پایان ابرقدرتی دلار
تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۲۸۷۳۳
تاکید رهبر انقلاب بر ضرورت کاهش وابستگی اقتصاد کشور به دلار آمریکا، نکته جدیدی نیست. 28 شهریور سال گذشته نیز در دیدار فرماندهان سپاه با رهبر انقلاب، ایشان در یک وعده و فرمان تاریخی عنوان کردند که «اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از «جادوی مالی و پولی دشمن» خلاص کنند و «ارزش و آقایی دلار» را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گفته کارشناسان، پس از اجرایی شدن برجام و رفع نشدن تحریم‌های پولی و بانکی، حذف دلار از مبادلات بین‌المللی ایران، اهمیتی بیش از پیش یافته است زیرا آسیب‌پذیری اقتصاد ایران برابر تحریم‌های آمریکا ناشی از وابستگی به معاملات دلاری است. از سوی دیگر، قانون تحریمی جدید کاتسا که آمریکا از هفته گذشته اجرای آن را علیه ایران آغاز کرده، مشخصا بازار ارز و معاملات بانکی و تجاری ایران را هدف قرار داده است.
میزان اثربخشی این تحریم‌های جدید علیه ایران، به میزان وابستگی اقتصاد کشورمان به معاملات دلاری بستگی دارد. بنابراین اجرای اقدامات کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای کاهش اتکا به دلار، برای اقتصاد کشورمان ضروری است که هم فواید کوتاه‌مدت (مقابله با تحریم کاتسا) دارد و هم فواید بلندمدت (مقاوم‌سازی اقتصاد ایران در برابر تحریم‌های آمریکا.)
یکی از ابزارهای ساده و ابتدایی در دسترس دولت برای رهایی از سلطه دلار، استفاده از پیمان‌های پولی دو و چندجانبه است؛ اقدامی که کشورهای دیگر خصوصا روسیه و چین مدت‌هاست به سمت آن رفته و فرآیند حذف دلار را در پیش گرفته‌اند.
با توجه به روی آوردن کشور‌هایی مانند چین و روسیه به حذف دلار و تلاش برای اعتبار بخشیدن به ارز کشورشان، یکی از مهم‌ترین رویکرد‌های ایران در حال حاضر باید توجه به پیمان‌های پولی دوجانبه و چندجانبه برای رهایی از سیطره و آقایی دلار و آسیب‌های احتمالی آن (که در اوج تحریم‌ها دامن‌گیر کشور شد) باشد.
پیمان پولی فقط با ترکیه عملیاتی شد
حدود سه سال است موضوع برقراری پیمان‌های پولی دوجانبه در اقتصاد و مبادلات تجاری ایران به یکی از مباحث مهم تبدیل شده و این در حالی است که با وجود مذاکرات زیادی که در این زمینه صورت گرفته فقط پیمان پولی با ترکیه اجرایی شده و با دو کشور روسیه و عراق هنوز به مرحله عملیاتی نرسیده است.
طبق گفته حمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، هنوز پیمان پولی با عراق اجرایی نشده است. بانک مرکزی ایران مدعی است برای همکاری‌های بانکی با طرف عراقی مذاکره کرده و پیشنهاد داده، ولی عراق امضا نکرده است. عراق هم ادعا دارد برای پیمان پولی آمادگی دارد و یک توافقنامه 17 بندی هم در این زمینه نوشته و برای بانک مرکزی ایران فرستاده، اما بانک مرکزی اقدام نکرده است.
به گفته این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، بانک مرکزی آنقدر درگیر مسائل نظام بانکی و سپرده‌گذاران است که عملا فرصت موضوعات بین‌المللی و پیگیری‌های خارجی را ندارد و به نظر می‌رسد که در این زمینه بیشتر کم‌کاری از بانک مرکزی ماست.
اما در این میان، ترکیه تنها کشوری است که پیمان پولی با آن برقرار شده است. البته به گفته جلال ابراهیمی، دبیرکل شورای مشترک بازرگانی ایران و ترکیه، دلار هنوز از مبادلات تجاری ایران و ترکیه حذف نشده است، اما تجار دو کشور می‌توانند بدون دلار هم معامله و از پول‌های محلی استفاده کنند، یعنی ما می‌توانیم تجارتمان با ترکیه را به وسیله پول ملی هم انجام دهیم. باید دید سرانجام پیمان پولی با کشورهای روسیه و عراق که از مدت‌ها پیش بحث برقراری پیمان پولی با آنها مطرح شده است، چه زمانی عملیاتی خواهد شد و البته این امر چقدر به نفع تجار و اقتصاد کشورمان خواهد بود.
پیمان‌های منطقه‌ای اجرا شود
دکتر حیدر مستخدمین‌حسینی، معاون سابق بانک مرکزی در این باره گفت: یکی از اصول اقتصادی که می‌تواند وابستگی کشورها را از ارز دلار کاهش دهد، پیمان‌های منطقه‌ای است. در این روش، کشورها مشخص می‌کنند که چه میزان کالا نیاز دارند و چه میزان کالای صادراتی در اختیارشان است و مبادله کالا به کالا صورت می‌گیرد.
وی افزود: یکی از ایراداتی که به دولت‌های مختلف در ایران وارد است، فراموش کردن پیمان‌های منطقه‌ای یا پیمان‌های پولی دوجانبه است و هر زمان که آمریکا اقتصاد ایران را تهدید می‌کند ما به این فکر می‌افتیم که با کشورهای دیگر پیمان‌های جدیدی برقرار کنیم در حالی که نباید آن را موقتی دید.
مستخدمین‌حسینی با اشاره به اینکه اکنون کشورهای پیشرفته به مبادله کالا به کالا روی آورده‌اند، ادامه داد: در طول چند سال گذشته برخلاف موضوعات مطرح شده که بازارهای بین‌المللی به روی ایران باز است اما وابستگی به واردات با ارز دلار بیشتر شد در حالی که در همان سال‌ها اگر وابستگی خود را به این ارز کاهش می‌دادیم، اکنون از تهدیدهای آمریکا دچار تنش نمی‌شدیم.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دولت به دلیل دریافت ارز ارزان حاصل از فروش نفت‌خام، واردات زیادی را انجام می‌دهد، تصریح کرد: اگر دولت اقدام به تولید و عرضه کالاهای ایرانی در بازارهای صادراتی می‌کرد و با این روش، ارز وارد کشور می‌شد دیگر واردات محصولات مصرفی و... براحتی در فروشگاه‌های داخلی قابل مشاهده نبود. دولت که در چند سال گذشته نفت بیشتری را با قیمت پایین عرضه کرد با خوشحالی از آن یاد می‌کند و همین امر باعث شده تا هزینه‌های جاری کشور روند رو به رشد را طی کند.
توسعه همکاری با بریکس
دکتر وحید شقاقی شهری، اقتصاددان با بیان اینکه اقتصاد ایران بشدت وابسته به دلار شده است، گفت: اکنون کالاهای مصرفی زیادی وارد کشور می‌شود که وابسته به دلار است و این موضوع به یک جریان چالشی تبدیل شده و با کمترین تکانه، اقتصاد ایران به لرزش می‌افتد. در حالی که باید از واردات کالاهای مصرفی با ارز دلار ممانعت به وجود بیاید و سیاست‌های حذف دلار در تبادلات بین‌المللی پیگیری شود.
وی اظهار کرد: ایران هم‌اکنون قصد دارد با چند کشور مانند، عراق، روسیه و چین مبادلات تجاری را در قالب پیمان‌های پولی دوجانبه انجام دهد که این کار یکی از راه‌های حذف دلار است. همچنین ایران می‌تواند با کشورهای عضو بریکس ارتباطات زیادی برقرار کند به این دلیل که این کشورها تصویب کرده‌اند که معاملات خود را با ارز غیر از دلار انجام دهند و هر کشوری که با کشور دیگر مبادله دارد با ارز یکدیگر مبادله صورت می‌گیرد.
شقاقی‌شهری با بیان اینکه در پیمان‌های پولی دوجانبه بانک مرکزی دو کشور ضمانت لازم را صادر می‌کنند، تصریح کرد: طلا در این کشورها به عنوان ضمانت داده می‌شود و ایران که از این کالا غنی است، می‌تواند براحتی با این کشورها مبادلات زیادی را انجام دهد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: برزیل، هند، آفریقای جنوبی، چین و روسیه عضو بریکس هستند. سال گذشته چین و روسیه پیمانی را بستند که به میزان 400 میلیارد دلار مبادلات خود را با ارز غیر از دلار انجام دهند تا از ارزش دلار بکاهند و ارزش پول ملی خود را بالا ببرند.
ثبت سفارش با ارزی غیر از دلار
علی فراهانی، مدیرکل تنظیم مقررات سازمان توسعه تجارت درباره حذف دلار از مبادلات بین‌المللی گفت: اکنون هر ثبت سفارشی که در سازمان توسعه تجارت انجام می‌شود بر اساس یورو است و ارز دلار را به طور رسمی برای انجام معاملات حذف کردیم.
دکتر مهدی صادقی شاهدانی، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام‌صادق(ع) با بیان راهکار حذف دلار در مبادلات تجاری بین‌المللی گفت: حذف دلار از تبادلات بین‌المللی به طور صد در صدی امکان‌پذیر نیست اما تا حدی و با در نظر گرفتن سیاست‌هایی در این زمینه می‌توان از ارزش آن کاست.
وی افزود: یکی از سیاست‌هایی که باید به کار گرفته شود پیمان‌های پولی دو جانبه است که در این روش دو کشور متعهد می‌شوند مبادلات تجاری‌شان را با استفاده از ارز دو کشور انجام دهند و در این صورت برخی مشکلاتی که ناشی از وابستگی به دلار وجود دارد، از بین می‌رود.
صادقی‌شاهدانی با اشاره به اینکه مساله اساسی در پیمان دوجانبه پولی تراز واردات و صادرات دو کشور است، تصریح کرد: اگر این توازن وجود نداشته باشد قطعا مشکلاتی به وجود خواهد آمد اما اگر میزان صادرات و واردات با هم برابر باشند، مبادلات تسهیل خواهد شد.
ساز و کار امپریالیستی دلار
پائول کریگ رابرتز، معاون اسبق وزارت خزانه‌داری آمریکا در دولت رونالد ریگان به نقش محوری دلار در سیاست‌های آمریکا اشاره کرد و درباره قدرت واشنگتن در همراه کردن کشورهای دیگر با خود گفت: تنها دلیلی که آمریکا را به چنین قدرتی رسانده، تسلیم شدن و همراهی احمقانه کشورهای دیگر با ساز و کار امپریالیستی دلار آمریکاست. همه کشورها از دلار به عنوان پول جهانی استفاده می‌کنند و تبادلات مالی خود را نیز با ساز و کار غربی سوئیفت انجام می‌دهند و همین مساله است که به واشنگتن قدرت اثرگذاری بر روابط بین‌الملل را می‌دهد.
منبع: جتم جم
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۲۸۷۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک پیش‌بینی جدید درباره قیمت دلار تا پایان سال
امتداد - دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه‌دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت‌ها خواهد بود.
به گزارش پایگاه خبری امتداد ، قیمت دلار در بازار آزاد که در روزهای اخیر روند کاهشی داشت، طبق مشاهدات میدانی از بازار با تغییر جهتی کوتاه، معامله شد.
براساس گزارش‌های میدانی، دلار دوباره به کریدور ۶۰ هزار تومان برگشت و با نرخ ۶۰ هزار تومان خرید می‌شد. البته این شرایط بازار در حالی بود که در روز یک‌شنبه هفته جاری قیمت دلار به کانال ۵۹ هزار تومان هم برگشته بود.
با وجود اینکه معامله‌گران روند عرضه و تقاضا را در تعادل عنوان می‌کنند، اما با توجه به آرامش سیاسی و نبود سیگنال افزایشی در بازار ارز، رشد تقاضا را می‌توان دلیل افزایش قیمت دلار دانست. به نظر می‌رسد قیمت دلار در مقابل برگشت به کریدور ۵۰ هزار تومانی مقاومت دارد و به‌راحتی از کریدور ششم دست نمی‌کشد.
خبرهای جدید ارزی در راه است
اما در میانه وضعیت نوسانی بازار، از بانک مرکزی خبر آمد که گشایش‌های جدید ارزی در راه است. کریمی، معاون بین الملل بانک مرکزی اعلام کرد: خوشبختانه اتفاقات خوبی در خصوص گشایش‌هایی برای آزادسازی منابع مسدود شده ما در برخی کشورها که سال‌ها بود به کار گرفته نشده بود صورت پذیرفت که در آینده خبررسانی می‌شود.
معاون بین الملل بانک مرکزی همچنین گفت: بانک مرکزی در طی ماه‌های گذشته ۴۴۵ میلیون یورو از بدهی‌های سال گذشته ایران به بانک توسعه اسلامی را از محل منابع مسدود شده تامین کرد که این باعث شد فرصت‌های جدیدی برای تامین مالی‌های جدید این بانک صورت پذیرد. چون تا زمانی که ایران بدهی داشت عملا تامین مالی جدیدی صورت نمی‌گرفت.
قیمت دلار تا کجا تغییر می‌کند؟
در این شرایط، دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه‌دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت‌ها خواهد بود.
فرهاد رمضان با تاکید بر نقش موثر سیاست‌های بانک مرکزی در کنترل بازار ارز در داخل کشور، گفت: بعد از اجرای سیاست‌هایی که بانک مرکزی با شروع سال جدید در پی گرفته بود، از روز چهارشنبه هفته گذشته شاهد این بودیم که قیمت ارز در بازار غیررسمی و آزاد شروع به ریزش کرد.
رمضان ادامه داد: در حالی که در روزهای اخیر ما کاهش چشمگیری را در قیمت‌های بازار غیررسمی کشور شاهد بودیم هر برگ اسکناس دلار، درهم و یورو به عنوان ارزهای پرتقاضا هر روزه توسط مرکز مبادله ارز و طلا مورد مبادله قرار می‌گیرد و همچنین در بازار حوالجات ارزی یا همان بازار نیما همین شرایط را شاهد هستیم به طوری که کماکان نرخ ارز تخصیصی بانک مرکزی برای واردات انواع کالاها تقریبا در محدوده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان دارد.
دبیرکل جامعه صرافان ایران در مورد دلایل ریزش قیمت دلار در روزهای گذشته تصریح کرد: با سیاست‌هایی که بانک مرکزی در حوزه اطلاع‌رسانی و همچنین سیاستگذاری‌هایی که از دی‌ماه و بهمن‌ماه سال گذشته در پیش گرفته بود و با ورود مرکز مبادله ارز و طلای ایران در زمینه تامین اسکناس بازار و عرضه ارزهای حواله‌ای بانک مرکزی که منشا آن شرکت‌های صادرات‌محور بودند، قیمت در بازار غیررسمی دلار با کاهش مواجه شد که چشمگیر هم بود و تحلیل تحلیلگران و فعالان بازار ارز بر این است که این رویه ادامه دارد.
رمضان یادآور شد: از آنجا که بازار ارز و طلا تقریبا یکدیگر را همپوشانی می‌کنند و تاثیرگذاری آنها بر یکدیگر دوطرفه است، مزایده‌های هفتگی‌ای که در مرکز مبادله در خصوص عرضه سکه و شمش طلا انجام می‌شود می‌تواند به میزان بسیار موثری جلوی التهابات و انتظارات تورمی در بازار ارز را بگیرد. از طرفی همانطور که اشاره شد در بازار نیما هم میانگین قیمتی ارزها تخصیصی بانک مرکزی به شرکت‌های واردکننده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان است بنابراین قاعدتا باید قیمت کالا و خدمات نشأت گرفته از این قیمت باشد در نتیجه این عوامل قیمت‌های بالاتر از این نمی‌تواند پذیرفته باشد و قاعدتا قیمت‌ها خود را با نرخ‌های بانک مرکزی هماهنگ می‌کند لذا پیش‌بینی می‌شودتا پایان سال آهنگ کاهش قیمت ارز و خروج از التهابات هیجانی را شاهد باشیم.
برچسب ها :این مطلب بدون برچسب می باشد.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور