بارزانی بازنده بزرگ بحران کرکوک
تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۰۴۱۹۹
به گزارش جهان نيوز؛ یوسف شفیعی: ماجراجویی های بارزانی برای تضمین بقای سیاسی خود اخیرا به بحران و درگیری در شهر کرکوک میان نیروهای پیشمرگه و نیروهای عراقی انجامیده است. قاطعیت بغداد در کنار همکاری برخی از گروه های کردستان عراق باعث شد که این بحران دامنه وسیعی پیدا نکند و هرچند سه تا چهار روز درگیری های محدود میان نیروهای پیشمرگه و عراقی وجود داشت، اما آخرین اخبار گویای پذیرش مذاکره مقامات اقلیم با دولت عراق، بدون پیش شرط است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اهداف بارزانی از برگزاری همه پرسی
مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق با بحران مشروعیت دست و پنجه نرم می کند. بدون تردید مهمترین موضوعی که موجب کاهش مشروعیت بارزانی شده در ارتباط با غیرقانونی بودن زمامداری اوست. بر اساس قانون اساسی و نیز توافقات پارلمانی جناحهای سیاسی، مدت ریاست مسعود بارزانی بر اقلیم کردستان، که در سال ۲۰۱۳، بر اساس توافق سیاسی به مدت دو سال تمدید شده بود، در ۱۹ آگوست ۲۰۱۵، به پایان میرسید، اما در این تاریخ نه تنها بارزانی از قدرت کنار نرفت، بلکه با حکم صوری شورای صدور احکام اقلیم کردستان در اربیل، مدت زمامداری او تا زمانی که شخصی جایگزین او نشده است، تمدید شد. این مساله موجب خشم و نارضایتی تمامی احزاب اصلی اقلیم کرده شده و آنها ریاست بارزانی را غیرقانونی و برخلاف توافقات موجود میدانند. در نتیجه، نه تنها احزاب سیاسی اقلیم، بلکه بخشی بزرگ از شهروندان کُرد، باوری به بارزانی و حکومت او ندارند و مشروعیت او را ناشی از قدرت نظامی حزب تحت کنترل وی ارزیابی میکنند و نه رای و اراده مردم.
از سوی دیگر، طی سالهای اخیر بارزانی بدون اعتنا به خواستههای دیگر احزاب، جریان سرمایه و قدرت را در دست حزب دموکرات کردستان قرار داده است. این مسئله نیز در کنار برخی اتهامات مالی به خانواده وی باعث تشدید مخالفت ها با او شده است. بارزانی برای فرار از این مشکل سعی داشت با برگزاری همه پرسی استقلال به نوعی آینده سیاسی خود را تضمین کند، اما عدم حمایت بین المللی از این همه پرسی باعث شد تا وی با شکست مواجه شود. در این میان کرکوک به عنوان آخرین امید بارزانی جهت قدرت نمایی و فرار به جلو به شمار می رفت. افزون بر اهمیت راهبردی این شهر از منظر سیاسی و اجتماعی، کرکوک با سهم حدود 40 درصدی از صادرات نفت عراق جایگاه با اهمیتی در معادلات نفتی و ساختار اقتصادی عراق ایفا می کند. ذخایر قطعی نفت (حدود چهار میلیارد بشکه نفت) که باعث شده تا کرکوک پس از بصره، دومین میدان نفتی عراق نامیده شود. در واقع به دلیل اهمیت کرکوک و حساسیت دولت مرکزی عراق نسبت به این شهر بارزانی به دنبال نجات همه پرسی از طریق استیلا بر کرکوک بود. البته نیروهای کُرد از سال 2014 در این شهر مسلط شده بودند، اما پس از همه پرسی حضور نیروهای کرد معنای دیگری به خود گرفت، چرا که با وجود آنکه کرکوک جزو مناطق مورد اختلاف اربیل و بغداد بود، اما بارزانی در این شهر همه پرسی برگزار کرد. همین مسئله نشان داد که بارزانی برای اجرای ایده خود کرکوک را به عنوان بخشی از کردستان محسوب کرده است و همین امر باعث واکنش شدید بغداد شد.
بحران کرکوک
اصرار بارزانی بر اجرای نتایج همه پرسی و عدم عقب نشینی پیشمرگه ها از کرکوک باعث بحران در روابط اربیل و بغداد شد. به همین دلیل نیروهای عراقی روز دوشنبه به دستور حیدرالعبادی، فرمانده کل نیروهای عراق و نخست وزیر این کشور، طی مأموریتی وارد استان کرکوک و مرکز شهر آن شدند. دولت فدرال عراق برای ورود نیروهای تابع خود به کرکوک، ابتدا ضرب الأجل 48 ساعته تعیین کرد و که بعد از اتمام این مدت 24 ساعت دیگر تمدید شد. با پایان مدت اعلام شده، نیروهای ارتش عراق به فرمان العبادی بامداد دوشنبه مأموریت تأمین امنیت شهر کرکوک را آغاز کردند. پس از پایان ضربالاجل دولت مرکزی عراق به پیشمرگهای کرد برای عقبنشینی از مناطق تحت تصرفشان در استان کرکوک و عدم تمکین مسعود بارزانی به خواسته بغداد مبنی بر لغو نتایج همهپرسی نامشروع در این اقلیم، عملیات بازپسگیری آغاز شد. در این عملیات، نیروهای امنیتی و پلیس فدرال، بهدستور شخص حیدر العبادی، از سمت طوزخورماتو واقع در محور جنوب شرقی کرکوک به سمت کرکوک پیشروی خود را آغاز کردند. هدف این عملیات عقبراندن نیروهای پیشمرگ کرد، شبهنظامیان حزب کارگر کردستان (پکک) و کردهای پژاک اعلام شد. تحویل فرودگاه، تحویل پایگاه «کی- 1» و تحویل چاههای نفتی کرکوک که در این عملیات به تصرف ارتش عراق درآمد، از جمله درخواستهای بغداد از مقامهای اقلیم کردستان بود که پس از چند روز مذاکره، مورد موافقت بارزانی قرار نگرفت. سرانجام پس از 20 ساعت با عقب نشینی نیروهای پیشمرگه، امنیت در کرکوک حاکم شد. تشدید اختلافات در کردستان عراق
نکته جالب در بحران کرکوک همکاری برخی از گروه های کردستان عراق با ارتش عراق بود که همین مسئله به تشدید اختلافات در اقلیم کردستان منجر شد. در این میان منابع عراقی اعلام کردند که مذاکرات با نیروهای پیشمرگه موفقیت آمیز بوده و بر اساس آن این نیروها با عقبنشینی به مرزهای سال 2003 موافقت کردند. مرزهای 2003 که به خط کبود نیز معروف است، در پی انتفاضه 1991 و بر اساس قطعنامه 688 تعیین شد که شامل استان های دهوک، اربیل و سلیمانیه می شود. این مسئله ضربه بزرگی به جایگاه بارزانی تعبیر می شود. همزمان که مأموریت نیروهای مسلح عراق آغاز شد و طی چند ساعت بدون درگیری و تنش قابل ذکری مناطق متعدد و وسیعی تحت کنترل نیروهای عراقی درآمد، اختلافات دو حزب «اتحادیه میهنی کردستان» معروف به حزب طالبانی و حزب «اتحاد دموکراتیک کردستان» معروف به حزب مسعود بارزانی نیز بالا گرفت. «سعدی احمد پیره» سخنگوی حزب «اتحادیه میهنی کردستان» بدون اشاره صریح به نام حزب «اتحاد دموکراتیک کردستان» (به ریاست بارزانی)، گفت، برخی شبکههای تلویزیونی تلاش میکنند بر «شکست همهپرسی» سرپوش بگذارند، اما حادثه و بحران کرکوک در چه شرایطی به وقوع پیوست؟
پایان بارزانی
بارزانی به دنبال آن بود که با در اختیار گرفتن شهر کرکوک و منابع نفتی آن طرح استقلال کردستان را در جهت منافع خاندان خود به سرانجام رساند، اما مخالفت برخی از جناح اتحادیه میهنی به ویژه خانواده طالبانی با این مسئله باعث شکست این ترفند شد. اکنون بارزانی به عنوان بازنده بزرگ کرکوک لقب گرفته است. برخی منابع کُردی در عراق احتمال کنارهگیری مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق از تمام مناصب خود را مطرح کردهاند. به گفته این منابع، بارزانی به نفع نیچروان بارزانی کنارهگیری خواهد کرد. علاوه بر این نخست وزیر عراق نیز اعلام کرده که همهپرسی تمام شد و به تاریخ پیوست. برهم صالح معاون سابق نخست وزیر عراق و رئیس حزب کردی ائتلاف برای دمکراسی و عدالت نیز در بیانیه ای اعلام کرد: پیشمرگه مسوول اوضاع کرکوک نیست. این اوضاع نتیجه ماجراجویی های سیاسی و اقدامات غیرواقعی کسانی است که منافع ملت کُرد را در نظر نگرفتند. این وضع نتیجه تلاش های افراد فاسدی بود که به نام کرکوک و به نام قومیت کرد، بر دزدی و غارت های خود سرپوش گذاشتند. وی همچنین خواهان تشکیل فوری دولت انتقالی در کردستان شد.
به این ترتیب ماجراجویی های بارزانی با اهداف شخصی و جهت به فراموشی سپردن ریاست غیرقانونی خود، هیچ دستاوردی نداشت و با تحریک مردم کردستان عراق، چند روزی احساسات آنان را به بازی گرفت، اما عقلای کُرد کم نیستند و خیلی زود در مقابل خودسری های خطرناک بارزانی ایستادند./
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۰۴۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اصفهان، اقلیم معناست
ایسنا/اصفهان خیال، غیرمادی، آیینی، رؤیایی، قدسی، والایی و متعالی است؛ اصفهان نیز یک شهر مناسکی است و چنین شهری قادر بهعوض کردن سطح خود و تغییر سطح حضور ما است، به این معنا که بلافاصله مکان به پلکانی برای بالا رفتن بدل میشود.
این بخشی از جملاتی است که حمیدرضا شعیری، زبانشناس و استاد نشانه و معناشناسی دانشگاه تربیت مدرس، بعدازظهر چهارشنبه (۵ اردیبهشتماه)، در موزه عصار خانه شاهی واقع در میدان نقشجهان بیان کرد.
او در این جلسه صحبتهای خود را با طرح دو پرسشِ (چرا شهر معنا میدهد و چگونه معنا میدهد؟) آغاز کرد و گفت: وقتی میگوییم چیزی برای ما معنا دارد، یعنی آن چیز در ما اثر گذاشته و آن اثر به این دلیل است که هم ازنظر درونی (معنایی، مفهومی) و هم ازنظر بیرونی و در بیرون از ما و بر بیرون ما، تأثیرگذار است.
این استاد نشانه و معناشناسی سپس با طرح این پرسش که انسان چگونه مسیر بالایی را طی کرده است، ادامه داد: انسان از طریق خط، مسیر بالایی را طی کرده است. خط همواره به انسان اجازه داده تا بهطور عمودی در فضا حرکت و مسیر بالا رفتن را طی کند. در معماری نیز از خطوط عمودی برای اوج گرفتن و کشیده شدن به آسمان، بهره گرفته میشد. پساز آن انسان خط منحنی یا چرخشی را ایجاد کرده تا از دو طریق به بالا برود، انسان پس از چرخش در خط گرد، به نقطه واحدی در بالا رسیده است.
شعیری خاطرنشان کرد: همه شهرهای ما انضباطی هستند؛ مدارس، نیروی انتظامی، درمانگاه و شرکتها و غیره همه با همان هدف انضباطی هستند اما فضای برخی شهرها، بهگونهای طراحیشده که از این فضای انضباطی عبور کرده و به فضای خیالی نزدیک میشوند. اصفهان از میان شهرهای جهان، این قدرت را دارد که فضای انضباطی را رد کرده و ما را به سمت فضای خیالی حرکت میدهد.
او ادامه داد: یکی از کارهایی که معنا در شهر انجام میدهد، رهاییِ انسانها از مرگآفرینی و ایجاد حیات آفرینی است. عوامل و عناصری مقاومت در برابر مرگ را افزایش میدهد که یکی از آنها به دلیل تولید و گسترش عالم خیال، فضاهای شهری هستند. شهرها با عقب راندن اندیشه مرگ در خیال، سبب ایجاد احساس خوشبختی و رضایت در انسان میشوند.
این معناشناس سپس با طرح این پرسش که چگونه شهرها به ایجاد احساس رضایت کمک میکند؟ گفت: اولین نکته، شهر مناسکی است. شهرها تاریخهای متفاوتی دارند. شهر مناسکی تعریف مناسبی برای اصفهان است؛ به دلیل اینکه هر نقطهای از شهر قادر است ما را در برابر مواجهشدن با آن نقطه از جنبه مادی دور کرده و به عالم خیال وصل کند. خیال، غیرمادی، آیینی، رؤیایی، قدسی، والایی و متعالی است. شهر مناسکی قادر است بلافاصله سطح خود را عوض کرده و سطح حضور ما را تغییر میدهد. به این معنا که بلافاصله مکان به پلکانی برای بالا رفتن بدل میشود.
امکان نفوذِ بدون فاصله در میدان نقش جهان
این استاد دانشگاه بیان کرد: شهرها با دو چهرۀ بانقاب و نقاب دریده، ظاهر میشوند. شهرهای مدرن دارای نقاب هستند. یکی از مکانهایی که ما در آن با هیچگونه نقابی مواجه نمیشویم، میدان نقشجهان است که بهمحض قرار گرفتن در آن، به نور، اکسیژن، آسمان و ابرها دسترسی داشته و امکان وصل شدن و گریز از خود بهواسطه نردبان خیال را داریم. اگر طبقه دوم حجرههای دور میدان نقشجهان را در نظر بگیریم، پوششهای سفید تورفته طبقات دوم کافی است که ما را با این نقاب ریختگی مواجه کند. نقاب نداشتن به معنای شفافیت و نور است. با تکرار این پوششهای سفید در خود، فضا تبدیل به یک فضای موسیقایی شده و هرکدام مانند نوت موسیقی به هم چسبیده و ادامه خیال را ممکن میکنند.
شعیری معماری را عامل مقاومت میدان نقشجهان در برابر امر کلان دانست و افزود: در این میدان، خطوط از طریق آجرها به هم متصل شده و درعینحال جدا هستند. در این میدان، غلبه امر جزء بر امر کلان آشکار است که ما را به خیال میبرد. آنچه ما را به ماندن در میدان نقشجهان سوق میدهد، جزئی بودن میدان، آجرها، منحنیها، طاقها، منارهها، گنبدها و ستونهای ایوان عالیقاپو و ... است. بندهای بین آجرها، درها، حجرهها، شکل درها و دهانهها همه در این جزء شریک هستند؛ اما مهمترین نکته آن، آجرهایی است که از هم جداشده و به هم میچسبند. نکته بعدی موسیقی است.
این استاد نشانه و معناشناسی این پرسش را مطرح کرد که چگونه فضا قادر به تولید ضربآهنگ است و چگونه ضربآهنگ در ما تغییر ایجاد میکند و سپس در پاسخ گفت: هنگام قرار گرفتن در میدان نقشجهان، ریتمِ ما تغییر کرده و کند میشود. با قرار گرفتن در میدان نقش جهان، ریتم حرکتی ما به تعادل رسیده و این تعادل، مقاومت در برابر مرگاندیشی است؛ و اینگونه است که فضا در معنا شکل میگیرد. به این معنا که احساس سبکی و رهایی کرده و نمیخواهیم از این فضا دور شده و حس میکنیم در جایی هستیم که از مدتها پیش به ما تعلق داشتهایم و این یعنی صمیمیت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: فضاهایی مانند میدان نقشجهان، فضاهایی هستند که ما بلافاصله امکان نفوذ در فضا و سپس رهایی در آن را داشته و به همین دلیل ریتم بدن ما متعادل میشود. بعضیاوقات انسانها برای دیدن فضایی باید تلاش بسیار کنند ولی برخی فضاها مانند میدان نقش جهان با همه وجود خود را در دستان ما قرار داده و این نفوذپذیری است.
این معناشناس ضمن اشاره به انواع مکانها توضیح داد: مهمترین مکان و همان مکانی که معنا میسازد را مکانهای هستایشی، وجودی یا هستی محور دانست و بیان کرد: بلافاصله زمان قرار گرفتن در این مکان، وجود ما را ادامه داده و تبدیل به پلکانی شده که ما را به بالابرده و ادامۀ ما است نه جدای از ما؛ مکان بهطور پدیدار شناختی بخش وجودی من است نه جدا از تن من و هردو نیز یکدیگر را ادامه داده و اینگونه وصل شدن به خیال راحتتر است.
او با اشاره به اینکه فضا معرفت و شعور دارد، افزود: اوج دستهبندی پس از مکانهای وجودی، مکانهای امتزاجی است. به این معنا که در این مکان نهتنها مکان ادامه من و من ادامه مکان هستم، بلکه گویا مکان مادیات مکانی خود را نیز ازدستداده و جنبه فیزیکی مکان و تن من محوشده و هر دوبهیک توده در حال بخار تبدیل میشویم. امتزاج وجه جوهری حضور در مکان است. در این حالت، طاقها، گنبدها و منارهها مانند عروسی در لباس سفید یا نور یکپارچه، یک آیینه را تشکیل میدهند که آیینه در آیینه شده و در یککلام به وضعیت ناب میرسیم که معصومیت حضور بوده و مکان به درجه والای حضور میرسد. در اینجا هیچچیزی برای ما نامحرم نیست.
انتهای پیام