آملی لاریجانی: فتنه‌گران جدید بست می‌نشینند

رئیس قوه قضائیه در جمع دانشجویان به سئوالات درباره آخرین وضعیت پرونده های مهم قضایی پاسخ داد و تاکید کرد که پشت اعتمادزدایی از دستگاه قضایی عمدتا سرویس‌های جاسوسی هستند.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اداره کل روابط عمومی قوه قضاییه، آیت الله آملی لاریجانی در نشستی صمیمانه با ۵۰ تن از دانشجویان و مسئولان تشکل‌های دانشجویی که قریب به ۸ ساعت به طول انجامید، نشاط جوانی، فرصت تفکر و صدق لسان را سه ویژگی برجسته دوران دانشجویی دانست و تصریح کرد: دانشجویان از حیث نشاط و عدم اشتغالات، در بهترین دوران عمر قرار دارند و باید از این دوران بیشترین بهره را ببرند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از مهمترین وظایف دانشجویان، تلاش علمی است که امروز به مثابه جهاد فی‌سبیل الله است.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه اقتدار نظام و کشور به تلاش علمی دانشجویان است، افزود: دانشجویان و همه کسانی که در عرصه علمی تلاش می‌کنند، پیشرانهای اقتدار جامعه هستند و امروز انجام کار علمی با استانداردهای اصیل، برای کشور واجب است.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به نقل قولی از مرحوم شیخ انصاری مبنی بر دشوارتر بودن اجتهاد از جهاد، ادامه داد: غرب در دوره‌ای تز بی‌طرفی علمی را مطرح و از آن دفاع می‌کرد اما امروز این سخن که میان حقایق و ارزشها فاصله‌ای وجود دارد در مباحث علم شناسی مورد نقادی قرار گرفته است. ما هم برای آنکه بتوانیم به علوم وجهه ارزشی دهیم باید تلاش زیادی داشته باشیم تا علوم و مبانی آنها را بخوبی بشناسیم و مبانی را اصلاح کنیم.

رئیس قوه قضاییه در ادامه با تأکید بر ضرورت توجه دانشجویان به اخلاق و تقوی اظهار کرد: لحظاتی از دوران جوانی که می‌گذرد دیگر قابل بازگشت نیست و انسان زمانی به خود می‌آید که می‌بیند بسیاری از فرصت‌ها از دست رفته است. بنده بنا به مناسبتی محضر مرحوم آیت الله العظمی بهجت حضور یافتم که ایشان در آن جمع فرمودند طوری زندگی کنید که هنگام مرگ حسرت نداشته باشید. این سخن را شخصیتی می‌گوید که مدام در سیر و سلوک بود و هیچ دلبستگی به دنیا نداشت.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به این روایت پیامبر اسلام (ص) که «اشراف امتی حمله القرآن و اصحاب اللیل» خاطرنشان کرد: همین مضمون دو کلمه‌ای را اگر کسی درست اخذ کند سعادتمند است یعنی رفاقت با قرآن و شب زنده‌داری متعبدانه. انسان باید در محضر قرآن باشد و با آن انس بگیرد زیرا قرآن تجلی حق تعالی است و زمانی ارزش مؤانست با قرآن برای انسان ملموس می‌شود که حضور و سلطنت مطلق حق تعالی را در زندگی خود احساس کند.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به شب زنده داری به عنوان یکی دیگر از توصیه‌های پیامبر اکرم (ص) اظهار کرد: این امر در اوصاف متقین از قول امیرالمومنین علی (ع) نیز ذکر شده است «و أَمَّا اَللَّیْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ تَالِینَ لِأَجْزَاءِ اَلْقُرْآنِ یُرَتِّلُونَه تَرْتِیلاً» بر این اساس همه دانشجویان باید دو بال علم و تقوی را ابزاری برای تعالی و پیشرفت خود بدانند و با تلاش علمی و اخلاق کمک کنند که کشور و نظام به بالاترین قله‌های پیشرفت دست یابد.

آیت الله آملی لاریجانی در ادامه از دانشجویان خواست که سؤالات و نقطه نظرات خود را مطرح کنند.

بر اساس این گزارش، نماینده انجمن جامعه اسلامی دانشگاه با بیان برخی نکات پیرامون عملکرد دستگاه قضایی، سوالاتی را درباره برخی پرونده‌ها از جمله بورسیه‌ها، مؤسسات بانکی و ... مطرح کرد که رئیس قوه قضاییه در پاسخ به این سوالات گفت: یکی از نکاتی که در اظهارات این دانشجوی بزرگوار وجود داشت مطالبه رسیدگی‌های قضایی سهل، سریع و ارزان بود. اولاً در مقام ارزیابی قوه، باید میان آنچه که وجود دارد با آنچه که در ذهن مردم شکل گرفته است تفاوت قائل شد.

آیت الله آملی لاریجانی در توضیح این سخن اظهار کرد: نقش دشمن بیرونی و متاسفانه دشمنان داخلی در شکل‌گیری تصویری مشوّه از قوه قضاییه در اذهان عمومی بسیار پررنگ است. ما امروز ۱۵ میلیون پرونده قضایی داریم که البته برخی به غلط آمار ۱۷ میلیون را اعلام کردند. این ۱۵ میلیون نیز به این معناست که ۱۵ میلیون نقطه از قوه قضاییه درگیر است و به این معنا نیست که ۱۵ میلیون نزاع یا دعوای حقوقی وجود دارد. و این نکته‌ای است که حتماً باید به آن توجه کرد چه آنکه یک پرونده در نقاط مختلف دستگاه قضایی تحت رسیدگی قرار می‌گیرد و در هر مرحله از رسیدگی یک شماره جداگانه دریافت می‌کند و بر اساس این شماره‌ها آمار اعلام می‌شود.

ارزان بودن رسیدگی‌ها از عوامل ازدیاد پرونده‌هاست

رئیس قوه قضاییه افزود: باید به صورت دقیق بیان کرد که کدامیک از این پرونده‌ها بصورت سهل و آسان رسیدگی نمی‌شود. بسیاری از همین پرونده‌ها در مرحله دادسرا مختومه می‌شود. علاوه بر این بحث ارزان بودن رسیدگی را مطرح می‌کنند که در این زمینه هم دادسرا برای رسیدگی به پرونده‌ها پولی از کسی دریافت نمی‌کند و به عقیده ما این یکی از اشکالات است. بر حسب گزارش، در برخی از کشورهای غربی برای جلوگیری از شکل‌گیری پرونده‌های خرد و ارجاع دعواهای کوچک به دستگاه قضایی، موانعی ایجاد کرده‌اند و در واقع هزینه‌های این کار را افزایش داده‌اند به نحوی که مثلاً یکی از راههای آنها برای جلوگیری از طرح شکایات کوچک در محاکم این است که اگر یک وکیل دو بار پرونده‌اش رد شود برای مدتی نمی‌تواند وکالت کند.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه حدود چهارمیلیون پرونده در شورای حل اختلاف داریم که حدود ۳۰ درصد آنها به صلح و سازش می‌انجامد و رسیدگی در این مرجع از ارزان‌ترین رسیدگی‌هاست تصریح کرد: در بسیاری از کشورها تلاش می‌کنند که دعاوی را در خارج از محاکم به سازش منتهی کنند زیرا هزینه رسیدگی بسیار گران است.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به برخی ادعاها مبنی بر اینکه مقصر اصلی در شکل‌گیری پرونده‌های قضایی، قوه قضاییه است، گفت: در حال حاضر سالانه قریب ۶ میلیون پرونده با شماره یکتا به محاکم دادگستری وارد می‌شود. برخی می‌گویند اگر دستگاه قضایی سالم باشد نباید این میزان پرونده داشته باشیم. دو همسایه با یکدیگر دعوا می‌کنند و به دادسرا شکایت می‌برند. قوه قضاییه باعث دعوای آنها شده است؟  دو خودرو با هم تصادف می‌کنند و باید برای تعیین خسارت و حل و فصل موضوع به دادسرا بروند. آیا دستگاه قضایی باعث شده است که این دو خودرو با هم تصادف کنند؟ گاهی سیاه‌نمایی‌ها علیه قوه قضاییه از عجایب است.

اگر مردم از قوه قضاییه قطع امید کرده باشند به دستگاه قضایی مراجعه نمی‌کنند

آیت الله آملی لاریجانی با تأکید بر اینکه (در سال ۹۶) آمار جرایم سنگین و خشن در کشور کاهش یافته اما جرایمی نظیر سرقت‌های خرد حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است، تصریح کرد: افزایش چنین جرایمی حاکی از وجود برخی مشکلات اقتصادی در کشور است و این بسیار ظالمانه است که بخواهیم تمام مشکلات را ناشی از عملکرد دستگاه قضایی بدانیم. قوه قضاییه مقصر هوای نفس برخی افراد، کاستی‌های دستگاههای اجرایی، پیچیدگی‌های قانونی و رفتارهای بعض مقامات و مسئولان نیست لذا باید در ارزیابی‌ها انصاف را در نظر گرفت.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به گفتگوی خود با مقام ارشد قضایی یکی از کشورهای همسایه و اخذ آمار پرونده‌های این کشور گفت: عالیترین مقام قضایی آن کشور می‌گفت ما سالانه ۵۰ هزار پرونده قضایی داریم. این امر آیا به تنهایی می‌تواند نشانگر عدم نزاع و دعوا و مسأله حقوقی در آن کشور باشد. ما قبلاً هم گفتیم که برخلاف ادعای برخی، وجود ۱۵ میلیون پرونده خود دلیل بر اعتماد مردم به قوه قضاییه است. برخی پاسخ دادند که مردم گزینه دیگری ندارند و از روی ناچاری به دستگاه قضایی مراجعه می‌کنند. استدلال من این است که اگر فرد به صورت کامل از یک مرجع قطع امید کرده باشد، مراجعه او به این مرجع توجیه عقلانی ندارد بنابراین ما هم نمی‌گوییم که همه به دستگاه قضایی اعتماد یقینی و قطعی دارند اما همین که از باب ظن و گمان احتمال می‌دهند که شاید به حق خود برسند نشان می‌دهد که از قوه قضاییه ناامید نیستند. ادعای اینکه دیگر هیچ امیدی به قوه قضاییه نیست سخن گزافی است.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه به هر حال لااقل در خیلی از موارد یک طرف هر پرونده‌ای حق خود را می‌گیرد، گفت: بر این اساس نیز نمی‌توان مدعی بود که همه مردم و هر کسی که با دستگاه قضایی سر و کار دارد از این دستگاه ناراضی است.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به ازدیاد برخی دعاوی نظیر دعاوی چک و ارجاع تنها بخشی از این دعاوی به دستگاه قضایی و ادعای برخی که این نتیجه ناامیدی آنها از دستگاه قضایی است، گفت: اولاً پرونده چک تنها تحت شرایط خاصی کیفری می‌شود و باقی موارد آن، جنبه حقوقی دارد. در پرونده‌های حقوقی نیز فرد باید هزینه دادرسی پرداخت کند تا به پول خود برسد. وقتی یک فرد بدون هیچگونه پشتوانه مالی صدها چک صادر کرده است، دارنده چک نیز می‌داند که حتی اگر به قوه قضاییه مراجعه کند و صادر کننده نیز محکوم شود، مال و اموالی ندارد که بخواهد پول طلبکار را بدهد. بنابراین این هزینه را صرف نمی‌کند. در واقع فرد از قوه قضاییه ناامید نیست بلکه از نتیجه نهایی کار ناامید است و می‌داند که فرد بدهکار پولی ندارد که به او بدهد.

 

آیت الله آملی لاریجانی افزود: در خصوص همین مؤسسات مالی و اعتباری نیز شاهد چنین روندی هستیم یعنی با وجود همه پیگیریهایی که انجام می‌دهیم، طرفهای اصلی این پرونده‌ها در زندان هستند و صرف زندانی بودن آنها هیچ فایده‌ای برای مردم ندارد.

رئیس قوه قضاییه در ادامه با اشاره به یکی دیگر از محورهای مورد سوال نماینده انجمن جامعه اسلامی دانشگاه پیرامون وظیفه دستگاه قضایی در پیشگیری از جرم اظهار کرد: بند ۵ اصل ۱۵۶ قانون اساسی، پیشگیری از جرم را برعهده قوه قضاییه گذاشته است. برخی حتی در خود قوه قضاییه می‌گفتند که این پیشگیری چیزی غیر از رسیدگی‌های قضایی نیست اما من این نظر را قبول ندارم زیرا معتقدم بحث رسیدگی‌ها در بندهای دیگر ذکر شده است. بنابراین علاوه بر تشکیل معاونت پیشگیری از جرم در قوه قضاییه، تلاش فراوانی شدکه لایحه پیشگیری از وقوع جرم به سرانجام برسد.

سازوکار تدوین‌شده برای مصوبات شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم، اجرای مفید آن را بسیار محدود کرده است

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به روند تصویب لایحه پیشگیری از وقوع جرم تصریح کرد: این لایحه در دوره‌ای از مجلس به تصویب رسید که من آن زمان در شورای نگهبان حضور داشتم. اشکالاتی را به این لایحه وارد می‌دانستیم که البته صحیح هم بود زیرا برخی از امور اجرایی را به این شورا سپرده بودند که باید اصلاح می‌شد. نهایتاً با اصرار مجلس بر نظر خود، این لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد و ما چندین سال تلاش کردیم تا این لایحه در مجمع به تصویب برسد.

رئیس قوه قضاییه ادامه داد: رئیس جمهور سابق مخالف سر سخت آن بود و می‌گفت کار شورا عالی پیشگیری از وقوع جرم دخالت در امور اجرایی است. در این دولت نیز مخالف بودند زیرا رئیس شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم رئیس قوه قضاییه است و دوستان می‌گویند شما در این شورا موضوعی را تصویب می‌کنید که ممکن است دخالت در کار اجرایی باشد. نهایتاً بعد از جلسات متعدد در کمیسیون حقوقی مجمع تشخیص، مطلبی را تدوین کردیم که درصحن مجمع دستخوش دگرگونی‌های اساسی شد و با توجه به توصیه رئیس جمهور که می‌گفت چیزی ننویسید که دست قوه مجریه را ببندد، نهایتاً ما برای خروج از بن بست پیشنهاد دادیم که مصوبات این شورا با تأیید هر سه رئیس قوه قابل اجرا باشد که معتقدم چنین سازوکاری موجب می‌شود عملا دستاورد مفیدی از این شورا نداشته باشیم. آیا در این زمینه قصور از قوه قضاییه است؟

آمار بالای چک‌های برگشتی ناشی از سوءمدیریت و مشکلات اقتصادی است

آیت الله آملی لاریجانی مسائلی نظیر آمار بالای چک‌های برگشتی را ناشی از برخی سوء مدیریت‌ها و مشکلات اقتصادی دانست و با بیان اینکه جرایم و آسیب‌ها محصول شبکه‌ای در هم تنیده از مشکلات مختلف است، اظهار کرد: به موجب قوانین در برخی موارد اقتداری به قوه قضاییه داده نشده که مشکل را تا انتها حل کند.

انتظارات از قوه باید متناسب با اختیارات آن باشد

نمی‌شود حل همه مشکلات را از قوه قضاییه خواست. قوه قضاییه در عین دارا بودن اختیارات فراوان محدودیت‌های قابل توجهی هم دارد. شما به بحث بودجه و استخدام در قوه قضاییه توجه کنید. در بحث بودجه خود ما نیز دچار مشکلات فراوانی هستیم و علاوه بر این در استخدام یک نیروی ساده نیز اختیاری نداریم. رسیدگی سریع به پرونده‌ها در وهله اول مستلزم نیروی انسانی کافی و بودجه مناسب است. در بودجه ۹۷ با وجود اینکه دستگاه قضایی طبق قانون برنامه ششم اجازه استخدام دارد به گونه‌ای تدوین کرده‌اند که ما نمی‌توانیم نیرو استخدام کنیم. افزایش بودجه دستگاه قضایی نیز همان ۷ درصد معمول است که متعلق به افزایش حقوقهاست.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه برخی می‌گویند اختیار قوه قضاییه از مقام معظم رهبری نیز بالاتر است، این سخن را خلاف دانست و گفت: اولاً رئیس قوه قضاییه منصوب رهبری است و لذا مشروعیت فعالیت او در این سمت صرفاً با نصب رهبری است. و لذا در طول اختیارات رهبری و ثانیاً هر کسی در کشور وظیفه‌ای برعهده دارد. مطمئناً مقام معظم رهبری قضاوت نمی‌کنند اما وظایف و مسئولیت‌های بسیار سنگین و متعدد دیگری دارند.

بر سر جذب قاضی و کارمند با دولت و مجلس جنگیدیم

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به برخی اظهارات اخیر از سوی بعضی افراد درباره قوه قضاییه، تصریح کرد: برخی از همین افراد اجازه نمی‌دادند ما قاضی استخدام کنیم و بر سر این موضوع جنگیدیم. وقتی دیدم تلاشهایمان به جایی نمی رسد محضر مقام معظم رهبری نامه نوشتم و با طرح برخی استدلالها عرض کردم که بودجه و اجازه استخدام داده نمی‌شود. رهبر معظم انقلاب نیز به مجلس اعلام کردند که این استدلالها صحیح است و بخشی از مشکلات حل شد. این آقایان بگویند که در دوره خودشان با وجود آنهمه تلاش و درخواست، برای بهبود وضعیت نیروی انسانی و عدم اطاله دادرسی در قوه قضاییه که منوط به بودجه کافی بود، چه کردند؟

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه در ابتدای ورود اینجانب به قوه قضاییه قریب به ۷ هزار قاضی در دستگاه قضایی وجود داشت و تنها در این دوره بیش از ۴ هزار قاضی به قوه قضاییه اضافه شد، این اتفاق را متضمن تلاشهای فراوان عنوان کرد و گفت: جذب این تعداد قاضی به دستگاه قضایی کار آسانی نبود. معیارهای جذب بسیار دقیق‌تر و سختگیرانه‌تر شده‌اند. تلاش شده است اولویت جذب از میان نخبگان دانشگاهی و حوزوی باشد.

برخی با تصور اینکه محکوم خواهند شد، پرونده‌ها را سیاسی می‌کنند

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به طرح اتهام "سیاسی‌کاری" علیه قوه قضاییه اظهار کرد: در پرونده‌ای که اخیراً بر سر آن جنجال به پا کردند، صرفاً اتهامات مالی مطرح بود؛ البته احضارهای اخیر در این پرونده به دلیل نسبت‌های خلاف واقع و توهین‌هایی بود که صورت گرفت. این جریان با تصور اینکه روند عادی پرونده ممکن است منتهی به محکومیت آنها شود، تلاش کردند موضوع را سیاسی جلوه دهند که بست نشینی یکی از نتایج این رویکرد بود. اگر قرار باشد هر کسی که برایش کیفرخواست صادر می‌شود، بست بنشیند دیگر سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. حال باید پرسید که آیا قوه قضاییه برخورد سیاسی با این موضوع کرده است یا این افراد؟

رئیس قوه قضاییه با اشاره به پرونده فرزند یکی از مسئولان سابق نیز گفت: کار قوه قضاییه در این پرونده در تاریخ ثبت خواهد شد زیرا فشارهای بی‌سابقه‌ای را در این مسیر متحمل شدیم. بصورت حضوری و کتبی مطالب خلاف واقعی را علیه بنده نزد مقام معظم رهبری مطرح می‌کردند که از جنس همین سخنانی بود که اخیراً علیه من و دستگاه قضایی مطرح شده است.

اینکه با کنایه می‌گویند «فرزندان ما جاسوس نیستند»، شیطنت است

آیت الله آملی لاریجانی همچنین با اشاره به طرح برخی ادعاها علیه بعضی اعضای خانواده‌اش گفت: این افراد با شیطنت می‌گویند که فرزندان ما جاسوس نیستند و بعد هم مدعی هستند که ما تهمتی نزدیم یک جمله سلبی گفته‌ایم. هر فرد عادی هم می‌داند که بسیاری از کنایات، رساتر از تصریح است. بسیاری از دلالت‌ها در زبان مستقیم نیست بلکه با کنایه و استعاره است. و این کنایه و استعاره بودن، کلام را از ظهور نمی‌اندازد و آنچه موضوع جرم است همین ظهورات کلامی (و غیر کلامی) است، اعم از اینکه در دلالت یک کلام از دلالتهای مستقیم استفاده شده باشد یا دلالتهای کنایی و استعاری. همین آقا در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام به دبیر شورای عالی امنیت ملی می‌گوید از جاسوسی دختر فلانی چه خبر؟ ایشان پاسخ می‌دهد که این ماجرا از اساس دروغ است. به او می‌گوید شما مطلع نیستید، ما اطلاع دقیق داریم که وی بازداشت است و آدرس دقیق محل بازداشت وی را هم می‌دانیم. آخر می‌شود انسان این مقدار دروغ بگوید و از مسیر انصاف و تقوی دور شود؟!

اساساً الزام قاضی به امری غیر از نظر شخصی‌اش را جایز نمی‌دانم

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه انتقادات از قوه قضاییه در مجرای قانونی خود صورت نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: برخی مدعی هستند که آرای برخی افراد را بنده پیش از رسیدگی قضایی صادر کرده‌ام. این ادعا صد درصد کذب است. چنین کاری خلاف نظر و مشی بنده است و به لحاظ فقهی نیز اساساً الزام قاضی را جایز نمی‌دانم. در پرونده فرزند یکی از مسئولان سابق نیز به قاضی دیوانعالی کشور گفتم که من با ادله تو مخالف هستم ولی عندالله موظفید هر آنچه را که در مورد آن به اقناع  وجدانی رسیده‌اید در رأی خود بنویسید و بخاطر نظر من، آخرت خود را ویران نکنید.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به پرونده برخی افراد که حتی بعضی تشکل‌های دانشجویی نیز بدون اطلاع کامل از موضوع از آنها حمایت کرده‌اند، گفت: یکی از این پرونده‌ها مربوط به فردی است که حتی برخی استادان دانشگاه نیز به همراه جمعی از دانشجویان برای حمایت از وی در مقابل خانه‌اش حضور یافتند. این در حالی است که بر حسب گزارش دادستانی این فرد سرپل منافقین در ایران بوده و از منافقین پول دریافت می‌کرده است.

بدون اطلاع از جزئیات پرونده‌ها، پرچم حمایت از کسی را بلند نکنید

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه متأسفانه برخی از افراد به خود اجازه می‌دهند که در بحث قضا ورود پیدا کرده و اظهار نظر کنند، خطاب به دانشجویان گفت: اگر در جایی بی‌عدالتی احراز شد قطعاً باید انتقاد کنید و فریاد بزنید اما در جایی که اطلاعی از جزییات یک پرونده ندارید، بی‌دلیل پرچم حمایت از افراد را به دست نگیرید و قوه‌قضاییه را تخریب نکنید. به هیچ عنوان تصور نکنید که ما و شما در دو سوی یک میز قرار داریم. همه ما دلسوزانه برای انقلاب و اسلام تلاش می‌کنیم. سخن ما همیشه این است که نباید اجازه تخریب یک قوه را داد زیرا در این موضوع بحث اشخاص مطرح نیست و من نیز چند صباحی در این جایگاه هستم و بعد خواهم رفت. برخی اظهارنظرها هم ظلم به دستگاه قضاییه است و هم ظلم به همه مسئولان قضایی است که با تدین و تعهد برای خدمتگزاری به مردم  تلاش می‌کنند.

عدم اعتقاد بنده به هیات منصفه، کذب محض است

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به یکی دیگر از ادعاها مبنی بر عدم اعتقاد رئیس دستگاه قضایی به هیئت منصفه خاطرنشان کرد: رئیس جمهور سابق مدعی است که بنده هیئت منصفه را قبول نداشته‌ام و گفته‌ام بر حسب نظر اجتهادیم هیئت منصفه غلط است و حتی دو سال اجازه تشکیل آن را نداده‌ام،‌ سپس ایشان در جلسه سران قوا من را قانع کرده‌اند. در این سه جمله، چند دروغ محض وجود دارد. بر حسب گزارش‌ها، از مهر ۸۸ تا مهر ۹۰ بیش از ۱۳۰ جلسه دادگاه مطبوعات با حضور هیئت منصفه فقط در تهران تشکیل شده و چند صد جلسه نیز در کل کشور با این ترکیب برگزار شده است. آنچه من درباره هیئت منصفه می‌گفتم و در جلساتی هم که با اعضای این هیئت داشتم عرض کرده‌ام این بود که الزام قاضی به غیر نظر خودش، خلاف شرع است و معتقدم هیئت منصفه باید نظر کارشناسی خود را اعلام کند اما قاضی ملزم به تبعیت از آن نیست. الان هم همین نظر را دارم و البته حرف من نیست بلکه حرف شرع، قانون و فقها و شورای نگهبان است. اما اصل تشکیل دادگاه با حضور هیئت منصفه را هیچگاه نفی نکرده‌ام.

برخی با حمله به قوه قضاییه می‌خواهند القاء کنند مملکت ناظر و صاحبی ندارد

رئیس دستگاه قضایی با بیان اینکه ایشان اساساً تخصصی در زمینه مسائل فقهی ندارند که بخواهند مرا قانع کنند و نظر من را تغییر دهند، ادامه داد: ما نمی‌گوییم که قوه قضاییه با کل نظام یکی است اما معتقدیم که این قوه جزیی مهم از نظام است و اگر این قوه تخریب شود، کل نظام در معرض تهدید قرار می‌گیرد. هر کودکی هم این موضوع را متوجه می‌شود. اینکه گفته‌اند قوه قضاییه به گونه‌ای بحران ایجاد کرده که دیگر هیچ امیدی نیست سخن خلاف واقع و موذیانه‌ای است. این افراد با توجه به انتصاب رئیس قوه قضاییه از سوی مقام معظم رهبری، با زرنگی می‌خواهند به مردم القاء کنند که ایشان نیز در قبال مشکلات دستگاه قضایی سکوت کرده‌اند و گویی مملکت ناظر و صاحبی ندارد. آیا منکری از این بالاتر می‌توان انجام داد؟

اعضای حقوقدان شورای نگهبان نمی‌توانند با سیاست بیگانه باشند

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سوالی درباره معرفی اعضای حقوقدان شورای نگهبان و ورود برخی حقوقدانان به موضوعات سیاسی نیز گفت: در زمینه معرفی حقوقدانان شورای نگهبان ما با اعضای این شورا بویژه دبیر محترم آن و همچنین مجلس شورای اسلامی تعامل داریم زیرا شورای نگهبان باید با این افراد کار کند و ما نمی‌توانیم هر کسی را معرفی کنیم. از سوی دیگر کسی را که پیشنهاد می‌دهیم باید از مجلس رأی بگیرد بنابراین نمی‌توانیم بدون تعامل با مجلس نیز گزینه‌ای را پیشنهاد بدهیم. صبغه حقوقی اعضای محترم فعلی به عقیده ما بسیار خوب است و از طرفی معتقدیم فردی که در این جایگاه حضور دارد نمی‌تواند با سیاست بیگانه باشد و اظهارنظرهای سیاسی امر غیر طبیعی نیست.

پرونده برادران دو تن از مسئولان ارشد اجرایی در دست رسیدگی است

رئیس قوه قضاییه درباره پرونده برادران دو تن از مسئولان ارشد اجرایی کشور نیز گفت: این پرونده‌ها که اتهامات مطروحه در آن، مالی است در دست رسیدگی قرار دارد و باید به قوه قضاییه نیز مهلت داد تا رسیدگی‌های خود را به صورت دقیق انجام دهد.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به پرونده بابک زنجانی نیز خاطرنشان کرد: پرونده این فرد را به عنوان یکی از موارد کم کاری قوه قضاییه مطرح می‌کنند. حسب ادله و مدارک، این شخص بیش از دو میلیارد دلار پول بیت‌المال را برداشته و نمی‌گوید که این پول کجاست. بارها تیم‌هایی از سپاه، حفاظت اطلاعات قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، دادستانی و وزارت خارجه به کشورهای مختلفی که این فرد مدعی بوده در آنها مبالغی دارد اعزام کرده‌ایم اما اثری از این پولها نیست. البته ممکن است افرادی نیز در این کشورها باشند که با سوءاستفاده از موقعیت فعلی متهم و شرایط موجود بخواهند چنین پولی را تصاحب کنند.

رئیس قوه قضاییه افزود: دولت نیز در زمینه پیگیری اموال این فرد از ما انتقاد کرد که ما گفتیم وزارت اطلاعات و وزارت خارجه باید منشأ پولهایی را که در خارج وجود دارد پیگیری کنند. حال دولت باید بگوید که در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است. وکیل آقای زنجانی به مسئولین ذی‌ ربط گفته بود تیمی از تاجیکستان قرار است به ایران بیایند تا درباره پرداخت پول صحبت کنند اما شما باید تعهد بدهید که بابک زنجانی را اعدام نمی‌کنید. ما گفتیم به هیچ عنوان چنین تعهدی نمی‌دهیم اما اگر چنین اتفاقی افتاد شاید قاضی پرونده در مجازات او تخفیف قائل شود.

اعدام بابک زنجانی کاری ندارد اما پول مردم با اعدام برنمی‌گردد

آیت الله آملی لاریجانی تأکید کرد: اعدام بابک زنجانی برای دستگاه قضایی کاری ندارد اما معتقدیم که این مشکل با اعدام حل نمی‌شود. زیرا  باید پول مردم برگردد ضمن اینکه پشت پرده این قضایا مشخص شود که چه کسانی از بابک زنجانی حمایت کرده‌اند. حسب برخی گزارش‌ها این فرد مورد حمایت چهارتن از وزرای سابق و شخص رئیس جمهور پیشین بوده است. البته بنده به این گزارش‌ها یقین ندارم اما به هر حال باید پول مردم برگردد.

رئیس قوه قضاییه در پاسخ به سوالی درباره پرونده برادرش نیز اظهار کرد: در زمانی که کشور از نظر اقتصادی و سیاسی دچار بحران بود، مقام معظم رهبری در جلسه‌ای به بنده، رئیس مجلس و رئیس جمهور سابق فرمودند که امروز سرنوشت کشور به دست شماست. ببینید چه می‌گویید و این وظیفه را چگونه انجام می‌دهید. هر کس در این فضا، مسأله ایجاد کند، تنش ایجاد کند، برخلاف امنیت کشور عمل کرده و مرتکب خیانت شده است. دیدیم که در پی استیضاح وزیر کار سابق، رئیس جمهور وقت در مجلس حضور یافت و با پخش برخی تصاویر که هیچ ارتباطی به موضوع استیضاح نداشت به گونه‌ای القاء کرد که همه مشکلات کشور از ناحیه رؤسای دو قوه دیگر است. این به فرموده مقام معظم رهبری خیانت نبود؟ ربط دادن موضوع آن فیلم به کار رئیس دو قوه، حسب نظر مقام معظم رهبری، هم خلاف شرع بود، هم خلاف قانون بود، هم خلاف اخلاق بود و هم خلاف مصلحت مردم بود.

در ماجرای فیلمبرداری از اخوی بنده، جرم آشکار رخ داده بود

آیت الله آملی لاریجانی با تشریح جزییات این ماجرا گفت: آقای مرتضوی (مدیرعامل سابق سازمان تأمین اجتماعی) را به همراه دو قاضی سراغ اخوی بنده فرستادند و گفتند در فلان موضوع به ما کمک کنید. برادر ما اظهار کرد که من به اخوی خواهم گفت و از آنها خواسته بود که در یکی از شرکتهای فلان آقا کار کند و حقوق و مسکن دریافت کند. به او گفتند که این موضوع را بنویس اما او از این کار امتناع کرده بود. این جلسه را ضبط کرده بودند اما کیفیت آن مناسب نبود. به همین دلیل اقدام به تجهیز سقف آن مکان به ابزار شنود کردند و در یکی از ساعت‌های موجود در اتاق نیز دوربین فیلمبرداری کار گذاشتند. سخن من این است این جرم‌های به این واضحی را نمی‌بینید؟

رئیس قوه قضاییه افزود: مدتی بعد آقای مرتضوی (مدیرعامل سابق سازمان تأمین اجتماعی) از طریق رئیس دفتر اینجانب  پیغام داده بود که با بنده حرف مهمی دارد. من گفتم که با ایشان گفتگوی خصوصی ندارم. باز هم پیغام فرستادند که یک مسئله سری و در ادامه یک موضوع فوق سری را باید به اطلاع من برسانند. مجدداً گفتم که من با ایشان هیچ موضوع سری ندارم. اگر بنده اهل معامله، بده بستان و لاپوشانی بودم طبیعتاً باید ایشان را به حضور می‌پذیرفتم زیرا می‌خواستند با استفاده از همین تصاویر و آنچه که به گمان خودشان اسناد و مدارکی علیه اخوی بنده بود، امتیازاتی بگیرند.

آیت الله آملی لاریجانی خاطرنشان کرد: همان زمان فیلم منتشر شده از برادر خود را به آقای محسنی اژه ای و همچنین آقای جعفری دولت آبادی دادستان تهران دادم و گفتم این فیلم را ببینید و اگر جرمی ارتکاب یافته اعلام جرم کنید. بنده برای برادر خود هیچ امتیازی قائل نشدم اما از طرفی هم نمی‌توانستم به او ظلم کنم زیرا جرمی در این میان اتفاق نیفتاده بود. نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است که جریان انحرافی به همراه ضد انقلاب خارجی دائماً مسأله اخوی بنده را بزرگ می‌کند. اما اصل ماجرای رئیس جمهور سابق و آقای مرتضوی را که متضمن جرم‌های قابل توجهی بود نادیده گرفته و پرده پوشی می‌کند.

به قاضی پرونده برادرم گفتم اگر امتیازی قائل شوید علیه شما اعلام جرم می‌کنم

رئیس قوه قضاییه با اشاره به برخی ادعاهای مطرح شده علیه برادر دیگر خود نیز تصریح کرد: در مورد ایشان نیز بحث زمین‌خواری را مطرح می‌کنند. در زمان حضور آقای آوایی در دادگستری استان تهران به قاضی پرونده اخوی که یک فرد روحانی هم بود در حضور رئیس کل دادگستری گفتم که باید نسبت به برادر من مثل دیگران رفتار کنی البته بخاطر شایعات نیز نباید در حق او ظلم شود. اما اگر متوجه شوم که بخاطر نسبت ایشان با من کوچکترین امتیازی نسبت به او قائل شده‌اید اولین شاکی شما خود من خواهم بود و به دادسرای انتظامی قضات معرفی خواهید شد.

آیت الله آملی لاریجانی افزود: به اخوی خود هم گفتم اگر این زمین را برخلاف قانون تصرف کرده‌ای باید آن را برگردانی که ایشان نیز گفت من تسلیم نظر دادگاه و قاضی هستم. این پرونده مربوط به تعیین حدود یک زمین خریداری شده بود و ظاهراً مدتی است که حکم آن نیز قطعی شده است. ظاهراً بخشی از حق را به ایشان داده‌اند اما در جریان جزئیات آن نیستم. هر کس معتقد است که در این پرونده برخلاف قانون حکمی صادر شده می‌تواند این موضوع را با ادله معتبر اعلام کند و بنده پیگیری خواهم کرد.

ادعاها درباره فریاد زدن بر سر بنده بابت پرونده ستار بهشتی کذب محض است

رئیس قوه قضاییه با اشاره به ادعاهای اخیر درباره تذکر رئیس جمهور سابق به او پیرامون پرونده ستار بهشتی در جلسه شورای عالی امنیت ملی نیز تصریح کرد: این ادعا نیز که ایشان می گوید بابت پرونده ستار بهشتی بر سر بنده فریاد زده است. کذب محض است زیرا اولا جرأت چنین کاری را نداشت، ثانیا پرونده ستار بهشتی را دستگاه قضایی خود رسیدگی کرده است که در این مورد جرمی از ناحیه یک مأمور ناجا رخ داده بود اما نهایتاً قاضی به این نتیجه رسید که عمدی در کار نبوده و جرم به صورت شبه عمد واقع شده است. بر همین اساس مأمور متخلف نیز محکوم شد و حال با طرح برخی ادعاهای کذب دستگاه قضایی را در این مورد متهم می‌کنند.

پشت اعتمادزدایی از دستگاه قضایی عمدتا سرویس‌های جاسوسی هستند

آیت الله آملی لاریجانی در ادامه با بیان اینکه این درست است که بخشی از مشکلات، در مسیر اعتماد به دستگاه قضایی، ناشی از پاره‌ای عملکردهاست اما عمده آن ریشه در برنامه‌ریزیها و اقدامات سرویس‌های جاسوسی و امنیتی غرب دارد، اظهار کرد: چنین اقداماتی منحصر به کشور ما هم نیست. بلکه در کشورهای دیگر نیز چنین پروژه‌هایی با بهره‌گیری از سیطرة رسانه‌های اختاپوسی اجرا می‌شود.

فتنه‌گران قدیم دعوت به اغتشاش می‌کردند، فتنه‌گران جدید بست می‌نشینند

آیت الله آملی لاریجانی در ادامه با اشاره به هجمه‌های اخیر علیه دستگاه قضایی گفت: در فتنه ۸۸ قوه قضاییه تمام قد ایستادگی کرد اما فتنه، قدیم و جدید ندارد. کار افرادی هم که در حال حاضر انواع اتهامات را علیه دستگاه قضایی مطرح می‌کنند و سیاه‌نمایی می‌کنند نوعی فتنه است زیرا هر کس اصل نظام را تخریب کند و دست به سیاه‌نمایی بزند در واقع در حال فتنه‌گری است. سران فتنه می‌گفتند ما انتخابات و شورای نگهبان را قبول نداریم، اینها هم می‌گویند ما قوه قضاییه را قبول نداریم. آنها دعوت به اغتشاش می‌کردند، اینها هم با بست‌نشینی بدنبال جریان‌سازی و اغتشاش‌اند.

ریاست قوه قضاییه مقام بالایی است اما دلبستگی به آن ندارم

رئیس قوه قضاییه افزود: توصیه بنده به جریان دانشجویی این است که نه از شخص بنده یا دیگران بلکه از ارکان نظام دفاع کنند. عده‌ای در صددند القاء کنند اینجانب برای حفظ قدرت و جایگاه خود هر اقدامی خواهم کرد. این نوعی فریبکاری و شیطنتی موذیانه است. بنده، درس و بحث را به توصیة مقام معظم رهبری برای تصدی ریاست دستگاه قضا رها کردم و خداوند بهتر آگاه است که از ابتدا برخلاف میل خود در این جایگاه حضور یافتم. در دوره دوم ریاستم نیز قصدی برای حضور نداشتم اما به امر رهبر معظم انقلاب ریاست قوه قضاییه را برای دور دوم نیز پذیرفتم. البته معتقدم که ریاست قوه قضاییه مقام بسیار بالایی است اما بنده دلبستگی به آن ندارم. با این حال، وظیفه خود را با تمام قدرت و ایستادگی انجام می‌دهم.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه دستگاه قضایی نیز قطعاً مانند هر مجموعه دیگری اشکالاتی دارد، تأکید کرد: نباید اجازه داد که به دلیل برخی کاستی‌ها، با سوءاستفاده از کار رسانه‌ای چهره قوه قضاییه و نظام جمهوری اسلامی تخریب شود.

با «نظارت‌های پنهان» از تخلفات قضایی کاسته‌ایم

رئیس قوه قضاییه در ادامه با اشاره به نظارت داخلی دستگاه قضایی نیز تصریح کرد: ما چندین ساز و کار نظارتی سنگین داریم که از جمله آنها نظارت‌های پنهان است که نتایج بسیار خوبی در بر داشته و موجب کاهش آمار تخلفات قضایی شده است. برخی معتقدند که اعلام تخلفات قضات و آمار آنها موجب تضعیف دستگاه قضایی است اما من شخصاً اعتقاد دارم که باید این آمارها اعلام شود و حتی اگر به این نتیجه رسیدیم که صرف اعلام آمار، بازدارنده نیست شاید درباره اعلام اسامی قضات متخلف نیز تصمیم‌گیری کنیم. البته در مجموع نسبت به اعلام اسامی ملاحظاتی نظیر حفظ آبروی خانواده افراد داریم که موضوعی بسیار مهم است.

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سوالی درباره قضات متخلفی که به عنوان وکیل مشغول فعالیت می شوند نیز خاطرنشان کرد: کانون وکلا در اختیار ما نیست. حتی تلاش کردیم که صدور پروانه‌ها با تأیید جمعی باشد که در آن جمع نمایندگانی از قوه قضاییه نیز حضور داشته باشد اما در دولت قبل با انواع رایزنی‌ها و لابی‌ها این لایحه از دستور کار خارج شد. با این حال بعید می‌دانم کانون وکلا نیز به قضاتی که سلب صلاحیت شده‌اند پروانه وکالت دهد اما به هر حال دستگاه قضایی در این خصوص نظارت بر کانون وکلا ندارد.

با مجوز مقام معظم رهبری توانستیم به پرونده بورسیه‌ها ورود پیدا کنیم

رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی درباره عملکرد دستگاه قضایی در پرونده بورسیه‌ها خاطرنشان کرد: رسیدگی به پرونده بورسیه‌ها علی الاصول و ذاتاً در صلاحیت دیوان عدالت اداری است اما متأسفانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با مصوبه‌ای، دست دیوان را بست که به موجب این مصوبه، مقرر شد شکایات درباره «مسائل علمی دانشگاه‌ها» در کمیته‌ای فرعی از شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد رسیدگی قرار گیرد. در پی این تصمیم و پیش آمدن مسئله بورسیه‌ها که بنظر می‌رسید به عده‌ای ظلم شده است، محضر مقام معظم رهبری عرض کردم که دو پیشنهاد دارم. اول اینکه این مصوبه لغو شود و پیشنهاد دیگر اینکه در صورت عدم لغو مصوبه نیز استثنائاً درخصوص بورسیه‌ها، پرونده تحت ساز و کاری مانند اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری در قوه قضاییه رسیدگی شود یعنی دیوان عدالت اداری نظر کارشناسی خود را به رئیس قوه قضاییه اعلام کند و سپس درباره پرونده‌ها تصمیم‌گیری شود که در این خصوص مقام معظم رهبری با پیشنهاد دوم موافقت فرمودند.

تاکنون ۱۸ مورد از شکایات در مورد بورسیه‌ها، وارد تشخیص داده شد

آیت الله آملی لاریجانی اظهار کرد: بر این اساس تاکنون ۳۳۰ فقره پرونده ارجاع شده که ۱۲۷ مورد از آنها مستقیماً مرتبط با موضوع بورسیه است و باقی پرونده‌ها به مسائلی نظیر صدور اجازه دفاع از پایان‌نامه، الزام به ادامه تحصیل و ... ارتباط دارد. از ۱۲۷ پرونده نیز ۶۸ مورد در مرحله بدوی مختومه شده است که در ۱۸ مورد از آنها حکم به ورود شکایت داده‌اند و برای ۵۰ پرونده نیز قرار رد دعوا صادر شده است. ۵۹ پرونده نیز در حال رسیدگی است.

رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: اگر ذیل شکایات در دیوان عدالت اداری اقدام مجرمانه‌ای نیز کشف شد، موضوع به دادسرا ارجاع خواهد شد.

آیت الله آملی لاریجانی همچنین خاطرنشان کرد: رسیدگی‌های ما طبق قانون است و نمی‌توانیم فراتر از آن عمل کنیم. به عنوان مثال، راجع به جذب فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری از وزیر سابق علوم سوال کردم و گفتم چرا در حق این افراد ظلم می‌کنید و آنها را جذب نمی‌کنید؟ ایشان گفتند که ما برای هیئت علمی شرایطی داریم و به دانشجویان نیز تعهدی نداده‌ایم که لزوماً آنها را جذب هیئت علمی کنیم.

هیچ پشت پرده‌ای در روابط سران قوا وجود ندارد

رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از این نشست و در پاسخ به سوالی درباره رابطه‌اش با دولت و شخص رئیس جمهور و اینکه بنظر می‌رسد تعاملات پشت پرده‌ای وجود دارد اظهار کرد: هیچ پشت پرده‌ای در این روابط وجود ندارد و همه مناسبات ما به همان شکلی است که به صورت آشکارا همه مردم می‌بینند. ممکن است من معتقد باشم که شخصی در دولت حضور دارد که واجد صلاحیت حضور در آن جایگاه نیست، اما قوه مجریه را مساوی با یک مسئول نمی‌دانم و معتقدم که نباید دولت را تخریب کرد زیرا تخریب دولت هیچ تفاوتی با تخریب قوه قضاییه ندارد. گر چه معتقدم بصورت سازنده باید انتقاد کرد.

جلسات مستمر سران قوه با دستور اکید رهبر معظم انقلاب برگزار می‌شود

آیت الله آملی لاریجانی افزود: وقتی حکم رئیس جمهور را مقام معظم رهبری تنفیذ می‌کنند کسی نمی‌تواند بگوید من با رئیس جمهور کار نمی‌کنم. درخصوص حمایت از شخص رئیس جمهور نیز در جایی که ایشان کار درستی انجام می‌دهند یا سخن برحقی می‌گویند قطعاً حمایت می‌کنیم.

رئیس قوه قضاییه درباره جلسات اخیر سران سه قوه نیز که به صورت مستمر در حال برگزاری است، تصریح کرد: این جلسات به دستور اکید مقام معظم رهبری به صورت مستمر برگزار می شود و تلاش می‌کنیم که در آنها با تعامل هر چه بیشتر مشکلات مردم را حل کنیم.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به برخی انتقادها از عملکرد دولت نیز اظهار کرد: به عنوان مثال درخصوص موضوعی نظیر برجام، مقام معظم رهبری به بنده فرمودند که بسیار دقیق موضع‌گیری کردید. من از ابتدا معتقد بودم که ما در جریان یک معامله بین‌المللی که روی هم رفته در صورت اجرای صحیح آن نیز کار بدی نبود حضور پیدا کردیم که البته باید حقه‌ها و فریبکاریهای آمریکا نیز از ابتدا در نظر گرفته می‌شد. در جلسات مسئولان عالی قضایی و همچنین جلسات شورای عالی امنیت ملی نیز بصورت مکرر عرض می‌کردم که تحریم‌ها باید به گونه‌ای رفع شود که نتوانند به بهانه‌های دیگر تحریم‌های جدیدی را اعمال کنند. به اصطلاح نباید رفع تحریم‌ها «حیثی» باشد. انتقاد من از این جهت بود که برخی می‌گفتند برجام افتخار بسیار بزرگی است. من علیه چنین تعبیری موضع‌گیری کردم.

رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: به عقیده من نه علیه یک دولت باید کار کرد و نه باید گفت که تمام یک دولت فاسد است. ممکن است بنده برخی مسئولان را قبول نداشته باشم اما حالا که شأن قانونی دارند باید با آنها همکاری کنیم. در مجموع انتقاد از دولت ایرادی ندارد اما حسب شرع و قانون اساسی کسی نباید دولت را تخریب کند.

در جریان تخلفات انتخاباتی، برخی وزرا احضار و ۱۴ مسئول نیز محکوم شدند

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سؤالی دیگر درباره تخلفات انتخاباتی برخی مسئولان اظهار کرد: تخلفات در انتخابات از سوی برخی استانداران و فرمانداران رخ داد که طبق قانون چون این افراد مجری انتخابات بودند اجازه نداشتند از کاندیدای خاصی حمایت کنند. این موضوع درباره برخی وزرا متفاوت بود و حمایت آنها زمانی که خارج از ساعت کاری یا در ایام مرخصی صورت می‌گرفت خلاف قانون نبود. با این حال برخی وزرا نیز به دادسرا فراخوانده شدند و حتی چند بار مورد بازخواست قرار گرفتند که البته توضیحاتشان قانع کننده بود. از استانداران و فرمانداران مجموعاً ۱۴ نفر محکوم شدند که به هر حال این کار در دستگاه قضایی بی‌سابقه بود.

حساب‌های قوه قضاییه از زمان آیت‌الله یزدی با مجوز مقام معظم رهبری ایجاد شده است

رئیس قوه قضاییه با توضیح مجدد درباره حسابهای خاص دستگاه قضایی نیز گفت: در این زمینه که در دوره دو رئیس قبلی قوه قضاییه نیز وجود داشت، اجازه مقام معظم رهبری وجود دارد و به هیچ عنوان اختصاص به شخص رئیس دستگاه قضایی ندارد و به هیچ عنوان اموال مردم به حساب شخصی رئیس قوه واریز نشده است، تکرار این ادعاها تکرار دروغی است که مکرّر دروغ بودن آن به اثبات رسیده است.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به برخی ادعاها نظیر عدم اطلاع مسئولان عالی قضایی از وضعیت زندانها یا محاکم نیز گفت: من خودم شخصاً بازدیدهای چند ساعته از برخی دادسراها، دادگاهها، زندان‌ها، سازمان‌ ثبت و پزشکی قانونی داشته‌ام. چرا چنین دروغ‌هایی می‌گویند؟ البته بازدیدهای ما قطعاً به شکل نمادین است اما بازدیدهای سرزده نیز داشته‌ام. معاون اول قوه و دادستان کل نیز بازدیدهای متعددی داشته‌اند. رؤسای کل دادگستری موظفند به طور مستمر از حوزه‌های قضایی تحت مسئولیتشان بازدید کنند و وضعیت آنها را رسیدگی کنند. و همینطور در مورد زندان‌ها و غیره. و این علاوه بر معاونت نظارت و بازرسی در استانها است که اصلاً کارشان نظارت و بازرسی حوزه های قضایی بطور مستمر است.

۶۰ قاضی در تهران فقط در ۲ روز با ۳۳۰۰ زندانی ملاقات داشته‌اند

رئیس قوه قضاییه با اشاره به نظارتهایی نظیر نظارت تیم‌های معاونت راهبردی قوه قضاییه، اظهار کرد: چنین نظارتهایی در هیچ یک از قوای دیگر وجود ندارد. در خود دادستانی تهران ۶۰ قاضی تنها در دو روز با ۳۳۰۰ زندانی ملاقات کردند و در جریان مشکلات آنها قرار گرفته‌اند.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به برخی کاستی‌ها در اطلاع‌رسانی‌های قضایی گفت: ما "مرکز رسانه"‌ را راه اندازی کردیم و روابط عمومی نیز زحمات زیادی را متحمل می‌شود اما گاهی دست دوستان به لحاظ قانونی یا اجرایی باز نیست و نمی‌توان همه موضوعات را اطلاع رسانی کرد.

رئیس قوه قضاییه در پاسخ به سوالی درباره عملکرد دستگاه قضایی پیرامون مؤسسات مالی غیر مجاز نیز گفت: این موضوع نیز از همان مسائلی است که قوه قضاییه در شکل‌گیری آن هیچ نقشی نداشته و حالا باید مشکلات ناشی از آن را مدیریت کند. پیش از این مجوزهایی از سوی برخی وزارتخانه‌ها برای تأسیس این مؤسسات اعطا شده در حالیکه باید زیر نظر بانک مرکزی فعالیت می‌کردند. البته با اصلاح قانون این موضوع ظاهراً اصلاح شده و طبق آنچه که مسئولان بانک مرکزی می‌گویند حدود یکسال و نیم است که مجوزی صادر نکرده‌اند.

دستگاه قضایی تلاش کرد در پرونده موسسات مالی غیرمجاز اموال مردم تضییع نشود

آیت الله آملی لاریجانی افزود: ما به محض تشکیل پرونده، اقدامات لازم را در این زمینه انجام دادیم تا اموال مردم تضییع نشود. در نامه ای به مقام معظم رهبری اجازه پرداخت برخی مبالغ را اخذ کردیم که در این راستا اموال ۹۸ درصد از سپرده گذاران پرداخت شده است و تمام تلاشمان را صرف این کرده‌ایم که موضوع حل شود. جلسات متعددی را با مسئولان بانک مرکزی و مسئولان دستگاه قضایی داشته‌ام در حالیکه این موضوع وظیفه دولت بوده است. این مشکل ریشه در قانون و ضعف نظارت داشته و دستگاه قضایی صرفاً می‌تواند با متخلفین برخورد کند. در حال حاضر نیز مسئولان این مؤسسات در حبس به سر می‌برند اما معتقدیم زندانی بودن آنها برای مردم فایده خاصی ندارد.

بخش عمده حقوق‌های نجومی متاسفانه با مجوز قانونی پرداخت شده است

رئیس قوه قضاییه در پاسخ به سوالی دیگر درباره حقوق‌های نجومی نیز گفت: این پرونده هم در حال رسیدگی است. متأسفانه در دولت قبل مجوز بسیاری از این حقوق‌های نجومی بصورت کلی صادر شده است و ما نمی‌توانیم کسی را که پولی بصورت قانونی دریافت کرده زندانی کنیم. البته برخی مدیران بانک‌ها که بصورت صوری سودهایی را درست کرده بودند و به واسطه آن پاداش‌هایی می‌گرفتند تحت پیگرد قرار گرفتند اما رسیدگی به چنین مواردی نیز با وجود برخی مجوزهای قانونی، کار ساده‌ای نیست. در دولت سابق، اعضای صندوق توسعه ملی اجازه یافته بودند که خودشان برای خودشان حقوق و پاداش بنویسند. ما چنین مجوزهایی را ظالمانه می‌دانیم و در حال رسیدگی هستیم. البته عده زیادی این وجوه را بازگرداندند.

در مورد املاک شهرداری و حقوق‌های نجومی باید پرسید چه کسی این مجوزها را داده است

رئیس قوه قضاییه درخصوص املاک واگذار شده از سوی شهرداری نیز اظهار کرد: در این زمینه نیز بخشی از اموال را برگرداندیم اما در آنجا هم شورای شهر به شهردار اجازه داده بود که آیین‌نامه‌ای تدوین کند و بر مبنای این آیین‌نامه شهردار می‌توانست تا ۲۵ درصد درخصوص املاک تخفیف دهد. با اقدامات دستگاه قضایی بخشی از این اموال بازگردانده شد اما چه در این موضوع و چه درخصوص حقوق‌های نجومی، افکار عمومی غالباً به این موضوع توجه ندارد که چه کسی چنین مجوزهایی را صادر کرده است.

آیت الله آملی لاریجانی درخصوص بحث حقوق شهروندی نیز خاطر نشان کرد: این موضوع از ابتکارات آیت الله هاشمی شاهرودی بود که بعدها بخشنامه ایشان با اندکی تغییرات تبدیل به قانون شد. در حال حاضر نیز هیئت‌های بازرسی ویژه و قضات ویژه حقوق شهروندی در سراسر کشور در دستگاه قضایی حضور دارند.

هر کس پولی از من و خانواده‌ام در بانک‌های خارجی یافت برای خودش بردارد

رئیس قوه قضاییه همچنین با اشاره به برخی ادعاها مبنی بر وجود حساب‌های بانکی خارجی به نام او و خانواده‌اش تأکید کرد: اگر کسی از بنده، فرزندان و همسرم حسابی در خارج از کشور پیدا کرد، مجاز است همه‌اش را برای خود بردارد، و البته اگر انصافش اجازه داد نصفش را هم به کمیته امداد بدهد!! متأسفانه ضد انقلاب و اشرار فراری فتنه ۸۸ دائماً این دروغ‌های شاخدار را می‌پراکنند تا چهره جمهوری اسلامی را سیاه کنند و بی‌خبرند که «انَّ الله یدافع عن الذین آمنوا».

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سوالی دیگر بر ضرورت مطالعات تطبیقی در عرصه‌های حقوقی تأکید کرد و با اشاره به بهره‌مندی از کارگروههای تخصصی از سوی معاونت حقوقی قوه قضاییه گفت: پژوهشگاه قوه قضاییه در زمان بنده تأسیس شد که آرای قضات در این پژوهشگاه با حضور حقوقدانان و اساتید دانشگاه مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد و این جلسات نقد و بررسی نیز در قالب نشریاتی به چاپ می‌رسد و فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقی بسیار دیگری هم در کارنامه خویش دارد.

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سوالی دیگر درخصوص اعتبار اسناد عادی در محاکم نیز گفت: اخیراً شورای نگهبان نظریه‌ای را ارسال کرده است مبنی بر اینکه اسناد عادی که همراه مویدات و بینات شرعی باشد باید در دادگاهها مورد استناد قرار گیرد.

شخصاً مخالف علنی بودن محاکمات نیستم

رئیس قوه قضاییه در خصوص علنی بودن دادگاهها نیز اظهار کرد: اینکه برخی ادعا کردند ۹۰ درصد دادگاهها بصورت غیر علنی برگزار می‌شود کاملاً خلاف واقع است زیرا اکثر دادگاههای ما علنی است. درخصوص دادگاههای اخیر نیز که برخی اصرار داشتند علنی باشد به عقیده من می‌توانست علنی باشد اما قانون این اختیار را به قاضی داده است. شاید قاضی احتمال داده که این افراد محاکمه را به جنجال بکشانند و به همین دلیل تصمیم گرفته که محاکمه به صورت غیر علنی برگزار شود. من شخصاً مخالف علنی بودن محاکمات نیستم.

آیت الله آملی لاریجانی در پاسخ به سوالی دیگر درخصوص شفاف سازی دستگاه قضایی پیرامون اعدام منافقین در دهه ۶۰ نیز تصریح کرد: درخصوص برخی موضوعات این بحث وجود دارد که آیا اگر ما شروع به پاسخ دادن کنیم، مشکل حل می‌شود یا در زمین دشمنان بازی کرده‌ایم؟ باید در این زمینه به یک جمع بندی برسیم که آیا اساساً پاسخ دادن به هر ادعایی از سوی دشمنان به مصلحت است یا خیر؟

رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مشکلاتی که در مسیر کار سازمان بازرسی قرار دارد نیز اظهار کرد: متأسفانه درخصوص بازرسی‌ها نیز بودجه و اجازه استخدام وجود ندارد و این امر نظام بازرسی را با مشکل مواجه می سازد. ولی در عین حال سازمان بازرسی کل کشور در زمینه‌های مختلف و نسبت به دستگاه‌های اجرایی مختلف بازرسی‌های بسیار مهمی انجام داده است که با پیگیری‌های آن موجب بازگشت اموال عمومی و یا منع از هدر رفت آنها شده است.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به مشکل بودجه‌ای دستگاه قضایی گفت: بر سر این موضوع پس از رایزنی با رئیس مجلس، ‌نمایندگان، رئیس جمهور و معاون ایشان وقتی به نتیجه‌ای نرسیدیم خدمت مقام معظم رهبری عرض کردم که اگر می‌خواهید قوه قضاییه در تراز جمهوری اسلامی باشد باید اولاً در استخدام‌ها استقلال داشته باشد و ثانیاً بودجه آن در اختیار خودش باشد.

متاسفانه استقلال بودجه و استخدام قوه قضاییه در زمان تدوین قانون اساسی رای نیاورد

رئیس قوه قضاییه افزود: این موضوع از برخی از افاضل اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی نیز در زمان تصویب قانون اساسی در مجلس خبرگان مطرح شده بود اما متأسفانه رأی نیاورد. در حال حاضر نیز ما مدام با دولت و مجلس بر سر بودجه بحث داریم و زمانی هم که تصویب می‌شود آن را تخصیص نمی‌دهند یا اگر تخصیص می‌دهند، خزانه پرداخت نمی‌کند و ظاهراً چاره‌ای باقی نمی‌ماند جز اینکه شمه‌ای از اقتدار قوه قضاییه را نشان دهیم!!

همه دستگاه‌ها باید در زمینه عفاف و حجاب همکاری کنند

آیت الله آملی لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود به تدوین برنامه پنجساله چهارم توسعه قضایی بر اساس سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری و قانون برنامه ششم توسعه و قانون اساسی، در قالب ۱۷ راهبرد اشاره کرد و در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره برخورد با بدحجابی گفت: وقتی برخی مسئولان موضوعاتی نظیر بهشت اجباری را مطرح می‌کنند یا سطح بحث حجاب و عفاف را به بیرون بودن چند تار مو تنزل می‌دهند از نیروی انتظامی یا قوه قضاییه چه انتظاری هست؟ همه باید در این زمینه حمایت کنند و به گونه‌ای عمل نشود که کار برای دادسرا و پلیس مشکل شود.

رئیس قوه قضاییه در پایان، این نشست را یکی از بهترین جلسات توصیف کرد و از دانشجویان خواست که قدر نشاط و ایام جوانی خود را بدانند و با حفظ روحیه مطالبه‌گری، به نقد سازنده بپردازند.

براساس این گزارش، در این نشست نمایندگان تشکل‌های دانشجویی شامل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، دفتر تحکیم وحدت، بسیج دانشجویی و جنبش عدالتخواه دانشجویی به طرح سوالات و نقطه نظرات خود پرداختند.

منبع: اقتصاد آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۴۳۲۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شورای حل اختلاف در کدام‌ پرونده‌ قضایی ورود دارد؟

معاون توسعه حل اختلاف دادگستری کل استان مرکزی می‌گوید: یک تعداد از پرونده‌هایی که به شورای حل اختلاف ارجاع داده می‌شوند، مانند پرونده‌های مربوط به گواهی حصر وراثت و پرونده‌های مربوط به تامین دلیل، اساسا قابلیت صلح و سازش را ندارند. - اخبار استانها -

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، مهم‌ترین برنامه‌های دستگاه قضایی، ایجاد و ترویج فرهنگ صلح و سازش است و به منظور حل و فصل اختلافات میان اشخاص و با هدف کاهش تراکم پرونده‌ها در دادگاه‌ها، استفاده از روش‌های غیر قضایی رسیدگی به اختلافات و روش‌های جایگزین رسیدگی‌های قضایی را در دستور کار خود قرار داده است که در این امر، شوراهای حل اختلاف به عنوان نهاد متولی اجرا و گسترش آیین حل اختلاف جایگزین قرار دارند.

"صمد خدابخشی" معاون توسعه حل اختلاف دادگستری کل استان مرکزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم به بررسی ابعاد و چگونگی توسعه روش‌های غیرقضایی رسیدگی به اختلافات و استفاده از روش‌های جایگزین رسیدگی‌های قضایی پرداخت که مشروح اخبار در زیر آمده است:

تسنیم: روند اجرای روش‌های جایگزین رسیدگی‌های قضایی چگونه بوده و در استان مرکزی در چه مرحله‌ای از اجرا قرار دارد؟

خدابخشی: در راستای سیاست دستگاه قضایی به جهت توسعه روش‌های غیرقضایی رسیدگی اختلافات و روش‌های جایگزین رسیدگی‌های قضایی، مسئولیت برنامه‌ریزی و سیاست گذاری و توسعه امور به مرکز حل اختلاف کشور واگذار شده است.

در این راستا اقدامات بسیار مهمی از حیث سیاست‌گذاری و تدوین آئین نامه‌ها و دستور العمل‌های مربوطه انجام شده که در دو سال گذشته در راستای این دستورالعمل‌ها و مقررات مصوب اقدامات لازم در استان مرکزی نیز آغاز شده و بخشی از این اقدامات به نتیجه رسیده است.

تسنیم: روش های جایگزین رسیدگی‌های قضایی چه جایگاهی در سیستم قضایی کشورمان دارد؟ و چه نتایجی را دربرخواهد داشت؟

خدابخشی: موضوع روش‌های جایگزین رسیدگی‌های قضایی یکی از سیاست‌های اصلی دستگاه‌های قضایی در سراسر کشور و دنیا است که برای آن برنامه‌ریزی می‌شود، به طور خاص زمانی که از بحث جایگزین‌های رسیدگی‌های قضایی صحبت می‌شود، شامل موضوعات داوری، میانجی‌گری، مذاکره، صلح و سازش است که می‌تواند نقش زیادی را در حل و فصل سریع و پایدار اختلافات قضایی ایفا کند.

تمام این روش‌های رسیدگی سبب می‌شود مراجعات به دستگاه قضایی کاهش پیدا کند و فرایند طولانی رسیدگی که به موجب قانون مقرر شده نیز کوتاه شود و اختلافات جزائی و مدنی به صورت موثر و پایدار حل شود.

بنابراین برکات و آثار رسیدگی‌های غیر قضایی، غیر قابل چشم پوشی است به همین منظور یکی از تاکیدات دستگاه‌ قضایی حرکت به این سمت و توسعه این برنامه‌ها است همچنین باید به خوبی مردم از ظرفیت‌های این روش‌های رسیدگی آگاه گردند.

 تسنیم: دستگاه قضایی استان مرکزی در راستای روش های جایگزین رسیدگی های قضایی چه اقداماتی انجام داده است؟

خدابخشی: در این راستا در معاونت حل اختلاف استان، از زمان ابلاغ این سیاست‌ها موضوع در دستور کار قرار گرفت، در حوزه داوری پس از تعیین اشخاص واجد صلاحیت و برگزاری آزمون و مصاحبه‌های علمی، 9 نفر داور حرفه‌ای پروانه دریافت کردند و فعالیت خود را آغاز کردند و تعدادی دیگر در حال طی کردن آموزش‌های مقدماتی هستند. این داورها در اختلافاتی که بین اشخاص به وجود می‌آید می‌توانند با مراجعه خود افراد یا با ارجاع از ناحیه دادگاه به موضوع رسیدگی کنند، طبیعتا رسیدگی داور بسیار پرفایده‌تر و کم هزینه‌تر از رسیدگی در دادگاه است.

 داور، قاضی انتخابی اشخاص است و فرایند داوری بسیار کوتاه است و تشریفات شکلی آئین دادرسی مدنی را ندارد، کم هزینه، محرمانه و سریع‌تر است و نهایتا آثار حکمی که در دادگاه صادر می‌شود نیز بر آرای داوری وجود دارد، و با توجه به اینکه اشخاص، قاضی را انتخاب کردند اطاعت پذیری بهتری نسبت به رأی صادره خواهند داشت.

بنابراین یکی از حوزه‌های جایگزین‌ رسیدگی‌های قضایی بحث داوری است که در این زمینه ورود داشتیم و سال گذشته فرایند اطلاع رسانی، آزمون، مصاحبه و جذب  انجام شد و در سال های بعد نیز مطابق مقررات ادامه خواهد داشت.

تسنیم: آیا در این راستا روش های غیرقضایی نیز درحال انجام است؟

خدابخشی: یکی از روش‌های غیر قضایی، حوزه میانجی‌گری است که به موجب قانون آئین دادرسی کیفری و آئین نامه مصوب آن در سال 95، اشخاصی می‌توانند به عنوان میانجی‌گر در پرونده‌هایی با موضوعات کیفری دخالت کنند و به فرایند حل و اختلاف پرونده کمک کنند که در راستای جذب میانجی‌گران اقدام به برگزاری فراخوان، ثبت نام، آزمون و مصاحبه شد و تاکنون 22 نفر میانجی‌گر پروانه میانجی‎‌گری حرفه‌ای دریافت کردند.

پرونده تحت ضوابط خاصی به میانجی گران ارجاع  می‌شود و در مهلت و شرایط تعیین شده از سوی دادگاه نسبت به امور میانجی‌گری اقدام و نتیجه اقدامات را به دادگاه منعکس می‌کنند.

 تسنیم: در این بین، جایگاه شوراهای حل اختلاف کجاست؟

خدابخشی: یکی از دیگر موضوعات مورد تاکید دستگاه قضایی و سیاست‌های مصوب آن، استفاده از ظرفیت شوراهای حل اختلاف است که در امور صلح و سازش فعالیت می‌کنند، به موجب قانون جاری، شورای حل اختلاف بخشی از رسیدگی به پرونده‌ها را عهده دار است و بسیاری از پرونده‌ها در راستای صلح و سازش به شورای حل اختلاف ارجاع می‌شوند و قانونگذار اجازه داده تمام دعاوی حقوقی، خانوادگی و جنبه قابل گذشت دعاوی کیفری به شعب شوراهای حل اختلاف، جهت صلح و سازش ارجاع شود.

 در قانون جدید که سال گذشته تصویب شد رویکرد و هدف از  تشکیل شوراهای حل اختلاف همان موضوع صلح و سازش است و صرفا شوراها در قانون جدید به موضوع صلح و سازش خواهند پرداخت و رای صادر نخواهند کرد. در راستای استفاده از ظرفیت شوراهای حل اختلاف جهت صلح و سازش در استان مرکزی در 11 ماهه سال 1402 تعداد پرونده‌های منجر به صلح و سازش نیز 19 هزار و 616 فقره پرونده بوده که این تعداد پرونده به نسبت پرونده‌هایی که قابلیت سازش دارند 35 درصد را تشکیل می‌دهند.

تسنیم: شورای حل اختلاف در کدامیک از پرونده‌ها ورود دارد؟

خدابخشی:  یک تعداد از پرونده‌هایی که به شورای حل اختلاف ارجاع داده می‌شوند، مانند پرونده‌های مربوط به گواهی حصر وراثت و پرونده‌های مربوط به تامین دلیل، اساسا قابلیت صلح و سازش را ندارند اما تعداد دیگری از پرونده‌ها قابلیت صلح و سازش دارند که در این حوزه 35 درصد و نزدیک به یک سوم از پرونده‌ها منتهی به صلح و سازش شدند که این آمار خوبی است و از آنجایی که در  صلح و سازش با رضایت اصحاب دعوا ختم شده نیز بحث اجرایی و پیگیری ندارد و با صلح پرونده خاتمه پیدا می‌کند.

تسنیم: مهم‌ترین پرونده هایی که در دادگستری استان مرکزی موفق به صلح و سازش شدید، کدام بوده است؟

خدابخشی: سال گذشته توانستیم 4 پرونده قتل را منتهی به صلح و سازش کنیم که یک ظرفیت‌سازی عظیمی جهت استفاده از افراد معتمد، موثر و موثق در اقشار مختلف ایجاد شده است و برای پرونده‌ها از این ظرفیت بزرگ مردمی استفاده می‌کنیم.

تسنیم: در راستای استفاده از ظرفیت های مردمی در حوزه صلح و سازش تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است؟

خدابخشی: 188 فقره ابلاغ برای اشخاص تحت عنوان صلح یار صادر کردیم که این اشخاص در پرونده‌های مختلف به کارگیری می‌شوند تا به موضوع صلح و سازش کمک کنند، بنابراین مجموعه ظرفیت شورای حل اختلاف، داوران، میانجی‌گران و آموزش‌های لازمی که جهت تکنیک‌های ایجاد صلح و سازش و مذاکره و رفع اختلافات انجام شده در راستای سیاست‌های مصوب قوه قضاییه و تاکیدات مرکز حل اختلاف برای گسترش روش‌های جایگزین‌ رسیدگی‌های قضایی است که در استان انجام شده و پیگیری مستمر آنها در دستور کار معاونت حل اختلاف استان قرار دارد و امیدوارم بتوانیم با افزایش این ظرفیت کمکی به رفع اختلافات به وجود آمده داشته باشیم.

طبیعتا شناخت این ظرفیت‌ها، نحوه چگونگی اقدام داور، میانجی گر و شعب حل اختلاف می‌تواند تاثیر زیادی در گسترش این شیوه‌ها داشته باشد که ما در مناسبت‌های مختلف و با استفاده از ظرفیت رسانه‌ها  از جمله صدا و سیما، روزنامه ها، حضور در دانشگاه ها و مدارس، مساجد و چه به صورت مجازی سعی کردیم اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی را به عموم شهروندان در سطح استان داشته باشیم تا بتوانند از این ظرفیت استفاده کنند، امیدواریم با استفاده از این ظرفیت و توسعه آنها اختلافات به شکل مناسبی حل شود.

 تسنیم: اقدامات و شیوه فعالیت در حوزه داوری در دستگاه قضا در استان مرکزی چگونه است؟

خدابخشی: در حوزه داوری به دو شیوه می‌توان ارجاع به داوران و شوراهای حل اختلاف را داشته باشیم، یکی اینکه اشخاص در قراردادهایی که منعقد می‌کنند شرطی را به نام شرط داوری درج کنند و در صورتی که اختلافی بین آنها به وجود آمد شخص خاصی را تعیین کنند تا به عنوان داور بین آنها داوری کنند.

همچنین گاهی اوقات اختلاف در دادگاه‌ها شکل می‌گیرد و طرفین در دادگاه توافق می‌کند که به داور مراجعه کنند و ارجاع به داوری در واقع با توافق طرفین و دادگاه است.

 تسنیم: نقش شوراهای حل اختلاف در حوزه صلح و سازش چیست؟

خدابخشی: شورای حل اختلاف نهاد تخصصی صلح و سازش است، همچنین داورهایی وجود دارند که به صنوف مختلف و محاکم معرفی شدند، علاوه بر آن یک سری از نهادها مانند اتاق تعاون، اتاق بازرگانی، اتاق اصناف و غیره، کمیسیون‌هایی برای رسیدگی دارند که تابع ضوابط خود می باشند و مؤسساتی نیز  تحت عنوان موسسات داوری هستند، همچنین افرادی تحت عنوان صلح یار انتخاب شده اند که پرونده‌های خاص جهت پیگیری و ایجاد صلح و سازش به ایشان ارجاع می گردد.

بر اساس دستورالعمل های ابلاغی مرکز حل اختلاف قوه قضاییه امور سیاستگذاری و برنامه ریزی در رابطه با داوری و صلح وسازش و به نوعی نظارت بر تمامی نهادهای  یاد شده به مرکز حل اختلاف واگذار شده است .

در راستای تکلیف قانونی و سیاست‌های مصوب با توجه به ویژگی‌های هر استان باید شعب تخصصی صلح و سازش در شورای حل اختلاف تشکیل شود، در همین راستا شعب تخصصی صنعت، معدن و تجارت در شهرستان های ساوه و اراک فعال است و پرونده‌های صنعت‌گران، تجار و معدن‌داران به این شعب که اعضای آن از خود صنعت‌گران است ارجاع می‌شود و تاکنون آثار بسیار خوبی به همره داشته است، به طور متوسط در ساوه بیش از 75 درصد از پرونده‌هایی که به شعب صمت ارجاع می‌شود منجر به صلح و سازش می‌شود و در اراک نیز بیش از 60 درصد منجر به صلح و سازش می‌شوند.

تسنیم: چه اقداماتی در راستای تخصصی شدن اقدامات انجام شده است؟

خدابخشی: ایجاد یک فضای تخصصی خارج از فضای دادگستری و حضور افراد شاخص صنعت با نگاه تخصصی به موضوع و اشراف بر موضوعات مرتبط سبب شد که ما بتوانیم مشکلات صنعتگران را در شورای حل اختلاف با درصد بالا حل کنیم و نتایج بسیار خوبی به همراه داشته باشد، به طور مثال سال گذشته یک پرونده‌ای در حوزه صنعت وجود داشت که بیش از 350 نفر پرسنل داشت و اختلاف شدیدی بین آنها شکل گرفته بود و پرونده‌های متعددی بین سهامداران این صنعت در دادگستری تشکیل شده بود، این پرونده به شعب صمت ارجاع شد و خوشبختانه با تلاش همکاران شعبه صمت مشکل حل شد و واحد تولیدی به فعالیت خود ادامه داد، اگر این پرونده منتهی به صلح و سازش نمی شد، سهامداران آن بیش از 400 میلیارد تومان دچار زیان می‌شدند اما با رسیدگی به این موضوع از این امر جلوگیری شد.

 در مرکز حل اختلاف و سامانه‌های دستگاه قضایی زمانی که پرونده‌ای تشکیل می‌شود به صورت اتوماتیک نظرسنجی در خصوص اعلام رضایت مردم در زمینه نحوه برخورد، خدمات و نحوه رسیدگی  انجام می‌شود، طبیعتا زمانی که بیش از 35 درصد پرونده‌ها منجر به صلح و سازش می‌شود، نشانگر موفقیت و رضایت مردم از شوراهای حل اختلاف است، در پرونده‌هایی که منتهی به صلح و سازش می‌شود کمتر موردی وجود داشته که بعدا دچار اختلاف شده باشند، در اراک بیش از 45 درصد پرونده‌ها در شوراهای حل اختلاف منتهی به صلح و سازش می‌شود که یک آمار بسیار خوبی است.

تسنیم: چه اقداماتی برای استفاده از ظرفیت های فضای مجازی انجام شده و برنامه برای استفاده از این ظرفیت چیست؟

خدابخشی: استفاده از ظرفیت فضای مجازی، ارسال پیامک، عبارات مؤثر در فواید سازش، داوری و میانجی‌گری، برگزاری همایش، ضبط برنامه‌های رادیویی، برشور و بنر، استفاده از سخنگاه‌ها، مدارس، پایگاه‌ها در جهت توسعه فرهنگ صلح و سازش و شناساندن ظرفیت‌های صلحی و ابزارهای قانونی در دستور کار قرار دارد و سعی براین است اطلاع رسانی مناسبی به مردم انجام شود.

 تسنیم: از اینکه وقت خود را در اختیار خبرگزاری تسنیم رار داده اید سپاسگزاریم، در پایان اگر توضیحات تکمیلی درخصوص صلح و سازش در دادگستری و دستگاه قضا دارید بفرمایید؟

خدابخشی: در مورد تشکیل دادگاه‌های صلح در سال 1402، قانون شورای حل اختلاف مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفت و به موجب این قانون باید یک شعبه از دادگاه تحت عنوان دادگاه‌های صلح تشکیل شود، تکلیف اصلی دادگاه‌های صلح؛ تلاش در ایجاد صلح و سازش است هرچند به موجب قانون صلاحیت‌هایی هم برای رسیدگی به برخی از دعاوی در نظر گرفته شده است که دادگاه صلح به این دعاوی رسیدگی می‌کند و سایر شعب دادگاه صلاحیت رسیدگی به این دعاوی را ندارند، دعاوی که در صلاحیت دادگاه‌های صلح قرار دارد دعاوی سبک‌تر و ساده‌تری هستند. در کنار دادگاه‌های صلح، شعبی از شوراهای حل اختلاف تشکیل می‌شود که این افراد می‌توانند در دادگاه‌های صلح مستقر شوند و پرونده جهت صلح و سازش با رضایت اصحاب دعوا به این شعب ارجاع شود.

 شعب شوراهای حل اختلاف در قانون جدید، صرفا امور صلح و سازش را عهده دار هستند و شورا دیگر رائی تحت عنوان رای شورای حل اختلاف صادر نمی‌کند و تلاش می کند پرونده‌های ارجایی دادگاه صلح و غیره به صلح و سازش ختم شود، بنابراین در قانون جدید، شوراهای حل اختلاف به وظیفه اصلی خود که همان ایجاد صلح و سازش است بازگشته‌اند و نقش موثرتری در حوزه صلح و سازش خواهند داشت، در سال 1403 اجرای این قانون با فراهم شدن زیرساخت، امکانت و نیروی انسانی عملیاتی خواهد شد که می‌تواند گام مؤثری در استفاده بهتر از ظرفیت قانونی شورای حل اختلاف باشد و خدمات بهتر به مردم باشد .

انتهای پیام/711/