به نقل از «ایرنا»

استاد دانشگاه: برجام بهترین تصمیم استراتژیک نظام در شرایط زمانی مخصوص به خود بود

تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۴۳۲۲۱

قزوین-ایرنا- عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) گفت: برجام نه یک شر مطلق و نه خیر مطلق بلکه تصمیمی استراتژیک بود که با ملاحظه شرایط زمانی، امضای آن بهترین تصمیم استراتژیک نه از سوی فقط دولت، بلکه نظام بود.

به گزارش ایرنا، فرهاد درویشی روز دوشنبه در مناظره ای که با عنوان 800 روز پس از برجام بین وی با محمدحسین قدیری ابیانه مدیر انجمن نخبگان جهان اسلام در دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) برگزار شد با بیان اینکه حوزه سیاست خارجی از لحاظ پیچیدگی و تنوع بازیگران نسبت به مسایل سیاست داخلی بسیار متفاوت است، اضافه کرد: یک کشور برای پیشبرد سیاست های خود اولا باید توان و قدرت داشته باشد و در درجه دوم نیز بسنجد که افکار عمومی دنیا تا چه حد با آن همسو هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: همین الان آمریکا برای پیشبرد سیاست های خود نیاز دارد که افکار عمومی دنیا را به بهترین شکل ممکن با خود همسو کند بنابراین کشوری می تواند در سطح بین المللی موفق باشد که اولا قدرت داشته و سپس تصویر مناسبی از خود در دنیا ارائه کند تا دیگران را نسبت به سیاست ها و برنامه های خود اقناع کند.
درویشی خطاب به قدیری ابیانه گفت: این که شما می گویید به آمریکا نمی توان اعتماد کرد، درست است اما به عقیده من نه تنها به آمریکا بلکه به هیچ کشور دیگری حتی دوست هم نباید اعتماد داشت.
درویشی اضافه کرد: برجام محصول فرایندی 12 ساله از زمان طرح مساله انرژی هسته ای بود و ما مجموعه ای از راهبردها داشتیم تا در نهایت به این تصمیم رسیدیم که گرچه معتقدم قدری دیرهنگام بود و باید خیلی زودتر از این اتفاق می افتاد.
وی خاطرنشان کرد: اصلا نوع برگزاری انتخابات و بنای آن طوری بود که نشان می داد نظام تصمیم خود را گرفته و نمی خواهد روش گذشته را ادامه دهد.
این استاد دانشگاه، برجام را محصول اجماع داخلی دانست که در یک ضلع آن مقام معظم رهبری با طرح نرمش قهرمانانه قرار داشت و در ضلع دیگر آن مردم که با شرکت خود در انتخابات و انتخاب گرایش تغییر خواهان سیاست های معتدل و گفتگو در زمینه سیاست خارجی بودند.
وی اضافه کرد: در ضلع سوم این مثلث نیز روحانی و تیم دیپلماتیک او بودند که اگر دستاوردی برای برجام قائل هستیم حاصل تلاش های شبانه روزی این تیم حرفه ای و کارکشته بود.
درویشی در بخش دیگری از این مناظره در پاسخ به قدیری ابیانه که می گفت برجام به رهبری تحمیل شد،گفت: سخن گفتن از تحمیل مذاکره و برجام به مقام معظم رهبری نه به معنای حمایت از ایشان بلکه زیرسوال بردن قدرت و تدبیر ایشان است.
وی اضافه کرد: آیا این سخن نزدیکان رهبر معظم انقلاب از جمله آملی لاریجانی که می گوید 'نتایج به دست آمده از برجام قابل قبول و منطقی بوده و رهبری نقش موثری در آن داشتند' و یا جمله دکتر ولایتی که گفتند 'ما حتما باید مذاکره می کردیم و این تصمیم نظام و نه دولت بود و اگر نمی شد نتیجه آن جنگ بود' خود نشانه ای از حمایت رهبر معظم انقلاب از مذاکرات و برجام نیست.
این عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) گفت: همانطور که آقای قدیری ابیانه می گویند آمریکا رو به افول است ما هم امیدواریم چنین باشد اما شاید این افول پنجاه سال طول بکشد بنابراین ما برای الان چه راه حلی باید داشته باشیم.
وی اظهار کرد: من هم قبول دارم نباید خود را مغلوب دشمن نشان دهیم اما بی باکی بدون منطق نیز پذیرفتنی نیست و ما باید واقع بینانه قدرت خود و دشمن را مورد توجه قرار داده و دچار توهم نشویم.
درویشی در واکنش به سخنان قدیری ابیانه که معتقد بود تحریم ها فقط 15درصد در اقتصاد کشور موثر بوده است، گفت: شما که می گویید تحریم ها 15درصد در وضعیت کشور تاثیر داشته پس چرا تا این حد از برجام و حذف نشدن تحریم ها علیه ایران گله می کنید.
وی اضافه کرد: اگر یک بار هم به جای آن که از ضررهای برجام می گوییم از خود بپرسیم اگر برجام نبود چه می شد به نتایج زیادی خواهیم رسید.
درویشی اضافه کرد: قبل از برجام مجامع جهانی علیه ایران به گونه ای بود که حتی کشورهای دوست ما از جمله چین و روسیه نیز در مقابل قطعنامه های صادر شده با ما همکاری نمی کردند چرا که فضای بین المللی علیه ایران بود.
وی، پیوستگی هرچه بیشتر مردم و نظام و پاسخگویی نظام به مردم را عامل بقای نظام دانست و افزود: بازدارندگی نه از طریق سلاح هسته ای و موشکی بلکه از انسجام و وحدت داخلی و بها دادن به انتظارات و علایق مردم و کاهش شکاف دولت و ملت به دست می آید و بحث‌های سلاح و قدرت نظامی مسایل تاکتیکی است.

** تنها فایده برجام افزایش شناخت عمومی جامعه از بی نتیجه بودن مذاکرات بود
سفیر سابق ایران در مکزیک و استرالیا و مدیر انجمن نخبگان جهان اسلام نیز در این مناطره گفت: پس از اصرارهای آقای روحانی به مذاکره با آمریکا، مقام معظم رهبری با وجود آن که از همان ابتدا می دانستند این امر به نتیجه نمی رسد اما برای آن که مردم نیز نسبت به این موضوع آگاه شوند مذاکرات را تحت عنوان نرمش قهرمانانه تایید کردند.
محمدحسین قدیری ابیانه افزود: رییس جمهوری از همان ابتدای امضای برجام مکررا از لغو تمام تحریم ها سخن گفتند اما امروز می بینیم نه تنها این تحریم ها لغو نشد بلکه روز به روز بیشتر شد.
مدیر انجمن نخبگان جهان اسلام افزود: اگر کشوری اینطور وانمود کند که به خاطر نیازم پای میز مذاکره آمده ام دشمن حتما به این نتیجه میرسد که فشار باید پابرجا بماند.
وی با بیان اینکه اتکا به اروپا در مقابل آمریکا تصور اشتباهی است، گفت: این نکته معلوم است که وقتی کشورهای اروپایی حق نظارت دارند موافق حفظ برجام باشند.
قدیری ابیانه افزود: هم اکنون میزان رابطه اروپا و آمریکا 1545 میلیارد دلار و با ایران 16میلیارد دلار است بنابراین منطقی نیست اروپا آمریکا را رها کرده و به سمت ایران بیاید.
وی بیان این جمله که برجام آفتاب تابان است یک نوع اظهار ضعف و بیان آن را غیر دیپلماتیک ذکر کرد و گفت: دولت ایران در پیشبرد سیاست ها اشتباهات فاحشی انجام داد و با این اشتباه ها ریزترین مسایل ما به برجام گره خورد.
قدیری ابیانه در واکنش به سخن درویشی که معتقد است برجام حاصل اجماع بین مقام معظم رهبری، مردم و دولت بود، گفت: آقای درویشی نقش رهبری را خیلی در برجام پررنگ کردند در حالیکه دولت در خیلی جاها خطوط قرمز ایشان را رد کرد.
وی با تاکید بر اینکه در مذاکره با دشمن باید توانایی و نیازهای خود و نیز دشمن را بشناسیم، گفت: نگاهی به جدول آمارهای اقتصادی آمریکا نشان می دهد که این کشور هم اکنون با چه بدهی های سنگینی دست به گریبان بوده و برای جبران آن نیازمند منابع نفتی ایران و کشورهای منطقه است.
قدیری با بیان اینکه یکی ار راه های دشمن در مذاکره ترساندن طرف مقابل برای پیروزی است، گفت: در مذاکرات مربوط به برجام آمریکا نتوانست در دل رهبری ترس ایجاد کند اما هیات ایرانی فریب خورد و برای فرار از جنگ امتیازات زیادی را به دشمن داد.
وی اظهار کرد: برخلاف آنچه گفته می شود برجام بازی برد-برد نبود بلکه ما با دادن بسیاری از امتیازات به آمریکا همچنان شاهد حفظ تحریم ها هستیم البته ما مانند اصلاح طلبان نیستیم که بگوییم تحریم ها تماما به خاطر عملکرد دولت است بلکه دشمن به هرشکلی به دنبال آسیب زدن است.
قدیری ابیانه افزود: برجام هیچ دستاوردی برای ما نداشته و فهم همین موضوع آگاهی عمومی مردم ما و شناخت بیشتر ماهیت آمریکا تنها پیروزی و دستاورد آن برای ایران بود.
وی اضافه کرد: سوال ما این است که حالا که آقای روحانی ادبیات مودبانه تری داشته و آقای ظریف دیپلماتیک تر رفتار می کند پس چرا تحریم ها همچنان ادامه دارد؛ البته من معتقدم که ما برای دولت نقش زیادی قائلیم در حالی که عمده مسایل حتی در صورت داشتن بهترین دولت ها برعهده مردم است.
قدیری ابیانه، منشاء بسیاری از مشکلات اقتصادی ایران را داخلی دانست و افزود: تحریم ها تنها 15 درصد مسایل ما را حل می کند و حتی اگر مذاکرات به نتایج خوبی هم رسیده بود باز هم هشتاد درصد مشکلات کشور پا برجا بود.
وی، راه حل مسایل اقتصادی کشور را در پیش گرفتن اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: مردم ما از کم کارترین ملت های دنیا هستند و در این زمینه هم دولت و هم مردم در راستای اقتصاد مقاومتی خوب عمل نکرده اند.
قدیری ابیانه خاطرنشان کرد: آمریکا با داشتن قوی ترین و کثیف ترین رسانه ها در ساختن افکار عمومی دنیا به سمت خود موفق است و ما نباید در شرایط فعلی از برجام خارج شویم و تقصیر نقض به گردن ما بیفتد اما نباید هرچه آنها خواستند را قبول کنیم.
وی ادامه داد : معتقدم اوباما گرگی در لباس میش و ترامپ گرگی در لباس گرگ است که اتفاقا باید از اولی ترسید و خوشبختانه اختلاف ترامپ با تمام دنیا به نفع ما است.
قدیری ابیانه از تیم مذاکره کننده دولت ایران به عنوان یک گروه سالم و قوی یاد کرد و گفت: مشکل این هیات تنها این بود که بیش از حد به آمریکا اعتماد کردند.
7388*1772
خبرنگار: پریسا نوروزی **انتشار: مجید ملازاده

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۴۳۲۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شورا رکن چهارم نظام تصمیم‌گیری کشور/ انتقاد از تضعیف جایگاه شوراها

شوراها نهادهایی نوپا در کشور محسوب می‌شوند و هنوز جای رشد بسیاری در حیطه‌های مختلف دارد، رشدی که بدون نگاه مثبت حاکمیت از جمله دولت و مجلس اثرگذار نیست تا این نهاد مردمی به جایگاه واقعی خود برسد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، «جمهوری اسلامی؛ نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد»؛ زمانی که معمار کبیر انقلاب اسلامی این جمله را در میان مردم بیان و ریل‌گذاری حرکت عظیم ملت را بنیان نهاد، برای نخبگان و خواص مشخص بود که جمهوریت و توجه به نقش مردم در اداره کشور برای امام راحل چه جایگاه ویژه‌ای دارد.

بعدها در تدوین قانون اساسی، آن هنگام که ۱۱ اصل به صورت مستقیم و غیرمستقیم به مقوله نقش مردم در اداره کشور و شوراها اشاره داشت، این موضع روشن‌تر شد.

در اصول ششم، هفتم، دوازدهم، چهل‌وهشتم، صدم، صدویکم، صدودوم، صدوسوم، صدوچهارم، صدوپنجم و صدوششم قانون اساسی به جایگاه شوراها و مدیریت محلی به‌طور مستقیم پرداخته شده است. این اصول نشان می‌دهد شوراها در کنار قوای مقننه، مجریه و قضائیه، رکن چهارم تصمیم‌گیری و اداره امور کشور هستند و هیچ‌گاه نمی‌توان آن‌ها را از جریان قدرت حذف کرد.

شاید تشکیل شوراها در دهه ۷۰ را بتوان دوره بلوغ اجرای قانون اساسی در کشور دانست که به این اصل مترقی عینیت بخشید و پایه‌گذاری تمرکززدایی از اداره امور کشور را رقم زد. اولین قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخابات شهرداران در تاریخ ۱۳۷۵/۳/۱ به تصویب رسید و اصلاحات و الحاقات آن نیز تا سال ۸۶ در جریان بود.

اهمیت شوراها به ویژه در اصل ۱۰۳ قانون اساسی ملموس‌تر است، بر اساس این اصل استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات کشوری که از طرف دولت تعیین می‌شوند، در حدود اختیارات شوراها، ملزم هستند که تصمیمات آن‌ها را رعایت کنند.

این اصل نشان می‌دهد وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های شوراها بسیار بیش از آن چیزی تاکنون محقق شده است می‌تواند گسترده باشد، شوراها از مهم‌ترین نهادهای اداره کشور هستند که به دلیل ارتباط مستقیم با مردم، به جمهوریت نظام جامه عمل می‌پوشانند.

احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی که سه دوره در مجلس حضور داشته، از جمله کسانی است که خاستگاهش را می‌توان شورای شهر دانست. وی در زمینه ظهور و بروز اختیارات شوراهای شهر در مقایسه با اصول قانونی اساسی به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: آنچه که مسلم است، نگاهی که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به شوراها در چندین فصل داشته در عمل محقق نشده است و آنچه که وظایف شوراها در قانون اساسی بوده در طول این سال‌ها به قوانین عادی برای اجرا تبدیل نشده است.

شوراها مسیر را برای پذیرفتن مسئولیت بیشتر هموار کنند

وی می‌افزاید: جای تأسف است که هرچه جلوتر هم می‌رویم، با این حال که شوراها با تجربه تر بالنده‌تر و باانگیزه تر می‌شوند، این وضعیت بهبود پیدا نمی‌کند، بلکه روز به روز حاکمیت به معنای دولت در تمام ادوار نسبت به شوراهای شهر و روستا کم لطف‌تر می‌شود و کمتر مسئولیتی را به شوراها می‌سپارد.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه به نظر می‌رسد هرچه جلوتر رفتیم در حقیقت وظایف شوراها کمتر شده است، تاکید می‌کند: در طول این سال‌ها قوانینی در مجلس تصویب شده است که شوراها را گاهی تضعیف کرده و قطعاً تقویت نکرده است. بنده در تمام این سال‌ها این مسئله را در مجلس شورای اسلامی مطرح کرده ام.

امیرآبادی فراهانی با اشاره به اینکه بخشی از این موضوع به عملکرد بعضی شوراها بازمی‌گردد معتقد است، گاهی یک تصرف غیرقانونی یا مسئله مالی درباره یک شورای شهر یا روستا که در جراید و رسانه‌ها مطرح می‌شود، موجب می‌شود مسئولان دولتی نسبت به وضعیت عملکردی شوراها نگران شوند.

وی اضافه می‌کند: خود شوراها بهتر می‌توانند مسیر را برای پذیرفتن مسئولیت بیشتر هموار کنند، در واقع شوراها باید اعتماد جلب کنند، به قوانین بیشتر مسلط شوند و تمام اعمال خود را بر مبنای قانون تنظیم کنند.

وی می‌افزاید: استانداری‌ها هم باید آموزش شوراها را جدی بگیرند و به شوراها مشاوره حقوقی بدهند تا کمک کنند فضایی که در مسیر بی‌اعتمادی پیش آمده است، از بین برود.

نماینده قم در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که چه نمره‌ای به عملکرد شوراها در سراسر کشور داده می‌شود، می‌گوید: نمی‌شود به طور کلی در کشور به شوراها نمره داد و ارزیابی هر شورا مختص به خود آن شورا است. در استان قم شوراها در تمام ادوار نمره بالای ۱۸ دارند.

ساز و کاری برای اجرایی شدن نظارت مردمی

نرجس نیازمند، عضو شورای اسلامی شهر قم هدف قانون اساسی از قرارداد اصولی برای شوراها پیشبرد برنامه‌های اجتماعی، فرهنگی، عمرانی و آبادانی شهرها و روستاها را مشارکت و ارائه نظرات مردم می‌داند.

وی با اشاره به اینکه شوراها تداعی مشارکت مردم در اداره کشور هستند، ادامه می‌دهد: سیاست‌گذار و ناظر مدیریت شهری در مباحث مختلف اعضای شورا هستند که این امر خطیر می‌تواند ظرفیت بزرگی برای پیشبرد امور باشد.

این عضو شورای اسلامی شهر قم با بیان اینکه یکی از اهدافی که در شوراها باید پیگیری شود مدیریت یکپارچه شهری است، خاطرنشان می‌کند: در صورتی که این مهم ایجاد شود به طور قطع پیشرفت‌های بیشتری در امور شهری رخ می‌دهد و هماهنگی بیشتری برای خدمت‌رسانی به مردم ایجاد می‌شود.

نیازمند تاکید می‌کند: بسیاری اوقات مردم مشکلاتشان را از چشم شهرداری‌ها می‌بینند، اما قوانین به ما اجازه حل این معضلات را نمی‌دهد چراکه هنوز مدیریت یکپارچه شهری محقق نشده است.

به گفته وی، اختلاف نظر میان اعضای شوراهای شهرها و نظرات مختلف موجب تلاقی اندیشه‌ها و افکار خواهد بود و در صورتی که دید مثبت داشته باشیم از این اختلاف نظر می‌توان برای پویایی مدیریت شهری استفاده کرد.

عضو شورای اسلامی شهر قم می‌افزاید: انتقادات سازنده موجب پیشبرد اهداف خواهد بود، اما اگر انتقادات در سمت و سوی تخریب و سیاه‌نمایی باشد، نه تنها به اهداف اصلی شوراها نخواهیم رسید بلکه عملکرد عادی مدیریت شهری نیز مختل می‌شود.

عمران و آبادانی شهرها نشاندهنده کارآمدی شوراها است

نیازمند با اشاره به تصویب قوانین شهری در مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: انتظار می‌رود این قوانین در مسیر تقویت مدیریت شهری تنظیم شود. این تقویت در واقع قوت دادن به مشارکت مردم در امور خودشان است اما بعضی از این قوانین بیشتر سمت و سوی تمرکزگرایی دارد.

وی معتقد است شوراهای شهر موجب پیشرفت و ارتقای سطح عملکرد مدیریت شهری شده است.

به گفته رئیس کمیسیون بانوان و خانواده شورای اسلامی شهر قم، عمران و آبادانی در شهرها و افزایش بودجه شهرداری‌ها را می‌توان از نشانه‌های کارآمدی شوراها در کشور دانست، هرچند همچنان ایراداتی وجود دارد و بعضی جنبه‌ها نیاز به تقویت بیشتری است.

ماشاالله سعادتمند، رئیس شورای اسلامی استان قم با اشاره به رقم زدن مدیریت محلی توسط شوراها، تصریح می‌کند: مجلس شورای اسلامی و دولت مدیریت کلان را به عهده دارند، اما ریل گذاری، تصویب بودجه و نظارت بر عملکرد مدیریت شهری و روستایی از وظایف شوراها است.

به عقیده رئیس شورای اسلامی استان قم، در شش دوره گذشته شوراها به بلوغ خوبی رسیده‌اند و توانسته‌اند وظایف خود را بر اساس قانون اجرایی کنند.

وی تاکید می‌کند: ممکن است بعضی نقصان‌ها در عملکرد شوراهای شهر و روستا وجود داشته باشد که با آموزش اعضای شوراها می‌توان شرایط بهتری را در این زمینه ایجاد کرد. زمانی که تصمیمات شوراها براساس نص قانون باشد، خدشه‌ای بر آن وارد نخواهد بود.

لزوم تحقق مدیریت جامع شهری

سعادتمند تحقق مدیریت جامع شهری را موجب به بلوغ رسیدن جایگاه شوراها در کشور می‌داند و می‌گوید: مدیریت جامع شهری یعنی واگذاری همه امور شهرها و روستاها به شوراها و دستگاه‌های دیگر داخل شهر و روستا و نباید حکمرانی وجود داشته باشد.

به گفته وی، در برنامه هفتم این مسئله به خوبی دیده شده است تا این واگذاری‌ها انجام شود و دولت نیز اهتمام خوبی نسبت به تقویت شوراها دارند. علی طالبی، مدیرکل اموری شهری و شوراهای استانداری قم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، شوراها را حلقه واسط میان حاکمیت و مردم می‌داند و می‌گوید: وظایف متنوعی برای شوراها دیده شده که از جمله آن انتخاب شهردار، دهیار و نظارت بر آن‌ها است.

وی می‌افزاید: وظیفه دیگر شوراها ریل‌گذاری برای فعالیت شهرداری و دهیاری است که می‌تواند نسبت به آن اهتمام داشته باشد.

مدیرکل اموری شهری و شوراهای استانداری قم اختلاف را امری طبیعی در امور شورایی می‌داند و تاکید می‌کند: تا زمانی که این اختلافات منجر به نزاع و توقف امور نشود، می‌تواند موجب بالندگی و رشد شود اما اگر این اختلافات موجب نزاع یا توقف امور شود قطعاً امری مذموم است.

طالبی می‌افزاید: در عین حال ساز و کارهای اجرایی قانونی برای حل اختلافات وجود دارد و هیئت حل اختلاف استان یکی از این سازوکارها است.

شوراهای شهر و روستا یکی از مهم‌ترین نهادهای ایران در زمینه تمرکززدایی و توسعه متوازن مبتنی بر ویژگی‌های فضایی جغرافیایی است و موجب چابکی در تصمیم‌گیری و نزدیکی فرایندهای تصمیم‌گیری با نظرات توده مردم می‌شود.

این نهادها حتی امروز هم نهادهایی نوپا در کشور محسوب می‌شود و هنوز جای رشد بسیاری در حیطه‌های مختلف دارد، رشدی که بدون نگاه مثبت حاکمیت از جمله دولت و مجلس، ممکن و اثرگذار نیست.

کد خبر 748497