فرونشست زمین در دشتهای هفت شهرستان خراسان رضوی
تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۳۰۴۶۱
مشهد- ایرنا- مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق گفت: شواهد و بررسیهای میدانی کارشناسان این اداره کل نشان می دهد پدیده فرونشست زمین در دشتهای هفت شهرستان نیشابور، مشهد، بردسکن، خواف، کاشمر ،سبزوار و جوین در این استان ایجاد شده است.
جعفر طاهری روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا علت اصلی این فرونشستها را برداشت بی رویه و بیش از حد آب از منابع زیرزمینی و کسری سفره های آب زیرزمینی در اثر تداوم بلندمدت پدیده خشکسالی ذکر کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: برداشتهای بی رویه از منابع آبهای زیرزسطحی که طی سالهای اخیر، امروز تاثیرات منفی خود را بر روی زیرساختها، جاده ها، دشتها و خطوط انتقال انرژی نشان می دهد.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق گفت: اکنون به دلیل انتقال آب از سد دوستی به دشت مشهد فرونشست زمین در قسمت مرکزی این دشت متوقف شده اما قسمتهای غرب و شمال غرب همین دشت در معرض خطر است.
وی در خصوص مکان وقوع فرونشستها و علت بروز آنها ادامه داد: مکان وقوع این فرونشستها به همراه عوارض سطحی بیشتر در دشتهای کشاورزی واقع در اطراف شهرها و روستاها و معمولا در حاشیه دشتها است.
طاهری افزود: در برخی نقاط نیز مسیر عبور قناتهای بایر به صورت شکاف طولی مشاهده می شود اما نشست یکنواخت بدون عوارض سطحی در مرکز دشتها اتفاق افتاده که شواهد آن با بیرون زدن لوله جدار چاههای بهره برداری آب نمایان است.
* میزان خسارتها
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق گفت: معمولا رقم دقیقی را نمی توان برای خسارت ناشی از فرونشستها تعیین کرد زیرا عمده خسارت پنهان است. هم اینک پدیده فرونشست خسارتهایی برای زیرساختهای اصلی مانند خطوط ریلی و جاده ای، مخابرات، نفت، گاز و برق در دشتهای نیشابور و خواف و برای مناطق مسکونی در دشتهای بردسکن، جوین و مشهد داشته است.
طاهری افزود: از جمله مهمترین موارد پرخطر فرونشست را در خراسان می توان ایجاد شکاف عمود بر مسیر خط آهن مشهد - تهران در محل روستای بشرو در شهرستان نیشابور و جاده خواف - سلامی نام برد.
* عواقب مخرب فرونشستها بر زیرساختها
وی ادامه داد: پدیده فرونشست می تواند در درازمدت سبب ایجاد خسارتهایی در زیرساختهای اصلی مانند خطوط انتقال ریلی، جاده ای و انتقال انرژی شود.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق گفت: وقوع شکست، کژی و ریزش ناگهانی در مسیر هریک از این زیرساختها علاوه بر خسارتهای مالی فراوان تلفات انسانی و عواقب اجتماعی بسیار خطرناک در پی دارد. از سوی دیگر با گسترش نشستها عملا ایجاد هرنوع زیرساخت جدید غیرممکن و یا با هزینه های زیاد بهسازی همراه خواهد بود.
* اقدامات در خصوص فرونشستها در خراسان رضوی
وی افزود: تاکنون هیچگونه مطالعه نظام مند و فراگیر بر روی دشتهای بحرانی و مستعد فرونشست به جز تعدادی از فعالیتها و پژوهشهای دانشجویی انجام نشده است.
طاهری ادامه داد: مبنای شناسایی دشتهای بحرانی کنونی در خراسان رضوی گزارشهای مسئولان شهرستانها بوده که در موارد زیادی عوارض سطحی ناشی از نشست نمایان و اعلام شده است.
وی گفت: به محض اعلام گزارشهای فرمانداریها و بخشداریها مبنی بر ایجاد ترک یا فروچاله در بخشهایی از دشتهای بحرانی خراسان رضوی به اداره کل بحران استانداری، اداره مدیریت بحران و پدافند غیرعامل و یا اداره کل راه و شهرسازی استان و تهیه گزارش در این خصوص، کارشناسان اداره مخاطرات زمین شناختی به محل اعزام می شوند.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق افزود: این کارشناسان ضمن بررسی میدانی عوارض به وجود آمده، جمع آوری اطلاعات آبهای زیرزمینی و سوابق قبلی فرونشست در این مکانها گزارشی تهیه و در اختیار مسئولان ذیربط قرار می دهند.
وی ادامه داد: از این رو انجام مطالعات جامع و نظام مند در راستای برآورد میزان فرونشست و پایش وضعیت دشتها ضروری به نظر می رسد که متأسفانه این مطالعات انجام نگرفته است.
طاهری گفت: در همین رابطه و طبق مصوبه کارگروه مخاطرات زلزله و لغزش لایه ای زمین پارسال، این اداره کل ملزم به تهیه طرح پیشنهادی پایش فرونشست در دشتهای خراسان رضوی شد.
وی افزود: تهیه طرح بلافاصله در دستور کار گروه فنی در این اداره کل قرار گرفت و در کمترین زمان ممکن این طرح تهیه و برای کار به صورت پایلوت در پنج دشت نیشابور، مشهد، خواف و تربت حیدریه و بردسکن به مسئولان مربوطه ارسال شد اما تاکنون هیچ اقدامی در این خصوص انجام نشده است.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق ادامه داد: در این طرح ابتدا پنج دشت بحرانی در مدت زمان 6 ماه با روش پردازش داده های راداری از لحاظ میزان نشست سالیانه مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس پهنه بندی مناطق پرخطر برای اعمال تدابیر پیشگیرانه در اختیار شرکت آب منطقه ای و سازمان جهاد کشاورزی قرار داده می شود.
وی گفت: در مرحله بعد همه دشتهای خراسان رضوی پهنه بندی و در مرحله تکمیلی طرح نیز طی یک برنامه پنج ساله همه دشتهای استان به سامانه جی.پی.اس سه فرکانسه برای پایش دائمی فرونشست مجهز می شوند.
* راهکارهای جلوگیری از افزایش فرونشستها
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق گفت: از مهمترین اقداماتی که باید به صورت فوری در دستور کار قرار گیرد انجام مطالعات سریع در زمینه بررسی وضعیت همه دشتهای استان از لحاظ نشست و پهنه بندی دشتها با توجه به میزان نشست، وجود سازه های حیاتی، سکونتگاههای انسانی و زیرساختها است.
طاهری افزود: این پهنه بندی می تواند مبنای اقدامات پیشگیرانه در گسترش فرونشستها از طریق مدیریت برداشت آب در نقاط بحرانی و ایجاد سازه های جدید در مناطق کم خطر باشد. اگر در سالهای گذشته میزان نشست بررسی و پایش می شد اقدامات کنترلی چه بسا خیلی زودتر در دستور کار قرار می گرفت و تاخیر در اتخاذ حمایت از طرح پایش فرونشست دشتها به معنی مرگ تدریجی آبخوانها و تداوم اجتناب ناپذیر خطرات به زیرساختها می باشد.
اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق کشور به مرکزیت مشهد بررسیهای زمین شناسی و اکتشافات معدنی استانهای خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی را بر عهده دارد.
خبرنگار: میترا عبداللهی **انتشار: حسین کریم زاده
7489/1858
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۳۰۴۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شکارچی غیرمجاز در سبزوار قبل از شکار دستگیر شد
محمدرضا بسملی گفت: ماموران یگان حفاظت محیط زیست سبزوار از این متخلف محیط زیست یک قبضه سلاح غیرمجاز ساچمه زنی و پنج عدد فشنگ چهارپاره مخصوص شکار چهارپا، هفت عدد فشنگ ساچمه ریز مخصوص شکار پرنده و یک قبضه چاقو کشف و ضبط کردند.
رییس اداره محیط زیست سبزوار گفت: شهروندان وظیفه شناس و دوستداران محیط زیست، در صورت مشاهده هرگونه تخلف شکار و صید، مورد را به یگان حفاظت محیط زیست سبزوار به شماره تماس۴۴۴۴۹۳۰۳ یا پاسگاه های انتظامی محل گزارش کنند.
۲ منطقه حفاظت شده شیراحمد و پروند با مجموع مساحت ۳۹ هزار هکتار و همچنین مناطق شکارممنوع ریوند و "کمرقلعه" با گستره ۱۰۸ هزار هکتار در محدوده شهرستان‌های سبزوار، داورزن و ششتمد در غرب خراسان رضوی قرار دارند.
پلنگ، قوچ و میش، کل و بز، آهو، روباه، کاراکال، گربه وحشی، شغال، مار شاخدار، مار جعفری، بزمجه و پرندگانی نظیر بالابان، عقاب طلایی، کبک، باقرقره شکم سیاه و زاغ بور از گونه های شاخص جانوری در مناطق حفاظت‌شده "ریوند، پروند و شیراحمد" شهرستان سبزوار هستند.
باشگاه خبرنگاران جوان خراسان رضوی مشهد
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت