ارمنستان پل اقتصادی ایران به اورسیا و اروپا/ اقتصاد ایران میتواند از طریق ارمنستان به بازار جهانی وصل شود
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۶۳۹۹۱
ایلنا: ایران و ارمنستان ظرفیت های اقتصادی مغفول زیادی دارند که هنوز به فعلیت در نیامده است. مرز دو کشور با ثبات ترین مرز زمینی جمهوری اسلامی ایران است که سالها است بدون حاشیه و مساله امنیتی یا سیاسی و حتی اقتصادی فعال شده است. به دلایل سیاسی، اقتصادی و ژئوپولیتیک ارمنستان حداکثر همکاری و تعامل را با ایران در زمینه تعاملات ترانزیتی و اقتصادی انجام داده است و از تاجران ایرانی به گرمی استقبال میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با حذف روادید در سال گذشته، رفت و آمد اتباع دو کشور سهولت بیشتری پیدا کرد. ظرفیت های صنعتی، انرژی برق آبی، کشاورزی و دام پروری میتواند مورد توجه سرمایه گذاران و تولید کنندگان ایرانی قرار گیرد. بازار ارمنستان برای صادرات بسیاری از کالاهای ایرانی آماده است به شرط اینکه این اجناس از همان کیفیت بالای داخل کشور برخوردار باشند.
با این وجود حجم تجارت 200 میلیون دلار در سال نشان از غفلت ایران از ظرفیت این بازار دارد. این در حالی است که ترکیه بدون روابط دیپلماتیک و سیاسی با ارمنستان و حتی روابط تنش آلود سیاسی، سالانه 500 میلیون دلار کالا ( عمدتا در حوزه پوشاک) به ارمنستان صادر میکند!
حتی برندهای بزرگ ارمنی ایران مانند پوشاک هاکوپیان از بازار مصرف ارمنستان غافل هستند. این در حالی است که صنایع نساجی و چرم ایران میتواند بهترین بازار را در این کشور پیدا کند. به ویژه زمانی که توجه کنیم قیمت دام در این کشور بسیار پایین‌تر از ایران است.
مصاحبه پیش رو با «شاوارش کوچاریان» (معاون وزیر خارجه جمهوری ارمنستان) در وزارت امور خارجه ارمنستان انجام شده است. وی معتقد علاوه بر حوزه انرژی، جغرافیای ارمنستان مستعد ترانزیت ارزان و نزدیک برای ایرانی ها است. وی همچنین از علاقه ارمنستان به طرح سوآپ گاز با ترکمنستان از طریق ایران خبر داد. انجام این پروژه میتواند درآمد خوبی برای ایران به ویژه برای پرداخت بدهی گازی به ترکمنستان باشد.
طرح جی دی پی پلاس نیز فرصتی است که میتواند ایران را از انزوای اقتصادی خارج کرده و بازارهای میلیونی در اختیار کالای ایرانی قرار دهد.
مشروح گفت‌وگو با «شاوارش کوچاریان» (معاون وزیر خارجه جمهوری ارمنستان) به شرح زیر است:
* ایران و ارمنستان سابقه دیرینی در همزیستی با هم دارند. اگر مساله زبان را کنار بگذاریم که یک مانع ارتباطی است دو ملت در طول تاریخ اشتراکات زیادی داشته اند. همسایگی با ایران را از منظر غیرسیاسی چطور می بینید؟
با وجود تمام اشتراکات تفاوت هایی هم وجود دارد. مانند زبان و دین. اما نحوه اداره مملکت (مدیریت دولتی) دو کشور دو مدل مختلف را برای پیشرفت انتخاب کردند. با وجود این تفاوت‌ها به خاطر اشتراکات دیرینه، ما یک نمونه درخشان از گفتگوی تمدنها هستیم.
روابط دو ملت نشان میدهد که بر خلاف نظریه برخورد تمدنها، ما دو نمونه درخشان از گفتگوی تمدنها هستیم و نشان دادیم امکان دارد که با وجود اختلافات با همدیگر گفتگو کرد. این ریشه های بسیار ژرفی دارد. ریشه اش این است که هر دو ملت از لحاظ تمدن خودکفا هستند. یعنی جزو ملت هایی نیستند که به تازگی میخواهند خود را تثبیت کنند. ملتی که به لحاظ تمدن خودکفا است هیچگاه به دنبال غصب تمدن از ملت های دیگر نیست و فقط با داشتن ویژگی های خودش به دارایی های همسایه اش احترام می‌گذارد. این همان ریشه ژرفی است که وجوددارد و ما روابط مان را بر روی آن برقرار کرده ایم چیزی که امکان گفتگو به ما میدهد.
پس، اصلا تصادفی نیست که پس از استقلال یکی از اولین اقدامات ما برقراری رابطه با ایران بود. همچنین خواستیم که مسجد کبود ایروان به عنوانی یکی از مظاهر تمدن ایرانی مرمت شود. این رفتار یعنی احترام به تاریخ و فرهنگ دیگران به ویژه ارامنه در ایران هم وجود دارد. ما خیلی مایل بودیم که کشورهای دیگر همسایه نیز درصدی از این احترام را در نظر می‌داشتند.
* ارزیابی کلی شما از روابط تجاری دو طرف چیست؟
به نظرم علیرغم روابط فرهنگی و سیاسی خوب بین ما، حجم تجارت بسیار کم است. رغم 200 میلیون اصلا جدی نیست و ما باید کارهای اساسی انجام دهیم. امیدوارم که دیدار نخست وزیر ارمنستان از ایران در این خصوص مثمر ثمر بوده باشد.
از طرف دیگر حل مساله اتمی ایران و حصول یک توافق با وجود دشواری هایی که وجود داشت اتفاق خوبی بود. علیرغم اینکه برخی کشورها این توافق را نمی خواستند و خواستار بازگشت به دوران قبل از برجام هستند، ارمنستان یکی از کشورهایی است که واقعا میخواهد این مساله حل شده و تنش بر طرف شود.
* یکی از گزینه های اتصال ایران به دریای سیاه استفاده از خط آهن ارمنستان است. این خط آهن چقدر ظرفیت ترانزیتی دارد؟ آیا می تواند به راه آهن سراسری متصل شود؟
در خصوص امکانات موجود در خط آهن ارمنستان باید بگوییم که در زمان اتحاد شوروی روابط تجاری با ترکیه از طریق همین خط آهن تامین میشد و آن زمان هم حجم مبادله خیلی زیاد بود. پس ظرفیت خط آهن موجود این امکان را به ما میدهد.
اما مساله ای فعلی فقدان خط ریلی است که باید خط آهن سراسری ایران را به ارمنستان وصل کند. جغرافیای این خط آهن در طرف ایران آسان است زیرا زمین ها در این منطقه دشت هستند اما در ارمنستان با استان «سیونیک» سروکار داریم که منطقه ای کوهستانی است و کار در آنجا مشکل است و امکاناتی مانند تونل، پل و لازم است. وجود اینکه ما می‌دانیم که این پروژه هزینه زیادی داریم ولی اطمینان داریم که هزینه های مصرفی، قابل بازگشت است.
* اهمیت این خط آهن در چیست؟
برای ایران راههای متفاوتی وجود دارد که به اروپا برسد. یکی از راههای جمهوری آذربایجان و ترکیه است، اما مسیر ارمنستان کوتاهتر از جمهوری آذربایجان است. حتی انتقال زمینی به دریای سیاه و اروپاه از طریق ارمنستان نسبت به جمهوری آذربایجان ارزان‌تر است. راه آهن ارمنستان تا باتومی (گرجستان) امتداد دارد. بلغارستان و یونان در این کار ذینفع است و این را اعلام کرده اند. از سوی دیگر داشتن خطوط مختلف ارتباطی برای یک کشور یک امتیاز است و رقابت ایجاد میکند.
در عین حال راه آهن، هم مستلزم هزینه است و هم زمان می‌برد. برای اینکه ما زمان را از دست ندیم، بهتر است تا آن موقع روی نقل و انتقال از طریق زمینی کار کنیم. ما طرح جاده ای داریم به نام شمال- جنوب که باعث میشود جاده های ایران به گرجستان وصل شود. این مسیر برای ایران ارزان‌تر است نسبت به مسیر زمینی جمهوری آذربایجان. یعنی کالاها از طریق زمینی و با کانتینر به سمت دریای سیاه حمل میشود.
* طرج جاده ای شمال- جنوب در چه مرحله ای است؟
این پروژه در حال اجرا است و به زودی تمام خواهد شد.
البته امروز هم میشود از جاده های موجود ارمنستان را استفاده کرد اما برای ما بهتر است که راهی باشد که حجم بیشتری داشته و طی مدت زمان کوتاهتری ایران را به گرجستان و دریای سیاه وصل کند.
* ارمنستان در حوزه انرژی چه فعالیت های اقتصادی را مد نظر دارد و برنامه های آینده شما در این حوزه چیست؟
سال بعد سومین خط الکتریسته ارمنستان به ایران افتتاح میشود. همانطور که می دانید ما از طریق خط لوله از ایران گاز می گیریم و به جای آن برق صادر می‌کنیم، یعنی نوعی مبادله انرژی انجام میشود. اما تنها 25 درصد از ظرفیت این خط لوله مورد استفاده قرار می گیرد. برای اینکه خطوط برق صادراتی ما کافی نیستند تا بتوانیم گاز بیشتری وارد کنیم. ما در حال توسعه این خطوط انتقال برق هستیم. در چشم انداز آتی می شود در خطوط انتقال گاز ایران به گرجستان از طریق ارمنستان صحبت کرد. در سال 2018 ساخت خط انتقال برق جدید با گرجستان نیز به پایان خواهد رسید.
یک خط انرژی دیگر وجود دارد که ارمنستان، ایران و ترکمنستان را به هم وصل میکند. پیش بینی میشود برنامه انتقال گاز ترکمنستان به ارمنستان با استفاده از شیوه سوآپ گاز، از طریق ایران نیز محقق گردد. که این شیوه برای این هم مزایای اقتصادی دارد.
* چه امکانات و جذابیت های بازرگانی در ارمنستان وجود دارد که ممکن است باعث جذب بازرگان ها یا تولید کننده های ایرانی شود؟
برای بالا بردن حجم تجارت گزینه های دیگر وجود دارد مانند توریسم. بعد از اینکه ارمنستان ویزا را لغو کرد، این را دیدیم.
یک جهت دیگر اینکه ما در حال افتتاح منطقه آزاد تجاری در مرز با ایران هستیم. این منطقه فقط متعلق به ارمنستان نیست بلکه مربوط به «اوراسیا» است. معاهده ای وجود دارد که طبق آن فقط هفت منطقه آزاد تجاری در منطقه اوراسیا وجود دارد و یکی از آن منطقه در ارمنستان و دقیقا کنار مرز ایران است. هیچ کشور دیگری در همسایگی ایران این امتیاز را ندارد. شما منطقه آزاد تجاری خودتان را در جلفا دارید و این دو منطقه میتوانند با یکدیگر همکاری کنند.
ارمنستان به عنوان کشوری که در اتحادیه اوراسیا است این امکان را دارد اگر کالایی در ارمنستان تولید شده و برچست «ساخت ارمنستان» را دارد، میتواند آن کالا را بدون محدودیت به بازار اوراسیا که بیش از 180 میلیون نفر جمعیت دارد صادر کند. کارآفرین ایرانی میتواند یا تولیدی خود را به ارمنستان بیاورد و یا بخشی از تولید (51 درصد) را به ارمنستان بیاورد. سپس این کالا میتواند بازار مصرف 180 میلیونی داشته باشد یعنی بدون هیچ گونه گمرک و مالیاتی بازار کشورهایی از اروپای شرقی تا آسیای مرکزی را هدف قرار دهد.
ما از لحاظ امتیازهای اقتصادی، امتیازات زیادی از طرف اروپا داریم. مانند طرح «جی.اس.پی پلاس». در این طرح هفت هزار نوع کالا میتواند بدون گمرک وارد بازار اروپا شود. اگر تولید کننده ایرانی 51 درصد کالا را در اینجا تولید کند، میتواند بازار مصرف اروپا را به عنوان بازار مصرف ، هدف گذاری کند. همین طور میتوان نوع خاصی از کالاها را به بازار امریکا صادر کرد. پس ارمنستان را میتوان پلی برای صادرت آسان به بازار مصرف آسیا، اروپا و امریکا دید.
سرمایه گذار ایرانی اگر بخواهد اقدام کند میتواند به ارمنستان بیاید، شرکت ثبت کند و کارش را شروع کند. در این رابطه دولت ایران و سفارت ایران در ارمنستان مطلع شده اند و حتی لیست کالاهایی که میتوان به اروپا صادر کرد را در اختیار دارند.
* در سالهای گذشته شاهد بهبود روابط ارمنستان و ترکیه بودیم. اما این روند متوقف شود. اکنون چشم انداز عادی سازی روابط بین ارمنستان و ترکیه چگونه است؟
ترکیه همسایه ما است و ما میخواهیم با ترکیه رابطه عادی داشته باشیم. ما در واقع از طرف دو همسایه در محاصره هستیم. ترکیه در اوایل دهه نود مرز را به صورت یکجانبه بست. این وضعیت تا امروز باقی مانده است. ما میخواهیم روابط عادی شود. در این خصوص از طرف ایروان مشکلی برای رابطه نیست.
در خصوص برقراری روابط ، مذاکرات بسیار پیچیده و دشواری صورت گرفت که نتیجه آن امضای پروتکل زوریخ در 2009 بود. علیرغم اینکه این اقدام در بین مردم ارمنستان و همچنین جوامع ارمنی خارج، با مخالفت‌هایی هم همراه شد ما به این سمت رفتیم. معنای این پروتکل ها این بود که ما بدون پیش شرط جلو خواهیم رفت. در گام اول روابط دیپلماتیک برقرار شده و مرزها باز می شد. پس از امضا ترکیه ، مساله پیش شرط را مطرح کرد. برخلاف تمام مفاد پروتکل زوریخ و موافقت هایی که در زوریخ داشتیم. در همان حال ترکیه از این روند را برای منافع خودش هم بهره برداری میکرد. برای مثال اگر در کشوری صحبت از شناسایی نسل‌کشی ارامنه بود، ترکیه پیام میداد، که با ارمنستان در حال عادی سازی روابط است و از آن کشورها درخواست میکرد که مداخله ای نکنند که باعث اخلال در این روند شود. از طرف دیگر با کمک به باکو، باعث میشد که این کشور موضع خودش را سخت تر کند. در نهایت روند زوریخ متوقف شد. در نتیجه رئیس جمهور ارمنستان، این پروتکل‌ها را از مجلس خارج کرد تا زمانی که ترکیه بخواهد عملا گام های مثبتی در این زمینه بردارد.
رئیس جمهور ارمنستان در شهریور ماه گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کردند که ما الزامی نداریم که این اسناد را بعنوان گروگان در دست ترکیه تا ابد نگاه داریم و اگر تا بهار سال 2018 ترکیه دست به هیچ اقدامی نزند ما آنرا از دستور کار خارج خواهیم کرد استفاده شود.
* برآورد شما از آینده روند زوریخ چیست؟ آیا ترکیه به سمت عادی سازی مناسباتش با ارمنستان حرکت خواهد کرد؟
ما الان در یک فصل کاملا جدید قرار گرفته ایم. در ترکیه اتفاقاتی در حال وقوع است. این به تمایل اردوغان بستگی دارد که دوست دارد یک رهبر بدون کنترل باشد یا خیر . عجیب است که به نظر می رسد اردوغان سعی دارد، جمهوری آذربایجان را الگوی خودش قرار دهد. همانطور که در آنجا علی‌اف خود را تبدیل به رهبر بدون کنترل کرده است، اردوغان هم به همین سمت می رود و برای رسیدن به هدفش از هیچ چیزی فروگذاری نمیکند.
به نظر میرسد اردوغان برای رسیدن به هدفش از هیچ چیزی فروگذار نیست مثل بحرانی که سال گذشته با کردهای جنوبشرق ترکیه به وجود آورد و گویی پیش از هر انتخابات یک بحرانی را به وجود می آورد تا موفق به کسب رای شود. زیرا ترکها فارغ از اختلافات در زمینه تمامیت ارضی شان توافق دارند. با عنایت با این واقعیت، ما باید رویکرد جدیدمان را تنظیم کنیم.
* تابستان گذشته نیروهای ترکیه و باکو، مانور نظامی مشترکی در نخجوان انجام دادند. فاصله نخجوان و ایروان اصلا زیاد نیست. شما این مانورها را چگونه ارزیابی می کنید؟ دوم اینکه آیا ترکیه در نخجوان نیروی نظامی مستقر کرده است؟
در وهله اول میخواهند نشان دهند که از باکو پشتیبانی میکنند و در وهله دوم پیام تهدید آمیزی برای ماست.
* شما با روسیه پیمان امنیتی دارید و ترکیه از این موضوع مطلع است.
مساله این است که ما با روسیه از از دو جهت توافق داریم. هم معاهدات امنیتی دوجانبه داریم و هم یک پیمان امنیتی دسته جمعی است.
البته در محیط بین الملل باید خودکفاء بود. در این فضا هر چقدر هم دوستانی خوبی داشته باشید، نمیشود صرفا به آنها متکی بود و ملتی که چنین اعتمادی داشته باشد به انحطاط می رود. قبل از هر چیز اتکای ما به خودمان است. در اینجا اولین مساله تهدیدی است که از سوی باکو وجود دارد. فکر نمی کنم که ترکیه بخواهد مستقیما وارد اقداماتی شود. ترکیه به آذربایجان کمک کرده و این کمک را ادامه خواهد داد.
منبع: ایلنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۶۳۹۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه‌های آمریکا و اروپا برای نفوذ در قفقاز
آمریکا و اتحادیه اروپا مشتاقند جمهوری آذربایجان را تحت‌فشار بگذارند. هدف اصلی تغییر وضعیت ژئوپلیتیک موجود در قفقاز جنوبی، محدود کردن اراده ژئوپلیتیکی مسکو است که در فرآیندهای منطقه‌ای تعیین‌کننده است. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، الچین خالدبیلی روزنامه‌نگار ینی مساوات با نگارش یادداشتی با عنوان «کاخ سفید گامبیت(ابرمرد خیالی آمریکایی) قفقاز را آغاز کرد اما باکو به آن پایان داد» می‌نویسد: به نظر میرسد که آمریکا و غرب مصمم به توسعه بیشتر برای نفوذ در قفقاز جنوبی هستند. در هر صورت اخیراً پیام‌های محافل سیاسی غرب در خصوص این منطقه به وضوح محتوای تقابلی شدیدی با باکو و مسکو دارد. بنابراین محافل سیاسی غربی سعی دارند روسیه را به عنوان منبع اصلی تنش نظامی-سیاسی در قفقاز جنوبی معرفی کنند. آنها از این ادعاها برای استدلال در مورد اهمیت حذف قفقاز جنوبی از حوزه نفوذ روسیه استفاده میکنند.
همچنین باید توجه داشت که این ادعاهای آمریکا و غرب برای شرایط فعلی تا حدودی اغراق‌آمیز است. حداقل به این دلیل که اخیراً آمریکا و غرب عامل محرک افزایش تنش نظامی-سیاسی در این منطقه بوده‌اند، نه روسیه. در هر صورت، نتایج ژئوپلیتیک کنفرانس مشترک بین آمریکا، اتحادیه اروپا و ارمنستان در بروکسل به تدریج خود را نشان داده و این را میتوان تحریک بروکسل با هدف تأثیرگذاری مستقیم بر جهت‌گیری فرآیندهای ژئوپلیتیک منطقه‌ای دانست.
نکته این است که تحریک بروکسل در درجه اول تلاشی برای مداخله در وضعیت ژئوپلیتیکی در قفقاز جنوبی است. زیرا آمریکا و اتحادیه اروپا در تلاش هستند تا در این منطقه بر روی ارمنستان مانورهای ژئوپلیتیکی انجام دهند.
ارمنستان به عنوان کشوری که متحمل شکست نظامی در جنگ دوم قره‌باغ شد، به یک سد ضعیف در منطقه تبدیل شده است. از این رو، آمریکا و اتحادیه اروپا به قصد تقویت مجدد ارمنستان تلاش میکنند این کشور را که پایگاه نظامی- سیاسی خود در منطقه می‌دانند، بار دیگر به یک عامل ژئوپلیتیک تبدیل کنند و بیشتر اقدامات انجام شده پس از تحریک بروکسل در راستای همین هدف است.
اول از همه، آمریکا و اتحادیه اروپا مشتاق‌اند جمهوری آذربایجان را تحت‌فشار بگذارند و از بازی خارج کنند. هدف اصلی تغییر وضعیت ژئوپلیتیک موجود در قفقاز جنوبی، محدود کردن اراده ژئوپلیتیکی مسکو است که در فرآیندهای منطقه‌ای تعیین‌کننده است. با ایجاد شرایط جدید منطقه‌ای، تلاش شد تا مواضع منطقه‌ای ارمنستان تقویت و به پایگاهی مؤثر تبدیل شود. این بدان معنا بود که یک تهدید واقعی برای منافع ملی آذربایجان و روسیه در حال ظهور است.
البته جمهوری آذربایجان نمی‌توانست ناظر این طرح‌های آمریکا و اتحادیه اروپا بماند. بنابراین، باکو ابتدا به تحریک بروکسل واکنش تندی نشان داد و سپس اعلام کرد که اجازه دخالت در قفقاز جنوبی را نخواهد داد. بعدها محافل رسمی آذربایجان با انجام مانورهای سیاسی از جمله اتحاد با روسیه، تأثیرات تحریک آمریکا و اتحادیه اروپا را تقریباً خنثی کردند و با آن، در واقع، سناریوهای جدید غرب در قفقاز جنوبی مسدود شد و شکست خورد.
در واقع باکو پیام روشنی داد که میتواند روابط متقابل با کرملین را بیشتر توسعه دهد. بنابراین جمهوری آذربایجان دارای پتانسیل ژئوپلیتیکی گسترده‌ای برای مشارکت استراتژیک با روسیه است. به ویژه، در حال حاضر یک آشتی نسبتاً جدی بین منافع آذربایجان و روسیه در قفقاز جنوبی وجود دارد. کرملین در تلاش است از مواضع روسیه در منطقه که هدف آمریکا و غرب است محافظت کند. باکو مصمم است مانع از تلاش آمریکا و اتحادیه اروپا برای مداخله در قفقاز جنوبی با دور زدن آذربایجان از طریق ارمنستان شود. از این نظر مشکل اصلی مشترک جمهوری آذربایجان و روسیه در منطقه تقریباً مشابه است.
بنابراین تفاهم تاریخی میان باکو و کرملین در آستانه سفر الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان به مسکو کافی است تا بسیاری از کشورهای غربی را ناامید کند. بدین ترتیب، رهبری سیاسی هر دو کشور موفق شدند خیلی زودتر از موعد بر سر خروج نیروهای حافظ صلح روسیه از خاک آذربایجان به توافق برسند. اما آمریکا و غرب امیدوار بودند که همین موضوع منجر به درگیری جمهوری آذربایجان و روسیه شود و ناکامی در این امر به ناچار منجر به اختلال در برنامه‌های تغییر وضعیت منطقه شد.
جالب است که محافل سیاسی غرب، به ویژه آمریکا، هر چند دیر متوجه شدند که اشتباهات کاملاً جدی در قفقاز جنوبی صورت گرفته است. بنابراین به نظر میرسد آمریکا که قصد دارد جمهوری آذربایجان را در فرآیندهای منطقه‌ای مشترک با اتحادیه اروپا و ارمنستان به پس‌زمینه بکشاند، با مانورهای انعطاف‌پذیر باکو درمانده شده است. در هر صورت، این واقعیت که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا مجبور شد برای گفتگو در مورد وضعیت قفقاز جنوبی، تلفنی با رئیس‌جمهور الهام علی‌اف تماس بگیرد، نکاتی را آشکار کرد.
نکته این است که کاخ سفید قبلاً درک کرده که دستیابی به اهداف ژئوپلیتیکی در قفقاز جنوبی با دور زدن جمهوری آذربایجان از طریق ارمنستان امکان‌پذیر نخواهد بود. اگر کاخ سفید دریچه‌ای برای همکاری ژئوپلیتیکی با باکو باز نگه ندارد، تردیدی وجود ندارد که باکو از بستن «درب منطقه» به روی غرب دریغ نخواهد کرد و این ممکن است راه را برای شکست بعدی سیاست غرب در قفقاز جنوبی هموار کند.
ظاهراً «گامبیت قفقاز جنوبی» که توسط تحرکات آمریکا و اتحادیه اروپا آغاز شد، با شکست مواجه شد، اگرچه ارمنستان در «وضعیت قربانی اصلی» باقی ماند، اما در واقع دستان آمریکا و اتحادیه اروپا برای آن خالی ماندند. از این منظر، میتوان در نظر گرفت که اگرچه کاخ سفید «گامبیت قفقاز» را آغاز کرد، اما دقیقاً باکو بود که با موفقیت به آن پایان داد و در نتیجه، این ارمنستان بود که بازنده اصلی باقی ماند.
به موازات همه اینها، سفر الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان به مسکو با نتایج موفقیت‌آمیزی به پایان رسید و وضعیت نسبتاً بدی را برای سناریوهای غربی در قفقاز ایجاد کرد. زیرا رهبران جمهوری آذربایجان و روسیه توانستند روشن کنند که هیچ تناقضی بین دو کشور وجود ندارد و علاوه بر این، بیانیه مسکو در مورد فعالیت اتحاد دو کشور در پیش‌زمینه قرار گرفت. در چنین شرایطی، تردیدی وجود ندارد که نقشه‌های غرب در قفقاز جنوبی در معرض خطر بزرگی قرار دارد.
عدم تمایل جمهوری آذربایجان به روند ادغام در اروپاعلی‌اف: فعالیت مرکز نظارت مشترک روسیه و ترکیه به پایان رسیدعلی‌اف: آذربایجان هرگز به اوکراین سلاح نمیدهدانتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت