطلاعاتی که شبکه‌های اجتماعی از کاربران و اعضای خود گردآوری می‌کنند با یکدیگر تفاوت دارند. به عنوان نمونه، فیس‌بوک به منظور استفاده هدفمند تبلیغاتی اطلاعات دیگر کاربر را نیز ضبط می‌کند. از آن نمونه‌اند: جنیست، سن، محل زندگی، اطلاعات سخت‌افزاری نظیر استفاده از کامپیوتر یا تلفن‌هوشمند و همچنین فعالیت‌های کاربر بر روی فیس‌بوک و از جمله مواردی که کاربر مطلبی را به شراکت گذاشته و یا اینکه کاربر کدام موضوع را پسندیده و کدام صفحات را به لیست علاقمندی‌های خود افزوده است.

از آن گذشته، شبکه‌های اجتماعی پس از ارزیابی این اطلاعات کاربران را حتی دسته‌بندی نیز می‌کنند. مثلا عده‌ای را در بخش مربوط به کسانی می‌گذارد که از میهن خود دور هستند و عده‌ای را در بخش کسانی که به طور مرتب در سفرند. بدیهی است که چنین اطلاعاتی برای تبلیغات هدفمند می‌تواند بسیار سودمند باشند.

سایت تله‌کوم آلمان در همین رابطه با یولیان گراف، یکی از کارشناسان مرکز حمایت از مصرف کنندگان ایالت نوردراین وستفالن گفت‌وگو کرده است. بنا بر اظهارات گراف، فیس‌بوک حتی کاربرانی را دسته‌بندی می‌کند که دوستان نزدیک‌شان به‌زودی روز تولدشان فرا می‌رسد. از این اطلاعات نیز برای تبلیغات هدفمند استفاده می‌شود.

کوکی‌ها و شناسایی یگانه

اطلاعاتی که کاربر در شبکه‌های اجتماعی از خودشان به جا می‌گذارند با اطلاعاتی که حضور اینترنتی او ایجاد می‌کنند، تکمیل می‌شود. در واقعیت امر، کاربر به دو شیوه اطلاعات انبوه تولید می‌کند. نخست از طریق ایجاد "کوکی‌ها" و دیگری از طریق "شناسایی یگانه" یا single sign on.

هر صفحه‌ای که کاربر فرا می‌خواند، بر روی مروگر وب او تولید (Cookies) کوکی می‌کند. وجود این کوکی‌ها کار وب‌گردی را تسهیل می‌کند و از این منظر برای کاربر مفید واقع می‌شود و از جانب دیگر، همین کوکی‌ها اطلاعات ثبت‌شده‌ای هستند که می‌توانند مورد سوءاستفاده هکرها واقع شوند.

استفاده از روش "شناسایی یگانه" نیز این مزیت را دارد که کاربر پس از ورود مثلا به فیس‌بوک با همان نام کاربری و اسم‌رمز می‌تواند از امکانات شبکه‌های دیگر نیز بهره گیرد. اما، همین روش باعث می‌شود که آدرس ایمیل کاربر و همچنین لیست دوستان او قابل دسترس شود.
خطرات امنیتی و سارقان هویت

پرسش این است که سرنوشت اطلاعات گردآوری شده توسط شبکه‌های اجتماعی چیست و از آن‌ها چه استفاده‌هایی می‌شود؟ تردیدی نیست که مجموعه اطلاعات گردآوری شده برابر با جمع جبری این اطلاعات نبوده بلکه این اطلاعات در کنار هم، باعث ایجاد اطلاعات پیچیده‌تر و مهم‌تر می‌شوند.

سارقان هویت می‌کوشند به اطلاعات شخصی شما در شبکه‌های اجتماعی دست یابند. حتی اگر شما سیستم خود را در بالاترین سطح امنیتی آن تنظیم کرده باشید، امکان سرقت اطلاعات شما از سوی هکرها همیشه وجود دارد.

به عنوان نمونه، دسترسی به آدرس ایمیل شما به سارقان و هکرها این امکان را می‌دهد که از طریق مراجعه به سایت‌ها و کلیک کردن بر روی "اسم رمز خود را فراموش کرده‌اید"، عملا به اطلاعات حساب کاربری ایمیل شما دست یابند. بنابراین اگر سارق هویت بتواند به اطلاعات مربوط به حساب کاربری ایمیل شما دست یابد، می‌تواند به همه اطلاعات دیگر نیز دسترسی پیدا کند.

انتقال خطر از یک کاربر به دیگران

هرگاه کاربر در تنظیم رفتار خودش در شبکه‌های اجتماعی محتاط نباشد، می‌تواند هم به دسترسی سارقان هویت به اطلاعات خودش کمک کند و هم امکان دسترسی به اطلاعات دوستان خود را در شبکه‌های اجتماعی فراهم سازد.

مهم‌ترین مشکل در این بین اعتماد بیش از حد کاربر به موازین امنیتی و تنظیمات سیستم خودش است. بسیاری از کاربران گمان می‌کنند که با سوار کردن برنامه آنتی‌ویروس و ایجاد دیوار آتش (فایروال) جلوی خطرات امنیتی دستیابی به اطلاعات خودشان را گرفته‌اند.

برخی از کاربران هم گمان می‌کنند که اطلاعات مهمی ندارند که دسترسی به آن‌ها برای کسی سودمند باشد و از این رو، نیازی به پنهان کردن اطلاعات خود حس نمی‌کنند. همین سهل‌انگاری می‌تواند خطرات بسیاری برای خود این کاربر و شبکه دوستان و خانواده او به همراه داشته باشد.

گروهی از کاربران نیز گمان می‌کنند که همه اطلاعات آن‌ها "لو رفته" است و از این رو، نیازی به حفاظت اطلاعاتی ندارند. حال آنکه، هر کاربری موظف است دسترسی به اطلاعات شخصی خودش را دشوارتر سازد و نه اینکه آن‌ها را به سادگی در اختیار دیگران قرار دهد.

راه‌های مقابله

مهم‌ترین کار انتخاب یک رمز عبور پیچیده است. هرچه رمز عبور شما پیچیده‌تر باشد، امکان کشف آن دشوارتر می‌شود. در انتخاب رمز عبور بهتر است از حروف بزرگ و کوچک و علائم و نشانه‌ها هم استفاده شود. گرچه دسترسی به کد‌های نرم‌افزاری، امکان رمزگشایی از پیچیده‌ترین رمزهای عبور را نیز فراهم می‌آورد.

استفاده از تاریخ تولد یا نام افراد خانواده در مقابل بدترین شیوه به حساب می‌آید. سارقان هویت به‌راحتی می‌توانند از طریق شبکه‌های اجتماعی و پست‌‌های کاربران به این اطلاعات دست یابند.

به عنوان نمونه بسیاری از سایت‌ها برای احیای امکان دسترسی مجدد پرسش‌های تکمیلی تعیین می‌کنند. به عنوان نمونه، اولین خودروی شما، نام کوچک مادر، نام حیوان خانگی‌تان و مسائلی از این قبیل. بدیهی است که دسترسی به این اطلاعات از طریق مرور اطلاعاتی که کاربران در شبکه‌های اجتماعی بر جای می‌نهند کار دشواری نیست. کافی است کاربر عکسی از حیوان خانگی خود پست کند یا تولد مادرش را تبریک بگوید.

یکی دیگر از توصیه‌ها، پنهان کردن محل زندگی است. پدیده‌ای که عملا امروزه با توجه به خدمات اپلیکیشن‌های متفاوت تقریبا غیر ممکن شده است. کاربر برای دریافت گزارش هوا یا سفارش غذا و یا خدمات مشابه دیگر باید دسترسی به اطلاعات مربوط به محل حضور خود را آزاد سازد.

بسیاری از کاربران با کلیک بر یک لینک ناشناس امکان دسترسی هکرها به کدهای پنهان کامپیوتری خود را فراهم می‌آورند. آن‌ها پس از دریافت این کدها می‌توانند به سادگی به سیستم کاربر ویروس وارد کرده و اطلاعات زیادی و از جمله اطلاعات بانکی ‌آن‌ها را به چنگ آورند.

از این‌رو توصیه می‌شود که کاربر پیش از کلیک روی لینک دریافتی، در سمت چپ و پایین مرورگر وب خود لینک پنهان پشت آن را مشاهده کند. تنها در صورت آشنا بودن لینک، باید بر روی آن کلیک کرد.

افزون بر این پاک کردن مرتب کوکی‌ها و انتخاب گزینه‌های موجود در تنظیمات شبکه‌ها و از جمله تعیین سطح دسترسی به اطلاعات حساب کاربری نیز می‌تواند از خطرات احتمالی بکاهد.

منبع: پارسینه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۹۵۹۴۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جریمه 200 میلیون دلاری بزر‌گترین اپراتور بی‌سیم آمریکا به دلیل فروش اطلاعات کاربران

ایتنا - کمیسیون ارتباطات فدرال بزرگ‌ترین اپراتورهای تلفن همراه در ایالات متحده را به دلیل فروش اطلاعات موقعیت مکانی مشتریان خود بدون رضایت، با جریمه جمعی 200 میلیون دلاری محکوم کرده است.
کمیسیون ارتباطات فدرال بزرگ‌ترین اپراتورهای تلفن همراه در ایالات متحده را به دلیل فروش اطلاعات موقعیت مکانی مشتریان خود بدون رضایت، با جریمه جمعی 200 میلیون دلاری محکوم کرده است. AT&T  باید 57 میلیون دلار بپردازد، در حالی که Verizon باید 47 میلیون دلار بپردازد. در همین حال، Sprint  و T-Mobile با مجموع 92 میلیون دلار جریمه روبرو هستند. این کمیسیون تحقیقات عمیقی را در مورد افشای غیرمجاز و فروش داده‌های مکان واقعی مشترکین پس از افشای فعالیت‌های آنها در سال 2018 انجام داد.

به گزارش ایتنا، جسیکا روزن وورسل، کمیسر کمیسیون ارتباطات فدرال گفت:«  شرکت‌های مخابراتی اطلاعات موقعیت مکانی بی‌درنگ را به جمع‌آورنده‌های داده فروختند، و اجازه دادند این داده‌های بسیار حساس در دست شرکت‌های ثالثا، شکارچیان و سایر موارد قرار گیرد. »

به گفته این آژانس، این طرح پس از گزارش‌های عمومی مبنی بر اینکه یک کلانتر در میسوری با استفاده از اطلاعات موقعیت مکانی که شرکتی به نام Securus از اپراتورهای بی سیم دریافت می‌کند، افراد متعددی را ردیابی می کند، آغاز شد. این شرکت خدمات ارتباطی را به مراکز اصلاح و تربیت در کشور ارائه می‌دهد.

 
در حالی که اپراتورها در نهایت فعالیت خود را متوقف کردند، آژانس گفت که آنها به مدت یک سال پس از فاش شدن این رویه و پس از اینکه به کمیسیون قول دادند فروش داده‌های مکان مشتری را متوقف خواهند کرد، به اجرای برنامه‌های خود ادامه دادند. به‌علاوه، آنها بدون تضمین‌های معقول به کار خود ادامه دادند تا اطمینان حاصل کنند که خدمات قانونی با استفاده از اطلاعات مشتریانشان، مانند کمک‌های جاده‌ای و خدمات فوریت‌های پزشکی، واقعاً رضایت کاربران را برای ردیابی مکان‌هایشان جلب می‌کنند.

این شرکت‌ها گفتند که قصد دارند جریمه‌ها را به چالش بکشند. T-Mobile که با بزرگترین جریمه به ارزش 80 میلیون دلار روبرو است و اسپرینت 12 میلیون دلار جریمه شد گفته که جریمه بیش از حد است.AT&T  گفت که این تصمیم فاقد شایستگی قانونی و واقعی است و این تصمیم شرکت‌ها را به دلیل حمایت از خدمات مکانی نجات‌بخش مجازات می‌کند.»