توافقاتی که اعتماد می‌آفریند
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۶۶۱۵۶
وبلاگ > سلیمانی، افشار - از زمان روی کار آمدن حسن روحانی در سال ۱۳۹۲ تاکنون وی ۹ دیدار با ولادیمیر پوتین داشته است. آخرین دیدار دو رییس جمهور به دعوت ولادیمیر پوتین از همتای ایرانی اش در کاخ کرملین مسکو صورت گرفت. دیدارهای اول و دوم پوتین در تهران با هدف شرکت در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر (در دوره دولت مهرورز!) و نشست سران کشورهای تولیدکننده گاز موسوم به اوپک گازی (در دولت اول تدبیروامید) صورت گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نه پوتین و نه هیچ رییس جمهوری از روسیه تاکنون سفری دوجانبه به ایران نداشته اند. الهام علی اف و حسن روحانی نیز پیشتر هفت دیدار در قالب سفرهای متقابل دوجانبه و چندجانبه داشته اند و دیدار دهم ولادیمیر پوتین و دیدار هشتم الهام علی اف با حسن روحانی به بهانه شرکت آنها در دومین اجلاس سران سه کشور دهم آبانماه ۱۳۹۶ در تهران عینیت یافت و به این ترتیب دومین نشست سه جانبه روسای جمهوری سه کشور قفقازی و خزری (ایران، آذربایجان وروسیه) و هیات های همراه در محل اجلاس موسوم به سران برگزار شد. نخستین دیدار مشابه مردادماه سال گذشته در باکو پایتخت آذربایجان برگزار شده بود. این اجلاس با مذاکرات دو و سه جانبه سران شروع و با دیدار روسای جمهور آذربایجان و روسیه با رهبر جمهوری اسلامی ایران ادامه و با کنفرانس مطبوعاتی مشترک و امضای بیانبه مشترک پایانی به پایان رسید.
سران سه کشور در چه شرایطی دیدار کردند؟
دیدار روسای جمهور سه کشور در شرایطی برگزار شد که کنگره آمریکا قانون تحریمهای روسیه، ایران و کره شمالی موسوم به کاتسا را تصویب کرده بود و فرمان اجرایی آن نیز توسط رئیس جمهور آمریکا نیز صادر شده است و چند روز پیش از این نیز قانون تحریمی جدیدی در ارتباط با تولید موشک های بالستیک علیه ایران در سنای این کشور به تصویب رسیده و دونالد ترامپ دستوری مبنی بر تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به وزیر خزانه داری خود صادر نموده است. از سوی دیگر تحریم های آمریکا و اروپا علیه روسیه بواسطه دخالت نظامی این کشور در اوکراین و ضمیمه نمودن شبه جزیره کریمه به روسیه تمدید شده است. همچنین تحولات میدانی سوریه با تضعیف داعش در سوریه و برتری نسبی روسیه و ایران و ماندگاری بشار اسد و استمرار روند آستانه با مشارکت مسکو، تهران و آنکارا به منظور حل سیاسی بحران سوریه وارد مرحله جدیدی شده است و تحولات داخلی عراق نیز پس از برگزاری رفراندوم استقلال کردستان عراق ضمن تضعیف موقعیت مسعود بارزانی، موقعیت دولت و ارتش عراق را در کرکوک تثبیت نموده و تنش هایی را در اقلیم ایجاد کرده است. ازسوی دیگر آمریکا بر ندای ضرورت خروج ایران از عراق افزوده و با تحریم حزب الله لبنان خواستار باصطلاح عدم دخالت ایران در کشورهای منطقه شده است و اسرائیل نیز نگرانی خودرا از افزایش نفوذ ایران در سوریه و تقویت موقعیت حزب الله لبنان به کرات اعلام کرده است. این در حالیست که آمریکا، عربستان و متحدان عربش و اسرائیل خود بیشترین دخالت ها را در امور کشورهای منطقه می کنند و با همکیش خود قطر نیز تنش جدی پیدا کرده اند.
در این میان آذربایجان نیز در شرایطی در دومین اجلاس سه جانبه سران سه کشور شرکت کرد که همچون روسیه و ایران تحت تحریم های آمریکا قرار ندارد اما مناسباتش با آمریکا و اروپا چند سالی است که به دلیل آنچه که این دولت ها عدم رعایت حقوق بشر و وجود فساد مالی و اداری در سیستم دولتی این کشور تلقی می کنند، با گونه ای از سردی مواجه شده است.
