درآمد نفتی ایران تا ۲۰ سال آینده چقدر می‌شود؟
تاریخ انتشار: ۲۱ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۵۶۹۶۱۶
محتمل‌ترین سناریو درباره آینده اقتصاد، ظرفیت تولید نفت ایران با شیب ملایمی طی دهه‌های آتی افزایش خواهد یافت و تا قبل از سال ۲۰۲۰ و ۲۰۳۰ به ترتیب به چهار و ۴.۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
درضمن چنانچه پروژه‌های افزایش ضریب بازیافت به طور کامل به اجرا برسند به طور بالقوه شاهد تداوم این روند تا سال ۲۰۴۰ خواهیم بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، چشم انداز اقتصاد ایران در سال ۲۰۴۰ عنوان گزارشی است که دانشگاه استفورد تهیه کرده و هلدینگ بانک، بیمه و سهام صندوق بازنشستگی آن را منتشر کرده است، در بخشی از این گزارش آمده: ایران یکی از متنوع‌ترین اقتصادها را در میان کشورهای صادرکننده نفت در خاورمیانه دارد.
با این وجود درآمد نفتی این کشور هنوز به طور تقریبی ۳۰ درصد از درآمد دولت و بیش از ۲۰ درصد از ارزش افزوده ناخالص واقعی را تشکیل میدهد. صنعت نفت و گاز ایران به شدت نیازمند جذب فناوری نوین و سرمایه خارجی است. برای نیل به این هدف، دولت ایران در نظر دارد تا از طریق ارائه حدود ۵۰ پروژه‌ی نفتی و گازی به سرمایه‌گذاران خارجی و شرکت‌های نفتی بینالمللی، برای صنایع بالادستی خود در برنامه ۵ ساله ششم توسعه اقتصادی رقم ۲۰۰-۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه جذب کند. از این رو سرمایه‌گذاری در این بخش تا به امروز با بستن قرار دادهای «بیع متقابل» که توسط ایران در سال ۱۹۸۹ معرفی شد انجام می‌شده است.
بنابر چنین قراردادهایی پس از ساخت میادین، مالکیت پروژه به شرکت ملی نفت ایران بر می‌گردد. به جای قراردادهای بیع متقابل، شرکت ملی نفت ایران تلاش می‌کند تا قرارداد نفتی ایران را به گونه ای معرفی کند تا برای سرمایه‌گذاران، جذاب‌تر به نظر برسد. یکی از موانع اصلی در جذب سرمایه گذاری خارجی از سوی بخش نفت ایران قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است که در آن مالکیت خارجی بر منابع طبیعی را ممنوع کرده است.
البته اعلام شده است که مدل‌های جدید IPC به طور بالقوه می‌توانند این مشکل را حل کنند. علاوه بر چالش‌هایی که در بالا ذکر شد، توسعه‌ی نوین در بازار انرژی جهان نیز احتمالاً تاثیر بادوام و عمیقی بر بخش نفتی ایران و اقتصاد این کشور می‌گذارد. رشد نگرانی‌ها درباره تغییرات جوی به اتخاذ سیاست‌هایی منجر شده که به طرز قابل توجهی به کاهش انتشار کربن در جریان رشد اقتصاد جهانی خواهد انجامید و از این رو از جذابیت سوخت‌های فسیلی در بلندمدت خواهد کاست.
تعهدات اخیر اعمال شده از سوی کشورها با هدف اینکه متوسط افزایش درجه حرارت زمین از ۲ درجه سانتیگراد فراتر نرود و کل انباشت کربن در جهان در سطحی کمتر از یک تریلیون تن باقی بماند، به نوبه خود این انتظار را افزایش میدهد که نرخ رشد سالانه تقاضا برای نفت در جهان تا سال ۲۰۳۰، تنها حدود ۰.۶ درصد باشد.
در بخش عرضه، شیل نه تنها باعث افزایش سطح عرضه در جهان شد بلکه داینامیک‌های بازار نفت در جهان را به طور کامل متحول ساخته است. تقریبا می‌توان گفت هزینه تولید بخش عمده‌ای از نفت شل آمریکا در میانه منحنی هزینه عرضه نفت در جهان قرار گرفته است. زمان توسعه پروژه‌ی شیل و عمر چاههای نفت شیل معمولاً کوتاهتر از منابع متعارف نفتی است که دلالت بر این دارد نفت شیل هم اکنون به عنوان یک ضربه‌گیر در مقابل اوپک عمل کند.
صادرات و تولید نفت ایران و مصرف فرآورده‌های پالایشگاهی را از سال ۱۹۸۰ نشان میدهد. ظرفیت پایدار فعلی ایران در استخراج نفت خام ۳.۷ میلیون بشکه در روز برآورد می‌شود. طی دو دهه گذشته، ظرفیت تولید ایران در محدوده ۳.۶ تا ۴.۱ میلیون بشکه در روز در نوسان بوده است. صادرات نفت ایران در مدت کوتاهی پس از ساخت اولین میادین نفتی آغاز شد و تا اواسط دهه ۱۹۷۰ به اوج خود یعنی ۵.۵ میلیون بشکه در روز رسید، که البته پس از انقلاب سال ۱۹۷۹ تا کمتر از یک میلیون بشکه در روز تنزل یافت. اگرچه پس از آن افت، صادرات نفت بهبود یافت و در سطح حدود ۲.۲ میلیون بشکه در روز به ثبات رسید، اما مجدداً اجرای تحریمهای بینالمللی در سالهای ۲۰۱۱-۲۰۱۲ منجر به کاهش صادرات نفت ایران به کمتر از یک میلیون بشکه در روز شد.
از آنجا که میانگین هزینه تولید هر بشکه نفت ایران کمتر از ۱۰ دلار است، نفت خام ایران نزدیک به قسمت پایینی منحنی هزینه‌ی تولید نفت در جهان قرار گرفته است. البته همانطور که بحث شد، ایران در دوره‌ی زمانی میان مدت تا بلندمدت تنها خواهد توانست افت مذکور در تولید میادین بالغ خود را با بهره‌برداری از منابعی که به آسانی قابل بازیافت نیستند با استفاده از روش‌هایی نظیر EOR یا همان Recovery Oil Enhanced جبران کند، که درنتیجه به افزایش هزینه نسبی تولید و در نهایت کاهش سود خواهد انجامید.
علاوه بر افزایش قابل توجیه در هزینه بازیافت نفت، تامین تقاضای در حال رشد داخلی برای نفت و فرآورده‌های آن نیز سربار دیگری بر صنعت نفت ایران تحمیل می‌کند. همانند دیگر کشورهای صادرکننده نفت در خاورمیانه، اقتصاد ایران نیز به شدت به مصرف نفت و فرآورده‌های آن وابسته است.
مصرف فرآورده های نفتی رشد ۰.۸۵ درصدی در تقاضا به ازای هر یک درصد رشد در سطح فعالیت اقتصادی را نشان می دهد. این رقم به طور متوسط برابر با رشد سالانه حدود ۶۰ هزار بشکه در روز است.
البته کل تقاضا برای فرآوردهای پالایشگاهی از سال ۲۰۰۸ به بعد، عمدتاً به دلیل اجرای اقدامات محدودکننده از سوی شرکت ملی نفتکش ایران بر بخش عرضه و انقباض اقتصاد ایران بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ تقریبا به ثبات رسیده است. بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵، سرانه شدت مصرف نفت ایران افزایش یافته و از ۷.۲ به ۸.۷ بشکه در سال رسیده این درحالی است که شدت وابستگی اقتصاد کشور به نفت برای هر ۱۰۰۰ دلار تولید ناخالص داخلی (با فرض ثبات دلار سال ۲۰۱۶ )، از ۱.۷ تا ۱.۳ بشکه تنزل یافته است. در سال ۲۰۱۴، سهم نفت و گاز طبیعی از مصرف انرژی اولیه در ایران به ترتیب ۳۷ و ۵۳ درصد بود.
همچنین میانگین بازدهی چاههای نفت ایران طی دهه‌های گذشته به شدت کاهش یافته است. در حال حاضر، میانگین تولید روزانه یک چاه نفت در ایران ۱.۵ هزار بشکه است که تقریباً هم‌سطح با امارات متحده عربی (۱.۷ هزار بشکه)، کویت (۱.۶ هزار بشکه) و عراق (۱.۵ هزار بشکه) به نظر می‌رسد، اگرچه نسبت به عربستان سعودی (۲.۹ هزار بشکه) به مراتب پایین‌تر است.
در بخش نتیجه گیری این گزارش نیز آمده است:
علاوه بر پیشرفت اخیر در متغیرهای اساسی بازار انرژی در جهان که تاثیر معکوسی بر اقتصادهای وابسته به نفت گذاشته است، ایران (با وجود داشتن ذخایر وسیع) با موانع قابل توجهی برای افزایش تولید نفت خام خود در میان و بلندمدت روبرو بوده است. با تولید بیش از ۷۲ میلیارد بشکه نفت تاکنون، صنعت نفت ایران به سمت دوره جدیدی در حرکت است که در آن جبران کاهش طبیعی در میادین بالغ آن صرفا از طریق استخراج نفت از منابعی که به آسانی قابل بازیافت نیستد (مانند نفت سنگین، EOR و آب ژرف) امکان پذیر است. سرعت روند این دگرگونی از اواسط دهه‌ی بعد بسیار بیشتر خواهد شد. برآورد شده است که میانگین نرخ کاهش سالانه‌ی میادین نفتی ایران (با درنظر گرفتن تاثیر تعمیر و نگهداری)، شش درصد، میانگین بازدهی چاه جدید در سال ۲۰۱۶ برابر با ۱.۷ هزار بشکه در روز با نرخ کاهش سال به سال ۳.۲ درصد و میانگین بازده تزریق گاز ۴ هزار بشکه به ازای هر میلیون متر مکعب باشد.
با توجه به چشم‌انداز تولید هر کدام از میادین نفتی در آینده، انتظار می رود که ایران به زودی بتواند ظرفیت تولید نفت خام خود را افزایش داده و به ۴ میلیون بشکه در روز برسد. پیش‌بینی می‌شود تا قبل از سال ۲۰۳۰، ظرفیت تولید تا ۴.۴ میلیون بشکه در روز رشد کند و تا سال ۲۰۴۰ در همان سطح باقی بماند، مشروط بر آنکه پروژه‌های افزایش ضریب بازیافت و استخراج نفت در آینده با موفقیت به اجرا در آیند. با استفاده از برآوردهای سازمان اطلاعات انرژی آمریکا از قیمت نفت خام، انتظار می‌رود تا درآمد ناخالص سالانه ایران از فروش نفت خام، در اواسط دهه‌ی بعدی، به سطح سالهای ۱۲ -۲۰۱۱ یعنی ۱۵۰ میلیارد دلار (با فرض ثبات دلار سال ۲۰۱۶) برسد.
منبع: ایسنامنبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۵۶۹۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صحرایی: معلم معمار آینده هر کشور است/ زنگ سپاس معلم به دست وزیر آموزش‌وپرورش به صدا درآمد
به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، رضامراد صحرایی، وزیر آموزش‌وپرورش در آیین سپاس معلم اظهار کرد: آیین سپاس معلم به نام و یاد معلمان شهید ارزشمند کشورمان در دبیرستان دختران شهید چمران برگزار شد.
وی با بیان اینکه خدا را شاکرم در این روز با برکت در کنار شما دانش‌آموزان گران‌قدر هستیم، تصریح کرد: این گردهمایی به مناسبت تجلیل از معلمان برای کاری که کرده است.
وزیر آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه معلم کسی است که آینده کشور را معماری می‌کند، ابراز کرد: مدرسه جایی است که آینده کشور در آن ساخته می‌شود و خدا و ملائکه برای معلمی که خیر و نیکی آموزش میدهد، صلوات می‌فرستد؛ این امر نشان‌دهنده جایگاه والا و گران‌قدر معلم است.
قد هیچ جامعه‌ای بلندتر از قد معلم نیست
صحرایی با اشاره به منویات مقام معظم رهبری، ادامه داد: جامعه خوب و بالنده جامعه‌ایی است که برای معلمان جایگاه ویژه‌ای در نظر گرفته است.
به گفته وی، معلم کسی است که نورافشانی می‌کند. در دیدگاه دینی درد بی‌درمان انسان نادانی و جهل است. جهل در هر جایی معنای خودش را پیدا می‌کند و کسی که جهل را از بین می‌برد، معلم است؛ لذا حرمت معلم بسیار بالاست. قد هیچ جامعه‌ای بالاتر از قد معلمش نیست و این پیام سپاس معلم است.
وزیر آموزش‌وپرورش اظهار کرد: مدرسه‌ها جایی هستند که آینده کشور در آن ساخته می‌شود و معلم عنصر اصلی آن به‌شمار می‌آید. هر کسی که دل در شکوه و سرفرازی کشور دارد، باید به معلم و مدرسه توجه کند.
صحرایی اضافه کرد: معلم کسی است که زیرساخت سربلندی کشور را می‌سازد؛ و مقام معظم رهبری هیچ سالی نبوده که لااقل یک بار با معلمان دیدار نکنند و این موضوع اهمیت و جایگاه والای معلم را نسان میدهد.
وی ابراز کرد: امروزه همه از پیشرفت کشور نمی‌باند و کسی جرئت ندارد به کشور ما چپ نگاه کند. ما در دل مناطق جنگی و مدرسه‌هایی شبیه پناهگاه زندگی می‌کردیم و موشک‌های رژیم صدام به پایتخت ما می‌رسیدند؛ اما امروز کسی چپ نگاه کند، درون خانه‌اش تنبیه می‌شود و ریشه همه اینها در معلمان است.
وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه به هیچ جایی بدون وجود معلمان و مدرسه‌ها نخواهیم رسید، تشریح کرد: معلمان و مدارس تضمین‌کننده پیروزی کشورمان هستند. پیشرفت پزشکی ما به جایی رسید که هزاران نفر برای درمان به ایران می‌آیند و این افتخار را معلمان خلق کردند.
به گفته صحرایی، اگر می‌خواهیم جامعه سربلند و سرافزار داشته باشیم همه برای حرمت معلم باید بکوشیم. اگر حرمت معلمان حفظ شود، جامعه پرشکوه می‌شود. دانش‌آموزانی که افتخار می‌آفرینند، آن را از معلمان خود یاد می‌گیرند. تیم‌های دانش‌آموزی والیبال پس از ۷ برد پی‌درپی به ایران بازگشتند. برد آنها با بودجه و تجهیزات پیشرفته اتفاق نیفتاد، بلکه با همت و استقامت ایجاد شد.
وی با بیان اینکه ۲۸ مدال در المپیاد جهانی آوردیم، افزود: کسانی که از آموزش‌وپرورش به نیکی یاد نمی‌کنند، بگویند این دانش‌آموزان حاصل چه کسی هستند. دانش‌آموزان سمپاد برای ساختن آینده در حال تلاش هستند. آموزش‌وپرورش آیینه‌ای است که هر لحظه در آن می‌نگریم، تصویر شوق‌انگیز و شکوهمند را می‌بینیم. خیلی خرسندم که در یک روز همه مدرسه‌ها زنگ سپاس معلم را انجام می‌دهند و از این بابت خشنود و خرسندم.
زنگ سپاس معلم را برای تجلیل از شکوه معلمان کشورمان به دست همسر شهید فرامرزی، وزیر آموزش‌وپرورش و مدیرکل آموزضش و پرورش شهر تهران به صدا درآمد.
کریمیان: قدردان و قدرشناس زحمات معلمان سرزمینم هستم
علیرضا کریمیان، مدیرکل آموزش‌وپرورش شهر تهران در ادامه اظهار کرد: شهید فرامرزی افتخار و مسرت همه ما بود و در پیشگاه رئیس‌جمهور بسیار زیبا وزیر آموزش‌وپرورش موضوعات آموزش‌وپرورش را مطرح کردند.
وی ضمن عرض تبریک به تیم والیبال دانش‌آموزی، ادامه داد: پرواز تیم‌های دانش‌آموزی امروز به زمین نشست و به فرودگاه رفتیم و از جانب وزیر به آنها تبریک گفتیم. اتفاقات خوبی که هم‌زمان با یکدیگر اتفاق می‌افتد، نشان‌دهنده این است که مغز متفکری این مسیر را راهبری می‌کند.
کریمیان در پایان خاطرنشان کرد: قدردان و قدرشناس زحمات معلمان سرزمینم هستم.
انتهای پیام/
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور