به نقل از «ایرنا»

رسانه های دیجیتالی کارکردها و پیامدها

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۳۳۱۱۵

فضای مجازی، رسانه های دیجیتال ، روزنامه نگاری آن لاین ، خبرنگار شهروندی و ده ها واژه دیگر امروزه به واژه ها و پدیده هایی آشنا برای مردم سراسر دنیا بویژه روزنامه نگاران و روزنامه خوانان تبدیل شده و این پدیده ها با توجه به گستره و سرعت پیشرفت جوامع بشری ، سطح آگاهی، فضای اطلاع رسانی ، ساحت روزنامه نگاری و زندگی مخاطبان را تحت تاثیر و دستخوش تغییرات اساسی قرار داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بی تردید برخورد عمومی جامعه با هر پدیده ای مدرن و نو در آغاز با مقاومت و نوعی نگرانی روبه رو است ، اما گذر زمان و قدرت جریان های نوظهور به عنوان نیاز زندگی بشر ، خود را بتدریج بر جوامع تحمیل می کنند و حتی سنتی ترین جامعه به ناگزیر آن پدیده نو را می پذیرد.
امروزه سرعت فناوری های نوین چنان شتابناک است که دیگر جوامع با هرنگاه و موقعیتی فرصت مقاومت در برخورد با پدیده های نوظهور را ندارند و در مدت زمان کوتاهی در مسیر جریان قرار گرفته و دربرابر آن پدیده تسلیم می شوند.
زمانی که تجهیزات و ابزار دیجیتالی بعنوان رسانه حضور خود را در جوامع اعلام کردند. این پدیده های در حوزه علوم ارتباطات و جوامع دانشگاهی و جامعه شناسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و استادان و کارشناسان بصورت فراگیر به آسیب شناسی آن پرداختند برخی آن را فرصت ، برخی با نگرانی آن را تهدید و برخی نیز سنتزی از این دو یعنی هم فرصت وهم تهدید دانستند.
در رسانه ها و فضای عمومی جامعه نیز برخی روزنامه نگاران و روزنامه خوانان سنتی با نگرانی این پدیده ها را مجازی و زود گذر دانسته و تلاش داشتند که از گسترش و توسعه آن جلوگیری کنند اما دیری نپایید که همه ی روزنامه نگاران دریافتند که مشارکت و تعامل با پدیده های نوین راهی گریز ناپذیر است و خود نیز در مدت زمان کوتاهی طلایه دار استفاده از رسانه های مدرن شدند.
اکنون با فراگیر شدن فناوری های نوین در ساحت رسانه ای کشور از یک منظرمی توان رسانه ها را به سه دسته تقسیم بندی کرد .

الف - رسانه های چاپی یا کاغذی مانند روزنامه ، مجله
ب – رسانه های الکترونیکی مانند رادیو و تلویزیون
ج – رسانه های دیجیتالی مانند شبکه های اینترنتی و موبایل ..
این مقاله سعی دارد فارغ از دو رسانه دیگر که بنوبه خود بصورت فعال وارد بخش رسانه های دیجیتالی نیز شدند، به نوع سوم این تقسیم بندی رسانه ای بپردازد.
ابتدا برای ورود به ویژگی، مختصات و کارکردهای رسانه های دیجیتال لازم است تعریفی از این رسانه ارایه شود و به این پرسش پاسخ دهیم اصولا رسانه دیجیتال چیست ؟
در تعریف رسانه دیجیتال گفته می شود که رسانه هایی که تولید ، مبادله و توزیع محتوا ( متنیو تصویری ) در آنها، تنها به کمک ابزارهای مجهز به پردازشگر دیجیتال میسر باشد، شامل موبایل ، شبکه های جهانی اینترنتی ، سرویس های مخابراتی ، همچنین رسانه های مبتنی بر حامل های فیزیکی دیجیتال از قبیل بسته های نرم افزاری رسانه ای، بازی های رایانه ای ، هنرهای دیجیتالی و مانند آن ها رسانه های دیجیتالی محسوب می شود.
در تعریف دیگر دیجیتال و روزنامه نگاری یا رسانه دیجیتال آمده است : هر چیزی که اطلاعاتش به صفر و یک تبدیل شده دیجیتال است. منظور از روزنامه نگاری دیجیتال، ذخیره کردن محتویات خبری اعم از متن، عکس، صدا و تصویر به صورت صفر و یک بر روی حافظه های دیجیتال از قبیل سی دی، دی وی دی، هارد دیسک، فلاپی دیسک یا فلش دیسک است.

**مختصات و ویژگی ها
رسانه های دیجیتالی ویژگی و مختصات وسیعی دارند که این امر موجب شده تا سیطره این نوع رسانه ها روز به روز روبه گسترش بگذارد سرعت و وسعت دامنه انتشار، تنوع و حجم تولید محتوا ، جذابیت ، کاهش ممیزی و سانسور ، مشارکتی و تعاملی بودن، کم هزینه بودن ، سهولت دسترسی ، گستره و تنوع مخاطبین، سهولت آرشیو محتوا ، اشغال فضای محدود و کم برای آرشیو شدن محتوا، دریافت زنده و مستقیم و بدون واسطه محتوا ،فرامتنی بودن و ... از جمله ویژگی ها ی مهم این نوع رسانه ها است.
در حال حاضر با کمک تجهیزات مدرن، محتوا به عبارت دیگر هر رویدادی به عنوان خبر ، داده ، اطلاعات و ... به شکل متن و تصویر همزمان با وقوع رویداد و تولید محتوا در اختیار مخاطب قرار می گیرد و پروسه تولید توزیع ،انتشار و دسترسی مخاطب در هم آمیخته شده است و فاصله زمانی برای آن نمی توان تصور کرد. این درحالی است که در گذشته در رسانه ها و روزنامه های چاپی و مکتوب و حتی الکترونیکی فاصله زمانی تولید ، توزیع و انتشار و دسترسی مخاطب به محتوا بسیار زیاد بوده است.
از سوی دیگر رسانه های دیجیتالی با بهره گیری از امکانات نرم افزاری ظرفیت و امکان وسیعی برای تولید حجم بالای محتوا را دارند بطوری که دراین فضا می توان هزاران صفحه محتوا در قالب کتاب با موضوعات متنوع ، فیلم و فایل صوتی دارد و این ظرفیت هر روز به مدد پیشرفت و رشد فناوری های نوین در حوزه سخت افزاری و نرم افزاری بسرعت در حال افزایش است.
جذابیت سازی محتوا از جمله ویژگی های رسانه های دیجیتالی است ، استفاده از رنگ عکس و تصویر و صوت بطور زنده از ظرفیت های تولید محتوا در این رسانه ها است و این امر موجب شده تا هر روز دایره مخاطبان این نوع رسانه ها روبه افزایش بگذارد و به عبارتی دیگر این امر بنوبه خود موجب گستردگی و تنوع دامنه کاربران و مخاطبان شده است مساله ای که امروزه روز حیات و پویایی هر رسانه ها به آن ( مخاطب ) بستگی دارد.
گسترش رسانه های دیجیتالی موجب شده تا مفهوم تیراژ کاملا تعریف جدیدی بیابد ، ممیزی وسانسور و محدودیت ها و خطوط قرمز دیکته شده از سوی صاحبان قدرت از بین رفته و یا بشدت کاهش یابد و رابطه افکار عمومی و رسانه ها رابطه ای تعاملی و مشارکتی باشد درواقع مخاطب خود مستقیم در تولید و انتشار محتوا دخالت دارد.یعنی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده واسطه ای وجود ندارد، تولید کننده محتوا یا پیام و گیرنده پیام هر دو طرف همیشه به هم دسترسی دارند.
اما در کنار این ویژگی و مختصات مثبت و کاربردی مختصات منفی نیز وجود دارد که غیرحرفه ای و غیر تخصصی شدن روزنامه نگاری ، هنجار شکنی و عبور از مرز و خطوط عرفی اخلاقی ، مشکلات فنی ، بی اعتمادی و یا پایین بودن اعتماد مخاطب به محتوای تولیدی به دلیل احتمال صحت نداشتن محتوای تولیدی، آسیب پذیری حریم خصوصی از جمله پیامدهای منفی رسانه های دیجیتالی عنوان می شود.
انتشار و اشاعه محتوای غیر اخلاقی و پایبند نبودن کاربران به اخلاق حرفه ای و اجتماعی و هنجار شکنی کاربران و مخاطبان در جایگاه تولید کننده در بسیاری از جوامع مورد انتقاد بوده و از جمله آسیب های رسانه های دیجیتالی محسب می شود.
ورود نیروهای غیر حرفه ای یکی از مهم ترین آفت های این نوع رسانه است و بسیاری از منتقدان و مخالفان این نوع رسانه های با استناد به این مساله کارکرد این نوع رسانه ها را در حوزه های حرفه ای زیانبار می دانند و همین امر موجب شده تا اساتید علوم ارتباطی و نظریه پردازان توصیه هایی برای رفع این مشکل اساسی و فعال شدن نیروهای حرفه ای در این عرصه ارایه می دهند.
براین اساس روزنامه نگار دیجیتال حرفه ای مانند روزنامه نگار سنتی باید در برخورد با رویدادها فرایند مدار باشد و از رویداد مداری به عبارتی تولید تک محصول خودداری کند.
**کارکرد
رسانه های دیجیتالی با توجه به گستردگی دامنه مخاطبان و کاربرد آن کارکردهایی مختلفی در حوزه های مختلف سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی پیدا کردند و نهادها و سازمان ها امروزه برای رسیدن به اهداف سازمانی خود از این ابزار نوین و فراگیر از آن استفاده می کنند.
تاثیر این رسانه های دیجیتالی در حوزه های مختلف اقتصادی شامل اشتغال ، تبلیغات بازاریابی ، توزیع، خرید ، فروش تغییراتی اساسی بوجود آورده است بسیاری از بنگاههای اقتصادی و صاحبان سرمایه بدون استفاده از رسانه های دیجیتالی اصولا قدرت رقابت در بازار از دست می دهند چرا که می دانند، این نوع رسانه به دلیل دامنه نفوذ و بیان دیدگاه و نقطه نظرات متنوع مخاطبان و کاربران ، شیوه تصمیم گیری مردم را عوض کرده است و کارشناسان اقتصادی بر این باورند که واکنش مشتریان نسبت به حرف‌هایی که برندها در قالب تبلیغات و… می‌زنند هم تغییر پیدا کرده است و واکنش و دیدگاه مخاطب و کاربر که آن را با رسانه های دیجیتالی در شبکه های اجتماعی به اشتراک می گذارند، به مراتب از تبلیغات مجازی رسمی برندها تاثیر بیشتری دارد .
دیجیتال مارکتینگ اکنون در حوزه اقتصادی واژه ای آشنا است و گستردگی رسانه های دیجیتالی موجب شده تا صاحبان سرمایه و بنگاههای اقتصادی در یک رقابت فشرده و پرچالش مواجه باشند آنان می دانند تنوع بسیار زیاد رسانه‌ها، وجود انواع مختلف دستگاه‌های دیجیتال با روش‌های بیان، روش‌های تبلیغاتی و نمایشی مختلف، که هر کدام در زمانی خاص و متفاوت با نوع دیگر و در موقعیتی خاص و متفاوت، استفاده می‌شود و جلب توجه مخاطب در رسانه‌های دیجیتال بسیار و همچنین تحلیل اطلاعات مشتریان نیز به دلیل گستره و تنوع آن سخت و دشوار شده است لذا بنگاه های موفق اقتصادی در این حوزه به جذب نیروهای متخصص در فناوری های نوین و روانشناس و جامعه شناس روی آوردند تا بتوانند به تحلیل نیازهای مخاطبان و مشتریان دست یابند.
از سوی دیگر رسانه های دیجیتالی فرصت بسیار درخشانی را در ایجاد اشتغال فراهم آورده است اگرچه آمار دقیقی از اشتغال جمعیت قعال در این حوزه وجود ندارد اما شواهد و قراین و برخی گزارش ها حاکی از آن است که این نوع رسانه ها تنوع اشتغال و ایجاد اشتغال زیادی بوجود آورده است.
همچنین تاثیر این نوع رسانه ها در عرصه سیاسی را می توان بصورت گسترده دید نمونه بارز این ادعا در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری در ایران است بعبارت دیگر این نوع رسانه ها انحصار اطلاعات در رسانه ای رسمی و چاپی و الکترونیکی ( رادیو و تلویزیون ) را شکستند و مراجع خبری مردم تغییر ماهوی و ذاتی پیدا کرد امروزه رسانه های دیجیتال این قدرت را یافتند که دولتی را تغییر دهند و دولتی را به تخت قدرت بنشانند.
همچنین در عرصه اجتماعی تاثیر این نوع رسانه ها را می توان دید. تغییر روش زندگی از جمله پوشش ، غذا و.. را از جمله کارکردهای این رسانه ها می توان برشمرد این رسانه ها حتی واکنش های اجتماعی در برابر رویدادها را تغییر داده بطور مثال در زلزله اخیر کرمانشاه همدلی و واکنش های عاطفی مردم را می توانیم ببینم .
در حوزه فرهنگی امروزه دیجیتال آرت به یکی از مهم ترین پاردایم هنری تبدیل شده است. در تعریف آن می توان گفت که هنر استفاده از ابزارهای کامپیوتری و دیجیتال برای خلق آثار هنری زیبا است و بیشتر برای طراحی وب سایت، صنایع فیلم سازی و تلویزیون و شرکت های تبلیغاتی استفاده می شود. نقاشی، طراحی و مجسمه سازی از جمله هنرهایی هستند که در زمان های قدیم به صورت دستی انجام می شد. اما در حال حاضر، هنرهایی همچون واقعیت مجازی، هنر خالص و هنر نصب دیجیتال جایگزین این هنرها شده اند. لذا دسترسی مردم به آثار هنرمندان سراسر دنیا راحت شده است حتی هنرمندان به آسانی از خلق آثار دیگران در هر نقطه ای از جهان اطلاع می یابند و زمان خلق اثر نیز بسیار کوتاه تر شده است.
**نتیجه گیری
تحقیقات نشان می دهد رسانه های دیجیتال تاثیرات مثبت و پیامدهای منفی بالفعل و بالقوه ای را در رندگی مردم داشته و دارد و لذا مهم این است که بتوانیم به شیوه ای مفید از رسانه های دیجیتال استفاده کنیم یعنی از فرصت های بسیاری که در اختیار ما قرار می گیرد استقاده کنیم و از خطراتی که در اثر استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد بروز می کند اجتناب کنیم.
نظرسنجی ها ی موسسات نشان می دهد که رسانه دیجیتال کیفیت زندگی مردم را بهبود بخشیده است و بسیاری از تحقیقات نشان می دهد که استفاده از رسانه های دیجیتال توانایی مردم را برای یادگیری و توسعه حرفه ای افزایش داده است که شامل بهبود توانایی آنها برای انجام کارها، تعامل با همکاران و ایجاد ارتباط می شود.
فناوریهای دیجیتال زمینه های بسیار گسترده ای را برای کار در هر مکان و هر زمان و حتی فرصت های شغلی از راه دور را ایجاد کرده اند. این تفاوت و امتیاز بروز و شناساسی استعدادها را در دورترین و نزدیکترن نقطه را امکان پذیر می کند.
با این حال برخی جوامع با نگرانی بر تاثیرات و پیامدهای اجتماعی ، فرهنگی و اخلاقی معتقدند که استفاده از رسانه های دیجیتال باید به خوبی اداره شود و برای امنیت حریم خصوصی باید قوانینی در شیوه و محدوده استفاده از این رسانه ها تدوین شود.
پایان

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۳۳۱۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازنگری الگوریتم اینستاگرام به «محتوای اصیل» پاداش می‌دهد و کپی‌کاران را جریمه می‌کند

ایتنا - اینستاگرام می‌گوید در صورت شناسایی دو محتوای یکسان، فعالانه کلیپ «اصلی» را جایگزین ریل‌های بازنشرشده خود می‌کند. اکانت‌هایی که ریل‌های بازنشرشده را به اشتراک می‌گذارند نیز با برچسب برجسته‌ای که خالق اصلی را تگ می‌کند جریمه خواهند شد. اینستاگرام در حال بازنگری الگوریتم توصیه خود برای ریلز (Reels) است تا «محتوای اصلی» را تقویت کند، تصمیمی که پیامدهای قابل‌توجهی برای اکانت‌های جمع‌آوری‌کننده و کسانی خواهد داشت کار سایر کاربران را بازنشر می‌کنند. این شرکت همچنین در تلاش است تا شیوه رتبه‌بندی ریلز را تغییر دهد تا اکانت‌های کوچکتر از امکان توزیع بیشتری در این اپ بهره‌مند شوند.
 
به گزارش ایتنا، این شرکت در یک پست وبلاگ خود که این تغییرات را اعلام کرد گفت که در تلاش است تا سیستم رتبه‌بندی خود را «تصحیح» کند تا اکانت‌هایی که دنبال‌کنندگان کمتری دارند آسانتر بتوانند فعالیت خود را گسترش دهند. این شرکت اینگونه توضیح داده است که «از لحاظ تاریخی، به‌دلیل نحوه رتبه‌بندی محتوا، تاکنون به این صورت بوده است که آن دسته از تولیدکنندگان محتوا که دنبال‌کنندگان  و بازنشرکنندگان زیادی داشته‌اند بیشتر از تولیدکنندگان محتوای اصلی و کوچک‌تر دسترسی‌پذیری بیشتری به توصیه‌ها داشته‌اند. ما فکر می‌کنیم که اصلاح این وضعیت مهم است تا به همه تولیدکنندگان محتوا فرصت برابر بیشتری برای جذب مخاطبان جدید داده شود».
 
دقیقاً مشخص نیست که اینستاگرام چگونه توصیه‌های خود را تغییر می‌دهد تا آنها را «برابرتر» کند، اما می‌توان حدس زد که این الگوریتم دیگر اکانت‌های دارای فالوورهای بیشتر را در اولویت قرار نخواهد داد. این تغییر «طی ماه‌های آینده» اعمال خواهد شد، بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا تولیدکنندگان محتوا اثرات این به‌روزرسانی را ببینند.

 
با این حال، تغییرات این اپ در مورد محتوای اصیل (original content) ممکن است بسیار فوری‌تر اجرائی شود. اینستاگرام می‌گوید در صورت شناسایی دو محتوای یکسان، فعالانه کلیپ «اصلی» را جایگزین ریل‌های بازنشرشده خود می‌کند. اکانت‌هایی که ریل‌های بازنشرشده را به اشتراک می‌گذارند نیز با برچسب برجسته‌ای که خالق اصلی را تگ می‌کند جریمه خواهند شد.
 
البته این شرکت می‌گوید این تغییرات مشمول تولیدکنندگان که تغییراتی «قابل‌توجه» مانند صداگذاری یا کلیپ‌های واکنشی در محتوای اصلی ایجاد کرده‌اند، و همچنین پست‌ها «به‌طور جدی ویرایش شده‌اند تا به میم (meme) تبدیل شوند»، نخواهد شد.
 
حساب‌های جمع‌آوری که «مکرراً» پست‌های دیگران را منتشر می‌کنند، با شدت بیشتری جریمه خواهند شد. اینستاگرام می‌گوید در صورتی که آنها در 30 روز گذشته 10 بار یا بیشتر محتوای غیراصلی پست کرده باشد، ریل‌های توصیه‌ای را از این اکانت‌ها به کلی متوقف خواهد کرد. این تغییر می‌تواند مانعی بزرگ برای اکانت‌های پرطرفدار جمع‌آوری محتوا شود که کلیپ‌های سایر کاربران را، اغلب به منظور پخش کردن لینک‌های همکاری در فروش و سایر طرح‌ها، به اشتراک می‌گذارند کاهش دهد.
 
توجه داشته باشید که همه این تغییرات در حال حاضر فقط برای ریل‌ها اعمال می‌شود و نه دیگر انواع پست‌ها در اینستاگرام.