همچنین دومین نشست سه جانبه روحانی-پوتین-علی اف در حالی در تهران برگزار شد که روسیه هنوز با بحران هایی که برای همسایگان خود اوکراین و گرجستان ایجاد نموده دست وپنجه نرم می کند و با اقدامات سلبی برآمده از موقعیت ژئوپولیتیکی اش، موجد مشکلات زیادی برای این کشورها گردیده و آذربایجان نیز برغم گذشت بیش از ۲۵ سال از اشغال اراضی اش توسط ارمنستان که این نیز با یاری و هدایت روسیه صورت گرفته، موفق به احیای تمامیت ارضی خود نشده است و مسکو کماکان برای حل این بحران از آذربایجان گروکشی می کند تا این کشور وارد سازوکارهای امنیتی و اقتصادی مدنظر روسیه گردد. علیرغم وجود چنین شرایطی، باکو نگاه مثبت را بر رویکرد منفی ترجیح داده و با مسکو به همکاری های دو و چندجانبه ادامه می دهد.
به نظر می رسد یکی از عوامل مهمی که این سه کشور را برای برگزاری دومین نشست در سطح سران دولت ها دور هم جمع کرده است محدودیت های ناشی از رویکردهای آمریکا نسبت به آنها و همچنین برخی یا بسیاری از مواضع و نگاه های این کشورها در قبال آمریکا می باشد.
از آنجایی که روسیه با بحران های پیرامونی و مشکلاتی در روابطش با آمریکا مواجه است و از سویی از همکاری با ایران درسوریه بهره مند شده و موقعیت مدیترانه ای اش را تقویت کرده است و شاید این مهم را که عدم همکاری با ایران در منطقه سبب تقویت نفوذ کشورهای فرامنطقه ای در پیرامون روسیه و ایران شده را دریافته است، تمایل بیشتری برای همکاری در قفقاز جنوبی با ایران و آذربایجان حداقل در حد برگزاری نشست در سطوح بالا نشان داده است که با عملی شدن تفاهمات و توافقات از سوی این کشور می توان اعتماد بیشتری به این بازیگر منطقه ای و تقریبا جهانی پیدا کرد که مستلزم برخورداری از نگاه غیررقابتی و ایجابی در قبال ایران و همکاری متقابل چندجانبه در منطقه از سوی این کشور است که می تواند متضمن منافع بیشتری برای منطقه باشد.
در دومین نشست سران سه کشور در تهران همچون نشست اول باکو نیز مذاکرات عمدتا پیرامون تقویت همکاری های سه کشور در زمینه کریدور شمال -جنوب، گسترش همکاریهای اقتصادی و تجاری و انرژی و مبارزه با تروریسم صورت گرفت و در رابطه با ضرورت حفظ برجام و استراتژی مواحهه با یکجانبه گرایی امریکا در برابر برجام، آخرین تحولات سوریه و عراق و افغانستان و اختلافات میان عربستان و متحدینش با قطر و مسائل مهم خاورمیانه، غرب آسیا و خلیج فارس، راهکارهای مواجهه با تحریم های آمریکا، تحولات مربوط به دریای خزر و چشم انداز آتی رژیم حقوقی این دریاو ضرورت حل مسالمت آمیز بحران قره باغ کوهستانی و مسایل مربوط به تقویت امنیت در قفقاز جنوبی، آسیای مرکزی وخلیج فارس بحث و مذاکره بعمل آمد.
دیدار الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان و ولادیمیر پوتین رئیس روسیه در چهارچوب اجلاس سه گانه با رهبر جمهوری اسلامی ایران و ملاقات های دوجانبه سه رییس جمهور با یکدیگر از برنامه های حایز اهمیت و مورد توجه این نشست بود.
تفاهمات دومین اجلاس سران سه کشور خزری
در بیانیه پایان ابن اجلاس و اظهارات سران در دیدارها و کنفرانس مطبوعاتی بر موارد زیر تاکید شد:
- عدم ارتباط برجام با مسایل دفاعی و موشکی ایران روسیه و عدم پذیرش شانه خالی کردن برخی کشورها از تعهدات بین المللی و عدم پذیرش برهم زدن یکجانبه برجام به هر بهانه ای از سوی هر کشور ذیربط و اینکه آژانس بین المللی انرژی اتمی تنها مرجع اعلام پایبندی ایران به برجام است.
- استمرار همکاری های ایران با روسیه در سوریه تا کسب پیروزی کامل در مقابل تروریسم
- ایفای نقش موثر روسیه بعنوان همسایه و شریک استراتژیکی ایران در زمینه حراست از برنامه هسته ای ایران
- اهمیت اجلاس سه جانبه تهران در سطح جهانی
- پیگیری جدی تفاهمات نشست اول در باکو
- تقویت محور حمل ونقل شمال -جنوب با هدف اتصال آسیا به اروپا از بندرعباس تا هلسینکی و پیوند مسیرهای حمل و نقلی اقیانوس هند به اروپای شرقی و شمالی از طریق ایران، آذربایجان و روسیه
- دریای خزر دریای صلح و همکاری و توسعه برای کشورهای منطقه
- روابط بانکی بهتر و استفاده از پول ملی در روابط دوجانبه و سه جانبه تجاری و اقتصادی سه کشور
- روابط و نقش سه کشور در زمینه ثبات و امنیت منطقه به ویژه مبارزه با تروریسم و همکاری های ایران و روسیه در ایجاد ثبات و امنیت و مبارزه با تروریسم به خصوص در سوریه و همکاری های سیاسی سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه که در آستانه پیگیری می شود.
- همکاری در زمینه انرژی با رویکرد غیررقابتی
- اهمیت رشد اقتصادی در ارتقاء ثبات و امنیت منطقه
- ادامه مذاکرات شرکت های بزرگ نفتی روسی برای سرمایه گذاری در پروژه های نفتی ایران با طرف های ایرانی
- ادامه گفتگوی مقامات ایرانی با شرکت های نفت و گاز آذربایجان در خصوص همکاری های دوجانبه، بویژه در زمینه اکتشاف و بهره برداری
- تسریع روند منطقه ای شدن اقتصاد سه کشور و دیگر کشورهای منطقه در حوزه انرژی توسعه روابط ایران با اتحادیه اقتصادی و گمرکی اورآسیا و یکسان سازی استانداردها بین سه کشور و ایجاد کریدور سبز گمرکی در کنار توسعه همکاری های بانکی و تبادلات با پول ملی و اتصال شبکه های بانکی
- تلاش های مشترک ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان بعنوان سه کشور نفتی و گازی با هدف فراهم شدن زمینه رشد سریع تر اقتصاد این کشورها
- ایجاد صندوق سرمایه گذاری مشترک سه جانبه برای سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی باهدف افزایش رشد و توانمندی اقتصادی سه کشور و منطقه
- توافق بر برگزاری سومین اجلاس سه جانبه سران در روسیه در سال ۲۰۱۸
اظهارات محوری مقام معظم رهبری
از موضوعات مورد توجه پیرامون این نشست می توان به اظهارات رهبر جمهوری اسلامی ایران در خصوص تجربه تحقق اهداف مشترک ایران و روسیه در میدان دشوار سوریه در سایه همکاری دو کشور و شکست ائتلاف امریکایی حامی تروریست ها در سوریه بعنوان واقعیتی انکارناپذیر و تاکید بر حل کامل مسئله سوریه با تداوم همکاری های دوکشور، پرمعنا بودن ایستادگی مشترک ایران و روسیه در مقابل تروریست های تکفیریِ مورد حمایت چند کشور خارجی و ترکیب خیلی خوب و ایستادگی مشترک تهران و مسکو در مقابل فتنه و فساد تروریست ها در سوریه، و تاثیرگذاری روسیه در مسائل منطقه غرب آسیا و اینکه مردم سوریه تصمیم گیر نهایی مسائل کشور شان هستند، مفید بودن همکاری دو کشور برای مقابله مشترک با تحریم های امریکا بر ضد ایران و روسیه از جمله از طریق حذف دلار و جایگزین کردن پول ملی در معاملات اقتصادی دو یا چند جانبه در دیدار رییس جمهور روسیه با ایشان اشاره نمود.
همچنین توجه رهبر جمهوری اسلامی در ملاقات رییس جمهور آذربایجان با ایشان مبنی بر اینکه ارتباطات نزدیک و برادرانه ایران و جمهوری آذربایجان، مخالفانی دارد و باید در مقابل وسوسه ها و اقدامات خرابکارانه آنها ایستادگی کرد و با اراده و انگیزه مضاعف، روابط و همکاری ها را در بخش های مختلف گسترش داد و اینکه اکثریت جمعیت جمهوری آذربایجان همچون ایران و عراق از پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام هستند و باید قدر این فرصت مفید و مراسم پرشکوه عزاداری شیعیان در آذربایجان را دانست، زیرا این موارد، هویت ملت و آذربایجان را تقویت می کند و علت ناکام ماندن تلاش های فراوان شوروی سابق در ترویج مارکسیسم و به فراموشی سپرده شدن دین در آذربایجان، همانا ایمان محکمِ مردم بوده و مراسم پرشکوه امسال در ماه محرم نمونه ای از ایمان استوار ملت آذربایجان بود از دیگر موضوعات مورد توجه این اجلاس تلقی می شود.
چشم انداز آتی همکاری های چندجانبه
امید است علاوه بر تحقق تفاهمات سران سه کشور در زمینه های مختلف مطرح شده در نشست های آتی نیز موارد زیر نیز در دستور کار اینگونه نشست ها قرار گیرد و با تاسیس دبیرخانه اجرایی، گامهای عملی بمنظور تحقق اهداف موردنظر برداشته شود:
- تلاش جدی سران سه کشور در راستای حل بحران های قره باغ و آبخازیا و اوستیای جنوبی و برقراری تمامیت ارضی آذربایجان و گرجستان و بازگشت صلح و ثبات وامنیت به قفقاز جنوبی
- بررسی راهبردهای افزایش همکاری های اقتصادی و صنعتی سه کشور با چین و هندوستان و مجموعه کشورهای عضو بریکس
- بررسی چگونگی کمک به تعطیل شدن نیروگاه اتمی متسامور ارمنستان با توجه به تاثیر سو زیست محیطی در کشورهای ایران، ترکیه و آذربایجان و نقش موثر روسیه در حفظ این نیروگاه
- رایزنی پیرامون تسریع در امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر و تعیین تکلیف سهم ایران و آذربایجان از منابع زیر بستر این دریا
- رایزنی درخصوص برگزاری نشست چهارجانبه سران ایران، ترکیه، آذربایجان و روسیه با هدف بررسی زمینه های همکاری های تجاری، حمل و نقلی و امنیتی و کمک به حل بحران های قفقاز جنوبی به منظور فراهم نمودن زمینه اجلاس سران ۶ کشور ایران، ترکیه، روسیه و آذربایجان، ارمنستان و گرجستان
- رفع موانع عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای با مساعی جمیله روسیه
- بررسی زمینه ها و راهکارهای همکاری های منطقه ای کشورهای حاشیه دریای خزر و سازمان همکاری های دریای سیاه، سازمان همکاری های اقتصادی (اکو)، اتحادیه اقتصادی اورآسیا، سازمان همکاری های شانگهای و سازمان کشورهای مشترک المنافع در راستای استراتژی چسبندگی اقتصادی
سخن آخر:
بدیهی است برقراری صلح و ثبات و امنیت توسط کشورهای منطقه و همکاریهای تجاری و حمل و نقلی و انرژی لازم و ملزوم یکدیگرند و می توانند توسعه کشورها و رفاه ملت های منطقه را به ارمغان بیاورند و ازهمین رهگذر است که پیوستگی ژئوپولیتیکی منجر به چسبندگی اکونومیکی کشورهای منطقه می گردد و زمینه ساز کاهش دخالت های بازیگران فرامنطقه ای می گردد. از همین رو استراتژی سیاست خارجی منطقه ای کشورهای منطقه باید مبتنی بر چنین اصولی باشد. در همین راستا، پیوندهای حمل و نقلی، انرژتیکی (صدور برق و آب و نفت و گاز و اتصال خطوط انتقال کشورها دراین سه زمینه و اجزای پروژه های مشترک) ضرورتی مضاعف دارند و در چنین شرایطی است که سه کشور می توانند پیام های روشن و عملیاتی تری به آمریکا و دیگر بازیگران فرامنطقه ای مبنی بر عدم تاثیرگذاری یکجانبه گرایی ارسال و زمینه هرچه بیشتر تقویت اعتماد متقابل فیمابین و رفع تردیدها درخصوص نگاه ابزاری را فراهم نمایند. در همین راستا احداث و تکمیل هرچه سریعتر خط آهن آستارا-رشت-قزوین جهت تحقق اتصال مسیر ریلی بندرعباس تا هلسینکی از طریق آذربابجان و روسیه در راستای عملیاتی شدن کریدور شمال -جنوب از بمبئی تا هلسینکی امری ضروری می باشد. همینطور اجرایی شدن پروژه های اتصال خطوط برق و گاز و اکتشاف و استخراج نفت و گاز و عینیت بخشیدن به همکاری های بانکی و پولی و طرح های مشترک امنیتی و مبارزه با تروریسم از اقدامات لارم توسط سه کشور محسوب می شود. در همین راستا به نظر می رسد برگزاری نشست های نوبتی سه جانبه در سطح وزرای ذیربط سه کشور پیش نیاز عملیاتی شدن تفاهمات و توافقات فیمابین سه کشور خواهد بود. نکته مهم این است که سه کشور برغم مواجه بودن با برخی تفاوت رویکردها، ناخرسندی ها، نگرانی ها و تردیدها در روابط با یکدیگر تلاش می کنند. بنابر ضرورت های پیش آمده حول محور منافع مشترک همکاری را بر اختلاف ترجیح داده و روابط دو وسه جانبه فیمابین را گسترش دهند و بدیهی است که باید از نگاه واقع بینانه تری نسبت به میزان تحقق تفاهمات برخوردار باشند زیرا عدم اجرای توافقات موجب بروز و تشدید بی اعتمادی و تردید در میان رهبران و مردم سه کشور و سوءاستفاده بازیگران فرا منطقه ای می گردد.
منبع: خبرآنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۶۶۱۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توافق ایران و پاکستان برای گسترش بیشتر همکاریهای اقتصادی
در پایان سفر رسمی سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به جمهوری اسلامی پاکستان بیانیه مشترک دو کشور منتشر شد.
به گزارش مشرق، متن این بیانیه مشترک بدین شرح است:
۱- به دعوت نخست وزیر جمهوری اسلامی پاکستان، جناب آقای محمد شهباز شریف، رئیس جمهوری اسلامی ایران، دکتر سید ابراهیم رئیسی، از ۲۲ تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۴ بازدیدی رسمی از پاکستان به عمل آورد. در سفر رسمی به پاکستان، رئیس جمهور ایران را یک هیئت عالیرتبه متشکل از وزیر امور خارجه ایران، جناب آقای امیرعبداللهیان و سایر اعضای کابینه و مقامات ارشد همراهی می‌کردند.
۲- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در سطح هیئت با محمد شهباز شریف نخست وزیر گفت‌وگو کرد. در این گفت‌وگوها، دو طرف طیف وسیعی از روابط دوجانبه پاکستان و ایران را مورد بررسی قرار دادند و همچنین در مورد مسائل منطقه‌ای و جهانی مورد علاقه طرفین تبادل نظر کردند. در این بازدید چندین یادداشت تفاهم/توافقنامه نیز به امضا رسید.
۳- هر دو طرف توافق کردند که تعاملات متقابل را از طریق تبادل منظم دیدارهای سطح بالا برای تقویت روابط برادرانه تقویت کنند.
۴- دو طرف با تاکید بر روابط تاریخی، فرهنگی، مذهبی و تمدنی دو کشور همسایه و مسلمان، بر تعهد خود برای تحکیم بیشتر این پیوندها از طریق ارتقای فعالیت‌های دانشگاهی، فرهنگی و گردشگری و توسعه گردشگری به اماکن مذهبی تاریخی در هر دو کشور تاکید کردند.
۵- هر دو طرف با اذعان به اینکه مرز مشترک پاکستان و ایران باید «مرز صلح و دوستی» باشد، بر اهمیت همکاری منظم و تبادل نظر بین مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی دو کشور برای مقابله با تهدیداتی مانند تروریسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان، گروگان‌گیری، پولشویی و آدم ربایی تاکید کردند.
۶- دو طرف بر گسترش بیشتر همکاریهای تجاری و اقتصادی توافق کردند و بر تعهد خود برای تبدیل مرز مشترک خود از "مرز صلح" به "مرز شکوفایی" از طریق پروژه های اقتصادی مشترک توسعه محور از جمله ایجاد بازارچه های مرزی مشترک، مناطق آزاد اقتصادی و گشایش مرزهای جدید تاکید کردند. آنها همچنین بر اهمیت همکاری در حوزه انرژی از جمله تجارت برق، خطوط انتقال نیرو و پروژه خط لوله گاز IP تاکید کردند. دو رهبرتوافق کردند که تجارت دوجانبه خود را طی پنج سال آینده به ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهند. هر دو طرف بر ضرورت مشارکت اقتصادی بلندمدت بادوام و الگوی اقتصادی و ارتباطی مشترک منطقه‌ای، به‌ویژه برای توسعه اجتماعی-اقتصادی در استان سیستان و بلوچستان ایران و استان بلوچستان پاکستان تأکید کردند.
۷- به منظور تقویت بیشتر همکاریهای اقتصادی دوجانبه، هر دو طرف توافق کردند که به سرعت توافقنامه تجارت آزاد (FTA) را نهایی کنند و جلسات بعدی رایزنی های سالانه دوجانبه سیاسی (BPC) و کمیته تجارت تجاری مشترک (JBTC) و همچنین دور بیست و دوم مذاکرات کمیسیون مشترک اقتصادی (JEC) در آینده نزدیک را برگزار کنند. آنها همچنین توافق کردند که تبادل منظم کارشناسان اقتصادی و فنی و همچنین هیئت‌هایی از اتاق‌های بازرگانی دو کشور را برای تعمیق همکاریهای اقتصادی تسهیل کنند. همچنین با اعلام «نقطه مرزی ریمدان» به عنوان گذرگاه مرزی بین‌المللی تحت «TIR » و بازگشایی دو بازارچه امرار معاش مرزی موافقت گردید.
۸- توافق بر سر عملیاتی کردن کامل مکانیسم‌های تجارت مبادله‌ای بین دو طرف برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، به ویژه تحت تلاش های مشترک مستمر، مانند بازارهای معاش مرزی، وجود داشت که به بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان محلی کمک می‌کند و گامی را در راستای افزایش امنیت مرزها بیشتر می‌سازد.
۹- پاکستان و ایران بر اهمیت استفاده از موقعیت‌های جغرافیایی مربوطه خود برای ارتقای ارتباط بین دو کشور و همچنین با منطقه وسیع تر تاکید کردند. دو طرف با خرسندی به پیشرفت های حاصل شده در حمل و نقل منظم کالا تحت کنوانسیون TIR اشاره کردند و توافق کردند که این کنوانسیون را به طور کامل عملیاتی کنند تا تجارت کارآمد، سریع و بدون موانع بین پاکستان و ایران را ارتقا دهند. توافق شد که عملیاتی شدن کامل کنوانسیون TIR همچنین یکپارچگی و اتصال منطقه ای را در سراسر منطقه گسترده تر ECO افزایش دهد.
۱۰- به عنوان اعضای ابتکار کمربند و جاده (BRI) و سازمان همکاری اقتصادی (ECO)، دو کشور عزم قاطع خود را برای تقویت همکاری در بخش های اتصال، توسعه زیرساخت ها و انرژی ابراز کردند. دو کشور همچنین توافق کردند که روابط دوجانبه سودمند و پایدار بین دو بندر گوادر و چاهبهار را گسترش دهند.
۱۱- هر دو طرف ضمن محکوم کردن تروریسم در همه اشکال و مظاهر آن، اذعان داشتند که تروریسم تهدید مشترکی برای صلح و ثبات منطقه است و مانع بزرگی برای توسعه منطقه است. با اتخاذ رویکردی مشارکتی برای مقابله با این تهدید و استفاده از مکانیسم‌های نهادی دوجانبه موجود برای مبارزه مؤثر و مقابله با این تهدید، ضمن رعایت کامل اصول منشور ملل متحد، به‌ویژه اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای عضو موافقت شد. هر دو طرف همچنین به نقش کلیدی افزایش فرصت های اقتصادی و تجاری در بهبود محیط امنیتی در مناطق مرزی اذعان کردند.
۱۲- هر دو طرف با توجه به تحولات منطقه ای و جهانی بر اهمیت حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی برای یافتن راه حل‌های قابل قبول دوجانبه برای چالش‌های مشترک تاکید کردند.
۱۳- هر دو طرف بر لزوم حل و فصل موضوع کشمیر از طریق گفت و گو و روش های مسالمت آمیز بر اساس خواست مردم آن منطقه و مطابق با قوانین بین المللی تاکید کردند.
۱۴- هر دو طرف تجاوزات و جنایات مستمر رژیم اسرائیل علیه مردم فلسطین و محاصره غیرانسانی غزه که منجر به مرگ و ویرانی گسترده و همچنین آواره شدن میلیون‌ها فلسطینی شده است را به شدت و صریح محکوم کردند. آنها خواستار آتش بس فوری و بدون قید و شرط، دسترسی بلامانع به کمک های بشردوستانه به مردم محاصره شده غزه، بازگشت آوارگان فلسطینی و همچنین اطمینان از پاسخگویی در مورد جنایات انجام شده توسط رژیم اسرائیل شدند. آنها بر حمایت خود از راه حل عادلانه، جامع و بادوام بر اساس آرمان های مردم فلسطین تاکید کردند.
۱۵- دو طرف توافق داشتند که سازمان همکاری شانگهای (SCO) یک مجمع مهم برای امنیت و توسعه منطقه ای است که فرصت هایی را برای محقق ساختن ظرفیت های اقتصادی، ترانزیت، تجارت، جوانان و ارتباط کشورهای عضو فراهم می کند. دو طرف از روابط نزدیک و همکاری دو کشور در تمامی سازوکارهای سازمان همکاری شانگهای ابراز خرسندی کردند. آنها همچنین بر اهمیت از سرگیری زودهنگام فعالیت های گروه تماس سازمان همکاری شانگهای-افغانستان برای هماهنگی تلاش ها برای حفظ ثبات و توسعه روابط اقتصادی در منطقه تاکید کردند.
۱۶- دو طرف ضمن تاکید بر اهمیت همکاری های منطقه ای برای توسعه اقتصادی، اذعان داشتند که منطقه اکو دارای ظرفیت فراوانی برای توسعه اقتصاد کشورهای عضو است و خواستار همکاری فعال میان کشورهای منطقه در چارچوب اکو شدند. آنها این دیدگاه را به اشتراک گذاشتند که همکاری بین سازمان همکاری شانگهای و اکو می تواند نقش ارزشمندی در تسریع پیشرفت و توسعه کل منطقه ایفا کند.
۱۷- هر دو طرف بر تعهد خود برای توسعه افغانستان به عنوان یک کشور صلح آمیز، متحد، مستقل و مستقل و عاری از تهدیدات تروریسم و قاچاق مواد مخدر تاکید کردند. دو طرف با اشاره به اینکه وجود سازمان های تروریستی در افغانستان تهدیدی جدی برای امنیت منطقه و جهان است، بر تمایل خود برای تقویت همکاری ها در زمینه مبارزه با تروریسم و امنیت و ایجاد جبهه متحد علیه تروریسم تاکید کردند. دو طرف همچنین بر اهمیت هماهنگی تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تضمین امنیت و ثبات در منطقه تاکید کردند و بر مشارکت مثبت مجامع منطقه‌ای موجود در این راستا تاکید کردند. دو طرف ضمن احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان اذعان داشتند که مشارکت بیشتر همه اقشار افغانستان در تصمیم گیری های اساسی، به تقویت صلح و ثبات در این کشور منجر خواهد شد.
۱۸- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، همچنین با جناب آقای آصف علی زرداری، رئیس جمهوری اسلامی پاکستان دیدار نمود. رهبران دو کشور از سطح موجود روابط دوجانبه ابراز خرسندی کردند و بر تعهد خود برای تحکیم همکاریهای چند جانبه در زمینه‌های سودمند متقابل تاکید کردند.
۱۹- یوسف رضا گیلانی، رئیس مجلس سنای پاکستان و سردار ایاز صدیق، رئیس مجلس ملی پاکستان نیز از جناب آقای رئیسی، رئیس‌جمهور ی اسلامی ایران استقبال کردند. دو طرف در دیدارهای خود بر لزوم افزایش تعامل پارلمان های دو کشور تاکید کردند.
۲۰- طرفین موافقت خود را مبنی بر آزادی زندانیان یکدیگر و اتخاذ تدابیری برای استرداد آنها بر اساس معاهده استرداد مجرمان و متهمان بین ایران و پاکستان مصوب ۱۹۶۰ دو کشور و موافقتنامه انتقال محکومین بین دو کشور مصوب ۲۰۱۶ اعلام کردند.
۲۱- دو طرف حمله به بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق را که نقض غیرقابل قبول حاکمیت سوریه و تضعیف ثبات و امنیت آن بود، به شدت محکوم کردند. آنها توافق داشتند که این حمله نقض قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل بود و بر اساس کنوانسیون وین در مورد روابط دیپلماتیک ۱۹۶۱ غیرقانونی بود. هر دو طرف با اذعان به اینکه اقدام غیرمسئولانه نیروهای رژیم اسرائیل تشدید تنش بزرگی در منطقه ای از قبل ناآرام بود، از شورای امنیت سازمان ملل خواستند تا از ماجراجویی رژیم اسرائیل در منطقه و اقدامات غیرقانونی رژیم اسرائیل در حمله به همسایگانش و هدف قرار دادن مراکز دیپلماتیک خارجی جلوگیری کند.
۲۲- دو طرف افزایش حوادث اسلام هراسی، هتک حرمت به قرآن کریم و نمادهای مقدس در برخی کشورها را محکوم کردند. آنها همچنین تاکید کردند که حمایت از نفرت مذهبی که به منزله تحریک به تبعیض، خصومت یا خشونت است نباید به بهانه آزادی بیان مجاز باشد. آنها از پذیرش قطعنامه ۷۸/۲۶۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با عنوان "اقدامات مبارزه با اسلام هراسی" در این زمینه استقبال کردند و خواستار تعیین هرچه سریعتر فرستاده ویژه سازمان ملل برای مبارزه با اسلام هراسی و همچنین اجرای سایر اقدامات مرتبط مندرج در قطعنامه شدند. جمهوری اسلامی ایران همچنین از ابتکار جمهوری اسلامی پاکستان برای تصویب قطعنامه «اقدامات مبارزه با اسلام هراسی» در مجمع عمومی سازمان ملل قدردانی کرد.
۲۳- هر دو طرف بر احترام بین المللی به تنوع سیستم های اجتماعی، قانونی و حکومتی تاکید کردند. آنها همچنین بر اصول جهان شمول، بی طرفی، عینیت و عدم گزینش، گفت و گوی سازنده بین المللی و همکاری در جهت ارتقا و حمایت از همه حقوق بشر تاکید کرده و مخالفت قاطع خود را با مداخله در امور داخلی کشورها از هر طریق اعلام کردند.
۲۴- هر دو طرف تأکید کردند که هر ملتی تاریخ، فرهنگ و ویژگی های ملی منحصر به فرد خود، و نظام های اجتماعی متنوع و سطوح توسعه اجتماعی و اقتصادی خود را دارد و اینکه حقوق بشر باید مطابق با تعهدات تحت قوانین بین المللی حقوق بشر محافظت شود. در این راستا دو طرف بر افزایش رایزنی و همکاری برای حفظ و ارتقای حقوق بشر تاکید کردند.
۲۵- رئیس جمهور ایران و نخست وزیر پاکستان از همه ابعاد همکاری های دو کشور در مجامع چند جانبه از جمله سازمان ملل متحد سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای (SCO)، سازمان همکاری اسلامی (سازمان همکاری های اسلامی) استقبال کردند. OIC)، سازمان D-۸ برای همکاری اقتصادی، گفتگوی همکاری آسیا (ACD)، ابتکارات کنفرانس روسای پارلمان های شش کشور منطقه، ابتکارات نشست دبیران شورای امنیت کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، و ابتکارات نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان استقبال نمودند. آنها همچنین موافقت خود را برای آغاز مذاکرات تجارت آزاد در ECO اعلام کردند.
۲۶- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، همچنین در تاریخ ۲۳ تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۴ از لاهور و کراچی بازدید کرد. ایشان در لاهور به زیارت مزار علامه محمد اقبال پرداخت و از مقبره ایشان بازدید نمود. جناب آقای رئیسی در کراچی در مراسم اهدای تاج گل در مزار قائد شرکت کرد. ایشان همچنین در نشستی با حضور گسترده تجار از هر دو طرف در کراچی سخنرانی نموده و در سخنرانی خود بخش‌های خصوصی دو کشور را به توسعه ارتباطات نزدیک‌تر در چارچوب شورای تجاری مشترک و همچنین از طریق تبادل هیئت‌های تجاری و برگزاری نمایشگاه‌های تجاری تشویق نمودند.
۲۷- رئیس جمهوری اسلامی ایران از میزبانی گرم و سخاوتمندانه نخست وزیر پاکستان از هیئت ایرانی قدردانی نمودند.
۲۸- رئیس جمهوری اسلامی ایران همچنین از رئیس جمهور و نخست وزیر پاکستان برای سفر رسمی به ایران دعوت بعمل آورد.
اسلام آباد،
۵ اردیبهشت ۱۴۰۳- ۲۴ آوریل ۲۰۲۴
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت